InfoHub Logo

8 synyp Fızıka
Sabaqtyń taqyryby: Elektr órisi. Elektr órisiniń kerneýligi
Sabaqtyń maqsaty: Bilimdilik: Oqýshylarǵa elektr órisi, óristiń kúshtik sıpattamasy kerneýlik uǵymyn qalyptastyrý. Elektr órisiniń kerneýligi týraly ǵylymı túsinik berý.

Damytýshylyq: Fızıkalyq qubylystardyń túsindirý arqyly oqýshylardyń oılaý qabiletin arttyrý
Tárbıelik: adamgershilikke, pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Sabaqtyń túri: Bilimdi jınaqtaý, júıeleý
Sabaqty ótkizý ádisi: Áńgime túrinde túsindirý
Kórnekilik. Elektrondy oqýlyq, syzbalar

Sabaq barysy: Uıymdastyrý
2 Ótken sabaqty tekserý a) Qandaı zarádti núktelik dep ataıdy.
b) Kýlon zańynyń tujyrymdamasy
v) Elektr zarádynyń árekettesýi

3. Jańa sabaq
Oqýshy neni bilýi kerek /Teorıalyq materıal/
a) Jer men onyń betinen qaısybir bıiktiktigi denelerdiń ózara árekettesýi
b) Zarádtalǵan denelerdiń ózara árekettesýi qalaı ótedi?
v) Elektroskop japyraqtarymen tájirıbeni kórsetý.
g) Zarádtalǵan denelerdiń aınalasynda óristiń bolýy (elektr órisi)
Óristiń kórýge, sezýge bolmaıtyndyǵy.
Materıalyq elektr órisi Materıa ózin eki jaqty kórsete alady: ne zat túrinde, ne elektr órisi retinde

Elektr órisiniń naqty kórinisin kúsh syzyqtary arqyly alýǵa bolady. Óristi keskindeýdiń M. Faradeı usynǵan.

Kúsh syzyǵy (óris syzyǵy)- elektr órisiniń belgili bir núktesine ornalasqan synama núktesi oń zarádqa áser etetin sol óristiń kúsh baǵytyna janama bolyp keletin syzyq Bastalýy men aıaqtalýy Oń zarádta bastalyp, teris zarádta aıaqtalady.
Kýlon zańy boıynsha Ǵ=k٭q٭q ∕ r2
Elektr órisiniń synama q zarádqa áreket etetin kúshiniń qatynasy sol zarád úshin turaqty shama Ǵ/ q =E óris kerneýligi

Kúshtik sıpaty kerneýlik
Óris bar onyń bar ekeniniń
Energetıkalyq sıpaty potensıal

2 Oqýshy neni meńgerý kerek Ǵ/ q =E formýlaǵa esep shyǵarý
Kerneýliktiń ólshem birligi 1N/Kl
Jattyǵýlar 3. 58 Esep Elektr órisindegi 4*10 - 6 zarádqa 0, 02 N kúsh áser etedi. Osy núktedegi elektr órisiniń kerneýligin tabyńdar?
№ 3. 59, Kerneýligi 4*10 5 V/m bolatyn birtekti elektr órisindegi elektronnyń údeýin jáne oǵan áser etetin kúshti tabyńdar.

№ 3. 60,№ 3. 61 esepter
Úıge tapsyrma § 32