Sheshendik jáne sóz mádenıeti taraýyn qaıtalaý, qorytyndylaý
Sabaq jospar: 11 klass (jaratylys taný baǵyty).
Sabaqtyń taqyryby: Sheshendik jáne sóz mádenıeti taraýyn qaıtalaý, qorytyndylaý.
Sabaqtyń maqsaty
1. Sheshendikti, sheshendiktiń qazirgi túrlerin, sheshendik sózderdiń sapalaryn, sóz mazmundylyǵy, sóz dáldigi, til tazalyǵy, til kórnektiligi týraly bilimderin mysaldarmen dáleldep, qaıtalaý, pysyqtaý.
2. Sheshendik sózderdegi frazeologızmderdiń, maqal - mátelderdiń, aforızmderdiń tabıǵatyn taný qabiletterin damytý.
3. Qazirgi sheshenderdiń sóıleý ónerin úıretý, bos sóz sóıleýden saqtandyrý, taýyp sóıleýge tóseldirý, til tazalyǵyn saqtaýdy nasıhattaý.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: saralap oqytý, izdendirý, taldaý, dáleldeý, jınaqtaý, suraq - jaýap, shyǵarmashylyq jumys.
Sabaq kórnekiligi: Syzba - kesteler, slaıdtar (N. Á. Nazarbaev, Á. Kekilbaev, Q. Sátbaev, M. Áýezov, Á. Qajy Derbisáli, Bala Jambyl sýretteri ınteraktıvti taqtadan kórsetiledi), semantıkalyq kartalar.
Sabaqtyń túri: izdený, qorytyndylaý sabaǵy
Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý kezeńi. Kirispe
- Balalar, búgin biz ótken sabaqtarǵa sholý jasap, pysyqtaý, qaıtalaý
barysynda sheshendik, sheshendik óner, qazirgi sheshendiktiń túrleri, sheshendik sózdiń sapalary týraly bilimderimizdi qorytyndylap, tıanaqtaımyz.
- Aldymen erterek qazaq saharasynda bolyp, halqymyzdyń boıyndaǵy asyl qasıetterdi jete kórip, tereń túsinip, erekshe súıispenshilikpen tamashalaı bilgen shetel saıahatshylarynyń jazba - estelikterinen úzindi tyńdap kóreıik (ınteraktıvti taqtadan kórsetildi, mánerlep oqyp beremin).
- Mine, osylaısha shetel saıahatshy - ǵalymdary ata - babalarymyzǵa baǵa berip jatsa, sheshendik óner qazaqtyń qanyna sińgen qasıet ekendigine daý joq.
- Búgingi sabaq kezeńderimen tanystyryp óteıin:
İ. Qaıtalaý - oqý anasy.
İİ. Utymdy pikir - utqyr oı.
İİİ. Danalyq sózden dán izde.
İV. Keshendi taldaý - kemel bilim.
V. Kórkem sózim - kórikti oıym.
İ. «Qaıtalaý - oqý anasy.» (suraq - jaýap).
Suraqtar:
1. Sheshendik óner degenimiz ne?
2. Sheshendik sóz degenimiz ne?
3. Sheshen degenimiz kim?
4. Sheshenderge qoıylatyn qandaı talaptar bar?
5. Qazirgi sheshendiktiń túrlerin ata (oqýshylar jaýaby tyńdalady).
Qazirgi sheshendiktiń túrleri
1. Bilim - ǵylym mazmundy sheshendik.
2. Áleýmettik - saıası mazmundy sheshendik.
3. Áleýmettik - turmystyq mazmundy sheshendik.
4. Dinı mazmundy sheshendik.
5. Sot isi sheshendigi.
İİ. « Utymdy pikir - utqyr oı».
- Iá, balalar, qazaq halqy - sóz ónerin erekshe qadirlegen halyq. Sózge toqtaý - ejelden úzilmeı kele jatqan dástúrimizdiń bir kórinisi. Sheshenderdiń eń negizgi quraly - sóz. Sol sózi arqyly tyńdaýshysyn ózine tartyp, júregin tolqytyp, boıyn balqytady. Bul asqan ónerpazdyq darynnan týady. Olaı bolsa, mynadaı suraqtarǵa jaýap berip kóreıik:
- Bizdiń zamanymyzǵa sheshendik qajet pe? (oqýshy jaýaby).
- Qazirgi tańda elimizge tanymal sheshender bar ma? Bar bolsa kimder dep oılaısyńdar? Mysaldarmen dálelde, óz mysalyń qazirgi sheshendiktiń qaı túrine jatady dep oılaısyń?
(oqýshylar jaýaby tyńdalady, oqýshylar N. Á. Nazarbaevty, Á. Kekilbaevti, Q. Sátbaevti, Á. Qajy Derbisálini, M. Áýezovti, Abaıdy, Jambyl Dúısenovti búgingi tań sheshenderi dep tanyp, olardyń sózderinen úzindiler keltirip, dáleldermen sóıleıdi jáne sot isi sheshendigi, bilim - ǵylym mazmunyndaǵy sheshendikke de mysaldar keltiredi).
İİİ. «Danalyq sózden dán izde».
(Semantıkalyq karta 10 oqýshyǵa taratylady).
İV: «Keshendi taldaý - kemel bilim».
1. Fonetıkalyq taldaý - Turysbek Qýanysh.
2. Leksıkalyq taldaý - Kaırtaeva Lýıza.
3. Morfologıalyq taldaý - Kerimtaeva Dınara.
4. Sıntaksıstik taldaý - Akchalova Aqerke.
(Oqýshylar taqtaǵa keshendi taldaýǵa daıyndalǵansha, qalǵan oqýshylar suraqtarǵa jaýap beredi).
-- «Sapaly sóz - sanaly oıdyń jemisi» demekshi sheshendik sózdiń sapalary týraly bilimderińdi baıqap kóreıik:
1. Sheshendik sózdiń mazmundylyǵy.
2. Sózdiń dáldigi - oıdyń aıqyndylyǵy.
3. Til tazalyǵy.
4. Til kórnektiligi.
«Kim tapqyr?» oıyny.
«Bıler sózi - aqyldyń keni» - dep dana halqymyz beker aıtpaǵan, toqsan aýyz sózdiń tobyqtaı túıinin túıindeıtin, ot aýyzdy, oraq tildi bı - sheshenderimizdiń sózderinen berilgen úzindilerdiń kimniń sózi ekenin tabý.
V. «Kórkem sózim kórikti oıym» (Bul kezeńde kazirgi sheshendik úlgide qoldanyp júrgen frazeologızmderdiń syńaryn oqýshylar tabady). «Táýelsizdikke bes jyl» kitabynan alyndy (N. Á. Nazarbaev).
Sabaqty bekitý: Sheshendik sózdiń sapalaryna ne jatady?
(toptastyrý strategıasy)
Qorytyndy: Oıtolǵaý. Ǵapparova Nazym
«Segiz seriniń jastarǵa bergen batasy» (Baýyrjan bata beredi).
Úıge tapsyrma: 72 - jattyǵý. Taraýdy qaıtalaý. Sheshendik týraly oıtolǵaý.
Oqýshylar bilimin baǵalaý.
Sabaqtyń taqyryby: Sheshendik jáne sóz mádenıeti taraýyn qaıtalaý, qorytyndylaý.
Sabaqtyń maqsaty
1. Sheshendikti, sheshendiktiń qazirgi túrlerin, sheshendik sózderdiń sapalaryn, sóz mazmundylyǵy, sóz dáldigi, til tazalyǵy, til kórnektiligi týraly bilimderin mysaldarmen dáleldep, qaıtalaý, pysyqtaý.
2. Sheshendik sózderdegi frazeologızmderdiń, maqal - mátelderdiń, aforızmderdiń tabıǵatyn taný qabiletterin damytý.
3. Qazirgi sheshenderdiń sóıleý ónerin úıretý, bos sóz sóıleýden saqtandyrý, taýyp sóıleýge tóseldirý, til tazalyǵyn saqtaýdy nasıhattaý.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: saralap oqytý, izdendirý, taldaý, dáleldeý, jınaqtaý, suraq - jaýap, shyǵarmashylyq jumys.
Sabaq kórnekiligi: Syzba - kesteler, slaıdtar (N. Á. Nazarbaev, Á. Kekilbaev, Q. Sátbaev, M. Áýezov, Á. Qajy Derbisáli, Bala Jambyl sýretteri ınteraktıvti taqtadan kórsetiledi), semantıkalyq kartalar.
Sabaqtyń túri: izdený, qorytyndylaý sabaǵy
Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý kezeńi. Kirispe
- Balalar, búgin biz ótken sabaqtarǵa sholý jasap, pysyqtaý, qaıtalaý
barysynda sheshendik, sheshendik óner, qazirgi sheshendiktiń túrleri, sheshendik sózdiń sapalary týraly bilimderimizdi qorytyndylap, tıanaqtaımyz.
- Aldymen erterek qazaq saharasynda bolyp, halqymyzdyń boıyndaǵy asyl qasıetterdi jete kórip, tereń túsinip, erekshe súıispenshilikpen tamashalaı bilgen shetel saıahatshylarynyń jazba - estelikterinen úzindi tyńdap kóreıik (ınteraktıvti taqtadan kórsetildi, mánerlep oqyp beremin).
- Mine, osylaısha shetel saıahatshy - ǵalymdary ata - babalarymyzǵa baǵa berip jatsa, sheshendik óner qazaqtyń qanyna sińgen qasıet ekendigine daý joq.
- Búgingi sabaq kezeńderimen tanystyryp óteıin:
İ. Qaıtalaý - oqý anasy.
İİ. Utymdy pikir - utqyr oı.
İİİ. Danalyq sózden dán izde.
İV. Keshendi taldaý - kemel bilim.
V. Kórkem sózim - kórikti oıym.
İ. «Qaıtalaý - oqý anasy.» (suraq - jaýap).
Suraqtar:
1. Sheshendik óner degenimiz ne?
2. Sheshendik sóz degenimiz ne?
3. Sheshen degenimiz kim?
4. Sheshenderge qoıylatyn qandaı talaptar bar?
5. Qazirgi sheshendiktiń túrlerin ata (oqýshylar jaýaby tyńdalady).
Qazirgi sheshendiktiń túrleri
1. Bilim - ǵylym mazmundy sheshendik.
2. Áleýmettik - saıası mazmundy sheshendik.
3. Áleýmettik - turmystyq mazmundy sheshendik.
4. Dinı mazmundy sheshendik.
5. Sot isi sheshendigi.
İİ. « Utymdy pikir - utqyr oı».
- Iá, balalar, qazaq halqy - sóz ónerin erekshe qadirlegen halyq. Sózge toqtaý - ejelden úzilmeı kele jatqan dástúrimizdiń bir kórinisi. Sheshenderdiń eń negizgi quraly - sóz. Sol sózi arqyly tyńdaýshysyn ózine tartyp, júregin tolqytyp, boıyn balqytady. Bul asqan ónerpazdyq darynnan týady. Olaı bolsa, mynadaı suraqtarǵa jaýap berip kóreıik:
- Bizdiń zamanymyzǵa sheshendik qajet pe? (oqýshy jaýaby).
- Qazirgi tańda elimizge tanymal sheshender bar ma? Bar bolsa kimder dep oılaısyńdar? Mysaldarmen dálelde, óz mysalyń qazirgi sheshendiktiń qaı túrine jatady dep oılaısyń?
(oqýshylar jaýaby tyńdalady, oqýshylar N. Á. Nazarbaevty, Á. Kekilbaevti, Q. Sátbaevti, Á. Qajy Derbisálini, M. Áýezovti, Abaıdy, Jambyl Dúısenovti búgingi tań sheshenderi dep tanyp, olardyń sózderinen úzindiler keltirip, dáleldermen sóıleıdi jáne sot isi sheshendigi, bilim - ǵylym mazmunyndaǵy sheshendikke de mysaldar keltiredi).
İİİ. «Danalyq sózden dán izde».
(Semantıkalyq karta 10 oqýshyǵa taratylady).
İV: «Keshendi taldaý - kemel bilim».
1. Fonetıkalyq taldaý - Turysbek Qýanysh.
2. Leksıkalyq taldaý - Kaırtaeva Lýıza.
3. Morfologıalyq taldaý - Kerimtaeva Dınara.
4. Sıntaksıstik taldaý - Akchalova Aqerke.
(Oqýshylar taqtaǵa keshendi taldaýǵa daıyndalǵansha, qalǵan oqýshylar suraqtarǵa jaýap beredi).
-- «Sapaly sóz - sanaly oıdyń jemisi» demekshi sheshendik sózdiń sapalary týraly bilimderińdi baıqap kóreıik:
1. Sheshendik sózdiń mazmundylyǵy.
2. Sózdiń dáldigi - oıdyń aıqyndylyǵy.
3. Til tazalyǵy.
4. Til kórnektiligi.
«Kim tapqyr?» oıyny.
«Bıler sózi - aqyldyń keni» - dep dana halqymyz beker aıtpaǵan, toqsan aýyz sózdiń tobyqtaı túıinin túıindeıtin, ot aýyzdy, oraq tildi bı - sheshenderimizdiń sózderinen berilgen úzindilerdiń kimniń sózi ekenin tabý.
V. «Kórkem sózim kórikti oıym» (Bul kezeńde kazirgi sheshendik úlgide qoldanyp júrgen frazeologızmderdiń syńaryn oqýshylar tabady). «Táýelsizdikke bes jyl» kitabynan alyndy (N. Á. Nazarbaev).
Sabaqty bekitý: Sheshendik sózdiń sapalaryna ne jatady?
(toptastyrý strategıasy)
Qorytyndy: Oıtolǵaý. Ǵapparova Nazym
«Segiz seriniń jastarǵa bergen batasy» (Baýyrjan bata beredi).
Úıge tapsyrma: 72 - jattyǵý. Taraýdy qaıtalaý. Sheshendik týraly oıtolǵaý.
Oqýshylar bilimin baǵalaý.
You Might Also Like
-
Bilimdilik: «Qyzǵysh qus» óleńiniń aıtaıyn degen oıyn, óleńniń týý sebebin túsindirý.
