Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 6 kún buryn)
Sultanmahmut Toraıǵyrov «Arystan men tyshqan» (mysal)
Ana tili páni boıynsha sabaq jospary
Sabaqtyń taqyryby: S. Toraıǵyrov. «Arystan men tyshqan» (mysal)

Sabaqtyń maqsaty: Mysaldyń mazmunyn ashý, sanaly túsinip oqý.

Sabaqtyń mindetteri:
a) mátindi mánerlep, sanaly túsinip oqý, mazmunyn túsinýge jeteleý, avtor týraly túsinik berý, sózdik jumysyn júrgizý, mátinmen jumys júrgizý;
á) oqýshylardy jan - janýarlarǵa, úlkenge, kishige qamqor bolýǵa, meıirimdi bolýǵa, bireýge qol ushyn berýge daıyn bolýǵa, qorshaǵan ortadaǵy tiri jandardy aıalaýǵa tárbıeleý;
b) oılaý qabiletin arttyrý, sózdik qoryn baıytý, óz oılaryn jetkize bilýge tóseldirý, mátindi taldaýǵa qalyptastyrý, negizgi oıdy tabý, qorytyndy jasaý daǵdylaryn arttyrý.

Sabaqtyń ádisteri: túsindirý, suraq - jaýap, baıandaý, sýretteý, taldaý.

Sabaqtyń kórnekiligi: maqaldar, avtordyń portreti, arystan men tyshqan betperdeleri, oqýshylardyń salǵan sýretteri.

Pánaralyq baılanys: dúnıetaný, qazaq tili

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý bólimi. Oqýshylardyń sabaqqa daıyndyǵyn anyqtaý. Kitap, dápter, kúndelik, qalamsap jáne t. b. quraldarynyń túgel bolýyn qadaǵalaý.

İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý. S. Júnisov. «Túngi sáýle». Mátinniń mazmunyn suraý:
1. Kúzdiń qara sýyq jeli.
2. Túngi sáýle.
3. Qýanysh.
Mátindi osy jospar boıynsha áńgimeleý.
Úı tapsyrmasyn bekitý:
a) áńgimedegi balalardyń esimderi kim?
á) balalar ormanǵa nege bardy?
b) olar kimge, qandaı kómek berýge asyqty?
v) balalardyń isin sen qalaı baǵalaısyń?
g) mashına júrgizýshisi balalarǵa rızashylyǵyn qalaısha bildirdi dep oılaısyń?

İİİ. Jańa materıaldy ıgerý.
1. Kirispe áńgimesin júrgizý.
- Balalar, búgingi ótetin taqyrybymyz: «Arystan men tyshqan».
- Avtory Sultanmahmut Toraıǵyrov (portreti kórsetiledi).
- Qane, balalar, S. Toraıǵyrov týraly ne bilemiz, eske túsireıikshi.
- S. Toraıǵyrov (1893 - 1920) qazirgi Pavlodar oblysy, Baıanaýyl aýlynda dúnıege kelgen. Qazaq ádebıetiniń asa kórnekti ókili, aqyn, jazýshy, ári pedagog. Jastardy oqýǵa úndegen «Nege jasaımyn», «Shákirt oıy», t. b. óleńderdiń, «Qamar sulý», t. b. kórkem shyǵarmalardyń ıesi. Osy 4 synyp ana tilinen biz «Týǵan elim» óleńin oqydyq.
- Al, balalar, búgingi taqyrybymyz «Arystan men tyshqan» dep atalady.
- Balalar, qazir jyldyń qaı mezgili?
- Kóktem.
- Kóktemde aınalada qandaı ózgerister bolady? Jan - janýarlar ne isteıdi?
- Durys aıtasyzdar. Balalar, kóktemniń osyndaı jaıma - shýaq kúninde arystan men tyshqan kezdesip qalady. Qane, balalar, aıta qoıyńdarshy, arystan men tyshqannyń aıyrmashylyǵyn salystyryńdarshy, ekeýine minezdeme berińizder.

Arystan --------------------------------- Tyshqan
Jyrtqysh--------------------------------- kemirgish
iri --------------------------------------------usaq
ań patshasy ------------------------------- jyl basy
batyl -------------------------------------- óte qorqaq
óte kúshti --------------------------------- óte álsiz
uzaq jasaıdy ---------------------------- kóp ólimge dýshar bolady
etpen qorektenedi ------- -----------------taǵam talǵamaıdy
birneshe jylda urpaq beredi -----------kóp balalaıdy
(Qarama - qaıshylyqty syzbasyn kórsetý)

2. Negizgi bólim. «Arystan men tyshqan»
a) Mátindi oqýshylardyń ishteı oqýy.
- Mátin shyǵarmanyń qaı túrine jatady?
Avtor
MYSAL
jan – janýarlar
ósimdikter
adamdar arasyndaǵy
qatynastar
zattar
- Syzba boıynsha túsinik beriledi.
á) Muǵalimniń oqýy (oqýshylar qaryndashpen avtor, arystan, tyshqan sózderin bólip otyrady).
b) Oqýshylardyń rólderge bólip oqýy (betperde kıip).
v) Sózdik jumysyn júrgizý.
Seıil qurý – qydyrý, boıyn jazý.
Zıan – zalal, zaqym
Azat qyl – erkindikke jiber, bosat.
g) Maqaldardy oqyp, ishinen mysaldyń mazmunyna sáıkes keletin maqaldy taýyp alý.
d) Dáptermen jumys. Maqaldy dápterlerine jazdyrý.
e) Mysaldy oqı otyryp, ár shýmaqqa sýret salý.
1 - qatar – 1, 2 shýmaqqa;
2 - qatar – 3, 4, 5 shýmaqqa;
3 - qatar – 6, 7 shýmaqqa.

Salynǵan sýretterdi baılanystyryp, mátinniń mazmunyn baıandaý. Salynǵan sýretterdi taldaý.

Qorytyndylaý.
- Mysaldaǵy oqıǵa neler arasynda bolǵan?
- Arystan tyshqandy ne úshin óltirmek boldy?
- Tyshqan arystanǵa bergen ýádesin qalaı oryndady?

IV. Bekitý
- Balalar, búgin biz kimniń shyǵarmasymen tanystyq?
- Mátin unady ma?
- Mátin shyǵarmanyń qaı túrine jatady?
- Adamdar qatty qysylǵan ýaqytta qandaı kómek berý kerek?
- Osy mysaldan qandaı sabaq aldyńdar?
Túıin
Úlken sabaq túıgenimiz mysaldan –
Naǵyz dushpan artyq jaman dosyńnan.
Tyǵyryqqa tireler kún týǵanda
Arystan da kómek surar tyshqannan!

V. Úıge tapsyrma. «Arystan men tyshqan». Mánerlep oqý, mazmundaý
VI. Baǵalaý.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama