InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Sımvoldyq operatorlar.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik Mátindik aqparattardy óńdeý amaldaryn túsindirý, length concat, copy fýnksıalary men delete, insert prosedýralary týraly maǵlumat berý.
Tárbıelilik: Óz betimen izdenýge, ujymdyq qarym - qatynasqa, eńbekqorlyqqa, yntalylyqqa tárbıeleý.
Damytýshylyq: Paskal tilinde baǵdarlama qurý daǵdylaryn damytý.
Sabaqtyń túri: Jańa taqyrypty túsindirý.
Sabaqta qoldanylatyn kórnekti quraldar: Kompúter, prezentasıalar, úlestirme qaǵazdar, jumys dápteri, elektrondyq oqýlyq, ınteraktıvti taqta, merits programmasy,

Sabaqtyń ótý barysy:
1. Oqýshylardy uıymdastyrý, belgilengen oryndarǵa otyrǵyzý. (1 mın.)
2. Úı tapsyrmasyn suraý. (3 mın.)
3. Jańa sabaqqa baılanysty qaıtalaý suraqtaryn qoıý. (2 mın.)
4. Biz úırenetin jańa uǵymdar nemese jańa sabaqty túsindirý. (15 mın.)
5. Oqýshylarǵa úlestirme tapsyrmalar oryndatý. (3 mın.)
6. Kompúterde praktıkalyq tapsyrmalardy oryndatý. (16 mın.)
7. Úıge tapsyrma (2 mın.)
8. Refleksıa (2 mın.)
9. Sabaqty qorytyndylaý. (1 mın.)

1. Uıymdastyrý kezeńi (1 mın): Sálemetsińder me, balalar!
2. Úı tapsyrmasyn suraý (3 mın):
Berilgen prosedýra parametrlerin koordınatalar júıesinde belgileńiz.
Balalar berilgen kartochkalardaǵy tapsyrmalardy oryndap, taqtaǵa iledi. Nátıjesinde fıgýralar paıda bolady.
3. Jańa sabaqqa baılanysty qaıtalaý suraqtaryn qoıý. (2 mın.)
Integer String Real
1024 ‘25’ 39. 5
- 26
Integer – bútin tıp
Real - naqty tıp
String – joldyq shama.
Joldyq shama degenimiz mánderi mátin bolyp tabylatyn shamalar. Dápterlerińe taqyrypty jazyp qoıyńdar.
Jol – apostrofpen bekitilgen, sımvoldardyń tizbegi, Mysaly, ‘Synyp’, ‘AVS 1A’
Joldardy, sandar sekildi, turaqtylar bóliminde sıpattaýǵa bolady.
Const Str= ‘MEKTEP’;
Joldyq shamalar String qyzmetshi sózi arqyly aınymalylar bóliminde sıpattalady.
Var s1, s2: String[N];
String – qyzmetshi sóz;
S1, s2 – joldyq tıptiń aınymalylary;
N – joldyń maksımaldy uzyndyǵy ( 0 - den 255 - ke deıin).
Joldyq derektermen jumys isteý úshin qoldanylatyn fýnksıalar men prosedýralar:
Length (Str) – Str jolyndaǵy sımvoldardyń sanyn esepteıdi. Nátıje bútin tıpti sandar bolady. Mysaly:
S:=’Skaner’;
D:=length(S);
Writeln (D);
Ekranǵa shyǵatyn nátıje: 6
Delete (Str, Poz, N) – Str jolynyń Poz pozısıasynan bastap N sımvoldardy joıady. Eger Poz>255, programmalyq toqtatylý bolady.
Mysaly:
S:=’Etistik’;
Delete(S, 2, 3);
Writeln (S);
Ekranǵa shyǵatyn nátıje: Etik
Insert (Str1, Str2, Poz) – Str1 jolyn Str2 jolyna Poz pozısıasynan bastap qoıady.
Mysaly:
S1:=’ma’;
S2:=’Fort’;
Insert(S1, S2, 4);
Writeln (S2);
Ekranǵa shyǵatyn nátıje: Format
Copy (St, Poz, N) – St jolynan Poz pozısıasynan bastap N sımvoldy qıyp alady. Eger Poz St jolynyń uzyndyǵynan uzyn bolsa, onda nátıje bos oryn bolady.
Mysaly:
S:=’Programma’;
S:=Copy(S, 4, 5);
Writeln (S);
Ekranǵa shyǵatyn nátıje: gram
Concat (St1, St2,…, StN) – St1, St2, …, StN tizimde kórsetilgen ret boıynsha boıynsha tirkesedi. Barlyq tirkelgen sımvoldardyń qosyndysy 255 sımvoldan aspaýy kerek.
Mysaly:
S1:=’dar’;
S2:=’baǵ’;
S3:=’sham’;
s:=Concat(S2, S1, S3);
Writeln (S);
Ekranǵa shyǵatyn nátıje: baǵdarsham
4. Oqýshylarǵa úlestirme tapsyrmalar oryndatý. (3 mın.)
Tapsyrma İ
№1 Baǵdarlamanyń fragmenti oryndalǵannan ekranǵa qandaı nátıje shyǵady?
a) a:=’qazaqshańyz’
b:=’qalaı? ’;
c:=concat(a, b);
á) a:=’Dýdar - aı’;
b:= copy(a, 7, 2)+copy(a, 3, 3);
writeln(b);
№2 Baǵdarlamanyń fragmenti oryndalǵannan ekranǵa qandaı nátıje shyǵady?
S:=’Monıtor’;
Delete(S, 3, 2);
Writeln(S);

Tolyq nusqasyn júkteý