Tabıǵattyń tańǵajaıyp syry (esse)
Tabıǵattyń tańǵajaıyp syry (esse)
Tabıǵat - tirshilik kózi. Onyń árbir áseri adam ómirinde úlken rol atqarady. Aıaýly tabıǵatsyz osy ǵalamda ómir súrý, tirshilik etý múmkin emes edi. Jyl mezgilderiniń ózgerýi de, tabıǵatty odan ári áserleıdi. Ár jyl mezgili ár qıly. Tórt jyl mezgili bizge tórt túrli ǵajaıyp kúıin syılaıdy. Taýdan sarqyrap aqqan ózenniń aınalasynda óksigen ottaı janǵan janýarlardy kórýdiń ózi keremet kórinis emes pe?! Baý - baqshada ósken jemis - jıdekterdiń ıisi muryn jarady. Jaıqalyp ósken túrli gúlder kózge óz keremettigin syıǵa tartady. Aspannan kúnniń kózi túskende, jerdiń júzi qýana qybyrlaıdy. Kólder qoınyn ashsa, qańqyldap oǵan qustar qonar.
Tabıǵat jaıly ónegeli sózder, maqaldar men óleń - jyrlar da az emes. Onyń keremet ásemdigin jyrlaǵan, sýrettep jazǵan aqyndar barshylyq. Tabıǵat kórkemdigin óz óleń - shýmaqtarynda jyrlaǵan aqyndardyń qatarynda Abaı Qunanbaıuly («Jaz!, «Kúz», «Qys»), Sultanmahmut Toraıǵyrov («Shilde»), Qasym Amanjolov («Daýyl»), Ybyraı Altynsarın («Ózen») sıaqty aqyndardy ataýǵa bolady.
Shalǵaıyn shalqar maýshyǵan
Bult keldi, kóktem kir ketti.
Topyrlap urǵan tamshydan,
Topyraq ıisi burq etti.
Shilde men tamyz pyshany
Shań ǵana bolsa,
Qaldyrma
Terezeler qushaǵyn
Túgeldeı ashshy jańbyrǵa,- dep Qadyr Myrzaǵalı atamyz ásem tabıǵatty jyrlady. Tabıǵat kórkemdigin aq qaǵaz betine túsirgen aqyndarymyz onyń qudiretin bilgen. Sol óleń joldaryn bolashaq urpaqqa, ıaǵnı bizge qaldyryp otyr.
Bizdiń árbir basqan qadamymyz, árbir istegen isimiz tabıǵatqa baılanyty bolǵandyqtan, onyń bizdiń ómirimizde erekshe oryn alýy sózsiz. Biraq, adamzattyń keıbir isteri tabıǵatqa keri áser etýde. Onyń keri áseri bizdiń densaýlyǵymyzǵa da zıan keltiredi.
Tabıǵatty qorǵaý - tabıǵatty aıalaý ár adamnyń mindeti. Úlken - kishi árdaıym ony taza ustap, qurmet tutý qajet. Onyń bizge qanshalyqty qajet ekeni barshamyzǵa málim.
Tabıǵat - tirshilik kózi. Onyń árbir áseri adam ómirinde úlken rol atqarady. Aıaýly tabıǵatsyz osy ǵalamda ómir súrý, tirshilik etý múmkin emes edi. Jyl mezgilderiniń ózgerýi de, tabıǵatty odan ári áserleıdi. Ár jyl mezgili ár qıly. Tórt jyl mezgili bizge tórt túrli ǵajaıyp kúıin syılaıdy. Taýdan sarqyrap aqqan ózenniń aınalasynda óksigen ottaı janǵan janýarlardy kórýdiń ózi keremet kórinis emes pe?! Baý - baqshada ósken jemis - jıdekterdiń ıisi muryn jarady. Jaıqalyp ósken túrli gúlder kózge óz keremettigin syıǵa tartady. Aspannan kúnniń kózi túskende, jerdiń júzi qýana qybyrlaıdy. Kólder qoınyn ashsa, qańqyldap oǵan qustar qonar.
Tabıǵat jaıly ónegeli sózder, maqaldar men óleń - jyrlar da az emes. Onyń keremet ásemdigin jyrlaǵan, sýrettep jazǵan aqyndar barshylyq. Tabıǵat kórkemdigin óz óleń - shýmaqtarynda jyrlaǵan aqyndardyń qatarynda Abaı Qunanbaıuly («Jaz!, «Kúz», «Qys»), Sultanmahmut Toraıǵyrov («Shilde»), Qasym Amanjolov («Daýyl»), Ybyraı Altynsarın («Ózen») sıaqty aqyndardy ataýǵa bolady.
Shalǵaıyn shalqar maýshyǵan
Bult keldi, kóktem kir ketti.
Topyrlap urǵan tamshydan,
Topyraq ıisi burq etti.
Shilde men tamyz pyshany
Shań ǵana bolsa,
Qaldyrma
Terezeler qushaǵyn
Túgeldeı ashshy jańbyrǵa,- dep Qadyr Myrzaǵalı atamyz ásem tabıǵatty jyrlady. Tabıǵat kórkemdigin aq qaǵaz betine túsirgen aqyndarymyz onyń qudiretin bilgen. Sol óleń joldaryn bolashaq urpaqqa, ıaǵnı bizge qaldyryp otyr.
Bizdiń árbir basqan qadamymyz, árbir istegen isimiz tabıǵatqa baılanyty bolǵandyqtan, onyń bizdiń ómirimizde erekshe oryn alýy sózsiz. Biraq, adamzattyń keıbir isteri tabıǵatqa keri áser etýde. Onyń keri áseri bizdiń densaýlyǵymyzǵa da zıan keltiredi.
Tabıǵatty qorǵaý - tabıǵatty aıalaý ár adamnyń mindeti. Úlken - kishi árdaıym ony taza ustap, qurmet tutý qajet. Onyń bizge qanshalyqty qajet ekeni barshamyzǵa málim.
You Might Also Like
-
Bilimdilik: qazaq halqynyń mol murasymen tanystyrý, sonyń ishindegi balaǵa eń jaqyn ańyz - ertegiler álemimen tabystyrý. Oqýshylarmen birge ertegi álemine saıahat jasaı otyryp, taldaý men saraptaý jas...
