Tabıǵı qubylystar
Maqsattary: 1) Tabıǵattaǵy ózgeristerdiń barlyǵyn tabıǵat qubylystary ekenin túsinedi;
2) Oqýshylardy qorshaǵan ortadaǵy dúnıeler men qubylystardy ǵylymı turǵydan túsinýge, zertteýge baqylaý jasaý;
3) Jyl mezgilderine baılanysty tabıǵat qubylystaryn kóredi jáne túsinedi.
Ádis: Suraq jaýap, túsindirý oıyn, taldaý, oı qorytý.
Túri: Jańa sabaqty túsindirý.
Kórnekilik: Dıdaktıkalyq úlestirme materıaldar, test jumysy (japyraqtar) maqal - mátel jazylǵan plakat "Jyl mezgilderi" sýretter.
Pánaralyq baılanys: Ana tili.
Sabaq barysy
İ. Uıymdastyrý. Sabaq taqyrybyn, túrin, maqsatyn, ótý barysyn habarlaý
Psıhologıalyq daıyndyq:
«Men atqan tańdy súıemin, tańdy súıemin
Shýaǵyn shashqan kúndi súıemin, kúndi súıemin.
Aıalaǵan tabıǵatty súıemin, tabıǵatty súıemin.
Qorshaǵan bar álemdi, ózimdi súıemin»
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý jáne ótken taqyrypty qaıtalaý.
Qyzyǵýshylyqty oıatý
- Al balalar, qazir qaı jyl mezgili? (Kúz)
- Kúz aılaryn atap berińder.(qyrkúıek, qazan, qarasha)
- Búgin qaı kún?
- Durys jaraısyńdar! Balalar kúz mezgilinde bolyp jatqan ózgeristerdi baıqap júrgen shyǵarsyńdar. – Iá, durys, kún sýyp, japyraqtar sarǵaıdy. Bizdiń synypqa hat kelip túsipti, al onyń ishinde ne bar eken? Bul japyraqtar eken ǵoı! Qandaı keremet! Balalar japyraqtarda berilgen test suraqtar jazylypty. Osy tapsyrmany oılanyp, durys jaýap berýlerińdi suraımyn - dep tapsyrma oryndaýǵa eki mınýt ýaqyt beriledi, sodan keıin oqyp shyǵady da, oqýshylardyń jumystaryn jıip alý.
- Balalar, biz qandaı ulttyq oıyndardy bilemiz? (arqan tartý, báıge, asyq oıyndar, qyz qýý)
- Endeshe, bir oıynyn oınap, kúzdiń keremetterine taǵy bir toqtalyp keteıik.
«Qyz qýý»- oıyny. Qyz ben bala jarysa:
- Kúz qandaı?
- Kúzde ne bolyp jatady?
- Qandaı qubylystardy baıqaýǵa bolady - degen suraqtarǵa jaýap beretin tirek syzbalardy jasaıdy. Kim jyldam, júırik jáne durys jaýap bergen bolsa, sol jeńimpaz dep atalady. Qyz bolsa, qamshysyn alyp shyǵady, ul bolsa qyzǵa ádemi gúl syılap beredi. Balalardyń pikirlerine mynandaı syzba jasalady.
Kúz?
↓
Japyraqtar túsip jatyr,
jemis jıdek jınalady,
altyn jınaldy, berekeldi, baı
tún uzardy, sýyq
aspan qorǵasyndaı aýyr bolady
jyl qustary ushyp ketedi
kún qysqardy,
jańbyrly,
- Óte jaqsy, balalar. «Qońyrqaı kúz bolypty, qýrap japyraq solypty»- degendeı Abaı Qunanbaevtyń «Kúz» óleń shýmaqtaryń kim aıtyp beredi eken? (mánerlep oqytý).
İİİ. Jańa sabaq: a) Muǵalimniń kirispe sózi: - Dápterimizdi ashyp, búgingi kúndi, taqyrypty jazaıyq. Balalar jańa taqyrypty biz BIS tehnologıasy boıynsha ótetin bolamyz. «Baıqaý»- ádisi. Ol úshin «Kilttik sózderge» nazar aýdartý jáne oqyp este saqtaý úshin 30 sekýnd ýaqyt beriledi. Bir shapalaq urady, shapalaq birińǵaı bolý kerek, sosyn sózder jabylyp, oqýshy 1 mınýt 15 sekýndtiń ishinde dápterlerine ne este qalǵan sózderdi jazyp shyǵady. Ýaqyt aıaqtalǵan soń jumys toqtatylady «Kim ne saqtady?»- bir - birine jyldam teksertý, sandy jazý, tolyq jazǵan oqýshyǵa, normaǵa saı uıashyǵyna alǵashqy plús belgisi qoıyldy.
á) Sergitý sáti: «Terbeledi aǵashtar
Aldymnan jel eseıip...»
b)- Jaqsy, sál demalyp aldyq, demek kitappen jumys jasaýǵa daıynbyz oqýlyqtyń 34 - 35 betti ashamyz, ár bir paraqty 3 mınýt ishinde oqyp shyǵýy tıis. Oqýshylardyń oqyǵan bilimderine qatysty suraq - jaýap alynady. Uǵynýdy uıymdastyrý jáne dápterlerine 30 sóz - 5 mınýt jazylýy tıis; 2 shapalaq soǵamyz sosyn kim kóp jazdy?- dep surap shyǵý.
v) Sýret arqyly «Bul qandaı oıyn?»
- durys endeshe "Han talapaı" oıyndy oınaıyq. Bul oıyndy uldar ǵana oınaıdy. Han ıemniń "Maqal - mátel" - degen tapsyrmasyn oryndaý kerek.
g) Oıyn oınap demaldyq, ıaǵnı biz suraqtarǵa jaýap berýge daıynbyz.(20 bet) Synı turǵydan suraqtar «Iá» nemese «Joq» degen jaýap bolý tıis (+- qoıylady)
d) Balalar myna dybystardy tyńdaıyqshy. Neniń dybysyn estigenderińdi aıtasyńdar.
1. Jel
2. Naızaǵaı
3. Jańbyr.- (dep jaýap beredi)
d)- Balalar, buryn aýa - raıyn baqylaý ortalyǵy bolmaǵan. Aýa - raıyn qalaı baqylaǵan dep oılaısyńdar? «Kúnniń kózin ashý»- oıyn arqyly biz aýa - raıyn qalaı baqylaǵandy kórip bilemiz. Tabıǵat qubylystaryna baılanysty ata - babalarymyz halyqtyq boljamdar jasaǵan, sony túsinip, durys oqyp berý kerek.
İV Bekitý: - Óte jaqsy, jarqyraǵan kúnde paıda boldy, ár oqýshynyń kóńil - kúıleri jaqsy shyǵar; endeshe kúzgi gúl kúltesin qurastyraıyq dep «Týǵan eldiń uly bol!» «Abaıdaı dana bol!» «Dostaryna syıly bol!» «Oqýshylardyń aldy bol» «Ata - ananyń maqtanyshy bol!»- dep ózimizge tilek tilep, gúl shoǵyn jasaımyz. Oqýshylardy baǵalaý jáne madaqtaý.
V Úıge tapsyrma; Tabıǵat qubylystaryn jáne qosymsha materıaldy oqyp kelý.
2) Oqýshylardy qorshaǵan ortadaǵy dúnıeler men qubylystardy ǵylymı turǵydan túsinýge, zertteýge baqylaý jasaý;
3) Jyl mezgilderine baılanysty tabıǵat qubylystaryn kóredi jáne túsinedi.
Ádis: Suraq jaýap, túsindirý oıyn, taldaý, oı qorytý.
Túri: Jańa sabaqty túsindirý.
Kórnekilik: Dıdaktıkalyq úlestirme materıaldar, test jumysy (japyraqtar) maqal - mátel jazylǵan plakat "Jyl mezgilderi" sýretter.
Pánaralyq baılanys: Ana tili.
Sabaq barysy
İ. Uıymdastyrý. Sabaq taqyrybyn, túrin, maqsatyn, ótý barysyn habarlaý
Psıhologıalyq daıyndyq:
«Men atqan tańdy súıemin, tańdy súıemin
Shýaǵyn shashqan kúndi súıemin, kúndi súıemin.
Aıalaǵan tabıǵatty súıemin, tabıǵatty súıemin.
Qorshaǵan bar álemdi, ózimdi súıemin»
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý jáne ótken taqyrypty qaıtalaý.
Qyzyǵýshylyqty oıatý
- Al balalar, qazir qaı jyl mezgili? (Kúz)
- Kúz aılaryn atap berińder.(qyrkúıek, qazan, qarasha)
- Búgin qaı kún?
- Durys jaraısyńdar! Balalar kúz mezgilinde bolyp jatqan ózgeristerdi baıqap júrgen shyǵarsyńdar. – Iá, durys, kún sýyp, japyraqtar sarǵaıdy. Bizdiń synypqa hat kelip túsipti, al onyń ishinde ne bar eken? Bul japyraqtar eken ǵoı! Qandaı keremet! Balalar japyraqtarda berilgen test suraqtar jazylypty. Osy tapsyrmany oılanyp, durys jaýap berýlerińdi suraımyn - dep tapsyrma oryndaýǵa eki mınýt ýaqyt beriledi, sodan keıin oqyp shyǵady da, oqýshylardyń jumystaryn jıip alý.
- Balalar, biz qandaı ulttyq oıyndardy bilemiz? (arqan tartý, báıge, asyq oıyndar, qyz qýý)
- Endeshe, bir oıynyn oınap, kúzdiń keremetterine taǵy bir toqtalyp keteıik.
«Qyz qýý»- oıyny. Qyz ben bala jarysa:
- Kúz qandaı?
- Kúzde ne bolyp jatady?
- Qandaı qubylystardy baıqaýǵa bolady - degen suraqtarǵa jaýap beretin tirek syzbalardy jasaıdy. Kim jyldam, júırik jáne durys jaýap bergen bolsa, sol jeńimpaz dep atalady. Qyz bolsa, qamshysyn alyp shyǵady, ul bolsa qyzǵa ádemi gúl syılap beredi. Balalardyń pikirlerine mynandaı syzba jasalady.
Kúz?
↓
Japyraqtar túsip jatyr,
jemis jıdek jınalady,
altyn jınaldy, berekeldi, baı
tún uzardy, sýyq
aspan qorǵasyndaı aýyr bolady
jyl qustary ushyp ketedi
kún qysqardy,
jańbyrly,
- Óte jaqsy, balalar. «Qońyrqaı kúz bolypty, qýrap japyraq solypty»- degendeı Abaı Qunanbaevtyń «Kúz» óleń shýmaqtaryń kim aıtyp beredi eken? (mánerlep oqytý).
İİİ. Jańa sabaq: a) Muǵalimniń kirispe sózi: - Dápterimizdi ashyp, búgingi kúndi, taqyrypty jazaıyq. Balalar jańa taqyrypty biz BIS tehnologıasy boıynsha ótetin bolamyz. «Baıqaý»- ádisi. Ol úshin «Kilttik sózderge» nazar aýdartý jáne oqyp este saqtaý úshin 30 sekýnd ýaqyt beriledi. Bir shapalaq urady, shapalaq birińǵaı bolý kerek, sosyn sózder jabylyp, oqýshy 1 mınýt 15 sekýndtiń ishinde dápterlerine ne este qalǵan sózderdi jazyp shyǵady. Ýaqyt aıaqtalǵan soń jumys toqtatylady «Kim ne saqtady?»- bir - birine jyldam teksertý, sandy jazý, tolyq jazǵan oqýshyǵa, normaǵa saı uıashyǵyna alǵashqy plús belgisi qoıyldy.
á) Sergitý sáti: «Terbeledi aǵashtar
Aldymnan jel eseıip...»
b)- Jaqsy, sál demalyp aldyq, demek kitappen jumys jasaýǵa daıynbyz oqýlyqtyń 34 - 35 betti ashamyz, ár bir paraqty 3 mınýt ishinde oqyp shyǵýy tıis. Oqýshylardyń oqyǵan bilimderine qatysty suraq - jaýap alynady. Uǵynýdy uıymdastyrý jáne dápterlerine 30 sóz - 5 mınýt jazylýy tıis; 2 shapalaq soǵamyz sosyn kim kóp jazdy?- dep surap shyǵý.
v) Sýret arqyly «Bul qandaı oıyn?»
- durys endeshe "Han talapaı" oıyndy oınaıyq. Bul oıyndy uldar ǵana oınaıdy. Han ıemniń "Maqal - mátel" - degen tapsyrmasyn oryndaý kerek.
g) Oıyn oınap demaldyq, ıaǵnı biz suraqtarǵa jaýap berýge daıynbyz.(20 bet) Synı turǵydan suraqtar «Iá» nemese «Joq» degen jaýap bolý tıis (+- qoıylady)
d) Balalar myna dybystardy tyńdaıyqshy. Neniń dybysyn estigenderińdi aıtasyńdar.
1. Jel
2. Naızaǵaı
3. Jańbyr.- (dep jaýap beredi)
d)- Balalar, buryn aýa - raıyn baqylaý ortalyǵy bolmaǵan. Aýa - raıyn qalaı baqylaǵan dep oılaısyńdar? «Kúnniń kózin ashý»- oıyn arqyly biz aýa - raıyn qalaı baqylaǵandy kórip bilemiz. Tabıǵat qubylystaryna baılanysty ata - babalarymyz halyqtyq boljamdar jasaǵan, sony túsinip, durys oqyp berý kerek.
İV Bekitý: - Óte jaqsy, jarqyraǵan kúnde paıda boldy, ár oqýshynyń kóńil - kúıleri jaqsy shyǵar; endeshe kúzgi gúl kúltesin qurastyraıyq dep «Týǵan eldiń uly bol!» «Abaıdaı dana bol!» «Dostaryna syıly bol!» «Oqýshylardyń aldy bol» «Ata - ananyń maqtanyshy bol!»- dep ózimizge tilek tilep, gúl shoǵyn jasaımyz. Oqýshylardy baǵalaý jáne madaqtaý.
V Úıge tapsyrma; Tabıǵat qubylystaryn jáne qosymsha materıaldy oqyp kelý.
You Might Also Like
