InfoHub Logo

Tarıhty bilesińder me?
Qazaqstan Respýblıkasynyń 25 jyldyǵyna oraı uıymdastyryldy.
Sabaqtyń maqsaty: Qazaqstan tabıǵaty, tabıǵı baılyqtary, rámizderi, qoǵam qaıratkerleri týraly bilimderin jınaqtap kórsete biledi. Oqýshynyń oı - órisin keńeıip, tanymdyq deńgeıin kóteriledi, pánge qyzyǵýshylyǵy artady;
Kútiletin nátıje: Óz oıyn ashyq, erkin jetkize bilýge úırenedi. Toptyq jumys arqyly yntymaqtastyq qarym - qatynas ornaıdy.
Kórnekiligi: Qazaqstannyń saıası kartasy, ınteraktıvti taqta.
Sabaqtyń túri: saıys sabaq.
Pánaralyq baılanys: geografıa, ádebıet, matematıka.

Sabaqtyń barysy: Uıymdastyrý kezeńi.
Júrekten júrekke trenıńi arqyly bir - birimen amandasady; Topqa bólý – ártúrli sýretter taratady, top erejelerin basshylyqqa alyp, toptyq jumys jasaıtyndaryn aıtady Oqýshylar eki topqa bólinedi.

Saıys 8 kezeńnen turady.
1. «Qazaq eli - meniń Otanym»(suraqtar beriledi )
2. «Sandardy sóılet»
3. Kartamen jumys
4. «Qyzyqty sózder»
5. «Maqal - sózdiń máıegi»
6. «Júz bir jumbaq»
7. «Erlik - elge mura, urpaqqa uran»
8. Qorytyndy.

«Qazaq eli – meniń Otanym»
Birneshe júz jyldaı álemdik kartada Qazaqstan degen memleket bary men joǵy bilinbedi. Sebebi biz ol kezde Reseı ımperıasynyń, odan keıin Keńes odaǵynyń quramynda boldyq. 1991jyldyń 16 - jeltoqsanynda ózimizdiń táýelsizdigimizdi alyp, egemendi el boldyq. Bıyl táýelsizdigimizge
25 jyl!
Keń baıtaq kóz jetpeıtin jerim meniń,
Taýly orman, jasyl jaılaý, kólim meniń
Búginde ár álemge dańqyń jetti,
Táýelsiz Qazaqstan - elim meniń

Interaktıvti taqtadan 20 test suraqtary beriledi
1 - topqa
1. Qazaqstan egemendigi týraly deklarasıa qaı jyly qabyldandy?
2. Táýelsizdikti qaı jyly aldyq?
3. Qazaqstan – «Eýrazıanyń kindigi» dep nelikten atalady?
4. Jer kólemi jóninen Qazaqstan neshinshi orynda?
5. Elimizdiń jer kólemi neshe sharshy shaqyrymdy alyp jatyr?
6. Qazaqstan shekarasynyń jalpy uzyndyǵy qansha shaqyrym?
7. Soltústikten ońtústikke deıingi shekara qansha shaqyrym?
8. Qazaqstanda qansha oblys bar?
9. Qazaqstanda qansha ult ókilderi turady?
10. Qazaqstannyń astanalaryn retimen atańyz?

2 - topqa
1. Qazaqstan neshe memleketpen shektesedi?
2. Qazaqstan Respýblıkasynyń tuńǵysh Prezıdenti kim?
3. Qazaqstan Respýblıkasynyń jańa astanasyn atańyz?
4. Ulttyq valúta - teńge qashan aınalymǵa endi?
5. Qazaqstan Respýblıkasynyń qazirgi Konstıtýsıasy qashan qabyldandy?
6. Qazaqstan rámizderin atańyz?
7. Halqynyń sany boıynsha Qazaqstan álemde neshinshi oryn alady?
8. Qazaqstan BUU - ǵa qaı jyly múshelikke qabyldandy?
9. Qazaq uly Toqtar Áýbákirov ǵaryshqa qaı jyly ushty?
10. Qazaqstan Respýblıkasynyń halyq sany qansha?

«Sandar sóıleıdi»
Slaıdta kórsetilgen sandar men jyldarǵa túsinikteme berý. Berilgen upaılaryna baılanysty suraqtar kúrdelene túsedi.

10 - upaı
1991 - QR táýelsizdigin alǵan jyly
1992 - QR BUU - ǵa múshe bolýy
1993 - Ulttyq valúta aınalymǵa endi
20 - upaı
1465 - Qazaq handyǵynyń qurylýy
1954 - Tyń jáne tyńaıǵan jerlerdi ıgerý
1961 - Adam balasynyń ǵaryshqa alǵash ushýy
30 - upaı
1939 - Ekinshi dúnıejúzilik soǵystyń bastalýy
1941 - Uly Otan soǵysynyń bastalýy
1945 - Uly Otan soǵysynyń aıaqtalǵan jyly
40 - upaı
22 - Naýryz merekesi
3000 - Álemdegi etnos sany
98 - Konstıtýsıadaǵy bap sany

Kartamen jumys
Tarıhı oqıǵadan úzindi beriledi. Sol úzindi boıynsha sol oqıǵanyń bolǵan jerin kartadan kórsetedi.
1 - topqa
XV - ǵasyrdyń ortasynda Kereı men Jánibek sultandar Ábilhaıyr handyǵynan bólinip, qazaq atalǵan halyqty ertip..................... jerine keledi. Sol jerdi kórset. (Jetisý)
2 - topqa
1836 - 1838 jyldary orys úkimetine arqa súıegen Bókeı ordasynyń hany Jáńgirdiń óz qaramaǵyndaǵy halyqqa kórsetken qysymshylyǵyna qarsy kóterilis boldy. Atalǵan Orda qaı jerdi alyp jatty? (Edil men Jaıyq aralyǵyn)
Qazaqstannyń qaı qalasy
1 - topqa
1. «Qaraǵany qalyń ósken jer» degen sózden shyqqan qala. (Qaraǵandy)
2. Orystyń «sem palat» sózinen shyqqan qala. (Semeı)
3. «Túrikter eli, mekeni» degen sózden shyqqan qala (Túrkistan)
2 - topqa
1. Qazaqstandaǵy aılaqty qala (Aqtaý)
2. «Kók maısaly, baý - baqshaly, shymmen qorshalǵan bekinisti qala». (Shymkent)
3. «Qyzyqty sózder»

1 - topqa
1. Karta..........(Jer sharynyń kishireıtilgen nusqasy)
2. Nýmızmatıka.............(Aqsha aınalymynyń tarıhyn zertteıtin ǵylym)
3. Konstıtýsıa..............(Ata zań)
4. Gerodot..............( Batystyń «Tarıh atasy»)
5. Shańyraq................(Kıiz úıdiń eń joǵarǵy bóligi)

2 - topqa
1. Tomırıs...............(Saqtardyń patshaıymy)
2. Shekpen................(Túıe men qoı júninen toqylatyn syrtqy kıim)
3. Etnos.................(Belgili bir aýmaqta turatyn, dili men tili, shyǵý tegi ortaq ult)
4. Saba, torsyq, keli, kúbi.................(Qazaqtyń ulttyq ydys - aıaqtary)
5. Tymaq..............(Túlki terisinen tigilgen er adamnyń bas kıimi)

«Maqal - sózdiń máıegi»
Maqaldardy jalǵastyrý
1Týǵan jerdeı jer bolmas, (týǵan eldeı el bolmas)
2. Týǵan jer -(altyn besik)
3. Batyr el úshin týady, (el úshin óledi)
4. Otan úshin otqa tús, (kúımeısiń)
5. Otan ottan da (ystyq)
6. Otansyz adam -(ormansyz bulbul)
7. Beıbit elde (bereke bar)
8. Bilekti birdi jyǵar, (bilimdi myńdy jyǵar)

«Júz bir jumbaq»
1 - topqa
Qazaqstan barshaǵa bolǵan meken,
Baýraıy da baılyqqa tolǵan eken.
Áıgili ǵalymdardyń zertteýinde,
«Altyn adam» neshede bolǵan eken? (17 - jasta)

Túsineıik mán berip jyrdyń hatyn,
Naǵyz dosyń bilsinshi syrdyń atyn.
Ákesi jaý qolyna berip qoıǵan,
Aıtyp bershi, bizderge uldyń atyn? (Móde shanúı)

Qarańǵylyq qoıýlap túndi japty,
Ǵalymdar adam sengen dindi tapty.
Iava aralynan zertteýshiler,
Aıtyńdarshy, qanekeı kimdi tapty. (Pıtekantrop)

2 - topqa
Bilimmen adam erek baıqalady,
Kólge bitken quraqtaı jaıqalady.
Tarıhty zeıin qoıyp oqyǵandar,
«Dıaspora» jóninde ne aıtady? (Óz elinen tys jerdegi ult ókilderi)

Qurmettep ótken jaıdy uryndaıyn,
Aıtylar ónegeli jyrym daıyn
Biletinder bolsa eger aıtyp bersin,
Kisi esimin zertteıtin ǵylym jaıyn. (Antroponımıka)

Gúldenýde qulpyryp elimiz de,
Tynyshtyq pen bereke jerimizde
Endeshe, kim biledi, aıtyp bersin,
Qansha kól bar keń baıtaq jerimizde? (48 - myń)

«Erlik - elge mura, urpaqqa uran»
Blıs - suraqtar
1. Týǵan jer degenimiz ne? (Týǵan jer - adamnyń týyp - ósken jeri)
2. Sizdiń týǵan jerińiz qaı el? (Qazaqstan Respýblıkasy)
3. Sizdiń óz elińizdiń aldynda qandaı mindetterińiz bar? (Týǵan jerdi qorǵaý, qadirleý)
4. Erlik degen ne? (Týǵan jerdi qorǵaý, qadirleý erlik. Jaqsy oqyp, eńbek etseń – bul da erlik)

Qorytyndy. Oqýshylardyń bilimderin tekserip, jeńimpaz topty anyqtaý.
Marapattaý.

Ońtústik Qazaqstan oblysy, Maqtaral aýdany,
J. Súleımenov atyndaǵy jalpy orta mektebiniń
tarıh pániniń muǵalimi: Hıdırova Karıma Asqarbaıqyzy