InfoHub Logo

Páni: Informatıka
Synyby: 7
Ýaqyty :
Sabaqtyń taqyryby:Tereze jáne onyń elementteri men qurylymy. Faıldar, býmalar jáne jarlyqtar.
Quzyrettilikke jetkizetin maqsat – mindetter:
a) aqparattyq quzyrettilik
á) kommýnıkatıvtik quzyrettilik
b) problemalyq quzyrettilik
a) Windows terezelerimen, terezelerdi kórsetý nusqalarymen jáne terezelerdi basqarý tásilderimen, terezelerdiń menúimen, Windows oqýlyǵymen jumys isteý múmkindikterimen tanystyrý
á) Oqýshylardyń Windows terezesi uǵymyn, menú qasıetteri men anyqtamasyn, terezeniń negizgi elementterin, qural-saımandar taqtasynyń arnalý bilý qabiletterin damytý.
b) Oqýshylarǵa estetıkalyq tárbıe berý.
Sabaqtyń tıpi: Praktıkým elementteri bar, kórsete -túsindirý
Sabaqtyń ádisi: Bilim kózine qaraı toptastyrylǵan ádister: sózdik, praktıkalyq.
Bilim – biliktilikke qoıylatyn talaptar: Oqýshylar bilýi tıis:

Windows terezesi uǵymyn;
terezelerdi kórsetý nusqalaryn;
aktıvti tereze uǵymyn;
menú qasıetteri men anyqtamasyn;
qoldanbalarmen jumys isteý negizderin;
terezeniń negizgi elementterin;
qural-saımandar taqtasynyń arnalýyn;
aktıvti tereze belgilerin;
komandanyń aktıvtiliginiń belgilerin. Oqýshylar úırenýi tıis:
terezelerdi ekranda úsh túrde kórsetýdi;
aktıvti terezeni anyqtaýdy jáne terezeni aktıvteýdi;
terezelerdiń kólbeý sozylǵan menúin qoldanýdy;
Windows oqýlyǵymen jumys jasaýdy;
maýstyń kómegimen qoldanbalardy iske qosýdy;
aınalý jolaǵyn qoldanýdy.

Sabaqta qoldanylatyn pedagogıkalyq tehnologıalar: AKT
Pán aralyq baılanys: Fızıka, matematıka
Oqytý quraldary: Kitap, erejeler, ınteraktıvti taqta
Sabaqtyń barysy: Oqytýshy Oqýshy Kútiletin nátıje

I. Uıymdastyrý bólimi: Synypqy kirip, oqýshylarmen amandasyp, synyptyń tazalyǵyn tekserip, kezekshilerden «joq» oqýshylardyń tizimin alý. Oqýshylar oryndarynan turyp muǵalimmen amandasý, «joq» oqýshylardyń tizimin berý. Zeıinderin sabaqqa aýdaryp, sabaqqa muqıat qatysýyn baqylaý.
II. Úı tapsyrmasyn tekserý: Aýyzsha, suraq-jaýap
III.Jańa materıady habarlaý:


Tereze – Windows ortasynyń negizgi uǵymy.
Tereze degenimiz – bul jaqtaýlarmen shektelgen ekrannyń tórtburyshty segmenti.
Terezelerdiń árbir túrin oqýshylarǵa kompúterde kórsetý kerek.
Terezelerdi kórsetý nusqalary

Terezelerdi ekranda kórsetýdiń úsh tásili bar:
tolyq ekrandy – tereze jaıylǵan jáne tutas ekran betin alady (jumys ústeli);
qalypty - tereze ekrannyń bir bóliginde ornalasady;
belgishe – tereze belgishe túrinde «jınaýly» bolady;

Terezelerdiń kórsetilý nusqasyn ózgertý úshin, onyń belgisheleri bar taqyryptar
zonasynyń oń jaǵyndaǵy batyrmalar qoldanylady:
terezeni esepter taqtasyndaǵy jazýǵa jımalaý;
terezeni tolyq ekrannyń betine jaımalaý;
terezeni jabý (qoldanbanyń jumysyn aıaqtaý).

Terezedegi taqyryptar jolynyń sol jaǵynda terezeni tutas basqarýǵa arnalǵan júıelik menúdiń batyrmasy bar. Bul menúde taqyryptyń batyrmalarynyń fýnksıasyn qaıtalaıtyn komandalar bar. Terezeni kórsetýdiń qalypty nusqasynda terezeniń kólemin maýspen jyljytyp nemese pernetaqtanyń kómegimen terezeniń tik kólbeý mólsherin nemese buryshyn ózgertýge bolady. Qalypty nusqada belgisheler men terezelerdi ekran boıynsha jyljytýǵa bolady.
Aktıvti tereze
Qaı ýaqytta bolsyn bir ǵana terezemen jumys isteýge bolady, ol aktıvti dep atalady. Aktıvti tereze árqashan basqa terezelerden joǵary ornalasady jáne onyń taqyryby túspen erekshelengen. Eger ekranda aktıvti emes terezeniń eń bolmasa bir bóligi kórinse, ony maýspen shertý arqyly aktıvti qalypqa keltirýge bolady.
Menú Menú-bul odan qajetin tańdaýǵa bolatyn qandaı da bir obektiler tizimi.
Menúdiń qasıetteri: Menúdiń birneshe deńgeıleri bolady: 1-shi deńgeıi – «Bas menú» jáne oǵan baǵynatyn «Baǵynyńqy menú». Menú tańdaý bostandyǵyn usynady. Belgili bir menúde der kezinde tańdaýǵa múmkin emes obektiler bolady.

Menúde úsh túrli pýnktter bar, ıaǵnı menúdiń kez kelgen pýnkti mynalardy belgileı alady;
naqty bir operasıany (áreketti)
aýystyryp –qosqyshty;
tańdaý órisin.

Qoldanbalarmen jumys isteý.
Kez kelgen qoldanba bólek trezede oryndalady, ol ekrannyń jartysyn nemese ekrandy tolyǵymen alýy múmkin. Qoldanbaly baǵdarlamany iske qosý - qoldanba terezesin ashýdy bildiredi. Qoldanbanyń terezesin jabý – baǵdarlamanyń jumysyn aıaqtaýdy bildiredi. Bir ýaqytta birneshe qoldanbalardy qatar oryndaýǵa bolady (árqaısysy óziniń terezesinde) jáne paıdalanýshy maýstyń kómegimen bir terezeden ekinshi terezege op-ońaı aýysa alady.
Windows-qa sáıkes oryndalatyn baǵdarlama ádette onyń fýnksıalarymen baılanysty sýret pen qoldanbanyń aty bar túrli tústi belgishemen jabdyqtalady. Baǵdarlamany iske qosý úshin maýsty eki ret shertý jetkilikti nemese onyń atyn komandalyq jolda terý kerek. Windows-tyń árbir qoldanbasynyń terezesiniń ekinshi jolyn alatyn kólbeý (Bas) menúi bar. Bul menúdiń pýnktin tańdaǵanda sozylǵan menú ashylady. Budan basqa, konteksti (qalqyp shyǵatyn) menú jıi qoldanylady.
Kózge arnalǵan jattyǵýlar
1. 1-4-ke deıin sanap kózdi qatty jumyp,sonan keıin ashyp,jaıbaraqat ustap,
1-6-ǵa deıin sanaı otyryp,alysqa qaraý qajet. 4-5 ret qaıtalaý qajet
2. 1-4-ke deıin sanaı otyryp,eki kózdi olarǵa qatty kúsh salmaı,bir-birine qaratyp,sońynda 1-6-ǵa deıin sanaı otyryp alysqa qarap, 4-5 ret qaıtalaý kerek.
3. 1-4-ke deıin sanap,basty qozǵamaı,ońǵa qarap bir núktege kóz toqtatý,sońynda 1-6-ǵa deıin sanap,alysqa qaraý. Osy tárizdi basty qozǵamaı,solǵa,joǵary,tómen qaraý kerek.
4. 1-6-ǵa deıin sanaı otyryp,kózqarasty dıogonaly boıynsha:oń jaq joǵarydan-sol jaq tómenge aýdaryp,sonan soń alysqa qaraý;sonan soń sol jaq joǵarydan-oń jaq tómenge aýdaryp, alysqa qaraý. 4-5 ret qaıtalaý. Kóz gımnastıkasyn oryndaý kezinde jalpy dene gımnastıkasyn da jasaýǵa bolady.Turaqty túrde kóz jáne jalpy dene gımnastıkasyn jasaý kózge túsken qysymdy jeńildetip,deneni sergitedi.
IV. Jańa materıaldy bekitý
Suraqtar men tapsyrmalar
Baqylaý suraǵy: Qoldanba degenimiz ne?
(Qoldanba-bul tek Windows - júıesiniń basqarýymen jumys jasaıtyn baǵdarlama)

1. Tapsyrma Sózjumbaq
Tapsyrma taqyrypty kompúterdiń ekranynda terezeniń árbir elementin kórsetip jáne olardyń arnalýyn aıtyp túsindirý barysynda oryndalýy kerek.
Qural-saımandar taqtasy ne úshin kerek?
Qural-saımandar taqtasynda jıi qoldanylatyn komandalarǵa jyldam qatynaýǵa arnalǵan belgisheler men batyrmalar bar.

2. Tapsyrma. Kelesi áreketterdi qural-saımandar taqtasynyń qandaı batyrmasynyń kómegimen oryndaýǵa bolatynyn kórset.
Tapsyrma taqyrypty meńgerýin tekserýge arnalǵan. Kórnekilik úshin túrli tústi qaryndashtar qoldanýǵa bolady.
Túri
Basqa qapshyqqa aýysý
Býferge joıý
Joıý
Qasıetter
Býferden kiristirý
Bir deńgeıge joǵary aýysý
Oryndatpaý
Alǵa qaraı ótý
Býferge kóshý
Keri aýysý
SHIYRÝ (AINALDYRÝ) JOLAQTARY

3. Tapsyrma. Suraqtarǵa jaýap ber.
Tapsyrma taqyrypty meńgerýin tekserýge arnalǵan.
Qandaı qural-saımandardy paıdalaný kerek?
Bir jolǵa joǵary shıyrý úshin 1
Bir jolǵa tómen shıyrý úshin 3
Bir jolǵa solǵa shıyrý úshin 6
Bir jolǵa ońǵa shıyrý úshin 4
Naqty bir jerge ótý úshin 2,5
Terezedegini ońǵa nemese solǵa úzdiksiz shıyrý úshin 4,6
Terezedegini joǵary nemese tómen úzdiksiz shıyrý úshin 1,3


4. Tapsyrma. Suraqtarǵa jaýap ber.
Bul suraqtarǵa oqýlyqtyń tıisti paragrafynyń konspektisin jazý barysynda jaýap berýge bolady. Tapsyrma berilgen taqyrypty oqýshylardyń meńgerýin tekserý úshin de qoldanylady.
AKTIVTİ TEREZENİŃ
belgileri qandaı? Terezeni AKTIVTİ
túrge qalaı keltiremiz?
Aktıvti tereze basqalarynyń ústinde ornalasady. Taqyryby qońyrqaı túspen belgi-lengen jáne oǵan sáıkes esepter taqtasyndaǵy batyrmasy basýly bolyp kórinedi.
Birinshi tásil: terezeniń kez kelgen jerine shertý kerek.
Ekinshi tásil: esepter taqtasyndaǵy sáıkes batyrmany shertý kerek.


5. Tapsyrma. Sóılemdi aıaqta.
Tapsyrma taqyryptyń konspektisi bolyp tabylady nemese ony oqýshylardyń bilimin tekserý úshin qoldanýǵa bolady.
• Eger komanda SUR túspen salynǵan bolsa, onda oǵan qatynaý múmkin emes, ıaǵnı ol aktıvti emes bolyp tabylady.
• Ony aktıvteý úshin obektini ereksheleý kerek.
• Belgishesi fýnksıanyń aktıvti jaǵdaıda ekenin bildiredi. Ony alyp tastaý úshin, osy komandany shertý kerek.
• Belgishesi komandanyń baǵynyńqy menúi(qosymsha menúi) bar ekenin bildiredi. Mundaı komandany tańdaǵanda, ekranǵa baǵynyńqy menú shyǵarylady.
V. Úı tapsyrmasy
Windows terezeleri. Terezelerdiń qurylymy men elementteri. 6 - tapsyrma
2) Oqýshylardy baǵalaý
VI. Qortyndy Sabaq aıaqtaldy, saý bolyńyzdar!