InfoHub Logo

Qyzylorda oblysy, Áıteke bı kenti,
№7 "Baldyrǵan" balabaqshasy
Tárbıeshi: Erbozova Baqyt

Toby: I - kishi top
Bilim berý salasy: Qatynas
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreketi: Til damytý
Taqyryby: «Tólin tap»
Maqsaty:
Bilimdilik: Balalardy jaılaý tabıǵatyn elestete otyryp tabıǵattyń ásemdigin seziný arqyly úı janýarlary týraly túsinigin keńeıtý, olardyń tólderin tanyp, ajyratyp aıta bilýge úıretý.
Damytýshylyq: Dıdaktıkalyq oıyn arqyly tanymdyq, oılaý qabiletin kommýnıkatıvtik, tanymdyq jáne áleýmettik qudirettiligin damytý, sózdik qoryn molaıtý este saqtaý qabiletin damytý.
Tárbıelik: Balalardy úı janýarlaryna degen súıispenshiligine arttyrý arqyly úı janýarlaryna qamqorlyq jasaýǵa tárbıeleý.
Ádis tásilder: Suraq - jaýap, slaıd kórsetý, túsindirý, sergitý sát.
Sózdik qory: Jaılaý, úı janýarlarynyń dybystary.
Pán aralyq baılanys: Sensorlyq tárbıe, qorshaǵan orta, án - áýez.
Kórnekiligi: Interaktıvti taqta, úı janýarlarynyń dybystary, anımasıalyq sýretter, jaılaý týraly án, kólik - avtobýs.

Motıvasıalyq - qozǵaýshy:
Shattyq sheńberi: Balalar sheńberge turamyz. Sheńberimiz nege uqsaıdy?
Balalar: - Kúnge.
Tárbıeshi: - Jaraısyńdar
- Bizdiń bólmemizde kún bar ma eken?
- Kúnniń túsi qandaı?
- Al pishini she?
Balalar: - Túsi sary.
- pishini dóńgelek.
Tárbıeshi: - Bárekeldi!
- Apaıynyń júregi kim eken?
- Apaıynyń tiregi kim eken?
Ár bala «men» - dep kórsetedi.
Tárbıeshi: - Kishkentaı meniń botaqandarym, qoshaqandarym meniń, ne degen táttisińer!
Balalar biz búgin úı janýarlary jáne olardyń tólderi jaıly áńgimeleımiz.
- Sener jaılaýǵa barǵylaryń kele me? Jaılaý balalar jaz mezgilinde úı janýarlary jaıylatyn qunarly shóbi bar, taza sýy bar jer. Olaı bolsa barlyǵymyz kólikke otyryp, jaılaýǵa baryp qaıtaıyq. Endeshe balalar avtobýsqa otyryp jaılaýǵa bet alaıyq.
Jaılaý kórki qandaı keremet! Taza aýa, aınala kók shóp, aǵyp jatqan sý, kıiz úı, onyń aınalasynda jaıylyp júrgen tórt túlik maldar.
Jaılaý qandaı tamasha,
Kózdi tartar qarasa.
Qyzyl, jasyl tóńirek,
Beıne jaıǵan alasha.

Uıymdastyrýshylyq – izdenýshi:
Tárbıeshi: - Bárekeldi, mine jaılaýǵa da keldik. Mine mynaý jaılaý. Sender ne kórip tursyńdar?
Balalar: - Túıe, jylqy, sıyr, qoı, eshki.
Tárbıeshi: - Kıiz úı, qora, jaıylyp júrgen maldar. Sender qandaı úı janýarlaryn bilesińder?
- Balalar mynaý qandaı úı janýary?
Balalar: - Túıe.
Tárbıeshi: - Durys balalar tórt túliktiń tóresi – túıe. Túıeniń tólin balalar bota dep aıtamyz. Qane bota dep qaıtalaıyqshy. Túıe men bota « bó - bó» - dep dybys shyǵarady.
Qane qaıtalaıyqshy. Balalar qaıtalaıdy.
- Al mynaý ne qanaı tórt túliktiń túri?
Balalar: - Jylqy.
Tárbıeshi: - Balalar jylqyny minsek kólik, alys jerdi jaqyndatady. Jylqynyń tólin qulyn dep ataımyz. Qaıtalap aıtyp kóreıik. Qulyn. Jaraısyńdar. Jylqymen qulyn ıo - ıo - ıo ep kisineıdi.
- Mynaý qandaı úı janýary?
Balalar: - Sıyr
Tárbıeshi: - Sıyrdyń tólin buzaý dep ataımyz. Sıyr men onyń tóli buzaý mó - mó - mó dep móńireıdi. Sıyrdyń sútin ishemiz, etin jeımiz.
- Al mynaý ne?
Balalar: - Qoı
Tárbıeshi: - Durys aıtasyńdar qoı, qoıdyń tólin qozy dep ataımyz. Qoı men qozy bá - bá dep mańyraıdy.
- Al mynaý qandaı úı janýary?
Balalar: - Eshki
Tárbıeshi: - Eshkiniń tólin laq deımiz. Eshki men laq má - má dep mańyraıdy. Qoı men eshki óriste birge jaıylady. Úıde baǵylyp eti, súti, júni, terisi, kúshi arqyly adamdarǵa paıda keltiretin janýarlardy tórt túlik mal dep ataımyz. Mundaı janýarlardy baǵyp, olarǵa jaǵdaı jasaımyz. Balalar sharshaǵan bolarsyńdar endeshe sergitý sátin jasap boıymyzdy bir sergitip alaıyq.

Sergitý sáti.

Bárekeldi balalar endi sendermen qyzyq oıyn oınaǵym kep tur.
Oıyn: «Tólin tap» dep atalady. Aldymen oıyn oınalatyn ornymyzǵa baraıyq (balalar otyrady). Balalar aldymyzdaǵy taqtada ár túrli tústermen berilgen uıashyqtar bar. Osy uıashyqtardyń túsi durys taýyp aıtylsa, onyń artynan jasyrylǵan úı janýarlary shyǵady. Úı janýarlaryn durys taýyp, aldaryńdaǵy tólderdiń arasynan tóliniń sýretin joǵary kóterip kórsetińder. Muqıat qarap tólin durys tabýǵa tyrysyńdar. (Oıyn oınalady.) Jaraısyńdar balalar sender oıyndy óte jaqsy oınadyńdar. Úı janýarlarynyń tólderin durys taba bildińder. Endi balalar bizde osy tólder týraly taqpaqtarymyzdy birge aıtaıyqshy.
Bá - bá degen qoshaqan
Ózi sondaı momaqan,
Bó - bó egen áni bar,
Jibek júndi botaqan.
Mó - mó degen áni bar,
Buzaýym meniń taǵy bar,
Io - ıo deıtin qulynym,
Jelbireıdi tulymyń.
Shóre - shóre laǵym,
Tentek bolma shyraǵym.
- Jaraısyńdar balalar. Endi osy úı janýarlaryna arnalaǵan tyıym sózder bar, tyńdap oılaryńa saqtap júrińder, jaraı ma?
«Aqty tókpe» ıaǵnı sútti, aırandy tógýge bolmaıdy. «Maldy teppe» balalar maldy tebýge bolmaıdy.

Refleksıvtik túzetýshilik:
Tárbıeshi: - Sender búgingi uıymdastyrylǵan oqý is - áreketine óte jaqsy qatystyńdar. Úı
janýarlarynyń tólin, onyń qalaı dybystaıtynyn úırendik. Maǵan barlyǵyńda unadyńdar, rahmet senderge balalar.
Búgingi oqý is - áreketimizdi «Jaılaý» ánimen aıaqtaıyq.

Kútiletin nátıje.
Biledi: Tórt túliktiń jáne onyń tólderiniń atyn, qalaı dybys shyǵaratynyn, tústerdi tanı biledi.
Jasaı alady: oıyn shartyn durys oryndaıdy.
Meńgeredi: úı janýarlaryna degen qamqorlyq, súıispenshilik qasıetterin meńgeredi.