Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Usaq monshaqtardan gúl qurastyrý
Sabaqtyń taqyryby: Usaq monshaqtardan gúl qurastyrý
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Oqýshylardyń bıser toqýdaǵy bilimin júıelendirý, sheberlik deńgeıin arttyrý arqyly ásemdik pen sulýlyqty baǵalaı bilýge úıretý.
Damytýshylyǵy: Óz betinshe jumys isteýge, ynta – yqylasyn, shyǵarmashylyq qıalyn damytý.
Tárbıeliligi: Oqýshylardyń estetıkalyq talǵamyn tárbıeleý, tıanaqtylyq deńgeıin kóterýge baýlý.
Kórnekiligi: Bıserden toqylǵan daıyn buıymdar, tehnologıalyq karta, sýretter, bıserler, monshaqtar, jumsaq sym
Sabaqtyń túri: Qortyndylaý sabaǵy.
Sabaqtyń ádisi: Suraq – jaýap, nusqaý, saramandyq jumys
Pánaralyq baılanys: Matematıka
Sabaqtyń barysy:
İ Uıymdastyrý
İİ. Ótken taqyrypty pysyqtaý.
İİİ. Sergitý sáti
İÚ. Saramandyq jumys
Ú. «Monshaq» sózjumbaǵyn sheshý.
Úİ. Qorytyndylaý. Jumystaryn baǵalaý

İ. Uıymdastyrý. Psıhologıalyq daıyndyq
Árbir adam: Týysym, dosym, juraǵatym.
Árbir sabaq: Úırený, uǵý, ulaǵat
Árbir isiń: Tirlik, tirek, adamdyq
Árbir sóziń: Shyndyq, birlik, adaldyq

İİ. Ótken taqyrypty pysyqtaý – Biz aldyńǵy sabaqta bıserdiń shyǵý
tarıhy jáne túrleri jóninde tanysyp óttik.
Endeshe aıtyńdarshy?
1. Bıser degen ne?
Oqýshy: - Plasmassadan, áınekten, injý - marjannan jasalǵan túrli – tústi usaq monshaqtardy bıser dep ataıdy.

2. Bısermen toqý neni talap etedi? Bıser qaı kezden bastap paıda boldy?
Oqýshy: - Bısermen toqý kóp ýaqytty talap etedi, Barlyq qolóner sıaqty bıser toqýdyń da tarıhy bar. Bıserdiń shyǵý tarıhy áınektiń paıda bolýymen tikeleı baılanysty. Al áınektiń qashan paıda bolǵanyna áli kúnge deıin naqty derek joq. Degen men, áınekti daıyndaýdyń eń alǵash qupıasyn Fınıkıa áli ashqan degen ańyz bar. Bul ańyzda fınıkıalyq kópester álemdi júzip júrip Sırıaǵa toqtaıdy. Ózderine azyq daıyndaý maqsatymen otqa qazanyn qoıý úshin araldan úlken tas izdeıdi. Eshnárse tappaǵan olar úlken bóligin paıdalanady. Jalynnyń ystyq temperatýrasynan selıtra erip, ózen qumyna aralasyp, suıyq áınek bolyp aqqan eken. Osylaı ma, álde basqa tásilmen be áınek dúnıege kelgen. Biraq Fınıkıalyq kópester búkil Jerorta teńiziniń halqyna áınekten jasalǵan buıymdardy satqan eken.
Shyny
Keramıka
Hrýstal
Metal
3. Endi usaq monshaqtar týraly qosymsha taǵy kim tolyqtyryp aıtady?

Oqýshy: - Keıbir derekter boıynsha, áınektiń otany Ejelgi Egıpet bolǵan. Áınekten jasalǵan monshaqtar, amýlet, ydys – aıaqtar sonaý b. z. d Hİ ǵasyr eskertkishterinen tabylǵan. Áınek massaǵa kobált, mys, marganes qosý arqyly Egıpettikter kógildir, jasyl, alqyzyl tústi áınek alǵan. Mundaı áshekeılerdi erkekter de, áıelder de, ásirese, aq tústi kıimder men taqqan eken. Eń alǵash bıser ataýy dál osy Egıpet elimen baılanysty. Onyń ataýy arabtyń «býsra» nemese «býser» degen sózinen shyqqan – jasalǵan marjan. Rım ımperıasy Egıpet elin basyp alǵanda áınek óndirý Rım eline ótip, ımperıa qulaǵannan keıin Vızantıaǵa ótedi. Al Konstantınopoldi túrik jaýyngerleri jaýlap alǵan soń, áınek óndirýshi sheberler jan – jaqqa tarap álemge bıser ataýy áıgili bolar bastady.

İİ. Qazaq zergerleri kóbinese qyz-kelinshekterdiń ajaryn ashatyn, sulý etip kórsetetin zergerlik buıymdar jasaǵan. Sol zergerlik buıymdardyń sánin keltirýge monshaqtardy keńinen qoldanǵan. Atap aıtsaq áıel bas kıimine taǵatyn úlken monshaq marjandy – bylqyldaq, sáýkeleniń eki jaǵynan keýdege tógilip turatyn monshaqtardy – jyrǵa dep ataǵan. Sholpy, shashbaýdaǵy altyn, kúmisten jasaǵan zergerlik baǵaly buıymdardy tizilgen monshaqtarmen ózara qosyp áshekeılegen. Alqany sý monshaqtan, altyn, kúmisten soǵyp domalaqtap, asyl tastardan tizip salpynshaq etip jasaıdy.

İİİ. Sergitý sáti. Polıglot
1. Tap – tap, tap jorǵa,
Tabany joq boz jorǵa.
Jelip ketse jetkizbes,
Jerge tússe taptyrmas (ıne, ıgla)
2. Basy ekeý, aıaǵyda ekeý (qaıshy, nojnısa)
3. Ine ótken jerden -......... óter (jip, nıtka)
4. Áınekten, injý - marjannan jasalatyn túrli tústi usaq monshaqty qalaı ataıdy? (sýmonshaq, bıser)
5. Áshekeıli kúbini
Iýli turǵan shómele,
Kıgizdim bıik tóbege (sáýkele)
6. Ájeme óń bergen,
Jıegin kómkergen
Etegi jelkendeı
Kıim edi ol nendeı. (Kımeshek)
Tıistisin tap.
1. Ár Bas kıim
2. Áshekeı Órnek kúmis
3. Kımeshek Áshekeı túr, kórik
4. Zúbijat Ylǵı asyl
5. Úlde búlde Asyl tas

İÚ. Saramandyq jumys.
«Merýert» alqa tumarshasyn bısermen toqý.
İ. Jumys erejesin eske túsireıik
Qaýipsizdik erejeleri:
1. Qaıshyny joldasyńa úshkir ushymen berme
2. Qaıshyny arnaýly qobdıshaǵa saqtaý kerek.
3. Ineni jumys istegende oımaq kıgen durys
4. Ineni kıimge qystyrýǵa bolmaıdy.
5. Ineni tistep aýyzǵa salýǵa bolmaıdy.
6. Tot basqan ınemen jumys jasaýǵa bolmaıdy.
7. Monshaqtar shashylyp ketpes úshin olardy bólek jaıpaq ydystarda nemese qorapshalarda ustaǵan jón.
8. Bısermen buıym toqý kezinde bıserler domalap shashylyp ketpes úshin, bıserdi túkti matanyń ústine tókken durys.

İİ. Jumystyń reti
1. Gúl toqý tehnologıasy
2. Nusqaý karta boıynsha jumys jasaý.
Ú. «Monshaq sóz jumbaǵy»
1. «Qyz Jibek» rolin somdaǵan kim?
2. Sý monshaqty eń kóp shyǵaratyn el.
3. Áınekti tuńǵysh oılap tapqan el.
4. Shashqa taǵatyn áshekeı zat.
5. Alqanyń eki ushyn bekitetin topsa
6. Moıynǵa taǵatyn áshekeı buıym.

M E R Ý E R T
J A P O N I Ia
F I N I K I Ia
Sh A Sh B A Ý
T O I N A Q
A L Q A

Úİ. Qorytyndylaý
Bısermen shyǵarmashylyq jumys jasaý arqyly ómirge qandaı daıyndyq aldyq:
1. Gúl toqýdy úırendik
2. Monshaq túrlerin ajyrata alatyn boldyq
3. Monshaqtyń qoldanatyn orynyn bildik
4. Alqany ózi daıyndap aqshasyn únemdeýdi.
5. Bazardaǵy alqa men ózi jasaǵan alqany salystyra otyryp, tańdaı bilý qabileti joǵarylady.
6. Sheberlikke úırendi.
7. Ózine - ózi qyzmet etýdi úırendi
8. Baıqaǵyshtyq qabileti artty.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama