Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Úsh álem aıasyndaǵy taǵdyr

1

Almatynyń eńsesi bıik ǵımarattary basyńdy aınaldyrardaı, ıin tirese ornalasqan. Sol ǵımarattardyń biriniń jaryǵy, kúndegisinen erte jandy. Bul Qaragóz atty qyzdyń páteri edi. Qaragóz ánsheıinde kún kóterilgende bir  aq oıanatyn. Qaragóz betin jýa bastap edi, aınaǵa kózi tústi. Kózi tústi de, bir sát oılanyp turyp qaldy. Oıyna túnde kórgen túsi oraldy. Bul ne ǵajap! Rasynda,bul ne bolǵany?

Ný ormannyń arasynda adasyp keledi eken. Aınalasy kók tuman. Basy zeńip, aýyryp tur. Ol sol jerde aınalshaqtap biraz turdy.  Kenet, o ǵajap, kún jarqyrap ashylyp, basy aýyrǵany da qoıdy. Aldynan úlken bir úı kórindi. Ne de bolsa kórip, óleıin dep úıdiń esigin ashty. Úı qańyrap bos tur. Qybyr etken jan joq. Aqyryn basyp ekinshi qabatqa kóterildi. Túpki bólmeniń esigin aqyryn ashqany sol edi qatty da qaldy. Tipti aıqaılaýǵa shamasy kelmeı qaldy. Qaragóz tap aldynda, asylyp ólgen jas jigitti kórgen edi.....

2

Seriktiń búgin týylǵan kúni. Eki ezýi eki qulaǵynda, máz-máıram, jas balasha qýanyp júr. Óıtkeni ol attaı 20 jasta. Osy sebepten de, jumys ornynan erte qaıtqan edi. Úıiniń esigin ashyp, jaryqty jaqqan kezde “Serik, Serik, Serik týylǵan kúnińmen” degen quttyqtaý sózder jamyraı estildi. Al sodan soń, ary qaraı belgili ǵoı tilekter, tort, án-kúı taǵysyn taǵylar aralasyp kete beredi. Dostary Serikke telefon syılady. Telefon degende jaı telefon emes, ataǵynan at úrketin Iphone 5 S degen telefon. Sol telefonmen birge Seriktiń ómirinde jańa ózgerister, jańa oqıǵalar enetinin Serik te, onyń dostary da bilmegen edi....

3

Kún jeksenbi. Qaragóz ádettegideı uıqysynan erte oıandy. Bulaı bolatyny, tań bozara bastaǵanda kúnde bir tústi kóredi. Kóredi de, shoshyp oıanady. Biraq, shyqpa janym shyqpa dep áreń júr. Aýyr oılar eńsesin basqan ol kompúterine shuqshıyp biraz otyrdy. VK-daǵy dostaryn kórip, muńǵa batty. “Ómirde de osylaı dosym kóp bolsa ǵoı”. Ózine joladanǵan zaıavkalardy qabyldamaı shetinen qyryp kele jatyr edi, bireýine kózi tústi. Jeke paraqshasyna kirip ol týraly aqparat oqı bastady. Serik Sansyzbaıuly, 95-jylǵy, Almaty qalasy. Sýretterin de tamashalady. Únemi artqy fonda túse beripti, ózi jalǵyz túsken bir fotosy joq. Soǵan qaraǵanda dosy kóp bolǵany ǵoı. Qaragóz ony, ózi krasavchık eken dep kóńiline túıip aldy. Áıteýir birdeńe júreginde túıilip turǵandaı boldy. Ol nárse beımálim bolashaqta ne kútip turǵanyn ańǵartqandaı edi. Prınát zaıaký-dy qalaı basyp jibergenin ańǵarmaǵan Qaragóz Seriktiń sýretine tesilip qarap qalǵan edi......

4

Qaragóz pen Serik bir-birimen kópten beri sóılesip júr. Áleýmettik jeli arqyly. Qazirgi kezde tipti etene jaqyn adamdardaı, eski tanystardaı bir-birin jaqsy tanıdy. Mine, ekeýiniń jeli arqyly sóılesip júrgenderine búgin týra bir jyl tolady. Búgingi áńgimeni Qaragóz bastady

Qaragóz:

- Sálem, qalaısyń?

Serik:

- Sálem, jaqsy,óz?

Qaragóz:

- Norm,ne ıstep?

Serik:

- Jaı otrm, sensh?

Qaragóz:

- Men toj.

Serik:

- mmm.

Qaragóz:

- búgin bizdiń sóılesip júrgenimizge 1 jyl tolady!

Serik:

-mmm solaı ma?

Qaragóz:

- Kezdessek deımin.

Serik:

-..............

Bul Qaragózdiń kópten bergi armany. Muny talaı ret aıtqan. Biraq Serik árneni syltaýrata beretin. Áńgimeni ary qaraı Qaragóz jalǵastyrdy:

- Nege úndemeısiń? Men saǵan renjidim, bold jazba maǵan!

Bul sózder Seriktiń júregine tiken bolyp qadaldy..Serik

- Jarıdy kezdeseıik.

Osylaı vk-daǵy áńgime aıaqtaldy. Ekeýi kezdesý orny men ýaqytyn belgiledi. Serik eńsesin basqan aýyr oılardan aryla almaǵan kúıi tósegine qulaı ketti.......

5

Serik belgilengen jerge ýaqytynan erte baryp alǵan-dy. “Ol meni kórgende ne oılar eken” dep oılaǵan Serik tumandy oıǵa shomyp ketti. Serik sol jerde jarty saǵattaı turdy. Biraq, eshkim kelmegen edi. “Ol meni syrttaı kórip, ketip qalǵan shyǵar” degen kúdik Serikti tumshalaı bastaǵan edi. Sol mezette ol oǵan qarsy kele jatqan bir adamdy kórdi. Ol Qaragóz bolatyn. Seriktiń júregi attaı týlap ketti.

Qaragóz Serikti alystan tanyǵan. Aýzynda alqyzyl raýshan gúli. “Al biraq nege aýzynda eken, álde bir keremet kórsetkisi keldi meken”. Osylaı Qaragóz ózine-ózi kúbirlep kele jatyr. Kelgen bette:

Siz Serik bolamysyz? Meniń atym Qaragóz dep qolyn usyna bergen edi. Biraq Serik paltosyn jelbegeı jamylǵan kúıi melshıip turdy qaldy. Qaragózdiń kóz aldyna kóptegen oqıǵalar júrip ótti. Ol endi aldynda turǵan jigittiń eki qolynyń sholaq ekendigin túsingen edi. Qaragóz shyńǵyra, jylap basy aýǵan jaqqa kete bardy. Aıaqqa taptalǵan raýshan gúliniń kúlteleri shashylǵan kúıi jerde qalypty....

6

Sol kezdesýden keıin Serik ómirden qatty túńilip ketti. Nár tatpaıtyn boldy. Kúni-túni tóseginde kózin tars jumyp, eshkimmen sóılespeı jatatyn bolyp aldy. Dostary Serikke qanshama ret kelip, ne bolǵanyn surady. Biraq Serik taz qalpynda jata berdi. Oıyna neshe túrli nárseler kelip ketti. Búıtip ómir súrgenimshe ólgenim artyq dep oılady ol. Biraq meshitte estigen ýaǵyzy esine túse berdi. “Bul dúnıede adam óz-ózin qalaı óltirse, ana dúnıede máńgilik solaı azaptalatynyn” moldanyń aıtyp bergeni bar edi. “Joq, kiltsiz qulyp bolmaıdy, ne de bolsa amalyn tabý kerek”. Ne de bolsa.......

7

Kezdesýden keıin úsh-tórt kún ótti. Qaragóz óz páterinde kók jáshikke telmirip otyrǵan-dy. Sol oqıǵadan keıin qaıyra áleýmettik jeliniń betin kórmeýge ant etken. Biraq, birtúrli júregi alaburtyp, birdeńege alańdaǵandaı bolady. Nege ekeni belgisiz, sotkasyna alańdaı berdi. Kenet birnárse dyz ete qaldy. Qaragóz selk etti. Bul qolyndaǵy telefony eken. Habarlama kelipti. Ol ishinen “21 ǵasyrda da hat jazatyn adamdar bar eken-aý” dep tańǵaldy. Qarasa belgisiz nomer. Ne istese bolady. Habarlamany ashty, ashty da daýystap oqı bastady. Nege ekeni belgisiz, daýystap oqydy. Óleń eken:

“Unap edi aı dıdaryń,

Móldir qara kózderiń

Bir kórdiń de ǵaıyp boldyń

Jan syrymdy sezbediń.

Keıde muz bop qatyp qalam,

Keıde jalyn ot bolam

Muny oqyp otyrsań sen

Bul ómirde joq bolam.”

Qaragóz óleńdi oqyp bolyp, esine Serik tústi. Muny jazǵan sol bolar. Janarynan aqqan jas betin qýalaı jerge tamyp ketkenin Qaragóz ańdamady. Basyna neshe túrli oılar zymyrap ótti. Kenet, ylǵı mazalap, kórip júrgen túsi kóz aldynan aqyryn óte bastady. Ony bir belgisiz kúsh esikke súıreleı jónelgen edi..........

8

Qargózdiń aıaǵy ózine baǵynbaı, jedeldeı basyp, Serik turatyn páterine keldi. Podezdiń esigin ashqan jigitti qaǵa-soǵa ishke enteleı kirdi. Páteriniń esigi ashyq bolyp shyqty. Qaragóz óziniń terlep ketkenin de elegen joq. Júregi atqaqtap, aýzyna sıar emes. Túpki bólmeniń esigin tartyp kórdi, ashylmady. Qatty-qatty julqylady, tepti, urdy. Budan esh paıda bolmady. Bir kezde esiktiń ortan tusy áınek ekenin kórgen Qaragóz, judyryǵymen áınekti túıgishteı jóneldi. Qolynan sorǵalap aqqan qanǵa, qolynyń qatty ashyǵanyna mán bermeı tópeshteı berdi. Aqyry áınek kisi sıarlyqtaı bolyp syndy. Ne degen ólermendik?! Nege bulaı jasady? Bul suraqtarǵa bas qatyrǵan Qaragóz bolmady. Ózi tesken jerden ótti de, súrine qabyna ornynan turdy. Ornynan turýy muń eken, aldyndaǵy kórinisti kórip, kóziniń aldy tumandanyp ketti...

9

Tergeýshiler búgin tym mazasyz. Ýyldaq mashınalarymen top-top bolyp mılısıalar da júr. Aǵa tergeýshi kórshi turatyn táteden jaýap alyp tur. Aǵa tergeýshi:

-“Sol kúni ne kórgenińizdi aıtyp berińizshi ”dedi.

Kórshi áıel daýysy dirildeı shyǵyp:

- “Men sol kúni qoqys tógýge dalaǵa shyqtym. Qaıtyp kele jatyr em, bir nárseniń synǵanyn estildi. Jalma-jan páterime qaraı júgirdim. Sol kezde kórshi páterdiń esigi ashyq turǵanyn baıqadym. İshke kirsem, túpki úıdiń esigi synypty. Sol synǵan jerden qarap edim, bir jigittiń asylyp turǵanyn jáne bir qyzdyń jerde jatqanyn kórdim. Sóıtip sizderge baıandadym” dep kórshi áıel sózin aıaqtady. Sol sátte aǵa tergeýshiniń janyna maıor Talǵatov keldi. Kelgen boıda:

“Tergeýshi myrza muny qalaı túsinemiz!” dedi úni qatqyl shyǵyp. Aǵa tergeýshi ıegin sıpap, az turǵan soń: “ Bul árıne sýısıd, al qyzdyń ólimi neden bolǵany belgisiz, biraq júregi toqtap qalǵan, bul ádette qatty shoshynǵannan bolady” dep sál kúrsindi de únsiz qaldy.

Bul mezgilde kún qyzyl shuǵylalanyp uıasyna batyp bara jatqan edi...


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama