InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Úsh tańbaly sanǵa jazbasha bólý tásilderi
Sabaqtyń maqsaty: 1. Úsh tańbaly sanǵa jazbasha bólýdiń tásilin úıretý, órnekter
qurastyrý, mánin tabý, esepter shyǵartý, geometrıalyq fıgýralardyń aýdanyn
tabýǵa esepter shyǵartý arqyly bilimderin tıanaqtaý, bekitý.
2. Aýyzsha, jazbasha esepteý qabiletin, logıkalyq oılaýyn damytý.
3. Pánge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, ata - baba muralaryn qurmetteýge tárbıeleý

Sabaqtyń júrisi: İ. Uıymdastyrý
- Salamatsyzdar ma, qurmetti oqýshylar! Búgingi bizdiń sabaǵymyz erekshe bolady. Sebebi, tórtinshi synyptar arasynda «Babalar ósıeti - bizge mura» taqyrybynda aptalyq ótip jatyr. Bizdiń synypqa berilgen taqyryp, babalardan qalǵan muranyń biri - ulttyq taǵamdar. Búgingi sabaqta sol ulttyq taǵamdardan dám tatý úshin bizder búgin toıǵa baramyz jáne sabaqtyń bir ereksheligi búgin bizge kóp qonaqtar kelip otyr. Sondyqtan ózderimizdiń bilimderimizdi ortaǵa salaıyq. Qazaq degen - óte qonaqjaı halyq. Toıǵa barý úshin jolda birneshe aýyldarǵa soǵyp amandasyp ketýimiz kerek. Sol aýyldardan ótip qana otyryp, alǵa qaraı júre alamyz. Barlyǵymyzǵa sát - sapar tileı otyryp, jolǵa shyǵaıyq!

- Eń birinshi «Amal tańbalary» degen aýylǵa keldik. Úıge berilgen tapsyrmany tekserý.№6. 48 - bet
Amal tańbalaryn ataý. Qandaı amal tańbalaryn bilemiz? Osy amal tańbalaryna baılanysty birneshe esepterdi aýyzsha oryndap kóreıik. №1 esepti oryndaý
(4600+2400): 7× 5+3560=8560
(3689+1311): 5 × 4+5321=9321
(1150+1250): 6 × 8+6347=9547
Jańa sabaqtyń taqyrybyn aıtý jáne túsindirý.

Taqtamen jumys. Ekinshi aýyl «Esepter» aýyly dep atalady. Esepter aýyly bolǵandyqtan bizder esepter shyǵaramyz. Oqýlyqtaǵy esepti taqtada shyǵarý, taldaý.
4167: 463=9
5256: 584=9
11584: 362=32
65076: 986=66
5274: 586=9
6183: 687=9
36512: 652=56
93765: 987=95
1539: 171=9
1358: 194=7
12152: 124=98
13533: 347=39
- Úshinshi aýyl «Órnekter» aýyly. Órnek degenimiz ne? №3 órnekti qurastyryp, onyń mánin tabý. Jaýaptaryn taqtadan tekserý.
a) 208 500 - 44 455: 523=200 000
á) 124 638+80 294+ (9 507 - 9 179)= 205 260
b) 56 058+452×325=202 958
- Tórtinshi aýyl «Ólshem birlikteri» dep atalady. Ólshem birlikteriniń túrlerin ata. №4 esepti oryndaý. Bir sózben qalaı aıtýǵa bolady?(massa ólshem birligi)
6kg=6 000g
147kg=147 000g
5kg 2g=5 002g
39kg=39 000g
5kg 458g= 5 458g
7kg 4g=7 004g
9kg678g=9678g
5kg 20g=5020g
- Besinshi aýyl «Logıkalyq esepter» dep atalady. Bul aýylda bizder sergip alaıyq. Ol úshin birneshe logıkalyq esepterdi shyǵaryp kóreıik.
- Bir aıaǵymen turǵan áteshtiń salmaǵy úsh kg. Eger eki aıaǵymen tursa, onyń salmaǵy neshe kılogramm bolady?
- Bir adamǵa kúnine jıyrma gram tuz qajet. Bir kılogramm tuz neshe kúnge jetedi?
- Eki apa, eki qyz, bir áje nan ılep otyr. Olar úsh tabaq nan ıledi. Neshe adam nan ıledi?
- Oqýlyqtaǵy №5 tapsyrmany oryndaý. Ár qatarǵa bir - bir tapsyrmadan beriledi. Eseptiń berilgeni oqylady, jalpy esep ne týraly aıtylǵan? Osy esepte qandaı taǵam túrleri berilgen? Ne belgili? Ne belgisiz? Eseptiń shartyn taqtadan kórsetip, sheshýin jáne jaýabyn shyǵarý.
a) Jumsaldy - 6 kúnde - 4kg500g
Qaldy - 32 kg
Ákelindi -?
Sheshýi: 4 500 × 6+32=27 032
Jaýaby: 27 032 kg kúrish ákeldi.

á) Oramjapyraq qosylǵan - 85 bálish, 2ese kem
Kúrish qosylǵan -?, ----------------------? artyq
Sheshýi: 85× 2 - 85 = 85
Jaýaby: 85 bálish artyq

b) Un qapshyq - 17 dana - 34 kg -------↓
Kúrish qapshyq – 25 dana – 75 kg? aýyr
Sheshýi: 34: 17=2 75: 25=3 3 - 2 = 1
Jaýaby: 1 kg aýyr

Altynshy aýyl «Geometrıalyq fıgýralar» dep atalady.
- Qandaı geometrıalyq fıgýralardy bilesińder? Geometrıalyq fıgýralardy ata.
- Tik tiktórtburyshtyń aýdanyn qalaı tabamyz?
- Paralelepıpedtiń kólemin qalaı tabamyz?
№ 6 tapsyrmanyń berilgenin oqytý, teńdeý qurý.
A) a=14 dm
S= 126 dm2
14×v = 126
v= 9dm
Á) R = (9 +14) ×2 =46 (dm)

- Jetinshi aýyl «Teńdeý» dep atalady. Teńdeý degenimiz neshe? Teńdeýdi alǵash qoldanǵan Ál - Horezmı degen ortaazıalyq ǵalym - matematık. Ol teńdeýdi sheshýdiń 2 jolyn usynǵan: ál - mýkabala jáne ál - djebir sózinen kele «algebra» sózi paıda bolǵan. Demek, teńdeý - algebranyń bastamasy eken. Endi, oqýlyqtaǵy №7 tapsyrmadaǵy teńdeýge qaraıyq. Bul qandaı teńdeý? (kúrdeli teńdeý)

Qorytyndylaý.
- Balalar, bizder toı bolyp jatqan aýylǵa jaqyndap qaldyq. Toıǵa barmastan buryn, ótken jolymyzdy qorytyndylap keteıik. Ne úırendik? Ne bildik? Osy tapsyrmalardy oryndaýǵa kimder kómektesti? Madaqtaý, baǵalaý. Úıge tapsyrma.
Sabaqtyń sońynda oqýshylarǵa jáne kelgen qonaqtarǵa dámdi taǵamdar taratylyp beriledi.