InfoHub Logo

Ústel tenısi óte keń taraǵan oıyn. Bul ústel tenısiniń sporttyq jáne qozǵalys oıyndary retinde asa kóp materıaldyq shyǵyndy jáne sporttyq jarystarda, jattyǵýlarda asa kóp oryndy talap etpeıdi. Sonymen birge oıyn kezinde joǵary qozǵalys belsendiligimen erekshelene otyryp adamnyń boıyna jyldamdyq, eptilik, qımyldy basqarýshylyq, zeıindiligin arttyrý, áreket jasaý, kózben mólsherleý, oılaý sıaqty qabilettilikterin qalyptastyrady.

Ústel tenısi óte qyzyqty, jan jaqty, ár jastaǵy adamdar úshin qol jeterlik oıyn. Qımyl qozǵalystyń tezdigi, shabýyldardyń shapshańdyǵymen, tehnıkalyq qıystyrýlardyń kenettiligimen oqıǵalardyń áserliligimen ózine qatty qyzyqtyrady. Qımyl qozǵalys, daǵdylardyń ár túrliligimen, túrli úılestik pen kúsheıte túsýimen, barlyq fızıkalyq sapalardyń damýyna jaǵdaı jasaıdy. Oıyn kezinde oıynshy jalyndy, jigerli kúshpen birge dene qozǵalysyna qosymsha kúsh beredi.

Ústel tenısi (Pıng-pong) – belgili ǵımarat ishinde, arnaıy oıyn ústelinde arnaıy raketkamen oınalatyn, shapshańdyqqa baǵyttalǵan sport túri. Eger qarsylas arnaıy dopty ústelden tys jerge asyrsa nemese sizdiń alańyńyzǵa túsire almaı dopty raketkamen torǵa ursa siz arnaıy erejeler boıynsha upaı ala alasyz.

Paıda bolýy

Ústel tenısi árqashan jyldamdyqqa baǵyttalǵan qatal saıys ekeni ras. Alǵashynda XIX ǵasyrda ony tústen keıingi oıyn retinde ermek qylǵan. Oıynshylar as ústeliniń ústine tordyń ornyna kitaptardy qoıyp, shylymnyń qorabymen bótelkeniń tyǵynyn soǵyp oınaǵan.

Ataý tarıhy

Pıng-pong sózi 1901 jyldardan bastap kezdese bastady. Oǵan deıin, oıyn kezinde shyǵatyn ár túrli dybystarǵa baılanysty "Flım-flam", "Vıf-vaf", "Gossım" dep atalyp júrdi. Iaǵnı, resmı túrde "Pıng-pong" ataýyn bir ǵasyrdaı buryn amerıkandyq Djon Djakves tirkedi. "Pıng" - raketkamen dopty soqqan kezde shyǵatyn dybys, "pong" - dop oıyn ústeline tıgende shyǵatyn dybys.

Oıyn uzyndyǵy 2,74 metr (9 fýt), al eni 1,525 metr (5 fýt) bolatyn ústel ústinde oınalady. Ústeldiń bıiktigi 76 sm (30 dúım). Ústel ádette jońqadan ne oǵan uqsas materıaldan jasalyp, jasyl, qara kók nemese qara túske boıalady. Ústeldiń ortasynda bıiktigi 15.25 sm (6 dúım) bolatyn tor ornalasqan. Oıyn kezinde eki jaǵy bir nemese eki qabat arnaıy rezeńkemen qaptalynǵan aǵashtan jasalǵan qalaqsha qoldanylady. Ústel tenısine arnalǵan kishkene shar selýloıdtan jasalady. Shardyń dıametri – 40 mm, salmaǵy – 2,7 g., túsi aq nemese qyzǵylt sary bolyp keledi.

Oıynnyń damý sátteri

Alǵashqy kezde raketkalar retinde jyltyr aǵashtar qoldanyldy. Olarda qazirgi tańdaǵydaı qaptamalar múlde bolǵan joq. Mundaı raketkalarmen qazirgi tańdaǵydaı túrli ádisterdegi soqqylar jasaý múmkin bolǵan joq. 1903 jyly Ch.Gýd alǵash ret kaýchýktyń borpyldaq qabatynan jasalǵan raketkany oılap tapty. Ótken ǵasyrdyń jıyrmasynshy jyldary bundaı raketkalar óte keń túrde taralyp, ózge raketkalardyń bárin qoldanystan yǵystyryp shyǵardy. Borpyldaq kaýchýktan jasalǵan raketka oıyndy jeńil baqylaýda ustaýǵa múmkindik berdi. Sonymen qatar oıyn tehnıkasyna da ózgerister endi. 1950 jyldary shyqqan gýbkalyq qabatty raketkalar ǵana kachýk qaptamasyndaǵy raketkalardy jeńe aldy. Gýbkalyq raketka Eýropada óte keń taralyp ketti. 1952 jyly Bombeıde ótken chempıonatta japonıalyq Hırodzı Sato gýbkalyq raketkamen álem chempıony boldy. Osy jyly japondyq komanda álem chempıonatyna tuńǵysh ret qatysyp, shabýyldaýshy taktıkalarynyń arqasynda kóptegen júldelerdi eline alyp qaıtty. Olardyń arasynda altyn medaldar da bar. Alaıda gýbkalyq raketkalar ústel tenısiniń tartymdylyǵyn tómendetip jiberdi. Sebebi bul raketkamen soǵylǵan dopty qabyldaý óte qıyn boldy. Mundaı oıynda fızıkalyq kúshpen atqarylatyn soqqylar birinshi orynǵa shyqty da, tehnıkalyq qabilettilikterdi qajettiligi shamaly boldy. Ústel tenısiniń keń taralýyna keri áser etkendikten, 1959 jyly gýbkalyq rezınaly raketkany paıdalanýǵa tyıym salyndy. 1959 jyldan bastap, gýbkany rezınanyń negizi retinde qoldana bastady. Osynyń áserinen shyǵarylǵan soqqyny qabyldaý múmkindig artyp, oıynda tehnıkalyq múmkindikterge jol ashyldy. Oıyn qarqyny da arta tústi. Jasalynatyn soqqynyń tek kúshpen emes, tehnıkamen atqarylýy oıynda úlken oryn atqardy.

Mańyzdy kúnder

1921 jyl - Anglıada ústel tenısi federasıasy quryldy. 1926 jyl - Halyqaralyq ústel tenısi federasıasy dúnıege keldi. 1926 jyl - Atalmysh sport túrinen alǵash ret álem chempıonaty ótti. 1952 jyl - Japondyq Hırodzı Sato jańalyq ashyp, rezınamen qaptalǵan raketkamen saıysqa túsip álem chempıony atandy. 1988 jyl - Ústel tenısi 1988 jylǵy Seýl Olımpıadasyna alǵash ret Olımpıadalyq sport túri bolyp endi.

Halyqaralyq federasıa

Jazǵy olımpıadaǵa ústel tenısi 1988 jyly Seýl olımpıadasynan bastap endi. Al Paralımpıadalyq oıyndarǵa 1960 jyly-aq engizildi. (1960 jyl, Rım)

İri jarystar

Eń mańyzdy jarystar: Álem chempıonaty, Álem kýbogi, Olımpıadalar. Tanymal qurlyqtyq saıystarǵa keletin bolsaq: Eyropa chempıonaty, Europe Top-12, Azıa chempıonaty jáne Azıada.

---