Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Ústeýlerdi qaıtalaý
Pavlodar oblysy, Maı aýdany,
Maıtúbek jalpy orta bilim beretin mektep
qazaq tili jáne ádebıet pániniń muǵalimi
Kaırakbaeva Almagýl Bazarbaevna

Leksıkalyq taqyryby: Qazaqstannyń astanalary.
Gramatıkalyq taqyryby: Ústeýlerdi qaıtalaý.

Maqsaty: 1) bilimdilik: oqýshylardyń bilim deńgeıin kóterý, ujymdyq túrde bilim alýǵa baýlý, sózderdi ózara baılanystyryp, oıdy júıelep aıtý daǵdysyn qalyptastyrý, gramatıkalyq taqyryptarmen baılanystyra bilý.
2) damytýshylyq: alǵan bilimderin tolyqtyryp, sóıleý tilin damytý, sózdik qorlaryn molaıtý.
3) tárbıelik: Otanǵa degen súıispenshilik rýhynda tárbıeleý, elordamyzdy súıýge, aıalaýǵa tárbıeleý. Oqýshylarǵa estetıkalyq tárbıe berý.
Ádisi: baıandaý, suraq - jaýap, toppen jumys, izdendirý, deńgeılik tapsyrmalar, oı qozǵaý, túsindirý.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, test, mátin, slaıdtar, sózjumbaq.
Pánaralyq baılanys: tarıh, geografıa, ádebıet, orys tili.

Barysy: I. Uıymdastyrý bólimi.
1) "Astana" ánin tyńdaý.
Balalar biz tyńdaǵan án ne týraly?
2) Sabaqtyń taqyryby men maqsatyn aıtý, kúnniń jadyn jazdyrý.

II. Negizgi bólim.
1) Oı qozǵaý: Astana (Astana týraly ne bilemiz?)
Este saqtańdar:
"Astana"- parsy sózi. Kóne parsylar qalaǵa kirer bas qaqpany (tabaldyryqty) aıtqan. Onda ol "kıeli oryn", "bosaǵa" degen maǵynalarǵa ıe. Qazaqsha ol sóz eldiń bas qalasy degendi bildiredi.
2) Suraqtar:
- Bizdiń Otanymyz qalaı atalady?
- Ol qandaı el?
- Táýelsizdikke qashan qol jetkizdi?
- Qazaqstan qandaı memleket? ( kóp ultty?)
- Qazaqstan qaı jerde ornalasqan?
- Qazaqstannyń elbasy kim?
- Ata zańy qashan qabyldandy? (1993j 28. 01 ekinshi ret 1995 j 30 tamyzda)
- Ulttyq aqshasy qandaı?
- Rámizderi qandaı?
- Elimizdiń astanasy qaı qala?
- Qazaqstannyń neshe astanasy boldy?
Endeshe, balalar Astanalar týraly ózderiń daıyndaǵan jobalaryńdy qorǵaıyq.
3) Úı tapsyrmasyn suraý: Joba qorǵaý (Orynbor, Qyzylorda,
Almaty, Astana) burynǵy astanalar týraly áńgimeleý.
4) Astana týraly oıymyzdy jınaqtap ortaǵa salamyz. (tolyqtyrý)
5) Mátinmen jumys.

Astana.
Bul sózge búgin qazaq túgil, tórt - kúl álemniń eti úırengendeı.
Astana sózi tilge oralǵanda shahar retinde jańa - jańa boıyn tiktep, eńse kóterip kele jatqan Elordasy kóz aldymyzǵa kele qalady.
Ol – tym jaı qala ǵana emes. Elorda. Keshe ǵana Táýelsizdigin alyp, býyny endi qataıyp kele jatqan Qazaq memleketiniń astanasy.
Astana qazirgi kúni kózdiń jaýyn alady. Qarap turyp súısinesiń, súısinip turyp, ájeptáýir shúkirshilik etesiń.
Astana – bul qazaqtyń mereıi, mártebesi. «Mereıimiz tası bergeı, Astanamyz ajaryna ajar qosyp, sulýlyǵynan tanbaǵaı» degen shynaıy kóńil tula boıdy kerneıdi.
Astana dúnıejúzine málim. Munda álemniń talaı memleketteriniń ókilderi bas qosyp, pikir almasyp, óte mańyzdy sheshimder qabyldap júr.
Astana – el maqtanyshy. Munda qyzmet etý de, bilim alý da – baqyt.
Astana – jańa qala, jańa shahar. Ol keleshekte búgingiden de qulpyryp, ilgeri kórkeıe beretindigine senimimiz mol.

Sózdik jumysy:
tórtkúl álem -
eńse kóterý -
býyny qataıý -
mereı -
senim -
Mátin boıynsha suraqtar qoıý;
Mátinnen ústeýlerdi tabý.

5) Gramatıka. Ústeýdi qaıtalaý.( quramyna, tulǵasyna, maǵynasyna qaraı)
Meken ústeý
Erejesi: Qımyldyń bolý ornyn bildiredi.
Suraqtary: Qaıda? qalaı qaraı? qaıdan?
Mysaly: Tómen, keıin, alǵa, osynda, joǵary.

6) Tapsyrmalarmen jumys
1 - tapsyrma. Kóp núkteniń ornyna ústeýlerdiń birin qoıyńyz.
Orynbor ólkesi........ qazaq jeriniń quramdas bir bóligi bolatyn. 1925 jyly naýryz aıynda Qazaqstannyń astanasy........ kóshti. Ol Almatydan........ poıyzǵa otyrdy. Astana qalasyna mashınamen........ jettik. Az ýaqyttyń ishinde Astana............ ózgerdi. Qazirgi Qyzylorda......... aq kúrishtiń Otany. Astanaǵa qonaqtar........ qala kúnine baılanysty jınaldy.
Kerekti sózder: ádeıilep, naǵyz, sonshalyq, áreń, amalsyz, osynda, ol kezde.

2 - tapsyrma. Sóılemder qurańyz.
a) Qazaqstannyń samaıa pervaıa stolısa - Orenbýrg, stolıseı v 1925 - 1929 gody byla Kyzylorda, stolıseı s 1929 po 1997 god stal Almaty.
á) Astana stala novoı stolıseı 20 oktábrá 1997 goda, za korotkoe vremá prevratılas v krasıvyı gorod, sobıraetsá stat odnım ız krasıvyh gorodov Evrazıı.
b) Astanada 10 ıýná proshla prazdnıchnaıa seremonıa otkrytıa novoı stolısy, vyroslı mnogoetajnye doma ı zdanıa.

«Astana - bul meniń tól perzentim. Ár adam, teginde, óz qalasyn súıetin shyǵar. Al biz astanalyqtar ózimizdiń jas qalamyzdy úsh ese artyq súıemiz, óıtkeni biz onyń qurylysyn taqyr jerden bastadyq. Mundaǵy árbir jańa múıis, árbir jańa ǵımarat bizdiń júregimizden shyqqan, óıtkeni olar týǵan sátinen bastap bizdiń kóz aldymyzda»

"... Astana halqymyz ǵasyrlar boıy armandaǵan Táýelsizdiktiń basty sımvoly jáne qýatty faktory boldy. Astana – jańa Qazaqstannyń qýaty jáne onyń kóp ultty halqynyń biriktirýdiń qaınar bulaǵy".
N. Nazarbaev

III. Qorytyndylaý.
1) «Bes joldy óleń» strategıasy.
1. 1 zat esim
2. 2 syn esim
3. 3 etistik
4. 4 sózdi sóılem
5. sınonım

Tolyq nusqasyn júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama