InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: HVİİİ ǵasyrdaǵy Qazaqstan mádenıeti
Sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdilik: Oqýshylardy HVİİİ ǵasyrdaǵy Qazaqstan mádenıeti, orys jáne shetel ǵalymdarynyń zertteýlerimen, olardyń eńbekteri týraly, qazaq ádebıetiniń damýy jáne osy kezeńdegi jyraý, aqyndardyń ómiri men olardyń shyǵarmashylyqtarymen tanystyrý.
2. Damytýshylyq: Oqýshylardyń oılaý qabiletin, tanymdyq qyzyǵýshylyǵyn, belsendiligin damytý.
3. Tárbıelik: Oqýshylardy óz eliniń barlyq tarıhı qundylyqtaryn qurmetteýge, mádenıetke degen súıispenshiligin arttyryp, mádenıetti jalǵastyrýshy jas urpaqty tárbıeleý.

Sabaqtyń tıpi: Jańa materıaldy meńgertý.
Sabaqtyń túri: Teatrlandyrý sabaq.
Sabaqtyń ádisi: Interaktıvtik oqytý ádisteri.
Sabaqtyń formasy: Jeke – toptyq – ujymdyq.
Sabaqtyń pánaralyq baılanysty: Ádebıet, mýzyka.
Sabaqtyń kórnekiligi: Karta, elektrondy oqýlyq mátini.

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi
• Oqýshylardyń amandasý, túgeldeý
• Oqýshylardy 3 topqa bólý
İİ. Jańa sabaqty meńgertý
1. A.Muqataev «Táýelsizdik esketkishimen» tanysý nemese tarıhqa saıahat óleńi. (Kúı oınalyp turady. Ýltıproektor arqyly mádenı muralar kórsetiledi).
2. Mátinmen jumys. (Elektrondy oqýlyq mátinimen jumys).
3. «Qaıda? Kim? Qashan?» oıyny
Sharty: 3 topqa suraqtar qoıylady. Top birlese otyryp, tez arada jaýap berý kerek.
1. Qazaqstannyń Reseı yqpalyna birtindep ótýi nendeı ózgerister ákeldi?
2. «Azıaǵa jol izdeý» alabyn kim qurdy?

3. Rychkovtyń «Qyrǵyz – qaısaq dalasy týraly kúndelik jazbalary» qashan shyqty?
4. I.Mýravın, D.Glavdyshev, Ia.Gýláevter qaı handardyń ordalarynda boldy?
5. Úmbeteı jyraý qaı jyldary ómir súrdi?
6. Janaq shyǵarmashylyǵynyń eń basty jetistigi ne?
7. N.P.Rychkov qaıda jáne qandaı qyzmet atqardy?
8. Orys ǵalymdarynan Qazaqstandy zerttegen kimder?
9. Aqtamberdi jyraý qashan, qaıda jerlengen?
10. Táttiqara óz shyǵarmalarynda kimderdiń erligin arqaý etken?
11. «Jońǵarıa kartasyn» jasaǵan kim?
12. Aqtamberdi qaı óńirde turady?

13. Nemis saıahatshysy, natýralıs P.S.Pallastyń «Rossıa memleketiniń ártúrli aımaqtaryna saıahat» aty eńbeginde ne aıtylǵan?
14. Reseı ǵylym akedemıasynyń birinshi korespondent múshesi P.I.Rychkovty kim qoldady?
15. Qashan, qaıda qazaq handary men sultandarynyń sezi boldy?
4. «Tulǵany tany» oıyny

Sharty: Oqýshylarǵa tulǵa beınesi jasyrylady. Bul kimniń beınesi ekenin tabý úshin, 6 bólikti uıashyqty upaımen berilgen suraqtar jasyrylǵan. Upaıdyń – 10 upaıy oqýshylar qorjynyna túsedi., qalǵan upaı onǵa esepteledi.
10 upaı:
Qazaqstandy qaı eldiń ǵalymdary zertteı bastady?
Jaýaby: Qazaqstandy orys jáne shetel ǵalymdy zertteı bastady.
20 upaı:
Qazaq ólkesiniń etnografıasy týraly ǵylymı mura qaldyrǵan, «Orynbor ólkesiniń topografıasy», «Orynbor tarıhy» (1730-1750) atty eńbekterdiń avtory, Ábilhaıyr hannyń beıitin sýrettep jazǵan ǵalym?
Jaýaby: Rychkov
30 upaı:
HİH ǵasyrdyń 80 jyldarynda ólke tarıhynyń belgili zertteýshisi V.V.Veselovskıı Jońǵarıa kartasyn alǵash ret jazbalarynda jarıalady?
Jaýaby: Orys geografıa qoǵamynda
40 upaı:
Qazaqstan týraly baǵaly kartografıalyq maǵlumattar kimderdiń balalarynda kezdesedi?
Jaýaby: Kapıtan V.Ýrýsov, moıor I.M.Lıharev
50 upaı:
Qazaq jerin zerttegen shetel saıahatshylaryn ata?
Jaýaby: P.S.Pallas, I.Falk, I.Georgı
60 upaı:
Abylaı sultandy bosatýǵa qatysqany týraly, Jońǵarıaǵa sapary qazaq dalasy arqyly ótetindigi týraly málimet qaldyrǵan jáne Sibir – Túmen, Tobyl, Baıanaýyl týraly maǵlumattardy zerttep, júıege keltirgen muraǵattarynda saqtalǵan barlyq materıaldardy oqyp shyqqan qazaq handyǵy «Sibir tarıhy» eńbegin 1750 shyǵarǵan, Sibir tarıhynyń atasy atanǵan kim?
Jaýaby: G.P.Mıller
Jasyrylǵan tulǵa – İ Petr.

10
20
30
40
50
60
İ Petr týraly ne bilemiz?
(6 bólikti uıashyqtyń astynda İ Petrdiń sýret jasyrylǵan)
5. «Róldik oıyn».
Sharty: 3 túrli mátin jasyrylǵan, ár top basshylary kelip jasyrylǵan mátindi alady. Top mátin mazmunyna qaraı ózderi «Róldik» qoıylym uıymdastyrady. Daıyndyqqa ýaqyt beriledi. Róldik qoıylymnan keıin oqýshylar óz oılaryn, pikirlerin aıtady. Róldiń mazmunyn túsine bilgen jáne óz máninde oılap shyqqan top marapattalady.
İİİ.Jańa sabaqty bekitý.
1. «Fýtbol» oıyny.

Sharty: Oqýshylardyń aldynda paraqshalar tartylyp beriledi. Paraqshalarǵa oqýshylar suraqtar jazyp, qarsy toptarǵa kezekpen laqtyrady. Árbir durys jaýap 1gol (upaı) bolyp esepteledi. Uıashyqtaǵy ár toptyń upaıy eseptelip, jeńimpaz top anyqtalady.
2. «Kim testke jyldam» oıyny
1. I.G.Andreev, Ia, Gaverdovskıı qazaq júzderi týraly maǵlumattar jınaqtady. Qaı júz týraly muǵlumat jınaqtady? A) Uly júz Á) Orta júz B) Kishi júz
2. Aqtamberdi jyraý qaı jyldary ómir súrdi? A) 1706 - 1778jj; Á) 1675 – 1768 jj; B) 1684 – 1781jj.
3. HVİİİ ǵasyrdaǵy qazaq ádebıetiniń ókili, Qalqaman batyrdyń balasy, Abylaı hannyń keńesshisi bolǵan jyraýdy ata? A) Aqtamberdi; Á) Buqar; B) Úmbeteı.

4. Aıtystarǵa qatysqan, fılosofıalyq oılarymen belgili bolǵan kim? A) Aqtamberdi; Á) Buqar; B) Úmbeteı.
5. Janaq aqyn qaı jerde dúnıege kelgen? A) Shyǵys Qazaqstan, Abaı aýdanynda; Á) Soltústik Qazaqstan; B) Shyǵys Qazaqstan, Abyraly aýdany.
İV. Úıge tapsyrma: HVİİİ ǵasyrdaǵy Qazaqstan mádenıeti
1. Mán jazba
2. Oqýlyqtyń 64 – betindegi qujatty oqý.
3. «Tarıhı shynjyr» oıynyn qurastyrý.
V.Baǵalaý.
R/s Oqýshylardyń aty – jóni Mátinmen jumys (qorǵaý) Ne? Qaıda? Kim? Qashan? oıyny «Tulǵany taný» oıyny Róldik oıyny «Fýtbol» oıyny Test Upaı
1
Top upaı –