Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
XXI ǵasyr kóshbasshysy zıatkerlik saıysy
«XXI ǵasyr kóshbasshysy» zıatkerlik saıysy
Armysyńdar, búgin «XXI ǵasyr kóshbasshysy» atty saıys sabaǵymyzǵa jınalǵan qaýym! Búgingi bizdiń saıysqa qosh keldińizder!
Qatysyshýlar men ádil qazylardy tanystyrý.

İ kezeń. «Báıge»
Qarap turmaı báıgege erińiz
Shákirtterge ádil sheshim berińiz
Júzden júırik, myńnan tulpar shyǵarar
Báıge, báıge, báıgelerdi kórińiz, - dep kele biz kelesi kezeń – báıgeni bastaıyq.
1. Bul kezeńde ár oıynshyǵa jeke aldyn ala daıyndalǵan úsh suraq qoıylady
2. Qatysýshy durys jaýap bergen ár suraqqa 10 upaı ıelenedi
3. Oılanýǵa ýaqyt beriledi

1 – oıynshy
1. Fotosıntez úrdisi nátıjesinde ósimdikter bóletin gaz (ottek)
2. Teris jáne oń zarádtalǵan atomdar (ıondar)
3. Uıqy bezinen bólinetin gormon (ınsýlın)

2 – oıynshy
1. Qannyń quramyndaǵy element (temir)
2. Eń jeńil metal (lıtıı)
3. Kúnbaǵys qaı tuqymdasqa jatady (kúrdeli gúldiler)

3 – oıynshy
1. Adamnyń dene jasýshalarynyń hromosoma sany (46)
2. Qanttyń hımıalyq atalýy (saharoza)
3. Qan berýshi adam (donor)

4 – oıynshy
1. Uıqy aýrýyn týdyratyn Afrıkalyq shybyn qalaı atalady (sese)
2. Oń zarádtalǵan ıon (katıon)
3. Tuqym qýalaıtyn ózgergishtik (mýtasıa)

5 – oıynshy
1. Perıodtyq júıedegi elementterdiń kóldeneń qatary (perıod)
2. Júrektiń qurylysy men qyzmetin zertteıtin ǵylym salasy (kardıologıa)
3. Deni saý adamnyń asqazanynda qandaı qyshqyl bolady (tuz qyshqyly)

6 – oıynshy
1. Adam aǵzasynda qandaı element jetispeýinen tis jegi aýrýyna ushyraıdy (ftor)
2. Qaı galogen bakterıalardy óltirip, densaýlyqty qorǵaıdy (hlor)
3. Jasýshany zertteıtin ǵylym salasy (sıtologıa)

7 – oıynshy
1. Ómir men oıdyń elementi (fosfor)
2. Iod tapshylyǵynan bolatyn aýrý túri (jemsaýlyq nemese zob)
3. «Aq marjan» atalatyn dándi daqyl (kúrish)

8 – oıynshy
1. Terini últrakúlgin sáýlesinen qorǵaıdy. Ózin ottektiń úsh atomy quraıdy (ozon)
2. Sýda erıtin negizder qalaı atalady (siltiler)
3. Mýflonnan úı janýarynyń qaısysy shyqty (qoı)

İİ kezeń: «Doda»
Máńgi baqı este qalar
Ǵajaıyp bir saıys bolsyn
Bilimdirek shákirt ozar
Qıynyraq suraq bolsyn, - dep biz endi saıysymyzdyń kelesi kezeńine keldik.
Birinshi kezeńde jınalǵan upaı ekinshi kezeńde saqtalady.
1. Qatysýshylarǵa 2 pánnen 10, 20, 30, 40 upaılyq suraqtar usynylady. Belgilengen blok boıynsha oıynshy pándi jáne upaıdy ózi tańdaıdy. Tańdaý kezegi oıynshynyń birinshi kezeńde jınaǵan upaılaryna sáıkes eń kóp jınaǵan oıynshyǵa beriledi.
2. Suraqqa durys jaýap bergen oıynshynyń birinshi týrda jınaǵan upaı sanyna baldar qosylyp otyrady. Oıynshy suraqqa jaýap bere almasa basqa oıynshylarǵa da jaýap berý múmkindigi beriledi.
3. Eki kezeń barysynda barynsha kóp upaı jınaǵan 4 oıynshy úshinshi kezeńge shyǵady.
10 30
20 40
10 30
20 40
10 upaı Bıologıa. Bul ósimdik uzaq ýaqyt botanıkalyq baqtarda egilgen. Gúlderin hanymdar ádemilik úshin shashtaryna taqqan. 200 jyldan keıin ǵana sharýalar ózderiniń baqshalaryna egip azyq retinde paıdalana bastaǵan. Bul ósimdikti reseıge eń alǵashqy ret İ Petr ákelgen. Qandaı ósimdik týraly aıtylýda? (kartop)
20 upaı Bıologıa. AQSH - ta aqbas búrkitti, Reseıde qońyr aıýdy, qazaq halqy aqqý men úkini qasıetti sanaıdy, al Úndistanda qaı janýardy qasıetti sanaıdy? (sıyr)
30 upaı Bıologıa. Bul qus túıequstardyń ishindegi eń kishkentaıy. Denesiniń uzyndyǵy 50 - 80 sm, salmaǵy 2 - 4 kg. Qoregin kóbine ıis sezý arqyly tabany. Basqa túıequstardan basty ereksheligi túnde belsendi tirshilik etedi. Olar qurttarmen, jándiktermen, jıdektermen qorektenedi. 1921 jyldan beri qatań qorǵaýǵa alynǵan. Halyqaralyq tabıǵat qorǵaý odaǵynyń «Qyzyl kitabyna» tirkelgen. Bul qus Jańa Zelandıanyń ulttyq sımvoly. (Kıvı)
40 upaı Bıologıa. Aıaqsyz jylan tárizdi kesirtke, uzyndyǵy 1 - 2 m jylannan aıyrmashylyǵ qasy bolady jáne kózin jypylyqtata alady. Kúndiz belsendi tirshilik etedi. Ol zıansyz baýyrymen jorǵalaýshylar, baý - baqshalardaǵy zıankesterdi jep paıda keltiredi. Qazirgi kezde sırek kezdesetin kesirtke, Qazaqstannyń «Qyzyl kitabyna» engizilgen qaı baýyrymen jorǵalaýshy týraly aıtylýda? (sary jylan nemese sary baýyr)
10 upaı Hımıa. Tabıǵatta taralýy boıynsha birinshi orynda turǵan metal? (alúmını)

XXI ǵasyr kóshbasshysy zıatkerlik saıysy. júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama