Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Impúls. Impúlstiń saqtalý zańy
Sabaqtyń taqyryby: Impúls. Impúlstiń saqtalý zańy.
Fızıka 9 synyp
Sabaqtyń maqsaty: a) bilimdiligi:
1. Impúls týraly túsinik berý.
2. Deneniń ózara áserlesý kezinde kúsh pen ýaqyttyń baılanystylyǵyn tájirıbe júzinde kórsetý.
3. Qozǵalǵan deneniń massa jáne jyldamdyqpen baılanystyǵyn kórsetý.
á) damytýshylyǵy:
1. Taqyryptaǵy negizgi uǵymdar men shamalardy keń kólemde túsindire otyryp tanymdyq belsendiligin arttyrý.
2. Esep shyǵarý arqyly oqýshylardyń oılaý qabilettiligin damytý.
3. Tanymdyq tapsyrmalar arqyly oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabiletin damytý.
b) tárbıeliligi:
1. Eńbekke baýlý, ǵylymǵa qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, óz betimen izdenýge daǵdylandyrý.
2. Halyq pedagogıkasynyń elementterin qoldaný oqýshylardy ulttyq rýhta tárbıeleý, oqýshylardyń ulttyq sanasyn qalyptastyrý. Oqýshylarǵa qazaq halqynyń erekshe tárbıelik tanymdyq iskerlikterin jáne daǵdylaryn qalyptastyrý.
Sabaqtyń túri: Jańa bilimdi habarlaý sabaǵy.
Sabaqtyń ádisi: Shyǵarmashylyqpen zertteý ádisi, oqý tehnologıasynyń túrleri, túsindirme ádisi, tájirıbe jumysyn júrgizý ádisi, tez oılanýǵa, izdempazdyqqa úıretý ádisteri.
Sabaqtyń kórnekiligi: kitap, shyny bolat shar, magnıt, sýy bar staqan, qaǵaz, naýa, ártúrli salmaqty júkter, syzba nusqa.

Sabaqtyń barysy: 1. Uıymdastyrý bólimi.
2. Jańa taqyrypty túsindirý.
3. Jańa sabaq boıynsha materıaldy pysyqtaý.
4. Úıge tapsyrma berý.
5. Oqýshylardy baǵalaý.

Jańa sabaq: Impúls. Impúlstiń saqtalý zańy.
«Impúls» grektiń sózinen shyqqan, onyń aýdarmasy «soqqy» degendi bildiredi.
Bul termın mehanıkada eki shamany bildiredi:
1. Kúsh ımpúlsi.
2. Dene ımpúlsi.
Kúsh ımpúlsi.
Denelerdiń ózara áserlesýiniń ózara áserlesýiniń nátıjesi tek kúshke ǵana baılanysty emes, ol ózara áserlesý ýaqytyna da baılanysty. Oǵan mynandaı tájirıbe arqyly kóz jetkizýge bolady:
Gorızontal shynyǵa bolat shar qoıalyq. Onyń ústimen kúshti magnıtti jyldam júrgizip ótelik, sonda shardyń ornynan azdap bolsa da qozǵalǵanyn baıqaımyz. Tájirıbeni qaıtalap magnıtti shardyń ústimen jaılap qozǵaıyq, sonda shar magnıtke ilese jyljıdy. Bul tájirıbe ózara áserlesýdiń nátıjesi ózara áserlesý ýaqytyna baılanysty ekenin kórsetedi.
Ústelde jatqan bir paraq qaǵazǵa sýy bar staqan qoıalyq. Eger sol qaǵazdy jaılap tartsaq, onda staqan qaǵazben birge qozǵalady. Al eger, qaǵazdy qattyraq tartyp qalsaq, onda qaǵaz sýsyp shyǵady da, staqan ornynda qala beredi.
Tájirıbeler denelerdiń ózara áserlesýi tek kúshke ǵana emes, sonymen qatar ózara áserlesý ýaqytyna da baılanysty bolatynyn kórsetedi. Sondyqtan kúsh áserin sıpattaý úshin fızıkaǵa arnaýly shama kúsh ımpúlsi engiziledi.
Kúsh ımpúlsi dep belgili ýaqyt ishinde kúsh áseri ólshemi bolyp sanalatyn vektorlyq fızıkalyq shamany aıtady.
Kúsh ımpúlsi – kúshti kúshke áser etý ýaqytyna kóbeıtindisimen ólshenedi

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama