InfoHub Logo

Qarjaýlova Gúljaýhar Myrzabekovna

№3 Baızaq kolejiniń fızıka jáne ınformatıka páni oqytýshysy.

 

Informatıka páni boıynsha júrgiziletin synyptan tys sabaqtardyń atqaratyn roli.

HHİ ǵasyr aqparat ǵasyry bolǵandyqtan arnaýly oqý oryndarynda oqytylatyn ınformatıka pániniń orny erekshe jáne ony synyptan tys jumystardy uıymdastyrý barysynda júzege asady.  Synyptan tys jumys  - oqytýshy  uıymdastyrǵan,  bilim alýshy tulǵasynyń áleýmettenýine qajetti sharttardy qamtamasyz etetin oqýdan tys ýaqyttaǵy bilim alýshy is-áreketteriniń ártúrliligi.  Synyptan tys jumys –  oqýdan tys ýaqytynda ótkiziletin, mindetti oqý baǵdarlamalarynyń shekarasynan asyp ketetin túrli tárbıelik-bilimdik is sharalar.

Synyptan tys jumys túsinigi keń, ári birmándi emes. Synyptan tys jumys  uǵymy óte keń.  Ol mazmuny, baǵyty, ádisi, taǵaıyndalýy, formasy men joldary jaǵynan bilimdilikti qajet etedi. Mysaly, pándik úıirme otyrysy, synyptan tys oqý merekelik sharalar men keshter ótkizý osy synyptan tys jumystarǵa jatady. Biraq keı jaǵdaılarda oqýshy belsendiligi men basqarýynda bolady. Synyptan tys jumystardy oqýshylardyń belgili bir ýaqyt ishinde alǵan bilimderin  tájirıbelerin eskere otyryp uıymdastyrý qajet.

Informatıka kýrsy boıynsha júrgiziletin dástúrli synyptan tys jumys túrlerine: úıirme, fakúltatıvtik kýrstar, ekskýrsıa, olımpıada, ártúrli qyzyqty keshter men saıystar, ǵylymı jumystardy jatqyzýǵa bolady. Bilim alýshylardyń ınformatıka pánine  qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, oı-órisin jáne tanymdyq qabilettin damytý, shyǵarmashylyqqa baýlý,  óz oıyn erkin jetkize bilý jáne ótkendi shapshań eske túsirý daǵdylaryn qalyptastyrý maqsatynda synyptan tys ótiletin saıystardyń mańyzy zor.

Synyptan tys jumys bilim alýshylarǵa jaǵymdy áser beretin keń múmkindikterden, áreketterdiń ártúrli jıynynan turady jáne sabaq kezinde jumystyń baılanystylyǵynan turatyn oqytýshynyń ózindik oqý-tárbıe jumysy bolyp tabylady.

Informatıkadan synyptan tys jumystar kompúter men aqparattyq tehnologıa usynatyn múmkindikter men quraldardyń ártúrliligine baılanysty pánaralyq sıpat alýy múmkin. Kompúterlik ádister ınformatıkadan, fızıkadan, shet tilinen, geografıadan  jáne taǵy basqa arnaıy pánderden synyptan tys jumys kezinde sátti qoldanylady. Mundaı synyptan tys jumys túrleriniń  arnalary  bilim alýshylardy túrli qyzyǵýshylyqtardy biriktirip, basqa pán oqytýshylarynyń aqparattyq tehnologıany tolyq deńgeıinde qoldanyla almaýyna baılanysty synyptan tys jumysty ınformatıka pán muǵalimderi júrgizedi.

Synyptan tys jumys kezindegi tanymdyq is-áreket  tanymdyq qyzyǵýshylyqty, oqýdyń tıimdi áserin, oqý biliktilikterin qalyptastyrýǵa arnalǵan. Tanymdyq is-áreket oqý áreketin basqa formada qoldaný arqyly jalǵasady. Bul «Qyzyǵýshylar týrnıri», «Ne? Qaıda? Qashan?», «Úzdik ınformatık», KTK, esepteýish ortalyǵyna saıahat jáne t.b. úıirmeler bolýy múmkin.

Sonymen qatar, Qyzyqtyrýshy áreket bilim alýshylardyń tolyqqandy demalysyn uıymdastyrý kezinde qajet, ol jaǵymdy emosıalardy, ujymdaǵy dostyq atmosferany, júıke qysymyn alýǵa kómektesedi. Bul kezde KTK, «Kompúterlik ázil» taǵy basqa synyptan tys jumys formalaryn qoldanǵan tıimdi. Synyptan tys jumys kezinde eki – tanymdyq jáne qyzyqtyrýshy aspektiler birigedi. Mysaly, «Ǵajaıyptar alańy», «Mańyzdy ınformatıka», qıalshyldar konkýrsy, vıktorınalar jáne t.b.

Synyptan tys jumys kezindegi eńbektik is-áreket eńbektiń ár túriniń mazmunyn beredi. Oqytýshy synyptan tys jumystyń eńbek áreketin uıymdastyrý kezinde keıbir qıynshylyqtar týyndaıdy, biraq bilim alýshylardyń túrli júıelik eńbek áreketi beretin tárbıelik nátıjesi muǵalimniń eńbegin aqtaıdy.

Shyǵarmashylyq is-áreket oqýshylardyń qyzyǵýshylyǵyn, olardyń shyǵarmashylyq áleýetin ashýǵa baǵyttalǵan. Shyǵarmashylyq is-áreketter programmalaýshylar konkýrsy, kompúterlik grafıka kórmesi, shyǵarmashylyq jobalar seıaqty synyptan tys jumys formalarynda kórinedi.

Joǵarydaǵy atalǵan áreketterdiń eń basty mindeti oqýshy boıynda dúnıetanýdyń qulyqtyq, emosıonaldyq, eriktik komponentterin qalyptastyrý bolyp tabylady.

Synyptan tys jumystar bilim alýshylardyń baǵdarlama boıynsha bilimin tereńdetýge, olardyń logıkalyq oılaý qabiletin, zertteýshilik biliktilikterin  arttyrýǵa, ınformatıka tilin meńgerýge, ınformatıka tarıhy boıynsha oqýshylardyń bir-birimen qarym-qatynasyna arnalǵan.

Túrli formadaǵy synyptan tys jumystar bilim alýshylardyń kúndelikti sabaqta baıqala bermeıtin jeke qabiletteri men múmkindikterin ashady. Klastan tys jumystyń ártúrli bolýy bilim alýshynyń ózine senimdiligin, ózin durys baqylaýyn qalyptastyrady, sonymen qatar ártúrli jumystar bilim alýshynyń is-tájirıbesi men daǵdysyn, adam qyzmetiniń ártúrliligi týraly bilimi men biliktiligin arttyrady.  Synyptan tys jumystarda bilim alýshylar bir-birimen barlyq jaǵynan qarym-qatynasta bolady.  Ártúrli synyptan tys jumystarda  bilim alýshylar óziniń jańa qabiletterin ashyp qana qoımaı, ujymdasyp jumys isteýge úırenedi.  

---