Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Zamanǵa saı ertegi

Samat aýylda turady. Jubaıy bar. Jarasymdy otbasy. Samat aýyldan úlken etip úı salyp alǵan. Úıleriniń aınalasyn baý-baqshaǵa aınaldyrǵan.

Samat bala tárbıesine baılanysty kóp aıtady. Óıtkeni áke. Samattyń óziniń kishkentaı uly bar. Sony Samat jańa zamanǵa beıimdep tárbıelegisi keledi. Osyǵan baılanysty aıtady. Samatqa salsa, úlken qalalarǵa kóship keter edi. Sonda ulyn jańa zamanǵa saı etip tárbıeleýge múmkindigi de kóp bolar edi. Ulyn sol qalanyń mektebine oqytar edi. Biraq Samat aýylda qonys teýip qaldy. Turmysy da jaman emes. Tek álgi balasynyń zamanaýı tárbıesine ǵana alańdap júr.

Samat ta bir shańyraqty ustap otyrǵan jigit bolǵannan keıin, aýyl-úıdiń otyrystaryna shaqyrylyp otyrady. Samat álgindeı bala tárbıesi jaıly oılaryn osyndaı jerlerde de qozǵap otyrady.

Sondaı bir otyrysta Samat búgin de sóıledi:

- Qazirgi zamannyń balasyna, - dedi Samat jan-jaǵyna qarap alyp. - ertegi aıta almaısyń. Qazirgi bala ertegi degendi tyńdamaıdy. Nege?! - dedi Samat kópshiliktiń ózine suraý qoıyp.

- Munyń sebebi, - dedi Samat óziniń suraǵyna ózi jaýap berip. - Ertegiler endigi jerde myna zamannyń talabyna jaýap bere almaıdy. Onyń ishindegi keıipkerler qazirgi balany qyzyqtyrmaıdy. Qazirgi balanyń oı-órisi damyp, ósip, jetilip ketken. Munyń basty sebebi osynda.

- Men balama ertegi aıtyp kórdim, - dedi Samat. - Tyńdaǵan joq. Kóńili basqa jaqta otyrdy.

- Múmkin ertegiler buryn qoǵamǵa qyzmet etip kelgen shyǵar, - dedi Samat. - Biraq endi búginginiń balasyna "Erte, erte, erte zamanda, eshki quıryǵy kelte zamanda..." dep otyra almaısyń. Ol zaman ótken.

- Endi ne isteý kerek?! - dedi Samat dastarqan basynda otyrǵandarǵa taǵy da jaǵalaı kóz júgirtip. - Endi sol balanyń oı-órisine laıyqty jańa zamannyń ertegisin jazyp berýimiz kerek. Keıipkerleri sol balanyń uǵymyndaǵy ertegi bolý kerek.

- Jazsań, jazbaısyń ba endi, - dedi Aıjamal kúlip.

Aıjamal Samatqa jeńge bolyp keletin áıel edi.

- Men nege jazýym kerek?! - dedi Samat Aıjamalǵa jalt qarap.

- Balam ertegi tyńdaǵan joq deısiń be?

Bul suraqty qoıǵan Qojabergen deıtin shal edi. Qojabergen - Samatpen naǵashy-jıendigi bar kisi. Qaljyńy da bar.

- Tyńdaǵan joq.

- Nege?

- Men baǵanadan beri ne aıtyp otyrmyn, - dedi Samat keıı sóılep. - Balanyń oı-órisi damyǵan deımin. Sondyqtan tyńdamaıdy.

- Óziń ertegini jóndep aıta almaǵansyń da, - dedi Qojabergen jymıyp.

Jurt Qojabergenniń sózine kúlip jatty.

Samat kúıip-pisti:

- Osy keri qaraı ketip otyratyn ne ádetińiz?! Nege aıta almaıdy ekenmin?! Meni bir balaǵa ertegi aıta almaıdy dep oılaısyz ba?

- Sol balańdy maǵan alyp kelshi, - dedi Qojabergen. - Tyńdamaǵanyn kóreıin.

- Osy bar ǵoı, aqsaqal... Birdeńe aıtaıyn dese, jasyńyz úlken adamsyz...

Jurt Qojabergenniń sózine taǵy da kúldi.

- Áı, naǵashyń bolǵasyn aıta beredi ǵoı qaljyńdap.

- Senderge birdeńe aıtsa, osylaı ketip otyrasyńdar, - dedi Samat renjip.

- Áı, qoıyńdar, - dedi Dabyl degen kisi. - Samattiki durys. Balany zamanǵa saı etip tárbıeleýde balanyń óz qoǵamy neni usynady, balany soǵan qaraı beıimdep otyrýdy oılaý kerek.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama