Zat esimniń túrlenýin qorytyndylaý
Sabaqtyń taqyryby: Zat esimniń túrlenýin qorytyndylaý.
Sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdiligi: zat esimniń túrlenýinen alǵan bilimderin keńeıtip, sóz qoldanysta paıdalana bilýge úıretý, mátin ishinen taýyp, taldaýǵa baýlý.
2. Tárbıeligi: oqýshylardyń boıyna ulttyq ónege, sheshendik naqyl sózderdiń mán - maǵynasyn uǵyndyra otyryp, adamgershilikke, ımandylyqqa tárbıeleý, estetıkalyq, ónegelik ortasyn qalyptastyrý.
3. Damytýshylyq: ótilgen materıaldy tıanaqty meńgerýge, júıeli oılaý, oıyn áserli jetkizýge, shyǵarmashylyq izdenisterin arttyrýǵa yqpal jasaý; satylaı keshendi taldaý arqyly zat esimniń túrlenýinen alǵan teorıalyq bilimderin is júzine asyrý, gramatıkalyq tulǵada júıeli sóıleýge tóseldirý.
Sabaqtyń túri: «Báıge» oıyn sabaǵy (toptyq saıys).
Sabaqtyń ádisi: qaıtalaý, suraq - jaýap, synaq, shyǵarmashylyq jumys test suraqtary.
Sabaqtyń kórnekiligi: shema - tablısalar, qıma qaǵazdar, test suraqtary, grafoproektor, sýret salynǵan slaıdtar, kesteler, kespe kartochkalar.
Pánaralyq baılanys: ádebıet, án - kúı, beıneleý.
Sabaqtyń barysy.
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
İİ. Úı tapsyrmasyn suraý.
Qaıtalaý suraqtaryn grafoproektordan kórsete otyryp, oqýshylardyń bilimin tekserý.
1. Qazaq tilinde qansha jalǵaý bar?
2. Táýeldik jalǵaý degenimiz ne?
3. Septik suraqtaryn aıtshy.
4. «Atbegi», «dáriger» sózderi qalaı jikteledi?
5. Zat esim sóılemde qandaı qyzmet atqarady?
Qaıtalaý maqsatynda myna syzbany toltyrý.
«Báıge» oıyny. Ótilgen sabaqtardy eske túsirgennen keıin oqýshylar tórt topqa bólinip, ár topqa «Kóptik toby», «Septik toby», «Jiktik toby», «Táýeldik toby» degen attary jazylyp qoıylady.
Oıynnyń sharty: bes bólimnen ótip «Zat esimge» birinshi jetý.
Birinshi bólim: «Oı tolǵaý» (test).
1. Kóptik jalǵaýy jalǵanbaıtyn sózder
a) mektep, qyz, oqýshy;
á) úı, kıim, bala;
b) otan, bólme, dáriger;
v) munaı, gaz, tary.
2. Jalqy zat esimdi tap.
a) orman, kól, ózen;
á) Alataý, Ekibastuz;
b) bala, boıjetken;
v) uzyndy - qysqaly, úlken - kishi.
3. Zat esim ataý septikte tursa sóılemde qandaı qyzmet atqarady?
a) bastaýysh;
á) tolyqtaýysh;
b) pysyqtaýysh;
v) baıandaýysh.
4. Jýan, jińishke býyndarǵa birdeı jalǵana beretin jáne bir ǵana dybystan turatyn jalǵaý qaı septikte?
a) tabys
á) jatys
b) ataý
v) kómektes
Ekinshi bólim «Oılan tap».
Kespe kartochkalaryndaǵy suraqtarǵa jaýap berý. Tez ári naqty jaýap bergen top esepke alynady.
1. Tómendegi óleń shýmaqtarynan jaı septikterdi tap. Ánimen aıt.
Aq kógershin, kógershin,
Qolǵanat qus sen ediń.
Bar kezip qaıt el úshin
Keń dúnıeniń kólemin.
Ádilettiń qusy dep,
Kóz almastan jolyńnan,
Baqyt bolyp qonshy dep
Ushyramyn qolymnan
2. Myna óleń shýmaqtarynan jiktik jalǵaýly zat esimdi tap. Qaı aqynnyń óleńi?
Men qazaqpyn myń ólip myń tirilgen
Jórgegimde tanystym muń tilimen
Jylaǵanda júregim kún tutylyp
Qýanǵanda kúlkimnen tún túrilgen.
3. Zat esimniń jaı septeý, táýeldi septeý túrlerin tap.
Aıdaǵysyz maldy bol,
Aǵaıynnyń aldy bol,
Otyz uldy orda bol,
Oman jurttyń basy bol.
Luqpandaı myń jasa.
Bereke bolsyn asyńa,
Qut darysyn basyńa!
4. Maqaldardan jaı jáne táýeldi septeýli sózderdi tap.
Jaqsy at aıaǵynan qalady.
Jaqsy adam tamaǵynan qalady.
Aqqý qustyń tóresi
Jalǵyz júrip ottamas.
Úshinshi bólim: poezıa bólimi.
Slaıdqa salynǵan sýret grafoproektordan kórsetiledi. Sol boıynsha ótirik óleń qurastyrý. Mysaly.
Qumyrsqa men arystan,
Jer betinde alysqan.
Tasbaqa men qarlyǵash,
Kók júzinde jarysqan.
Oqýlyqpen jumys.
55 - jattyǵý. Kóp núkteniń ornyna tıisti jiktik jalǵaýyn jalǵap jazý.
Tómendegi sózderge satylaı keshendi taldaý jasaý.
Kóldiń, oqýshylar, atbegi, elim (ár top bir sózdi alady).
Úlgi
1. Quramyna qaraı: bir, eki, úsh quramdy
2. Tulǵasyna qaraı: negizgi, týyndy
3. Qurylysyna qaraı: a) dara á) kúrdeli
4. Leksıkalyq maǵyna
5. Gramatıkalyq maǵynalary
6. Suraǵy
7. Maǵynalyq toptary:
a) jalqy, jalpy
á) derekti, jartylaı, derekti, dereksiz
b) naqty, naqty emes.
Tórtinshi bólim: perfokarta.
1. Kóptik jalǵaý.
2. Septik jalǵaý.
3. Jiktik jalǵaý
4. Táýeldik jalǵaý.
1. Seniń atyń tura tursyn, meniń atym júre tursyn.
2. Ormanda órt burq etti.
3. Qonaqtar shaılaryn ishti.
4. Shamdansam jyǵar asaýmyn.
Shamyrqansam synar bolatpyn.
Besinshi bólim: «Venn dıagramsy».
Aıyrmashylyǵy
Aıyrmashylyǵy
Uqsastyǵy
Kóptik toby: 1. Zat esim men syn esimniń aıyrmashylyǵy.
Septik toby: 2. Jiktik jalǵaýy men táýeldik jalǵaýynyń ereksheligi.
Jiktik toby: 3. Kóptik jalǵaýy men táýeldik jalǵaýynyń aıyrmashylyǵy.
Táýeldik toby: 4. Táýeldik jalǵaýy men septik jalǵaýynyń ereksheligi.
Qorytyndy. Zat esim jáne máresine birinshi jetken toptyń oqýshylaryna jaqsy jaýap bergeni úshin juldyzshalar
úlestirý.
Baǵalaý.
Úıge tapsyrma: qaıtalaý, sabaqtan alǵan áserleri týraly óz pikirlerin jazyp kelý.
Sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdiligi: zat esimniń túrlenýinen alǵan bilimderin keńeıtip, sóz qoldanysta paıdalana bilýge úıretý, mátin ishinen taýyp, taldaýǵa baýlý.
2. Tárbıeligi: oqýshylardyń boıyna ulttyq ónege, sheshendik naqyl sózderdiń mán - maǵynasyn uǵyndyra otyryp, adamgershilikke, ımandylyqqa tárbıeleý, estetıkalyq, ónegelik ortasyn qalyptastyrý.
3. Damytýshylyq: ótilgen materıaldy tıanaqty meńgerýge, júıeli oılaý, oıyn áserli jetkizýge, shyǵarmashylyq izdenisterin arttyrýǵa yqpal jasaý; satylaı keshendi taldaý arqyly zat esimniń túrlenýinen alǵan teorıalyq bilimderin is júzine asyrý, gramatıkalyq tulǵada júıeli sóıleýge tóseldirý.
Sabaqtyń túri: «Báıge» oıyn sabaǵy (toptyq saıys).
Sabaqtyń ádisi: qaıtalaý, suraq - jaýap, synaq, shyǵarmashylyq jumys test suraqtary.
Sabaqtyń kórnekiligi: shema - tablısalar, qıma qaǵazdar, test suraqtary, grafoproektor, sýret salynǵan slaıdtar, kesteler, kespe kartochkalar.
Pánaralyq baılanys: ádebıet, án - kúı, beıneleý.
Sabaqtyń barysy.
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
İİ. Úı tapsyrmasyn suraý.
Qaıtalaý suraqtaryn grafoproektordan kórsete otyryp, oqýshylardyń bilimin tekserý.
1. Qazaq tilinde qansha jalǵaý bar?
2. Táýeldik jalǵaý degenimiz ne?
3. Septik suraqtaryn aıtshy.
4. «Atbegi», «dáriger» sózderi qalaı jikteledi?
5. Zat esim sóılemde qandaı qyzmet atqarady?
Qaıtalaý maqsatynda myna syzbany toltyrý.
«Báıge» oıyny. Ótilgen sabaqtardy eske túsirgennen keıin oqýshylar tórt topqa bólinip, ár topqa «Kóptik toby», «Septik toby», «Jiktik toby», «Táýeldik toby» degen attary jazylyp qoıylady.
Oıynnyń sharty: bes bólimnen ótip «Zat esimge» birinshi jetý.
Birinshi bólim: «Oı tolǵaý» (test).
1. Kóptik jalǵaýy jalǵanbaıtyn sózder
a) mektep, qyz, oqýshy;
á) úı, kıim, bala;
b) otan, bólme, dáriger;
v) munaı, gaz, tary.
2. Jalqy zat esimdi tap.
a) orman, kól, ózen;
á) Alataý, Ekibastuz;
b) bala, boıjetken;
v) uzyndy - qysqaly, úlken - kishi.
3. Zat esim ataý septikte tursa sóılemde qandaı qyzmet atqarady?
a) bastaýysh;
á) tolyqtaýysh;
b) pysyqtaýysh;
v) baıandaýysh.
4. Jýan, jińishke býyndarǵa birdeı jalǵana beretin jáne bir ǵana dybystan turatyn jalǵaý qaı septikte?
a) tabys
á) jatys
b) ataý
v) kómektes
Ekinshi bólim «Oılan tap».
Kespe kartochkalaryndaǵy suraqtarǵa jaýap berý. Tez ári naqty jaýap bergen top esepke alynady.
1. Tómendegi óleń shýmaqtarynan jaı septikterdi tap. Ánimen aıt.
Aq kógershin, kógershin,
Qolǵanat qus sen ediń.
Bar kezip qaıt el úshin
Keń dúnıeniń kólemin.
Ádilettiń qusy dep,
Kóz almastan jolyńnan,
Baqyt bolyp qonshy dep
Ushyramyn qolymnan
2. Myna óleń shýmaqtarynan jiktik jalǵaýly zat esimdi tap. Qaı aqynnyń óleńi?
Men qazaqpyn myń ólip myń tirilgen
Jórgegimde tanystym muń tilimen
Jylaǵanda júregim kún tutylyp
Qýanǵanda kúlkimnen tún túrilgen.
3. Zat esimniń jaı septeý, táýeldi septeý túrlerin tap.
Aıdaǵysyz maldy bol,
Aǵaıynnyń aldy bol,
Otyz uldy orda bol,
Oman jurttyń basy bol.
Luqpandaı myń jasa.
Bereke bolsyn asyńa,
Qut darysyn basyńa!
4. Maqaldardan jaı jáne táýeldi septeýli sózderdi tap.
Jaqsy at aıaǵynan qalady.
Jaqsy adam tamaǵynan qalady.
Aqqý qustyń tóresi
Jalǵyz júrip ottamas.
Úshinshi bólim: poezıa bólimi.
Slaıdqa salynǵan sýret grafoproektordan kórsetiledi. Sol boıynsha ótirik óleń qurastyrý. Mysaly.
Qumyrsqa men arystan,
Jer betinde alysqan.
Tasbaqa men qarlyǵash,
Kók júzinde jarysqan.
Oqýlyqpen jumys.
55 - jattyǵý. Kóp núkteniń ornyna tıisti jiktik jalǵaýyn jalǵap jazý.
Tómendegi sózderge satylaı keshendi taldaý jasaý.
Kóldiń, oqýshylar, atbegi, elim (ár top bir sózdi alady).
Úlgi
1. Quramyna qaraı: bir, eki, úsh quramdy
2. Tulǵasyna qaraı: negizgi, týyndy
3. Qurylysyna qaraı: a) dara á) kúrdeli
4. Leksıkalyq maǵyna
5. Gramatıkalyq maǵynalary
6. Suraǵy
7. Maǵynalyq toptary:
a) jalqy, jalpy
á) derekti, jartylaı, derekti, dereksiz
b) naqty, naqty emes.
Tórtinshi bólim: perfokarta.
1. Kóptik jalǵaý.
2. Septik jalǵaý.
3. Jiktik jalǵaý
4. Táýeldik jalǵaý.
1. Seniń atyń tura tursyn, meniń atym júre tursyn.
2. Ormanda órt burq etti.
3. Qonaqtar shaılaryn ishti.
4. Shamdansam jyǵar asaýmyn.
Shamyrqansam synar bolatpyn.
Besinshi bólim: «Venn dıagramsy».
Aıyrmashylyǵy
Aıyrmashylyǵy
Uqsastyǵy
Kóptik toby: 1. Zat esim men syn esimniń aıyrmashylyǵy.
Septik toby: 2. Jiktik jalǵaýy men táýeldik jalǵaýynyń ereksheligi.
Jiktik toby: 3. Kóptik jalǵaýy men táýeldik jalǵaýynyń aıyrmashylyǵy.
Táýeldik toby: 4. Táýeldik jalǵaýy men septik jalǵaýynyń ereksheligi.
Qorytyndy. Zat esim jáne máresine birinshi jetken toptyń oqýshylaryna jaqsy jaýap bergeni úshin juldyzshalar
úlestirý.
Baǵalaý.
Úıge tapsyrma: qaıtalaý, sabaqtan alǵan áserleri týraly óz pikirlerin jazyp kelý.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Baıandaýyshqa arnalǵan jattyǵý jumysy. (prezentasıa túrinde)
