Zorlyqsyz álemdi qalaı quramyz
Zorlyqsyz álemdi qalaı quramyz.
«Álem»degende meniń kóz aldyma eń aldymen Jer shary, búkil Jer ǵalamshary elesteıdi. Bizdi qorshaǵan álem tamasha. Ol belgili bir zańmen baǵynady, belgili bir erejelermen qozǵalady, biraq sol zańǵa barlyq adamdar baǵyna bermeıdi, ózinen álsiz adamdarǵa qarsy qastandyq jasap zorlyq - zombylyq kórsetetin adamdar ókinishke oraı saýsaqpen sanarlyq emes. Sonymen qatar, balalarǵa qarsy qylmys keńinen taraǵan. Búkil álem balalarynyń quqyǵy týraly konvensıa bar. Balalar quqyǵy týraly konvensıa 1989 jyly 20 qarashada qabyldanǵan. Desek te, álemdegi erlerdiń birqatarynda balalar quqyǵyn qorǵaý máselesi oń sheshimin tappaı otyr. Keıbir elderdiń ekonamıkasynyń nasharlyǵy, ekologıalyq ahýal balalardyń bilim alýyna, densaýlyǵyna, qalypty ómir súrýine kedergi keltirip, olardy qaıyrshylyq kúı keshýge dýshar etýde. Mysaly, qazir álemde 130 mıllıondaı bala mektepke barmaıdy. Jer betinde jyl saıyn ártúrli aýrýdan 12 mıllıonǵa jýyq bala kóz jumady. Olardyń kóbi - isherge asy, kıerge kıimi joq turmysy nashar otbasynda dúnıege kelgen náresteler. Sondaı aq jylyna bir mıllıondaı bala kontrabandanyń qurbany bolyp, óz elinde nemese shet elderge satylady. Ómirdegi óz ornyn taba almaı, adasyp, túrli dinı aǵymdardyń arbaýyna ketken jetkinshekter az emes.
Meniń oıymsha, qazirgi ózekti máselelerdiń barlyǵy - qoǵamnyń áseri, adamdardyń osyndaı máselelerge nemquraıly qaraýy.
Ár bala ómir súrý quqyǵyna ıe. Bul jóninde Balalar quqyqtary týraly konvensıanyń 6 - babynyń 1 - tarmaǵynda «Memleket árbir balanyń ómir súrýge degen ajyramas quqyǵyn tanıdy» dep kórsetilgen. Balany ómir súrý quqyǵynan aıyrǵan jáne balaǵa qarsy zábir kórsetken, sonymen qatar psıhıkasyna zıan keltirgen adamdy, meniń oıymsha, ómir boıyna bas bostandyǵynan aıyrý kerek.
Balalar - bizdiń bolashaǵymyz! Olardyń ómirin qurtpaıyq! Kersinshe, olardyń jarqyn keleshegi men erteńi úshin at salysaıyq! Aǵylshyn jazýshysy Robert Stıvenson aıtqandaı, «Albyrt jasqa álem aıadaı kórinedi». Áli bul álemde durys - burysyn, aq - qarasyn aıyra almaıtyn balǵyndardy zorlyq - zombylyqtan qorǵap, arashalaıyq! Sondyqtan zorlyqsyz álemdi qurýǵa talpynaıyq!
Mardan Baıdildaev atyndaǵy
№232 orta mekteptiń oqýshysy Jámet Zamıra
«Álem»degende meniń kóz aldyma eń aldymen Jer shary, búkil Jer ǵalamshary elesteıdi. Bizdi qorshaǵan álem tamasha. Ol belgili bir zańmen baǵynady, belgili bir erejelermen qozǵalady, biraq sol zańǵa barlyq adamdar baǵyna bermeıdi, ózinen álsiz adamdarǵa qarsy qastandyq jasap zorlyq - zombylyq kórsetetin adamdar ókinishke oraı saýsaqpen sanarlyq emes. Sonymen qatar, balalarǵa qarsy qylmys keńinen taraǵan. Búkil álem balalarynyń quqyǵy týraly konvensıa bar. Balalar quqyǵy týraly konvensıa 1989 jyly 20 qarashada qabyldanǵan. Desek te, álemdegi erlerdiń birqatarynda balalar quqyǵyn qorǵaý máselesi oń sheshimin tappaı otyr. Keıbir elderdiń ekonamıkasynyń nasharlyǵy, ekologıalyq ahýal balalardyń bilim alýyna, densaýlyǵyna, qalypty ómir súrýine kedergi keltirip, olardy qaıyrshylyq kúı keshýge dýshar etýde. Mysaly, qazir álemde 130 mıllıondaı bala mektepke barmaıdy. Jer betinde jyl saıyn ártúrli aýrýdan 12 mıllıonǵa jýyq bala kóz jumady. Olardyń kóbi - isherge asy, kıerge kıimi joq turmysy nashar otbasynda dúnıege kelgen náresteler. Sondaı aq jylyna bir mıllıondaı bala kontrabandanyń qurbany bolyp, óz elinde nemese shet elderge satylady. Ómirdegi óz ornyn taba almaı, adasyp, túrli dinı aǵymdardyń arbaýyna ketken jetkinshekter az emes.
Meniń oıymsha, qazirgi ózekti máselelerdiń barlyǵy - qoǵamnyń áseri, adamdardyń osyndaı máselelerge nemquraıly qaraýy.
Ár bala ómir súrý quqyǵyna ıe. Bul jóninde Balalar quqyqtary týraly konvensıanyń 6 - babynyń 1 - tarmaǵynda «Memleket árbir balanyń ómir súrýge degen ajyramas quqyǵyn tanıdy» dep kórsetilgen. Balany ómir súrý quqyǵynan aıyrǵan jáne balaǵa qarsy zábir kórsetken, sonymen qatar psıhıkasyna zıan keltirgen adamdy, meniń oıymsha, ómir boıyna bas bostandyǵynan aıyrý kerek.
Balalar - bizdiń bolashaǵymyz! Olardyń ómirin qurtpaıyq! Kersinshe, olardyń jarqyn keleshegi men erteńi úshin at salysaıyq! Aǵylshyn jazýshysy Robert Stıvenson aıtqandaı, «Albyrt jasqa álem aıadaı kórinedi». Áli bul álemde durys - burysyn, aq - qarasyn aıyra almaıtyn balǵyndardy zorlyq - zombylyqtan qorǵap, arashalaıyq! Sondyqtan zorlyqsyz álemdi qurýǵa talpynaıyq!
Mardan Baıdildaev atyndaǵy
№232 orta mekteptiń oqýshysy Jámet Zamıra
You Might Also Like
-
Taqyryby: «Qyz tárbıeleı otyryp – ult tárbıeleımiz»
