4-كە كوبەيتۋ جانە ءبولۋ
تاقىرىبى: 4 - كە كوبەيتۋ جانە ءبولۋ
ماقساتى: 4 - كە كوبەيتۋ، ءبولۋ تاسىلىمەن تانىستىرۋ. ەستە ساقتاۋ جولدارىن ىزدەستىرۋ. ءبىلىم، بىلىك داعدىسىن كەڭەيتۋ، تەرەڭدەتۋ. ەسەپتەۋ ماشىعىن جەتىلدىرۋ.
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلاردىڭ اقىل - ويىن، پانگە قىزىعۋشىلىعىن، تانىم قابلەتتەرىن، زەيىندەرىن، بەلسەندىلىكتەرىن، لوگيكالىق ويلاۋ، سالىستىرۋ قابلەتتەرىن دامىتا وتىرىپ، اۋىزشا جانە جازباشا ەسەپتەۋ ارقىلى ءبىلىم دەڭگەيىن دامىتۋ. تاربيەلىك ءمانى: وقىتۋدىڭ ومىرمەن بايلانىسىن نىعايتۋ، توپتا بىرلەسە جۇمىس ىستەۋگە تاربيەلەۋ، ءوز بەتىنشە جۇمىس جاساۋعا توسەلدىرۋ، العان ءبىلىمىن پايدالا بىلۋگە، تاتۋلىققا، تاپقىرلىققا تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ.
ءادىسى: پروبلەمالىق ىزدەنۋ، توپپەن جۇمىس.
ءتۇرى: ارالاس ساباق.
كورنەكىلىگى: جازباقاعازدار، لوگيكالىق تاپسىرمالار جازىلعان تاراتپا ماتەريالدار، ينتەربەلسەندى تاقتا، وقۋلىق.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ماقساتىمىز ءبىلىم الۋ.
مىندەتىمىز ەڭبەكتەنۋ،
ەڭبەك ەتىپ توپتاسا،
«5 - كە» قولدى جەتكىزۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ (اۋىزشا): ەكىنىڭ، ءۇشتىڭ كوبەيتۋ جانە ءبولۋ كەستەسى.
لوگيكالىق تاپسىرمالار بەرۋ. ءۇش توپقا پاراقشاعا جازىلعان تاپسىرمالار تاراتىلادى. بۇل تاپسىرما توپپەن شەشىلەدى.
1 توپ: توردا ءۇش قويان بار ەدى. ءۇش وقۋشى ءبىر - بىردەن قويان الدى. سوندا توردا ءالى دە ءبىر قويان قالدى. ولاي قالاي قالدى؟
جاۋابى(بىرەۋى تورىمەن الدى).
2 توپ: تاۋىق ەكى اياعىمەن تۇرعاندا 3 كگ تارتادى. ءبىر اياعىمەن تۇرعاندا نەشە كگ تارتادى؟
جاۋابى (3 كگ).
3 توپ: بەس بۇتاقتى قايىڭدا،
بۇتاق سايىن بەس الما.
بىرەۋىن بەر سايىنعا،
سوندا قالدى نەشە الما؟
جاۋابى (قايىڭدا الما وسپەيدى).
ءىىى. جاڭا ساباق: پروبلەمالىق ىزدەنۋ. ءۇش توپقا تاپسىرمالارى بار كارتوچكالاردى تاراتىپ بەرۋ.
ءبىرىنشى تاپسىرما: ءتورت بىردەي سانىنىڭ قوسىندىسىن تابۋ جانە ودان شىققان قوسىندىنى كوبەيتۋمەن الماستىرۋ.
1 توپ: 4+4+4+4=16؛ 4*4=16
2 توپ: 3+3+3+3=12؛ 3*4=12
3 توپ: 2+2+2+2=8؛ 2*4=8
ەكىنشى تاپسىرما:
1 توپ: 16 داپتەردى 4 بالا نەشەدەن ءبولىپ الادى؟ (16: 4=4)
2 توپ: 12 قارىنداشتى 3 بالا نەشەدەن ءبولىپ الادى؟ (12: 3=4)
3 توپ: 8 كامپيتتى 2 بالا نەشەدەن ءبولىپ الادى؟ (8: 2=4).
ءمۇعالىم: بارلىعىندا ءتورت شىقتى، بارەكەلدى! ەندى بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبىن داپتەرلەرىڭە جازىپ قويىڭدار. ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «4 - كە كوبەيتۋ جانە ءبولۋ».
داپتەرگە جازۋ. پروبلەمالىق سۇراق:
- كوبەيتۋ كەستەسىن نە ءۇشىن قولدانامىز؟
- كوپ تاڭبالى سانداردى تەز ەسەپتەۋ ءۇشىن، ەسەپتەردى جەڭىلدەتۋ ءۇشىن.
- دۇرىس ايتاسىڭدار. ەندى سەندەر ءتىل ساباقتارىنان، تاربيە جۇمىستارىنان، سالت - داستۇرگە بايلانىستى 4 - كە قاتىستى قانداي ۇعىمداردى بىلەسىڭدەر؟
- دۇنيەمىز 4 بۇرىشتى: وڭتۇستىك، سولتۇستىك، شىعىس، باتىس.
- 4 مەزگىل،(قىس، كوكتەم، جاز، كۇز)
- 4 تۇلىك مال
- ەندەشە 4 – كە كوبەيتۋ، ءبولۋ كەستەسىن قۇرايىق.
№1
4*4=4+4+4+4=
4*5=4+4+4+4+4=
4*6=4+4+4+4+4+4=
4*5=4*4+4=
4*6=4*5+4=
- كوبەيتۋ كەستەسىن قۇردىق، ەندى ونى تەز ەستە ساقتاۋ جولدارىن ويلاستىرايىق.
№2
4*4= -------------- 5*4=4*5 ---------------- 5*4=
4*5= -------------- 6*4=4*6 ---------------- 6*4=
4*6= -------------- 7*4=4*7 ---------------- 7*4=
- ءاربىر كوبەيتىندى العاشقى كوبەيتىندىدەن 4 – كە ارتىپ وتىرادى. مىسالى: 16، 20، 24، 28، 32، 36، 40.
№3 كوبەيتىندىگە كەرى امال ءبولۋ. كوبەيتىندى ارقىلى ءبولۋ كەستەسىن قۇرۋ. 16: 4=4، 20: 4=5، 24: 4=6 ت. س. س.
كوبەيتىندىگە كەرى امال ءبولۋ. كوبەيتىندى ارقىلى ءبولۋ كەستەسىن قۇرۋ.
16: 4=4 4*4=16
سەرگىتۋ ءساتى:
ەركىن ۇستا دەنەڭدى،
تارسىلداتپاي ەدەندى،
ورنىمىزدان تۇرىپ اپ،
جۇگىرەيىك ءبىر ۋاق.
1، 2، 3 ءبىز ەسەپكە سالدىق كۇش،
«ارتىق» دەسە قوسامىز
«كەم» دەسە الامىز،
«ەسە ارتىق» دەسە كوبەيتەمىز.
«ەسە كەم» دەسە بولەمىز.
ءبىر، ەكى ءۇش.
№4. اۋىزشا ەسەپتەۋلەر. 3 توپقا ءبولىپ بەرۋ.
№5. بوس ورىنعا ءتيىستى ساندى قوي.
№6. تەز ەسەپتە
№7. ەسەپتى وقى: شەشۋىن جاۋابىن جاز.
№9، 10
1 - توپ. 1) قابىرعاسىنىڭ ۇزىندىعى 4 سم - گە تەڭ شارشىنىڭ پەريمەترىن تاپ.
2 - توپ. 2) پەريمەترى 24 سم؛ 32سم؛ 28سم - گە تەڭ شارشىنىڭ قابىرعاسىنىڭ ۇزىندىعىن تاپ.
3 - توپ. ەكى قابىرعاسى ءوزارا تەڭ ءۇشبۇرىشتىڭ پەريمەترى 22سم. ءۇشىنشى قابىرعاسىنىڭ 6سم. ءۇشبۇرىشتىڭ ءوزارا تەڭ قابىرعالارىنىڭ ۇزىندىعىن تاپ.
№11 وزىندىك جۇمىس. «مەڭگەرە ءبىل»
ءىV. جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرۋىن بەكىتۋ.- بالالار بارلىعىڭ كوبەيتۋ مەن ءبولۋدى مەڭگەرسەڭدەر ەكى نەمەسە ءۇش مىسالمەن وزدەرىڭدى تەكسەرىپ كورىڭدەر.
«بىلگەنگە مارجان» جازىلعان سانداردىڭ ىشىنەن 4 - ءتىڭ كوبەيتۋ كەستەسىندە كەزدەسەتىن سانداردى تەرىپ جازىپ ونى مىسالدارمەن دالەلدەڭدەر.
1 - توپ: 15، 16، 74. 36، 86، 18:
2 - توپ: 21، 17، 24، 41، 32، 27:
3 - توپ: 14، 20، 37، 41، 28، 92:
قورىتىندىلاۋ
بۇگىنگى ساباقتا نە ۇيرەندىك؟ نە تۋرالى بىلدىك؟
باعالاۋ.
ماقساتى: 4 - كە كوبەيتۋ، ءبولۋ تاسىلىمەن تانىستىرۋ. ەستە ساقتاۋ جولدارىن ىزدەستىرۋ. ءبىلىم، بىلىك داعدىسىن كەڭەيتۋ، تەرەڭدەتۋ. ەسەپتەۋ ماشىعىن جەتىلدىرۋ.
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلاردىڭ اقىل - ويىن، پانگە قىزىعۋشىلىعىن، تانىم قابلەتتەرىن، زەيىندەرىن، بەلسەندىلىكتەرىن، لوگيكالىق ويلاۋ، سالىستىرۋ قابلەتتەرىن دامىتا وتىرىپ، اۋىزشا جانە جازباشا ەسەپتەۋ ارقىلى ءبىلىم دەڭگەيىن دامىتۋ. تاربيەلىك ءمانى: وقىتۋدىڭ ومىرمەن بايلانىسىن نىعايتۋ، توپتا بىرلەسە جۇمىس ىستەۋگە تاربيەلەۋ، ءوز بەتىنشە جۇمىس جاساۋعا توسەلدىرۋ، العان ءبىلىمىن پايدالا بىلۋگە، تاتۋلىققا، تاپقىرلىققا تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ.
ءادىسى: پروبلەمالىق ىزدەنۋ، توپپەن جۇمىس.
ءتۇرى: ارالاس ساباق.
كورنەكىلىگى: جازباقاعازدار، لوگيكالىق تاپسىرمالار جازىلعان تاراتپا ماتەريالدار، ينتەربەلسەندى تاقتا، وقۋلىق.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ماقساتىمىز ءبىلىم الۋ.
مىندەتىمىز ەڭبەكتەنۋ،
ەڭبەك ەتىپ توپتاسا،
«5 - كە» قولدى جەتكىزۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ (اۋىزشا): ەكىنىڭ، ءۇشتىڭ كوبەيتۋ جانە ءبولۋ كەستەسى.
لوگيكالىق تاپسىرمالار بەرۋ. ءۇش توپقا پاراقشاعا جازىلعان تاپسىرمالار تاراتىلادى. بۇل تاپسىرما توپپەن شەشىلەدى.
1 توپ: توردا ءۇش قويان بار ەدى. ءۇش وقۋشى ءبىر - بىردەن قويان الدى. سوندا توردا ءالى دە ءبىر قويان قالدى. ولاي قالاي قالدى؟
جاۋابى(بىرەۋى تورىمەن الدى).
2 توپ: تاۋىق ەكى اياعىمەن تۇرعاندا 3 كگ تارتادى. ءبىر اياعىمەن تۇرعاندا نەشە كگ تارتادى؟
جاۋابى (3 كگ).
3 توپ: بەس بۇتاقتى قايىڭدا،
بۇتاق سايىن بەس الما.
بىرەۋىن بەر سايىنعا،
سوندا قالدى نەشە الما؟
جاۋابى (قايىڭدا الما وسپەيدى).
ءىىى. جاڭا ساباق: پروبلەمالىق ىزدەنۋ. ءۇش توپقا تاپسىرمالارى بار كارتوچكالاردى تاراتىپ بەرۋ.
ءبىرىنشى تاپسىرما: ءتورت بىردەي سانىنىڭ قوسىندىسىن تابۋ جانە ودان شىققان قوسىندىنى كوبەيتۋمەن الماستىرۋ.
1 توپ: 4+4+4+4=16؛ 4*4=16
2 توپ: 3+3+3+3=12؛ 3*4=12
3 توپ: 2+2+2+2=8؛ 2*4=8
ەكىنشى تاپسىرما:
1 توپ: 16 داپتەردى 4 بالا نەشەدەن ءبولىپ الادى؟ (16: 4=4)
2 توپ: 12 قارىنداشتى 3 بالا نەشەدەن ءبولىپ الادى؟ (12: 3=4)
3 توپ: 8 كامپيتتى 2 بالا نەشەدەن ءبولىپ الادى؟ (8: 2=4).
ءمۇعالىم: بارلىعىندا ءتورت شىقتى، بارەكەلدى! ەندى بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبىن داپتەرلەرىڭە جازىپ قويىڭدار. ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «4 - كە كوبەيتۋ جانە ءبولۋ».
داپتەرگە جازۋ. پروبلەمالىق سۇراق:
- كوبەيتۋ كەستەسىن نە ءۇشىن قولدانامىز؟
- كوپ تاڭبالى سانداردى تەز ەسەپتەۋ ءۇشىن، ەسەپتەردى جەڭىلدەتۋ ءۇشىن.
- دۇرىس ايتاسىڭدار. ەندى سەندەر ءتىل ساباقتارىنان، تاربيە جۇمىستارىنان، سالت - داستۇرگە بايلانىستى 4 - كە قاتىستى قانداي ۇعىمداردى بىلەسىڭدەر؟
- دۇنيەمىز 4 بۇرىشتى: وڭتۇستىك، سولتۇستىك، شىعىس، باتىس.
- 4 مەزگىل،(قىس، كوكتەم، جاز، كۇز)
- 4 تۇلىك مال
- ەندەشە 4 – كە كوبەيتۋ، ءبولۋ كەستەسىن قۇرايىق.
№1
4*4=4+4+4+4=
4*5=4+4+4+4+4=
4*6=4+4+4+4+4+4=
4*5=4*4+4=
4*6=4*5+4=
- كوبەيتۋ كەستەسىن قۇردىق، ەندى ونى تەز ەستە ساقتاۋ جولدارىن ويلاستىرايىق.
№2
4*4= -------------- 5*4=4*5 ---------------- 5*4=
4*5= -------------- 6*4=4*6 ---------------- 6*4=
4*6= -------------- 7*4=4*7 ---------------- 7*4=
- ءاربىر كوبەيتىندى العاشقى كوبەيتىندىدەن 4 – كە ارتىپ وتىرادى. مىسالى: 16، 20، 24، 28، 32، 36، 40.
№3 كوبەيتىندىگە كەرى امال ءبولۋ. كوبەيتىندى ارقىلى ءبولۋ كەستەسىن قۇرۋ. 16: 4=4، 20: 4=5، 24: 4=6 ت. س. س.
كوبەيتىندىگە كەرى امال ءبولۋ. كوبەيتىندى ارقىلى ءبولۋ كەستەسىن قۇرۋ.
16: 4=4 4*4=16
سەرگىتۋ ءساتى:
ەركىن ۇستا دەنەڭدى،
تارسىلداتپاي ەدەندى،
ورنىمىزدان تۇرىپ اپ،
جۇگىرەيىك ءبىر ۋاق.
1، 2، 3 ءبىز ەسەپكە سالدىق كۇش،
«ارتىق» دەسە قوسامىز
«كەم» دەسە الامىز،
«ەسە ارتىق» دەسە كوبەيتەمىز.
«ەسە كەم» دەسە بولەمىز.
ءبىر، ەكى ءۇش.
№4. اۋىزشا ەسەپتەۋلەر. 3 توپقا ءبولىپ بەرۋ.
№5. بوس ورىنعا ءتيىستى ساندى قوي.
№6. تەز ەسەپتە
№7. ەسەپتى وقى: شەشۋىن جاۋابىن جاز.
№9، 10
1 - توپ. 1) قابىرعاسىنىڭ ۇزىندىعى 4 سم - گە تەڭ شارشىنىڭ پەريمەترىن تاپ.
2 - توپ. 2) پەريمەترى 24 سم؛ 32سم؛ 28سم - گە تەڭ شارشىنىڭ قابىرعاسىنىڭ ۇزىندىعىن تاپ.
3 - توپ. ەكى قابىرعاسى ءوزارا تەڭ ءۇشبۇرىشتىڭ پەريمەترى 22سم. ءۇشىنشى قابىرعاسىنىڭ 6سم. ءۇشبۇرىشتىڭ ءوزارا تەڭ قابىرعالارىنىڭ ۇزىندىعىن تاپ.
№11 وزىندىك جۇمىس. «مەڭگەرە ءبىل»
ءىV. جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرۋىن بەكىتۋ.- بالالار بارلىعىڭ كوبەيتۋ مەن ءبولۋدى مەڭگەرسەڭدەر ەكى نەمەسە ءۇش مىسالمەن وزدەرىڭدى تەكسەرىپ كورىڭدەر.
«بىلگەنگە مارجان» جازىلعان سانداردىڭ ىشىنەن 4 - ءتىڭ كوبەيتۋ كەستەسىندە كەزدەسەتىن سانداردى تەرىپ جازىپ ونى مىسالدارمەن دالەلدەڭدەر.
1 - توپ: 15، 16، 74. 36، 86، 18:
2 - توپ: 21، 17، 24، 41، 32، 27:
3 - توپ: 14، 20، 37، 41، 28، 92:
قورىتىندىلاۋ
بۇگىنگى ساباقتا نە ۇيرەندىك؟ نە تۋرالى بىلدىك؟
باعالاۋ.
You Might Also Like
