InfoHub Logo

قورلىباي باتىر كوپ قولمەن ءبىر جاۋلاسقان جاۋىن شاۋىپ ەلىنە الىپ قايتىپ كەلە جاتقاندا، ءبىر توبەنىڭ اراسىندا قورلىباي جاياۋ وتىرادى. بىرەۋ كەلىپ: «باتىر، اتىڭ قايدا، ناعىپ جاياۋ وتىرسىز؟» دەسە، قولعا تۇسكەن ءبىر جىگىت: «باتىر-اي، ءبىر ارماندا نارسە قالىپ بارادى» دەدى. «ول نە؟» دەپ سۇراپ ەدىم: «ءبىر جەرگە ءبىر كىسى زورعا كوتەرەتىن التىن تىعىپ ەدىم، قايدا تىعىلعانىن مەنەن باسقا جان بىلمەيدى، سول نە كەيىنگى ەلدىڭ پايداسىنا جوق، نە ءسىزدىڭ پايداڭىزدا جوق، قالىپ بارادى. سونى مەن ارمان ەتەم» دەگەنى، «سونى الىپ كەل» دەپ اتىمدى سوعان بەرىپ جىبەرىپ، سونى توسىپ وتىرمىن»، — دەيدى.

— وي، باتىر-اي، جاۋ التىن اكەلۋشى مە ەدى!؟ اتىڭىزدى الداپ ءمىنىپ كەتكەن عوي، باسقا ات اكەلەيىك، ءجۇرىڭىز، — دەسە،

— جوق جاۋ وتىرىك ايتپاسا، مەن وتىرىك ايتپايمىن، وزدەرىڭ جۇرە بەرىڭدەر، مەن ۋادەمدى توسامىن، — دەپ وتىرا بەرەدى.

الگى ادام كوشكە بارىپ قورلىبايعا ات الىپ، قاسىنا كىسىلەر الىپ قايتىپ كەلسە، الگى جىگىت التىندى الىپ و دا كەلە جاتىر ەكەن. قورلىباي:

— جارايدى، شىراعىم، جىگىت ەكەنسىڭ، التىن وزىڭدىكى، ءوز باسىڭ ازات، مىنا اتتى ەر-توقىمىمەن ءمىنىپ، امان-ەسەن ەلىڭ تاپ، ءوز اتىمدى ءوزىم مىنەيىن»، — دەپ، ارتىق ات پەن التىندى بەرىپ، قوش ايتىسىپ ءجۇرىپتى.

قورلىباي ءتورت اعايىندى ەكەن. اكەسىنىڭ ىنىسىنەن ءۇش بالا بار ەكەن، ءبارى دە باتىر ەكەن. قورلىباي قامالعا شاپقاندا، قالعاندارى قالماي داۋام بىرگە شابادى ەكەن، ءبىر قونىستا جەر جاعدايىنا قاراي ءبىر سايدا بولەك اۋىل بولىپ وتىرادى. ءبىر كۇنى قورلىبايدىڭ اۋىلىنا كوپ ەلدەن جان قاتىنامايدى. ەرتەڭ بەسىنگە دەيىن جان تاپپاي: «بۇل نە تاماشا، ەل امان با ەكەن، بارىپ ءبىلىپ كەل!» — دەپ كىسى جىبەرسە، قالدان حان اتتانىپتى. كەلە جاتقان قولدىڭ ەسەبى جوق دەيدى. «قازاقتى قىرعالى كەلەدى ەكەن، ەگەر قورلىباي ەستىسە، الدىنان قارسى سوعىسادى دا، ەلدى قىرعىزىپ تاستايدى. جاۋعا ءالىمىز كەلمەيدى، باسامانداپ قاشايىق»، — دەپ، قورلىبايدى جالعىز اۋىل تاستاپ قاشىپ كوشىپ كەتىپتى. بۇل حاباردى بىلگەن سوڭ، «ءبىز قايتەمىز» دەپ وزدەرى اقىلداسادى. قورلىباي:

— جالعىز قالىپ نە بىتىرەمىز؟ نە بولساق ەلمەن بىرگە بولايىق، ءبىزدىڭ دە كوشكەنىمىز ماقۇل»، — دەپتى. بۇل كەزدە كۇن باتقان كەز ەكەن. ءبىر ءىنىسى تۇرىپ:

— ماقۇل، قانە، تۇرىپ تۇيەگە جۇك قويايىق، — دەگەندە، ءبىر ءىنىسى:

— بوسا دا كوشەتىن بولعان سوڭ كوشەمىز عوي، تاڭ اتقان سوڭ كوشەيىك. تۇندە كوشىپ جاتقاندا ۇستىمىزگە قالماق كەلىپ قالسا، قالماقتاردان ۇيات ەمەس پە، نە بەتىمىزدى ايتامىز»، — دەپتى. قورلىباي قارقىلداپ كۇلىپ:

— دۇرىسى وسى ەكەن، ەرتەڭ كۇن شىققان سوڭ كوشەيىك، — دەپتى.

ەرتەڭ ەلدىڭ سوڭىنان كوشىپ كەلە جاتادى. قورلىباي باستاعان بەسەۋى مالشىلارمەن بىرگە جىلقى ايداسادى. ەكەۋى كوشتىڭ قاسىندا بولادى. كۇن بەسىن بولادى، ارتتارىنان جاۋ دا كورىنەدى. بىرەۋ: «بەسىن بولىپتى عوي» — دەسە، بىرەۋى: «جاۋ كەلىپ قالدى عوي» — دەسە، ەندى بىرەۋى: «نە ايتىپ تۇرسىڭ، تاڭىردەن قورىقپاي، جاۋدان قورقايىن دەپ تۇرمىسىڭ؟» — دەگەندە، بىرەۋى اتتان تۇسە قالىپ ازان ايتا باستايدى. بەسەۋى دە ءتۇسىپ ساسپاي نامازدارىن وقي بەرەدى. قالماقتاردىڭ قولى «مىناۋ ءبىر ءساندى كوش ەكەن، وسى كوشتى الايىق» دەپ تۇرا شابادى. ناماز وقىپ جاتقانداردىڭ تۇسىنا قالدان حان تۇرا قالادى. شاپقان قولعا «توقتاڭدار!» دەپ ءامىر بەرىپ توقتاتادى. سىرتتان قارا تۇرىپ:

— مىنا بەس ادام نە ىستەپ جاتىر؟ — دەپ قالماقتاردان سۇرايدى.

— بۇلار ناماز وقىپ جاتىر، — دەيدى. حان تۇرىپ:

— وسى ادامداردىڭ باسى بار ما؟ — دەيدى. كورىپ تۇرعاندار:

— باسى دا، قۇلاعى دا بار، ءبارى كورىنىپ تۇر، — دەيدى. قالدان حان:

— ماعان يىعىنان تومەن الا جوعارعى باس جاعى مۇنارلانىپ كورىنبەي تۇر، سەندەر كوشكە تيگەندە شىرقىراعان بالانىڭ داۋىسى شىققان كەزدە قانداي سەزىمدە بولاتىنىن بىلەسىڭدەر مە؟ — دەگەندە،

— جوق بىلمەيمىز، بىلگەنىڭىزدى ءسىز ايتىڭىز، — دەگەندە: «مەن ايتسام تاپ قويعا شاپقان ارىستانداي بولادى عوي دەپ، بىرەۋىڭ دە تىپىر ەتپەڭدەر»، — دەپ، اتتان تۇسپەي قاراپ تۇرادى.

نامازدارىن جايلاپ وقىپ بولعان سوڭ، قورلىباي باتىر قولىن قۋسىرىپ حاننىڭ الدىنا كەلىپ:

— ءتۇسىپ قوناق بولىڭىز، — دەيدى. حان:

— قۇپ، بولادى، دەگەندە، قورلىباي اتىنىڭ شاۋجايىن ۇستاپ قولتىقتاپ تۇسىرەدى دە، كوشتى ورالتىپ قوندىرىپ، ىلگەرگى ەلگە شاپقىنشى جىبەرىپ قايتارىپ، حاندى ەلگە قوناق ەتىپ، قايتارىندا «جولىڭىز» دەپ، ەلدەن كوپ قىپ جيناپ قالىڭ جىلقى ايداتىپ قايتارعان ەكەن.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

ءجالاڭتوس باتىر

ەلشىبەك باتىر تۋرالى

ەر جاۋعاش

---