InfoHub Logo

باپاي دەگەن كىسى وتىز بەس جاسىندا جاۋدان ولەدى. ەردەس، مەدەت، اقتەن دەگەن ءۇش جاس بالا جەتىم قالادى. ەردەس ون جەتى جاسىندا باتىر بولىپ جاۋعا اتتانداى. بۇل بارعانى قازاق پەن قالماقتىڭ سوعىسى ەدى. قالماقتار شەپ قۇرىپ بەكىنىپ الىپ، بىرنەشە كۇن العىزبايدى. باتىرلار قامالعا شاۋىپ اندازداپ تۇرعان جاۋدىڭ اراسىنا كىرىپ، ىدىرايتپايىنشا العىزبايتىن بولعان سوڭ، قورلىباي باتىر قامالعا شابۋعا وڭتايلانىپ، باسقالار ىركىلىپ قالىپ، شابامىز دەپ، ىرىكتەلىپ شىققان ادام سەگىز ادام ەكەن. قورلىباي: «بۇلار كىم؟» دەپ ءبولىنىپ شىعىپ ادامداردى تەكسەرسە، بىرەۋى ءوزى، التاۋى ءوزىنىڭ جوعارىدا ايتىلعان تۇقىمدارى، ءبىر بالا بوتەن. قورلىباي:

— جانىم، سەن كىمسىڭ؟ — دەگەندە،

— كىم ەكەنىمدى كەيىن جاۋدان سۇرارسىز، — دەپتى. قورلىباي:

— بالام، كوزىڭ تىم ۇلكەن ەكەن، كوزى ۇلكەن ادام قورقاق بولۋشى ەدى، قورىققاندىق سەزىلسە، جاۋدا قالۋعا سەبەپ بولادى، قايتساڭ قايتەدى، — دەگەندە، بالا:

— قورىققاندىقتى قاشقاندا بايقارسىز، — دەپ جاۋعا جونەپ بەرەدى. سول بەتىمەن جاۋعا قويىپ كەتىپ، جاۋدى تالقانداپ، قامالدى بۇزىپ، قاشىرادى. باسقا توپ قولدا ارالاسىپ قاشقان جاۋدى قۋىپ كەتكەندە، بۇلار ىركىلىپ كەيىن قايتىپ سەگىزى ءبولىنىپ شىققاندا، قورلىباي:

— بالام، ومىردە جاۋعا شاپقاندا الدىما كىسى ءتۇسىپ كورگەن جوق ەدى، سەن الدىما ءۇش رەت ءتۇسىپ كەتكەن ەكەنسىڭ، كوزىم قان تولىپ ءجۇرىپ تۋراپ تاستاي جازدادىم، قۇداي ساقتادى. بۇدان بىلاي كەزدەسسەڭ، الدىما تۇسە كورمە، ەرلىك ۇلكەندىككە قارامايدى، جاۋدىڭ تۋى سەنىڭ قولىڭنان جىعىلدى، وسى جولعى جۇلدە سەنىكى بولدى، ابىرويىڭ قۇتتى بولسىن! قاي ەلسىڭ؟ ءجونىڭدى ايتشى، — دەيدى. بالا:

— ءجونىم — ارعىن، ونىڭ ىشىندە قۋاندىق. ۇلكەن اكەم قاراتوقتىڭ كەنجەسى — قۇلۇمبەت. اكەم اتى — باپاي، جەتىم قالعان ءۇش بالا ەدىك، ەڭ ۇلكەنى — مەن، ون جەتى جاسقا بيىل شىقتىم. ەڭ العاشقى اتقا ءمىنىپ شىققانىم دا وسى ەدى. اتىم — ەردەس. تۋدى قالاي جىعىپ، جاۋدا قانداي قايرات قىلعانىمدى دا ءوزىم بىلگەم جوق، مەنىڭ تىلەگىم «جۇلدە بالانىكى» دەپ ماعان ۇسىنا كورمەڭىز، مەنىڭ العان جۇلدەم تەك ءسىزدىڭ باتاڭىز بولسىن، — دەگەندە، قورلىباي وتىرىپ:

— جۇلدە سەنىكى ەدى، ولاي بولسا، موردە كەنجە قارىنداسىم بار ەدى، ەشكىمگە بەرمەي ساقتاپ وتىر ەدىم، جاۋ جۇلدەسى مەنىكى بولسا، موردە سەنىكى بولسىن، سەن دە ەشكىمگە ايتپا، — دەپتى.

جاۋدان سوڭ جۇرت جون-جونىنە تاراپ كەتەدى. كەلەسى جىلى قالماقتار جاسانىپ، ابايسىز جاتقان كەزدە ءبىزدىڭ ارعىندى كەلىپ شابادى. جاۋ كەلىپ قالعاندا، ەردەس تە اتقا ءمىنىپ جاۋمەن سوعىسادى. ۇستىندە ساۋىت جوق جالاڭاش، قولىنا تۇسكەن قارۋ — ءوزى مەرگەن ەكەن، تەك قانا بىلتەلى مىلتىق. جاۋمەن سوعىسىپ جۇرگەندە ەردەستىڭ توبىعىن قىلىش كەسىپ، تىزەسىنەن بولەك تۇسىرەدى. سودان كەيىن جاقسىلاپ ۇرىسا الماي، سالبىراعان اياعىن قانجىعامەن جوعارى كوتەرىپ بايلاپ الىپ، توپتىڭ ىشىندە تەك ەرقارا بولىپ جۇرەدى. قالماقتار جەڭىپ، كوپ ادامدى ءولتىرىپ، جىلقىنى قۋىپ الىپ، قالعان قازاقتاردى قاشىرادى. قاشقانداردىڭ ىشىندە اياعىن قانجىعاعا اسىپ العان ەردەس تە قاشىپ كەلە جاتادى. استىنداعى اتى ونشا بولدىرماعان بولادى. ءبىر قارا الا اتقا مىنگەن، ۇلكەندىگى ۇيەلمەندەي ءبىر قالماق اقىرعاندا داۋىسى جەر جارادى. الدىنداعى قاشقان قازاقتاردى نايزامەن تۇيرەپ لاقتىرىپ، قىرىپ كەلەدى. ەردەسپەن بىرگە قاشىپ كەلە جاتقان ءبىر قاراكەسەك جىگىت بار ەكەن. ونىڭ اتى ناشارلاپ كەلە جاتسا كەرەك، ەردەس قارا الا اتتى قالماقتىڭ قاسىنداعى جىگىتتىڭ سوڭىنا سالىپ، اتى تىڭ، ءوزى ونان اراسىن اشا بەرەدى. قالماق تاقالىپ كەلگەن كەزدە:

— ەردەس-اۋ، ەسىڭدە، ىشىڭدە بار ما؟ — دەپتى. ەردەس:

— ەسىمدە بار-اۋ، اتتەڭ، ەبى تابىلماي كەلەدى، — دەپتى.

قالماق جەتىپ جىگىتكە نايزا سالام دەپ قولتىعىن كوتەرە بەرگەندە، قاتارىندا كەلە جاتقان ەردەستىڭ قولىنداعى بىلتەلى مىلتىق تارس ەتە تۇسكەندە قالماق مۇرىتتاي ۇشادى. بۇرىن اقساۋىت دەگەن ساۋىتتى توقىعاندا، تاپ وكپەلىگىنە اجال وقتىڭ ورنى دەپ بارماق باسىنداي-اق ورىن تاستاپ كەتەدى ەكەن. ەردەس «ەبى تابىلماي كەلەدى» دەگەندە سول جەرىن اڭدىپ كەلەدى ەكەن.

ەردەس قاشقان جىگىتكە: «توقتا! توقتاماساڭ، ال ەندى ءوزىڭدى اتام»، — دەپ مىلتىعىن كەزەگەندە، جىگىت قورقىپ توقتاي قالعاندا، «انا قالماقتىڭ اتىن ءمىنىپ، نايزاسىن الىپ، «جاۋ- قاشتىلاپ!» كەيىنگى قالماققا ۇمتىل، وزىمدە ءتۇسىپ، قايتا اتقا مىنۋگە ءال جوق. ونى ىستەمەسەڭ، سەنى اتىپ ولتىرۋدەن باسقا جۇمىس مەنىڭ قولىمنان كەلمەيدى»، — دەگەندە، جىگىت قارا الا اتقا ءمىنىپ، نايزانى الىپ «جاۋقاشتىلاپ» قارسى ۇمتىلعاندا، ۇتىپ كەلە جاتقان قالماقتار قايتا قاشادى. قارا الا اتتاعى قالماقتاردىڭ باستىعى دا — ەڭ مىقتى باتىرى دا وسى ەكەن. جىلقىنىڭ كوبى قالماقتا كەتتى، ادامنىڭ كوبى ءولدى، شابىلعان ەل ەڭسەسى ءتۇسىپ، جۇدەپ قالادى.

ەردەس ءبىر جىلداي تەڭگە ءتۇسىپ ءجۇرىپ اياعى جازىلماي قالا ما، جوق، بۇگىلمەي قالا ما، ايتەۋىر بالداقپەن جۇرەتىن اقساق بولىپ جازىلادى. اقساپ ءجۇرىپ كيىك، قۇلان اتىپ ءۇي-ىشىن اسىرايدى. جاۋگەرشىلىك باسىلىپ، ەل قىزىلجاردان تاشكەنگە كىرە سالىپ كاسىپ ىستەيدى. ەردەس وزىندە كولىك جوق، بار اعايىنداردان تۇيەنىڭ مايىن سۇراپ الىپ، كىشى ءىنىسى اقتەندى كىرەكەشكە قوسادى. توقا دەگەن ەلدەن جينالعان كىرەكەشتەر بارلىعى جيىرما بەس ادام بولادى. ىشتەرىنەن كەرۋەنباسى سايلاپ، قىزىلجاردان تاشكەنگە جونەلەدى. كىرەكەشتەر ارقانىڭ شۋ جاق بەتىندە ءبىر قۇدىقتا جول ۇستىندە تۇستەنىپ وتىرسا، ءبىر ادام كەلىپ بۇلارعا:

— مۇندا توقا دەگەن ەلدەن كىسى بار ما؟ — دەسە، كەرۋەنباسى:

— ءبارىمىز — بوتەنى جوق، توقامىز، — دەيدى. كەرۋەنباسى سوي-لەگەندە جوندەپ سويلەي الماي قالتىراپ تۇرادى. نەگە دەسەڭ، كەلگەن كىسىنىڭ ءتۇرى سولاي.

— ولاي بولسا قولۇمبەتتەن ادام بار ما؟ — دەگەندە:

— وسىندا اقتەن دەگەن ءبىر بالا بار، — دەيدى.

— ەندەشە اقتەندى ماعان جىبەرىڭدەر، — دەپ ءوزى اناداي جەرگە بارىپ اتتان ءتۇسىپ وتىرادى. اقتەن قايدا دەپ كەرۋەنباسىن ىزدەسە، تۇيە قايىرا كەتكەن ەكەن. جالما-جان تاۋىپ اكەپ:

— سەنى اناۋ كىسى شاقىرادى، سوعان بار، — دەپ جىبەرەدى. اقتەن ومىرىندە كورمەگەن ءتۇسى سۋىق ءبىر بوتەن ادام سالەم بەرەيىن دەسە، يەگى ءدىر-دىر ەتىپ داۋىسى شىقپاي قالادى. باسىن، ارقاسىن سيپاپ بويىن ۇيرەتىپ، قورىقپا دەپ جۇرەگىن باسىپ:

— سەن ەردەندى بىلەمىسىڭ؟ — دەپتى. اقتان:

— جوق، ونداي كىسىنى بىلمەيمىن — دەپتى. قورلىباي:

— ءوزىڭ نەشە اعايىندىسىڭ؟ — دەگەندە،

— ءۇش اعايىندى ەدىك. قورلىباي:

— كىم-كىمسىڭدەر؟ اتتارىن اتاشى، — دەگەندە،

— ۇلكەنىمىز — ەردەس، ونان كەيىن مەدەت، كىشىسى — مەن، — دەيدى.

— جاڭا بىلمەيىم دەگەنىڭ قايدا؟ مەن سول ءوزىڭنىڭ اعاڭ ەردەستى سۇرايمىن، — دەگەندە، اقتەن:

— ەندەشە بىلەم، — دەپتى.

— بىلەسەڭ، ءتىرى مە؟ — دەيدى. اقتەن:

— ءيا، ءتىرى. قورلىباي:

— الدىڭعى جىلى قالماق ءولتىرىپ كەتتى دەپ ەستىپ ەدىم، ونان ناعىپ قالدى، — دەيدى. اقتەن:

— وندا ءبىر تىزەسىن قىلىش كەسىپ كەتتى، ءتىرى قالدى. بالداقپەن جۇرەتىن اقساق بولىپ جازىلدى. وسى كۇندە ۇيرەندى. قورلىباي:

— سەن ەلدە قورلىباي باتىر بار دەپ ەستيتىن بە ەدىڭ؟ اقتەن:

— ءيا.

— ەستىسەڭ، سول قورلىباي — مەن. ءتورت ۇلدىڭ ىشىندەگى كەنجە قارىنداسىم ءمور دەگەن قىز بار، سول قىز سەنىڭ جەڭگەڭ. مەن سونى اعاڭ ەردەسكە بەرمەكپىن. بۇل كۇنگە دەيىن ەردەس تە سەنىڭ ەلىڭنىڭ باسقا باتىرلارىنداي جاۋ قىرىپ كەتتى دەپ ەستىپ، اقىر انىعىن بىلۋگە ءوزىم ىزدەمەكشى بولىپ ءجۇر ەدىم. سەن كەز كەلدىڭ، تاشكەنگە بارعاندا موردەن ارتىق ولجا تاۋىپ الا المايسىڭ، سەن ءموردى الىپ وسى ارادان قايتاسىڭ. ءبىراق جولداستارىڭمەن اقىلداسىپ، ءارۋاق قونعان شاڭىراق ەدى، بوساعاما ەكى تۇيە بايلايسىڭدار، سالعان جۇگىڭدى كەۋرەنباسىڭا تاپسىرامىن. بۇگىن كوشپەيسىڭدەر، ەرتەڭ قوس باسى ءبىر-بىر وتاعاسىڭدى الىپ ءبىزدىڭ اۋىلعا كەلىپ قوناق بولاسىڭدار، «ءبىز قۇدامىز» دەگەن ءبىر ءسوز ءبىزدىڭ ەلدىڭ ادامدارىنا نە وزىڭنەن، نە جولداستارىڭنان، ءبىر ادامنىڭ اۋزىنان شىقپاعان بولسىن، ۇقتىڭ با؟ — دەپ تۇرەگەلىپ اتىنا ءمىنىپ، كەۋرەنباسىعا كەلىپ:

— مىناۋ اقتەن ءبىزدىڭ اۋىلدا قالادى، مەنەن لۇقساتسىز كوشپەيسىڭدەر، اقتەننىڭ كولىكتەرى قۇداي قازاسىنان ولسە، امال جوق، باسقا قيانات قىلىپ جۇرمەڭدەر. جۇگى — سەندەرگە امان تاپسىرۋعا امانات، تۇبىندە مەن ىزدەيمىن، كولىكتەرىن ەردەستىڭ قولىنا امان تاپسىرىڭدار. مەن باسقا ايتاتىن ءسوزىمدى مىنا اقتەنگە ايتتىم، سونان ەستيسىڭدەر! — دەپ ءجۇرىپ كەتەدى. كىرەكەشتەر:

— قاراعىم اقتەن-اۋ، مىناۋىڭ كىم؟ نە پالە، ساعان نە دەدى؟ تەز ايتساڭشى، — دەپ ءبارى ءۇرپيىپ اقتەندى قامالادى. اقتەن باستان-اياق ءبارىن ايتادى. سونان كەيىن كىرەكەشتەر قۋانىپ:

— جارايدى، قاستىق ەمەس دوستىق ەتەيىن ءجۇر ەكەن عوي، — دەپ، — كولىگىمىز بىر-ەكى كۇن تىنىققاندا جاقسى بولار، — دەسەدى.

ەرتەڭى بۇلار جيىرما بەس ادام اۋىلعا كەلگەندە، بۇلارعا وڭاشا ءۇي تىگىپ، قوناعاسىعا تاي سويىپ كۇتەدى. «بۇلار كىم؟» دەپ ەل سۇرامايدى. «باتىردىڭ ءبىر كۇتەم دەگەنى قوناعى عوي» دەپ ويلايدى دا قويادى. قوناقتار قوستارىنا قايتاردا جيىرما بەس ات، جيىرما بەس شاپان بەرىپ قايتارادى. بۇلار قوسقا كەلىپ اقىلداسىپ: «قوي، تۇيە دەگەندى قويايىق، توقا دەگەن ەلدىڭ ءارۋاعىنان ۇيات قوي»، — دەپ جيىرما بەس ۇيدەن جيىرما بەس تۇيە شىعارىپ، اقتەننەن ايداتىپ جىبەرەدى. تۇيەلەردى مالعا قوسقىزعان سوڭ باتىر: «ءبىر جاقسى ءۇي كوتەرىڭدەر، قاتىنداردى جينا»، — دەپ ايەلىنە ايتادى. ايەلى: «باتىر ءۇي كوتەرسىن اي- تادى» دەگەندى ەستىگەن سوڭ، ءبىر اۋىلدان شاڭىراق كەلەدى، ءار ۇيدەن كەرەگە، ءبىر-بىر ۋىق جانە اركىمدەر كەسەك كيگىزىن اكەپ تاستايدى. باتىردىڭ ۇيىنەن شىققان سۋىرتپاق تا جوق، اقتەندى «جولداستارىڭا بارىپ جۇگىڭدى تاپسىرىپ، شىعارىپ سالىپ، امانداسىپ قايت» دەپ قويا بەرەدى.

اقتەن قوسقا كەلسە، جولداستارى جيىرما بەس اتتى جيىرما بەس تۇيەگە ايىرباستاپ الىپتى. ەرتەڭ كەرۋەندى كوشىرىپ ءبىراز جەر جول بويىنا شىعارىپ سالىپ قوشتاسىپ، قورلىبايدىڭ اۋىلىنا قايتىپ كەلە جاتسا، ايدالادا الدىندا ءبىر نارسە جاتىر. كەلىپ كورسە، اۋزىن كۇمىستەگەن ءبىر ناردىڭ مويناعى، ءىشىن اشىپ كورسە، ىلعي التىن مەن كۇمىس جامبى، اتقا وڭگەرىپ الايىن دەسە، كوتەرە المايدى. سونان سوڭ ورتاسىنان شىلبىرعا تۇزاقتاپ سالىپ، شىلبىردىڭ ارتىعىن اتتىڭ قۇيرىعىنا بايلاپ، قوستىڭ ورنىنا سۇيرەپ اكەپ كومىپ كەتەدى. اۋىلعا كەلسە، اپپاق ءۇي كوتەرىپ قويىپتى. ىشىنە جاساۋ جيناپ تا قويىپتى، ىدىس-اياق، كەرەك سايماننىڭ ءبارى تۇگەل. باتىر سول وتاۋدا جالعىز وتىر. اقتەندى قاسىنا شاقىرىپ الىپ قىمىز بەرىپ:

— ۇيلەرىڭ قۇتتى بولسىن! جاقسى بولعان ەكەن، — دەيدى. — جولداستارىڭ كوشتى مە؟ — دەپ سۇرايدى. اقتەن:

— كوشتى، شىعارىپ سالىپ، امانداسىپ قايتتىم. كەلە جاتىپ ءبىر مويناق تاۋىپ الدىم، ءىشى تولعان التىن-كۇمىس ەكەن، — دەگەندە، باتىر:

— ونىڭ قايدا؟ — دەيدى. اقتەن:

— الىپ جۇرە الماعان سوڭ قوستىڭ ورنىنا اپارىپ كومىپ كەتتىم، — دەيدى. باتىر ايقايلاپ دالادا جۇرگەندەردى شاقىرىپ الىپ، ءتورت جىگىتتى اقتەنگە قوسىپ بەرىپ: «اۋزىن اشپاي الىپ كەلىڭدەر» دەپ جۇمسايدى. اقتەنگە: «ىشىندە نە بارىن مىنالارعا ايتپا»، — دەيدى. بۇلار بارىپ مويناقتى الىپ كەلسە، ەلدىڭ الدى جاتىپتى. باتىر ءبىر قويدى سويعىزىپ، وتاۋعا ەتىن ءپىسىرتىپ، ءوزى ەت پىسىرگەن ءبىر جىگىت پەن ەكەۋى عانا وتىر ەكەن. كراۋاتتىڭ باس-اياعىنا تاعى ءبىر ابدىرە كىرگىزىپ قويىپتى. مويناقتى الدىنا الىپ اۋزىن اشىپ كورەدى دە، ابدىرەنى اشىپ مويناقتى ءوزى اپارىپ سالىپ، كىلتىن قالتاسىنا سالىپ الادى. ەتتى ءتۇسىرتىپ، ءبارى جەپ بولعان سوڭ جىگىتتەر تاراپ كەتەدى. تەك اقتەن مەن باتىر ەكەۋى وتاۋدا جاتىپ ۇيىقتاپ قالادى. ەرتەڭ تۇرىپ تاماقتارىن ءىشىپ بولعان سوڭ، وتاۋدا وتىرىپ «ءمور، ءمور» دەپ داۋىستاپتى. قاتار تىككەن وتاۋدان شاقىرعان داۋىس ءوز ۇيىنە ەستىلىپ تۇرادى.

— نەمەنە اعاتاي؟ — دەپ، شاقىرعان سوڭ قىز ويىندا دانەمە جوق جەتىپ كەلەدى. باتىر قارىنداسىنا قاراپ:

— ءمور، سەنىڭ مەنىمەن تۋىسقانىڭ راس پا؟ — دەپتى. قىز:

— اعاتاي، نە سەبەپتى ايتاسىز، الدە مەن ءسىزدى وكپەلەتكەن جەرىم بار ما؟ — دەپتى.

— جوق، وكپەنى ارتىنان ايتامىز، تۋىسسىڭ با، جوق پا؟ مەنىڭ ءتىلىمدى الاسىڭ با، جوق پا؟ ءوز اۋزىڭنان ەستيىن دەپ ەدىم، بۇدان بۇرىن سەنەن تۋىسقاندىق جايىندا سويلەسىپ كورگەم جوق، بۇگىن بىلگىم كەلەدى. ايتشى قانە، قۇلاعىمنان ەستيىن، — دەگەندە، ءمور كوزىنىڭ جاسىن توگىپ جىبەرىپ:

— ءسىزدىڭ ءتىلىڭىزدى الماعاندا، ەندى كىمنىڭ ءتىلىن الادى دەپ بىلەسىز؟ — دەدى. باتىر:

— ولاي بولسا، الدىمىزداعى دۇيسەنبىگە دەيىن مال-جاننىڭ بيلىگى سەندە، تاي سوياتىن قۇربىڭ كەلسە، قوي سويىپ بەر، سەنى ەلەگەن قۇربىلارىڭ ۇيدەن كەلىپ امانداسسىن، باسقا قىزدار قۇساپ اۋزىڭدى اشىپ اۋىل قىدىرىپ ايعايلاپ جۇرمە، مىنا ءۇيدى ساعان ارناپ كوتەرتكەم، وسى — سەنىكى. مەنىڭ ۇيىمە مەن ولگەندە باتا وقىپ كەلەرسىڭ، اجالىم كەيىن بولسا، توركىندەپ كەلگەندە كىرەرسىڭ، ودان بەرىدە كىرمە! مىناۋ بالا سەنىڭ كەنجە قاينىڭ، مىنا كىلتتى قولىڭا ال، اناۋ ابدىرەنىڭ اۋزىن ەردەستەن باسقا ادام اشۋشى بولماسىن، ەردەس دەگەن — سەنىڭ كۇيۋىڭ. ءوزىنىڭ ءبىراق ءبىر اياعى جوق  اقساق، سوعان سەن تاياق بولاسىڭ، — دەگەندە قىز سىلق ەتىپ كراۋاتقا تالىپ تۇسەدى. ايەلدەر شۋلاپ جىلاپ، بەتىنە سۋ بۇركىپ، قىزدىڭ ەسىن جيعىزىپ، باسىن كوتەرتەدى.

ءمور باسىن كوتەرگەن سوڭ داۋىسىن شىعارىپ جىلاي باستايدى. قورلىباي:

— مەن ولگەندە جوقتاپ جىلارسىڭ، مەن تىرىدە نەگە جىلايسىڭ؟ مەنىمەن تۋىسقانىڭ راس بولسا، كوزىڭنەن جاس شىقپاسىن! — دەپ اقىرىپ قالعاندا،

— اعاتاي، جىلامايىن، جىلامايىن، — دەپ كوزىنىڭ جاسىن ءسۇرتىپ-سۇرتىپ الىپ، بەلىن بەلبەۋمەن تارتىپ بايلاپ قالعاندا، بەلبەۋ ەتىن بۋناپ كەتەدى. قورلىباي:

— قوش، ءقادىرلى تۋىسىم، جاقسىلىقپەن كورىسەيىك! — دەپ ەسىكتەن شىعىپ كەتەدى. ايەلدەر:

— بەلىڭدى قيىپ كەتتى عوي، بوساتايىق، — دەپ بەلبەۋىن شەشەمىز دەگەندە، ءبىر تارتىپ بايلاعان بەلبەۋگە قولى باتپاي، ءسۇت پىسىرىمدە زورعا بوساتقان ەكەن.

قورلىباي سول ەلدەگى تاڭداۋلى سەگىز باتىردى شاقىرىپ الىپ:

— جاۋ جاراقتارىڭ مەن ارناۋلى اتتارىڭا ءمىنىپ، جولدا جاۋعا العىزباي ءموردى اپارىپ سالىڭدار، اپارعاندا نۇرانىڭ ىعىنداعى قۇمدى اتتارىڭنىڭ تۇياعىنا باسقىزباۋعا سەرت ەتىڭدەر، وعان سەرت بەرە الماساڭدار، ءوزىم اپارىپ سالامىن، ماعان ەشبىر جولداستىڭ كەرەگى جوق، — دەيدى. باتىرلار:

— باتىر-اۋ، ەگەر نۇرانىڭ ىعىنا وتسەك، ايەل بوپ باسىمىزعا جاۋلىق سالىنايىق، — دەيدى.

باتىرلار ەرتىپ كەلىپ، نۇرانىڭ سىرتىنا قونىپ، ەرتەڭ جۇكتەرىن ارتىپ بەرىپ، قاراۋىلتوبە دەگەن جەردەگى نۇرانىڭ وتكەلىندە سۋدىڭ ورتاسىندا تۇرىپ:

— ءمور قاراعىم، قوش ايتىسايىق، قول اكەل، — دەيدى. اقتەن:

— اعاتايلار-اۋ، مىنا قىردىڭ ارجاعىندا اۋىل بار، تىم بولماسا بۇگىن بولىپ قايتىڭىزدار، — دەپ جالىنادى. ءمور دە قولقا قىلادى.

باتىرلار:

— جوق، ءبىز باتىردى الداپ سەرت بەرمەگەن بولاتىنبىز، — دەپ قوش ايتىسىپ سۋدان قايتا شىعادى دا، ارجاقتا بۇلار قىر اسقانشا قاراپ تۇرىپ، قىر اسقان سوڭ قايتىپ كەتەدى. مۇنىڭ سەبەبى — كەلگەن باتىرلار ەردەستىڭ جىرتىق ءۇيى مەن جايسىز كۇيىن كورمەسىن دەپ ويلاعانى ەكەن.
اقتەن كوشتەن وزىپ كەلىپ اۋىلعا ايتىپ، كوشتىڭ الدىنان ايەل- دەر شىعىپ كەتكەندە، اۋىلدىڭ ادامدارى جينالىپ ەردەسكە:

— بۇرىن نەگە ايتپادىڭ؟ ءوزىڭدى كۇيەۋ سالتىمەن ەرتىپ بارىپ نەگە ۇزاتىپ اكەلمەدىك؟ — دەگەندە، ەردەس:

— قورلىباي ايتقان ءسوزىن ءوزى ەسكەرمەسە، الشىنعا بارىپ اياعىمنىڭ اقساعىنا بايعازى سۇرايمىن با؟ — دەپ ايتقان جوق ەدىم، — دەپتى. سول موردەن ءبىر قىز، ءتورت ۇل تۋادى. ۇلدىڭ اتتارى: ەدىگە، ەسكەنە، تويشاق، قۇلىنشاق.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

ءجالاڭتوس باتىر

ەلشىبەك باتىر تۋرالى

ەر جاۋعاش

---