اق وردا (13 - 1 5 عاسىردىڭ باسى)
اق وردا (13 - 1 5 عاسىردىڭ باسى)
كونسپەكت
اق وردا – قازاقستان اۋماعىندا مونعولداردان كەيىن قۇرىلعان العاشقى مەملەكەت. اق وردانىڭ اۋماعى جايىق وزەنىنەن باتىس ءسىبىر ويپاتىنا دەيىن، سىرداريانىڭ ورتا جانە تومەنگى اعىسى ارالىعىن الىپ جاتتى. ورتالىعى – سىعاناق قالاسى.
اق وردا 14 عاسىردىڭ ەكىنشى شيرەگىنەن باستاپ التىن وردادان ءبىرجولاتا بولىنە باستادى. 14 عاسىردىڭ ەكىنشى جارتىسىنان باستاپ التىن وردادا الاساپىران توڭكەرىس باستالدى. 60 - جىلدارى ساراي قالاسىندا ءبىر جىلدىڭ ىشىندە 4 حان اۋىسقان. وسى تارتىستى پايدالانعان ۇرۇس حان بيلىكتى قولىنا الىپ، مەملەكەتتى نىعايتتى. ءامىر تەمىر توقتامىستى پايدالانىپ، اق وردا مەن التىن وردانى باسىپ الۋعا تىرىسادى. ۇرۇس حان مەن بالاسى توقتاقيا قايتىس بولعاننان كەيىن ءامىر تەمىر توقتامىستى اق وردا تاعىنا وتىرعىزدى. 1395 جىلى ءامىر تەمىر توقتامىستىڭ ورنىنا اق وردا تاعىنا قويىرشاق وعلاندى (ۇرۇستىڭ بالاسى) حان ەتىپ قويدى.
اق وردا حانى باراق سىرداريا بويىنداعى قالالاردى قايتارۋ ءۇشىن ارەكەتتەر جاسادى. ءابىلحايىر شايباني اق وردانىڭ ءبىراز جەرىن جاۋلاپ الىپ، ءوز حاندىعىن قۇردى. ال ۇرۇس حان ۇرپاقتارى 15 عاسىردا اق وردا جەرىندە قازاق مەملەكەتىن قۇردى.
كونسپەكت سۇراقتار
1. ۇلىتاۋ، ورال تاۋلارىنىڭ بوكتەرلەرى پايدالانىلدى:
2. ەرزەن حان تۇسىندا اق وردادا دامىدى:
3. اق وردانىڭ ءبىراز جەرىن جاۋلاپ، ءوز حاندىعىن قۇردى:
4. سىرداريا بويىنداعى قالالار ءۇشىن ۇلىقبەكپەن سوعىستى:
5. 1380 جىلى توقتامىس حان باسىپ الدى:
6. توقتامىس سىعاناقتى ءبىرجولاتا الدى:
7. ءامىر تەمىردىڭ توقتامىسقا كومەكتەسكەندەگى ماقساتى:
8. ۇرۇس حاننىڭ سارايدى، قاجى - تارحاندى باسىپ العان ۋاقىتى:
9. 14 عاسىردىڭ 60 - جىلدارى ساراي قالاسىندا ءبىر جىلدا بيلىككە كەلدى:
10. مۇباراك حان ءوز اتىنان تەڭگە سوقتىردى:
11. اق وردانىڭ التىن وردادان ءبىرجولا بولىنە باستاعان كەزى:
12. اق وردا مەملەكەتىنىڭ سيپاتى:
13. اق وردانىڭ اۋماعى:
14. قازاقستان اۋماعىندا مونعولداردان كەيىن قۇرىلعان العاشقى مەملەكەت:
15. جوشى ۇلىسىنىڭ سول قاناتىن باسقاردى:
16. اق وردا بيلەۋشىسى، جانىبەكتىڭ اكەسى:
تاقىرىپتىڭ تەستى
كونسپەكت
اق وردا – قازاقستان اۋماعىندا مونعولداردان كەيىن قۇرىلعان العاشقى مەملەكەت. اق وردانىڭ اۋماعى جايىق وزەنىنەن باتىس ءسىبىر ويپاتىنا دەيىن، سىرداريانىڭ ورتا جانە تومەنگى اعىسى ارالىعىن الىپ جاتتى. ورتالىعى – سىعاناق قالاسى.
اق وردا 14 عاسىردىڭ ەكىنشى شيرەگىنەن باستاپ التىن وردادان ءبىرجولاتا بولىنە باستادى. 14 عاسىردىڭ ەكىنشى جارتىسىنان باستاپ التىن وردادا الاساپىران توڭكەرىس باستالدى. 60 - جىلدارى ساراي قالاسىندا ءبىر جىلدىڭ ىشىندە 4 حان اۋىسقان. وسى تارتىستى پايدالانعان ۇرۇس حان بيلىكتى قولىنا الىپ، مەملەكەتتى نىعايتتى. ءامىر تەمىر توقتامىستى پايدالانىپ، اق وردا مەن التىن وردانى باسىپ الۋعا تىرىسادى. ۇرۇس حان مەن بالاسى توقتاقيا قايتىس بولعاننان كەيىن ءامىر تەمىر توقتامىستى اق وردا تاعىنا وتىرعىزدى. 1395 جىلى ءامىر تەمىر توقتامىستىڭ ورنىنا اق وردا تاعىنا قويىرشاق وعلاندى (ۇرۇستىڭ بالاسى) حان ەتىپ قويدى.
اق وردا حانى باراق سىرداريا بويىنداعى قالالاردى قايتارۋ ءۇشىن ارەكەتتەر جاسادى. ءابىلحايىر شايباني اق وردانىڭ ءبىراز جەرىن جاۋلاپ الىپ، ءوز حاندىعىن قۇردى. ال ۇرۇس حان ۇرپاقتارى 15 عاسىردا اق وردا جەرىندە قازاق مەملەكەتىن قۇردى.
كونسپەكت سۇراقتار
1. ۇلىتاۋ، ورال تاۋلارىنىڭ بوكتەرلەرى پايدالانىلدى:
2. ەرزەن حان تۇسىندا اق وردادا دامىدى:
3. اق وردانىڭ ءبىراز جەرىن جاۋلاپ، ءوز حاندىعىن قۇردى:
4. سىرداريا بويىنداعى قالالار ءۇشىن ۇلىقبەكپەن سوعىستى:
5. 1380 جىلى توقتامىس حان باسىپ الدى:
6. توقتامىس سىعاناقتى ءبىرجولاتا الدى:
7. ءامىر تەمىردىڭ توقتامىسقا كومەكتەسكەندەگى ماقساتى:
8. ۇرۇس حاننىڭ سارايدى، قاجى - تارحاندى باسىپ العان ۋاقىتى:
9. 14 عاسىردىڭ 60 - جىلدارى ساراي قالاسىندا ءبىر جىلدا بيلىككە كەلدى:
10. مۇباراك حان ءوز اتىنان تەڭگە سوقتىردى:
11. اق وردانىڭ التىن وردادان ءبىرجولا بولىنە باستاعان كەزى:
12. اق وردا مەملەكەتىنىڭ سيپاتى:
13. اق وردانىڭ اۋماعى:
14. قازاقستان اۋماعىندا مونعولداردان كەيىن قۇرىلعان العاشقى مەملەكەت:
15. جوشى ۇلىسىنىڭ سول قاناتىن باسقاردى:
16. اق وردا بيلەۋشىسى، جانىبەكتىڭ اكەسى:
تاقىرىپتىڭ تەستى
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
5 تاراۋ. 13 - 15 عاسىردىڭ ءبىرىنشى جارتىسىنداعى قازاقستان. مونعولداردىڭ قازاقستان جەرىن جاۋلاپ الۋى
-
13 - 15 عاسىرلارداعى نوعاي ورداسى. سولتۇستىك قازاقستان جانە باتىس ءسىبىر
