سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 5 كۇن بۇرىن)
اقسۇقسىر

اياۋلى انام جاڭىلحانعا ارنايمىن

I.

اڭنان ورالعان الداساي مەرگەن يىعىنداعى قويانى مەن قىرعاۋىلىن بوساعاعا لاقتىرا سالىپ، لاشىعىنا كىرىپ كەلدى. جەڭگەلەي العان ايداي سۇلۋ كەلىنشەگى اقسۇقسىر قاننەن قاپەرسىز ۇيقى قۇشاعىندا ەكەن. ءشايى كويلەگىنىڭ ەتەگى تىزەدەن ءسال جوعارى ءتۇرىلىپ كەتىپتى. كۇن تيمەگەن اپپاق، اق بالتىر. الداساي ەندى ءتۇسىندى، ءوزىن تۇزدەن ۇيگە جەتكەنشە اسىقتىراتىن وسى اق بالتىر ەكەن عوي.

ىستىق دەم... قايراتتى قولدىڭ ۋىسىنان كەلىنشەك ويانىپ كەتتى.

— نە بولدى سونشا، ۇياتتاعى...

— اقسۇقسىر...

— قوي ءارى، تالتۇستە...

مەرگەن جىگىت كەلىنشەگىن جاڭا كورگەندەي.

— بالتىرىڭ، ءاپپاق ەكەن عوي؟!

ەندى اقسۇقسىر نازدانا جىميدى. كۇيەۋىنە ەركەلەگەن سىڭاي تانىتتى:

— بۇل بالتىرعا... تالايلار قىزىققان...

وسى ساتتە قىزىلعا شۇيىلگەن بۇركىتشە ءتونىپ قالعان الداساي كىلت كىدىردى..

كوكىرەگىنە بىرەۋ نايزا سۇعىپ العانداي. باسقا تەپكەن ىستىق، قان سۋىنىپ جۇرە. بەردى.

— تالايلار قىزىققان دەدىڭ بە، ا-ا؟!

اقسۇقسىر ەرىنىڭ اڭسار ءساتىن پايدالانىپ ەركە قىلىق تانىتام،.—، دەپ ءبۇلدىرىپ العانىن ەندى سەزدى.

— تالايلار قىزىققان. مەنەن وزگە تاعى كىمدەردىڭ كوز قۇرتى بولىپ ءجۇرسىڭ، ەي سەن؟!

كەلىنشەك ءۇنسىز. اۋزىنان ابايلاماي شىققان ءسوز ءۇشىن ءتىلىن تىستەگەن.

— مەن، الداساي، جەڭگەلەي العان قاتىنىم اقسۇقسىردى تالاق ەتەم. تالاق! تالاق!

— باتىر ءسال سابىر ەت! «اشۋ — دۇشپان، اقىل — دوس». قۇرساعىمدا سىرلى زەرەڭدەي دوڭگەلەنىپ ۇلىڭ ءوسىپ كەلەدى.

— مەن سەنەن ۇل سۇراعانىم جوق، ات ساۋىرىندا كەلگەن كۇڭ!

اقسۇقسىر سەلك ەتتى.

اڭشى جىگىت لاشىعىنان اتىپ شىعىپ، بەيمالىم جاققا جۇرە بەردى. ءبىراق اڭعال باتىر كەيىن ءوزىنىڭ ۇرپاعى سول قۇرساقتا قالعان ۇل ارقىلى عانا جالعاساتىنىن، ءسويتىپ اقسۇقسىرعا ماڭگى قارىزدار بولىپ قالاتىنىن بىلگەن جوق.

II.

الداسايدىڭ لاشىعىنان اقسۇقسىردىڭ دا قوسىن بولەكتەگەنىنە ءۇشىنشى كۇن. كەلىنشەك بىلاي دەپ جىلادى:

ماڭدايعا جايالعىش جازىلدى،
قايتەمىن وزمىش بولماسا-اي.
ايتقال ءبىر ەركە نازىمدى،
كوتەرە المادىڭ الداساي.
ساۋداعا سالىپ باسىمدى،
جارالاپ جاندى دەرتتى ەتتىڭ.
قىزى ەدىم بەكزات اسىلدىڭ،
تاڭبالاپ سۇيەك، مورت كەتتىڭ.
شەرىم كوپ ايتا باستاسام،
جومارت بوپ قالار مۇڭ-مۇددەم.
ويلاماپ ەدىم ەشقاشان،
تۇتقىنعا تۇسكەن كۇڭمىن، — دەپ.
كىم ايتار مەنى سۇقسىر — دەپ
قامشاسى قالماق — لالا گۇل.
ءماز بولما
توسىمە شىقتىم، — دەپ،
قىلدىم، — دەپ جانە تالاعىم.
ەرسىلەۋسىڭدەر ادايلار،
كەتكەندە بويدا قىزىپ قان.
قايتا ايتام، ەل، ا، تالايلار،
اق بالتىرىما قىزىققان.
قىزىققان حان دا، باتىر دا،
جۇرەگىن كوسەپ، وت قارىپ.
اقسۇقسىر دەگەن اتىم دا،
سوڭدىقتان شىققان ماقتالىپ.
ءتۇسىرىپ قۇنىن باعامنىڭ،
قىزعانشاق جانسىڭ سەنبەگەن.
ناق سۇيەرى بولعام اعاڭنىڭ،
ات قويعان ابزال جەڭگەڭ ەم.
ولگەندە جومارت كوزىمە،
ەسىمنەن تاندىم جاس ۇرىپ،
امەڭگەرلىكپەن وزىڭە،
تيگەن-دى وتاعاسىلىق.
قايتەمىن سىردى جاسىرىپ:
«اق جەڭگەم سەنى توبەمە،
كوتەرىپ وتەم»، — دەگەنىڭ
اسىلىق بولدى، اسىلىق.
ماڭدايعا جازمىش جازىلدى،
قايتەمىن وزمىش بولماسا-اي،
ايتقان ءبىر ەركە نازىمدى،
كوتەرە المادىڭ، الداساي!

اقسۇقسىر وسىنى ايتىپ بولىپ قالىڭ ويعا باتتى. وتكەن ءومىرى كوز الدىنا كەلدى...

III.

...قالماقتىڭ قونتايشىسىنىڭ قىزى بولاتىن. ەركە ءوستى. ەشكىم ماڭدايىنان شەرتكەن جوق. قازاقتارمەن بولعان ءبىر جاۋگەرشىلىك ۇرىستا قولعا ءتۇستى. قاساقانا قازاقتار قالماقتىڭ ءسۇت بەتىندەگى قايماقتارى — ەڭ سۇلۋ قىزدارىن مونشاقتاي ەتىپ جىپكە ءتىزىپ ەلدەرىنە الىپ ءجۇردى. ءار قايسىسى ءار باتىردىڭ قانجىعاسىنا بايلاندى. ال بۇنى قول باسى حانعا تارتۋ ەتپەك بولدى. تۇتقىن بولعانمەن باليعاتقا جەتىپ قالعان قىز ەمەس پە؟ «حانعا بۇيىرسام مۇمكىن حانىم بولارمىن»، — دەپ ءوزىن جۇباتتى. ءارى شەشەسى ايكوركەم قازاقتىڭ قىزى بولاتىن. جاۋگەرشىلىكتە قالماقتاردىڭ قولىنا تۇسكەن. «ناعاشىلارىڭ جاقسى جۇرت قىزىم. اكەڭ جاۋىقتى دەپ سەن جاۋىقپا»، — دەيتىن. ەندى قىزى شەشەسىنىڭ كەبىن كيىپ كەلەدى. اۋمالى-توكپەلى زامان-اي! سوندىقتان دا سەسكەنە قويعان جوق. ءبىراق بۇنى جۇرەك جۇتقان جومارت دەگەن باتىر جىگىت حاننان قالاپ الدى:

الىسقا سالعان ورەسىن،
قاسىنا جيناپ
باي، مىرزا، باتىر، تورەسىن.
تاقتا وتىر حانى قازاقتىڭ.
ەڭسەگەي بويلى ەر ەسىم.
— حال يەم، — دەدى ءبىر جىگىت،
كەلىستى سىمبات ءدۇر جىگىت،
داۋىسقا شىققان جالت قاراپ،
وزگەلەر قالدى دۇرلىگىپ.
— ءا، جومارتجان، سەن بە ەدىڭ،
بۇل جەڭىستە مول بولماق ۇلەسىڭ مەن ەڭبەگىڭ.
قالاۋىڭدى ايت، — دەدى حان،
ەڭ ءقادىرلى، ەڭ سىيلى قوناعىمسىڭ سەن مەنىڭ.
— حان يەم!
ماعان سىيعا بەرسەڭىز:
اقبوز اتتى مىنبەي بەر،
اق ساۋىتتى كيمەي بەر،
اقبەرەندى شاپپاي بەر،
اقسۇقسىردى سۇيمەي بەر...
ەر دوس بولسا گۇلدەيدى ەل.
سىي ىشىندە وسىلاردان جوق اسىل،
جومارت بولسا اسىردى تىم باعاسىن.
حاننىڭ سىيىن سۇراعانى سور ماڭداي،
دەپ وزگەلەر ۇستاپ قالدى جاعاسىن.
تىم قىزبالاۋ جاس جىگىتكە وبال-اق.
حان دەگەنىڭ تەز جارىلار قاعاناق.
«ءيتىم قۇرسىن سارى مايدان دامە ەتكەن»،
جاتار ما ەكەن كەۋدەدەن باس دومالاپ.
«حان سىباعا، سۇراپ تۇرعان سىباعا،
مىنا جىگىت ونى، ءسىرا، ۇعا ما؟
بارىنەن دە ەڭ قىمباتى اقسۇقسىر،
نە، — دەپ جاۋاپ بەرمەك كەرەك بۇعان ءا؟!»
جەرى جوق-تى بۇرىن سوزدەن توسىلعان،
جەرى جوق-تى بۇرىن جاۋدان شوشىنعان.
«مىنا جىگىت نەسىن ماعان بۇلداپ تۇر»،
ويعا باتتى، ويعا باتتى ەسىم حان.

ەسىم حان جومارتقا كوزىن الماي ۇزاق قارادى. وڭ قولىن جۇرەگىنىڭ تۇسىنا باسىپ، ءسال ءيىلىپ جىگىت تۇر. كەلىستى تۇلعا. حان سىباعاسىن سۇراۋعا قالاي باتىلى جەتكەن. اقساۋىت، اقبەرەن، اق بوز ات، اقسۇقسىر. وسىلاردىڭ بىرەۋىن سىيعا الا السا تاقياسىنا تار كەلىپ پە بۇل شىركىننىڭ. الگىلەردىڭ ءبارى قاراعا ەمەس حانعا عانا لايىق ەمەس پە؟ اناۋ باستى دومالاتىپ تۇسىرسە نە ىستەر ەدى؟! جوق. بولمايدى. وندا مەنىڭ قول استىمداعى حالىق ەكىگە جارىلادى. ايبىنىم السىرەيدى. ازان شاقىرىپ قويعان اتالىق اتىن وزگەرتىپ حالىقتىڭ جومارت اتاۋى تەگىن ەمەس. دەگەنى-اق بولسىن. ءالى تالاي كادەگە جارار...»

جەبەلەردى جاۋعا قارداي بوراتقان،
سەن ەدىڭ-اۋ ەل مىرزاسى، قيىن كەزدە قول ارتقان.
سۇراۋىڭنىڭ ءبارى دە اسىل، اسىل ساعان لايىق،
بەردىم، — دەدى ول تىلەگىڭدى جومارتجان!

IV.

جومارتتىڭ ون ەكى كانات اق بوز ءۇيى ەلدىڭ يگى جايساڭدارىنا تولى. ءۇي سىرتىنداعى كەرمەدە اقبوز ات بايلاۋلى، توردە كەرەگە باسىندا اقساۋىت پەن اقبەرەن ءىلۋلى. تەك اقسۇقسىر عانا كورىنبەيدى. كەنەت جومارت ەسىك الدىنداعى جىگىتكە ىم قاقتى. قىز اكەلىندى. ساۋكەلەلىڭ ۇستىنەن تومەن تۇسىرىلگەن اق ءشالى پەردە تاعدىرى قالاي بولاتىنى بەلگىسىز تۇتقىن قىزدىڭ البىراعان الما بەتىن ونشا جارىتىپ جاسىرا الماپتى. ساباۋداي ۇزىن كىرپىك كوزدىڭ اياسىن جاۋىپ جىبەردى دە قايتا كوتەرىلگەن جوق. وتىرعاندارعا ءيىلىپ يبا ءبىلدىردى،

— ەي، سۇلۋ!—دەدى جومارت تۇتقىن قىزعا قاراپ:

— ەي، سۇلۋ!

الگى ىسىممەن جاساپ ءسال-پال استامدىق،
ۇعىنسام دا بوپ كەتەرىن قاستاندىق.
حان الدىندا قالاۋىمدى سۇرادىم،
بەرۋ ءۇشىن ءبىر وزىڭە بوستاندىق.
ءقازىر مىنە وسى ساتتەن ازاتسىڭ،
تەك كىشكەنە وزىڭە ايتار از-اق سىر.
ەل جۇرتىڭا بارعاننان سوڭ ۇعىندىر،
كىم ەكەنىن قازاقتىڭ.
اناۋ تۇرعان:
اقساۋىتتى — كيەسىڭ،
اقبەرەندى — ىلەسىڭ،
اق بوز اتقا مىنەسىڭ،
ەل-جۇرتىڭا جۇرەسىڭ.
ەل-جۇرتىڭا بارعان سوڭ
باقىتتى ءومىر سۇرەسىڭ.
ءاۋمين!

قاپ-قارا، مويىل كوزدى جاۋىپ قالعان ساباۋداي ۇزىن كىرپىك كوتەرىلدى. جانارى ءمولت ەتىپ جاسقا تولدى، ەكى تامشى جارىسا مولدىرەپ الما بەتتىڭ ۇشىنا كەلىپ قالدى. توردە مالداس قۇرىپ وتىرعان، باسىنا ازات قۇسىن قوندىرعان، جۇزىنەن مەيىرىم لەبى ەسكەن ادامعا قارادى. ات جاق، قىر مۇرىن، قاپ-قارا قياق مۇرت، سوناۋ سامايدان جىڭىشكەلەنىپ كەلىن يەك تۇسىندا قويۋلانا تۇسكەن، قاپ-قارا شوقشا ساقال. قارا تورى جۇزىندە قان جۇگىرىپ تۇر. نۇرلى جاناردا كىم-كىمگە دە جەتەرلىك مەيىرىم بار. سۇلۋ بۇل وقيعانىڭ نە ءوڭى، نە ءتۇسى ەكەنىنە سەنبەي تۇرعانداي. تۇتقىندىقتان كەيىنگى ەركىندىك ادامدى eciنەن ايىرادى ەكەن. قىزدىڭ جانارى توردە وتىرعان قۇدىرەتتىڭ جانارىمەن ءتۇيىسىپ قالدى. قىز كىرپىگىن بۇرىن قاقتى. «مىنا جاناردىڭ اياسىندا جۇرگەن ايەلدە ارمان بولماس». اقسۇقسىر داۋىستاپ جىبەردىم بە دەپ سەلت ەتىپ ەدى، جوق ىشكى ءۇنى ەكەن. الگى ءۇن قالايدا بۇلقىنىپ سىرتقا شىققىسى كەلدى.

— مىرزام! — اق جەلەكتىڭ استىنان سىبىزعىداي سىزىلعان اسەم داۋىس ەستىلدى. الدىندا ءامىرشىم — دەگەلى تۇرعان. مىنا ءسوزدىڭ اۋىزعا قالاي ورالعانىن بىلمەي قالدى.

— مىرزام!

سىزدەي جومارت، سىزدەي دارحان مىرزانىڭ،
شىن كوڭىلىنە ىرزامىن.
كوكىرەگىمدى ورتەپ جاتىر ءبىر جالىن.
ول — كۇڭدىكتىكى جاۋلىعى ەدى تارتىلعان،
كەلمەگەن سوڭ قۇتقارۋشىم ارتىمنان.
ءار ىسىڭنەن پاراساتىڭ اشىلىپ،
تىم بيىكتەپ بارا جاتىر ءو تۇلعاڭ.
كەگى بولسا جىبەرمەيتىن كەكتى دەن،
تەكتى ەدىڭ. جولىعىپپىن تەكستىمەن.
ەرىك بەردىڭ باس يەمىن ەركىممەن.
تەك ءوزىڭدى قۇتقارۋشىم دەپ بىلەم.
ءوز ەركىممەن باس يمەس ەم تەكسىزگە،
قاجەت ەمەس ازسىز با، الدە كوپەسىز بە؟
اقساۋتى تا،
اقبەرەن دە،
اقبوز دا
جانە بەيباق — سۇقسىر دا
جاراسادى تەك سىزگە!

...اق سۇقسىر بۇل ەرلىگىنە، بۇل ەركىندىگىنە، تىم اشىقتىعىنا سوڭىنان ءوزى تاڭ قالدى. ەندى ءبىر ءسات كىدىرسە الگى نۇرلى جاناردىڭ ساۋلەسىنەن ماڭگىلىك ايىرىلىپ قالاتىنداي قورىقتى. ەلىنە بارعاندا كىم قۇشاق جايىپ قارسى الا قويار دەيسىڭ؟ «قايتىپ كەلگەن قىز جامان، قايتا شاپقان جاۋ جامان». جوق، نەدە بولسا اق سۇقسىردىڭ ناعاشى جۇرتىندا قالعانى ءجون. قۇدايدىڭ باسقا سالعانىن كورە جاتار.
اۋىل مولداسى ەرتەسىنە اق سۇقسىر مەن جومارتقا نەكە سۋىن ىشكىزدى. ىشكىزىپ تۇرىپ: «ەرىڭنىڭ ايتقانىن ەكى ەتپەۋگە، جار توسەگىنە ادال بولۋعا، وشاعىڭنىڭ ءۇش بۇتىن امان ۇستاۋعا ۋادە بەر، — دەدى. بەردى.

ەكى ايەلدىڭ ۇستىنە ءۇشىنشى جانە توقال بولىپ ءتۇستىم دەگەن جوق. باقىتتى ءومىر كەشتى. ءبارى دە ەرگە بايلانىستى ەكەن. بۇلار كۇندەستىك تانىتپادى. شىركىن، سول جومارتپەن وتاسقان كەزى اقسۇقسىردىڭ ەڭ باقىتتى، ەڭ ءلاززاتتى، ەڭ بالداۋرەن شاعى ەكەن عوي. جومارت دەسە بۇكىل ەل ىشكەن اسىن جەرگە قوياتىن. وزگەلەرگە ايتىلعان سالەمدەمەسى ەكى ەتىلمەي ورىندالاتىن. حالىقتى جارلى، باي دەپ بولمەيتىن. ءاcipece، قارىپ-قاسىرلەرگە قايىرىمدى ەدى. جومارت اتى سول جارلى-جاقىبايلاردى جارىلقاعاننان شىققان ەدى. اقسۇقسىردىڭ وتاۋىندا كەنەتتەن اۋىرىپ دۇنيە سالدى.
جومارتتىڭ جىلى وتكەن سوڭ «اعا ولسە ءىنى مۇرا» دەپ ونى قاينىسى الداسايعا اتاستىرعان. جومارتقا نەكەسىن قيعان مولدا بۇعان دا نەكە قيىپ، سۋ ىشكىزدى. «قايران، دۇنيە-اي. ءبارى الدامشى ەكەن عوي. ەندى مىنە ەش جازىعى جوق ءبىر اۋىز ءسوزى ءۇشىن اڭگۇدىك الداساي، ءبىر بەت الداساي، سىنسا ءبىر سىناتىن الداساي تالاق ەتتى. نەكە توسەگىمە ادالدىعىما ءبىر اللا كۋا. ۋھ!» كوپشىگى كوز جاسىنا تولىپ جاتىپ ۇيىقتاپ كەتتى.

V.

قاتىنىنا اشۋلانعان كۇيىمەن،
ءۇشىنشى كۇن كەتكەنىنە ۇيىنەن.
ءۇشىنشى كۇن اڭ قاشپادى الدىنان،
ءىس بولمادى ەشبىر ادام سۇيىنەر.
بەس قارۋى ءون بويىنا سايما-ساي،
اقسۇقسىرى ەدى كوڭىل ايناسى-اي،
ەندى مىنە باسقا تەۋىپ باقىتىن،
ايدالادا اڭ ىزدەپ ءجۇر الداساي.
ءىز كەسكەنمەن، الا-كوبەڭ تاڭ شىعا،
جۇگىرگەنمەن قارا تەرگە مالشىنا.
بۇعان دەگەن بارلىق نارسە قىرسىعىپ،
قاندانبادى قانجىعا...

ءالقيسسا، الداساي ءبىر بۇلاقتىڭ باسىنا كەلىپ، جارتاس كولەڭكەسىندە وتىرىپ بىلاي دەپ وكسىدى:

بۇرىپ ارنا، اعىسىمدى،
ماعان اللا ب ا ق ۇسىندى.
وزگەگە ونىم كوزىن ءسۇزىپ،
تاپتاپ كەتتى نامىسىمدى.
سول بولاتىن اسىل ءانىم،
قالاي، ءسىرا، جاسىرامىن.
قورلاتتىرار باسىمنان ءسوز،
قالاي جانە اسىرامىن.
بىلمەگەنمىن ەس-تۇسىمدى،
ءبارىن ءبىراق، كەش ءتۇسىندىم.
سولاي-سولاي بۇل الداساي،
ايتتى — ءبىتتى، كەستى — ءۇزىلدى.
ايتار بولسام مىرزا اتىنان:
قىزىعاتىن ءبىر زاتىم — قىز.
ءبىر زاتىم — اڭ.
ءىشىمدى ورتەپ بارا جاتىر،
ءىشىمدى ورتەپ ءبىر زاپىران.
ۋھ!

وسى ساتتە بۇلاققا ءبىر توپ قۇلان ءۇيىرى كەلىپ قالعان ەدى. الدىنداعى الامان ايعىر ادام ءيىسىپ سەزىپ كىلت توقتادى. ارتىندا كەلە جاتقان ساۋىرى جىلتىراعان، سەمىز، سۇلۋ بايتال ايعىرعا سۇيكەنىپ قاسىنعىسى كەلدى. بايتالدىڭ الگى قىلىعىنا الداسايدىڭ جىنى قوزدى. «ۇرعاشىلاردىڭ ءبارى ءبىر تەكتەس». ساداعىنان كوزدەمەستەن-اق جەبە تارتتى. سۇلۋ بايتال شىڭعىرا كىسىنەپ بارىپ، قۇلاپ ءتۇستى.

ۇرىككەن قۇلان ءۇيىرى اۋلاق كەتتى. قىنىنان قانداۋىرىن سۋىرىپ الىپ باۋىزداۋ تاماعىن ورىپ جىبەرگەن الداساي ىزالانا ءتىل قاتتى.

سۇلۋدىڭ ەمى — قۇشاق،
سەمىزدىڭ ەمى پىشاق.

VI.

ءتورتىنشى كۇنى اقسۇقسىردى اۋىل اقساقالى شاقىرتتى. قۇر سۇلدەرى عانا بار ونى، ەكى كەلىنشەك ەكى جاعىنان قولتىقتاپ الىپ ءجۇردى. توپ ادامداردىڭ ىشىندە ءبىر كەزدە جومارتپەن، ال ول دۇنيەدەن وتكەن سوڭ الداسايمەن نەكەسىن قيعان مولدا دا وتىر ەكەن.

— شىراعىم، كۇناھارسىڭ، — دەدى بۇعان اۋىل اقساقالى — كۇناھارسىڭ. كۇندىز جالاڭاش ءتانىڭدى جارقىراتىپ ەركەك اڭساعانىڭ ءۇشىن سەنى وتاعاسىڭ الداساي تالاق ەتتى. ءبىز اتا جولىمەن سەنى ەندى قايىن اعاڭ شىلىمعا اتاستىرعالى وتىرمىز.

شىلىم باي دا ەمەس، بي دە ەمەس، باتىر دا ەمەس، اڭشى-مەرگەن دە ەمەس، مال باققان مومىن شارۋا عانا بولاتىن.

— ايتۋمىس ۇلى شىلىم، — دەدى مولدا قولىنا كوزەگە قۇيعان، قۇران سوزىمەن ۇشكىرگەن نەكە سۋىن ۇستاپ تۇرىپ، — جەسىر كەلىنىڭ اقسۇقسىرمەن نەكەلەسۋگە ريزامىسىڭ؟

— ريزامىن، ريزامىن امبيە، — دەدى شىلىم شوقشا ساقالىن ساۋساعىمەن تارامداپ. ايداي سۇلۋدى قۇدىرەتتى قۇدانىڭ قولىنا ۇستاتا سالعانىنا سەنەر سەنبەسىن بىلمەي ساسقالاقتادى.

— جەمەنەي كەلىنى اقسۇقسىر! ايتۋمىس ۇلى شىلىممەن وتاسۋعا ريزامىسىڭ؟

— اقسۇقسىر اۋزىن جىبىرلاتتى. ونى ەكى جاعىنا تۇرعان كەلىنشەكتىڭ ءبىرى قاعىپ الىپ «ريزا، ريزا»، — دەدى.

تاعدىر تالكەگiنە تۇسكەن جەسiر جاس كەلiنشەك وسى ساتتە اللاتاعالاعا iشتەي جالبارىنىپ تۇردى:

جار بولا گور بەيباققا،
جاراتقان يەم ءبىر ءوزىڭ.
كەي ۋاقتا، ءتىپتى كەي ۋاقتا،
سانايتىن اسىل، ءىرى ءوزىن.
جان بولدىم ءجيى اداسقاق،
قاباعىم مۇڭلى قاتۋمىن.
ءۇشىنشى رەت وتاسپاق،
وتاعاسىممەن تاتۋ قىل.
ساۋىردە، تىلسىم جاڭبىردا،
وسەدى كوكتەپ لالا گۇل.
بولاشاق بارار تاڭ نۇرعا،
باۋىرى ءبۇتىن انا قىل!
كۇنامدى، ءبارىن، بىلەمىن،
جاراتقان اللا كۇڭىڭمىن.
وزگە جوق سىزدەن تىلەگىم،
ءتۇتىنىن تۇزە شىلىمنىڭ...

ءالقيسسا، اللاتاعالا ەڭىرەگەندە ەتەگى تولعان، ومىردەن تاۋى شاعىلعان بەيباعىنىڭ تىلەگىن ورىندادى. وتباسى بەرەكەلى بولدى. شىلىمعا ارىستاي ءۇش ۇل تاۋىپ بەردى. شارۋاسى شالقىعان شىلىمنىڭ ەكى ەزۋى ەكى قۇلاعىندا. بۇرىنعى بايبىشەسىن ۇلكەن ۇلىمەن بولەك جىبەرگەن.

...زامان  ءوتتى. اقسۇقسىردىڭ جومارتتان، الداسايدان، شىلىمنان تاپقان بەس ۇلى وسى اعايىندى ءۇش جىگىتتىڭ دە اتتارىن اسپانداتقان بەس رۋلى ەل بولدى. ال اقسۇقسىر (قازاقتاردىڭ قويعان ەسىمى اقسۇلۋ) سولاردىڭ ورتاق ابزال اناسى. مەرەيلەرىن وسىرگىسى كەلگەن كەزدە ولار وزگەلەرگە  وسى ادايدىڭ اناسى اتانعان اقسۇقسىردىڭ وقيعاسىن ايتىپ ماقتانادى...


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما