InfoHub Logo

اسىق ويىنى — سان عاسىرلىق تاريحى بار، قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق ويىنى. اسىق ويىنى مەرگەندىك پەن جىلدامدىقتى قاجەت ەتەدى. باستىسى اسىق ويىنىندا بەلگىلى ءبىر جاس مولشەرى جوق. ەڭبەكتەگەن بالادان، ەڭكەيگەن قارتقا دەيىن ويناي الادى.

اسىق اتاۋلارى يىرگەندە تۇسكەن قالپىنا قاراي: الشى، تايكە، بۇك، شىك دەپ بولىنەدى.

اسىقتىڭ تۇرلەرىنە كەزەك بەرسەك. ەڭ ۇلكەنى ءارى ويىن بارىسىندا ەڭ ماڭىزدى اسىق ساقا دەپ اتالادى. قورعاسىن قۇيىلعان ساقاعا كوكتابان دەلىنەدى.

ءتورت تۇلىكتىڭ دە ءوز اسىعى مەن اتاۋلارى بار. مىسالى: جىلقى اسىعى — قيداساپ، تۇيە اسىعى — بۋناسىن، سيىر اسىعى — تومپاي، قوي اسىعى — قويلاق.

سونداي-اق، جاس مالدىڭ اسىعىنا — شۇكەيت، ەشكى اسىعىنا — ەشكىمەر، كيىكتىڭ اسىعى — كيگات، ارقاردىڭ اسىعى — قوڭقار، قاسقىر اسىعى — بۋناق دەپ اتالادى.

اسىق ارقىلى ءتۇرلى ويىندار ويناۋعا بولادى. حالىق اراسىندا الشى، ومپا، حانتالاپاي، تاس قالا، قۇمار، كوتەرىسپەن، حان سەكىلدى تۇرلەرى كەڭ تارالعان.

الشى جانە حانتالاپاي ويىندارىنا توقتالىپ وتسەك. الشى ويىنى ساقالاردى يىرۋمەن باستالادى. كىمنىڭ ساقاسى الشى تۇسسە ءبىرىنشى، تايكە بولسا ەكىنشى، بۇك تۇسسە ءۇشىنشى، شىك تۇسسە ءتورتىنشى بولادى. وسىلايشا ءتىزۋلى تۇرعان اسىقتاردى اتا باستايدى. كىمنىڭ ساقاسى كوپ اسىقتى اتىپ السا — سول جەڭىمپاز اتانادى.

حانتالاپاي — ناعىز جىلدامدىققا باۋليتىن ويىن. ويىنشىلار اسىقتارىن جۇرگىزۋشىگە جيناپ بەرەدى جانە جارتى شەڭبەر قۇرىپ وتىرادى. ءوز كەزەگىندە جۇرگىزۋشى اسىقتاردى «حانتالاپاي» دەپ ورتاعا تاستايدى. نەعۇرلىم جىلدام ءارى كوپ اسىق ەنشىلەگەن ويىنشى جەڭىمپاز اتانادى.

---