استانا تۋرالى ولەڭدەر
استانانىڭ ەسىلى سارقىرايدى،
مىڭ ءبىر شىراق تۇنىمەن جارقىرايدى.
كوك اسپانمەن تالاسقان «بايتەرەگىم»،
استانامنىڭ سۇلۋلىعىن ايقىندايدى.
ساۋلەتى دە استانانىڭ سونداي كوركەم،
ساعىنامىن قالامدى الىس كەتسەم.
سەندەي قالا تابىلماس بار عالامدا،
اسىپ-تاسسىن ءارقاشان باق-بەرەكەڭ!
جاڭا ءداۋىر قالاسى بۇل-استانا،
قازاعىمدى تانىتار بار عالامعا.
بەيبىتشىلىك، تاتۋلىقتىڭ اق ورداسى،
ماڭگى باقىت تىلەيمىن جاس قالاما!
جىر جازامىن ارۋ قالا استانا دەپ،
جىر جازامىن شابىتتانا، ماقتانا كەپ.
تۋعان كۇنى باس قالامنىڭ قۇتتى بولسىن
جۇرەگىمنەن وسىنداي جازدىم تىلەك.
*** *** *** ***
سارىارقانىڭ تورىنەن،
بايىرعى قازاق جەرىنەن.
قاراساڭ كوزىڭ تويمايتىن،
بوي كوتەردى، استانا.
سۇلۋ ەسىل بويىنان،
شىعار ادام ويىنان.
قۋانىپ ەلىم تويلايتىن،
بوي كوتەردى، استانا.
بايتەرەگىم ب ا ق بولىپ،
كوڭىلى ەلدىڭ شات بولىپ.
بولاشاقتى ويلايتىن،
بوي كوتەردى، استانا.
ۇيلەرى بۇلتپەن تالاسىپ،
كۇلكىسى كۇنمەن جاراسىپ.
جىلۋى جاندى جايلايتىن،
بوي كوتەردى، استانا.
*** *** *** ***
اقشا بۇلتتار اسپانىندا
اق بوتاداي ويناقتاعان استانا.
ءجۇز تۇرلەنىپ قاس-قاعىمدا،
جان سىرىنا بويلاتپاعان، جاس قالا.
كوشەلەرى كۇنگە عاشىق،
ءاربىر تاسى ءان سالاتىن استانا.
جىرىن تولعاپ، بيگە باسىپ،
جەر – جاھاندى قارسى الاتىن باس قالا.
اپپاق تۇندە ارايىڭدى
اڭساپ تۇرىپ تۇتىم باعام استانا.
جۋسان ءيىستى تاناۋىڭدى
جۇپارىمەن قىتىقتاعان جاس قالا.
ەركەلەگەن ەسىل ارۋ،
بۇرىمداردى جارقىلداعان جاس قالا.
تاڭى – سۇلۋ، كەشى – ءدارۋ،
اق سامالى اڭقىلداعان استانا.
*** *** *** ***
تاريحقا جازىپ ەسىمىن،
تۇرلەندى كونە ەسىلىم.
بويىندا ءوسىپ، جاس قالا،
كەلەدى جايناپ، استانا!
قايىرماسى:
استانا! استانا!
وتكىزگەن ءداۋىر باسىنان.
كيەلى جەر عوي عاسىردان،
وردالى بولدى تاۋەلسىز
الاقانداي اشىلعان.
بابالاردىڭ جاندىرعان،
كۇلىنەن وت شاشىلار.
الەمدى تاڭقالدىرعان،
استانا نۇرى اشىلار.
ءومىرىم دە جالعاسقان،
تاعدىرىم دا جالعاسقان.
كەڭ الاڭدا دومبىرا،
شەرتەدى كۇي، ءان-داستان.
قايىرماسى:
استانا! استانا!
وتكىزگەن ءداۋىر باسىنان.
كيەلى جەر عوي عاسىردان،
وردالى بولدى تاۋەلسىز
الاقانداي اشىلعان.
بابالاردىڭ جاندىرعان،
كۇلىنەن وت شاشىلار.
الەمدى تاڭقالدىرعان،
استانا نۇرى اشىلار.
ارقاۋ بولعان ولەڭگە،
تامىر جايعان تەرەڭگە.
مۇراسى بوپ، بابانىڭ،
اتاعى جەتتى الەمگە.
*** *** *** ***
ەي، استانا!
سەن دەگەن تۋعان ەلدىڭ جۇرەگىسىڭ،
وزىنەن باستاۋ الار ورەلى ءىسىم.
شاھارلار تولىپ جاتىر، ءبىراق تا سەن،
بارىنەن بىرەگەيى، بولەگىسىڭ.
استانام – اسقارىمداي كورىنەسىڭ،
ولەڭ بوپ كوكىرەگىمنەن ورىلەسىڭ،
بويىما رۋح بەرىپ تۇرعاننان سوڭ،
انىق-اۋ ۇتىلماسىم، جەڭىلمەسىم
دومالاپ قازاعىمنىڭ ورگە تاسى،
دۋمانمەن دۇرىلدەسىن اسپان استى.
بيىكتەپ بايتەرەكتەي، زاۋلىمدەنىپ،
اسقاقتاي بەر، ەلىمنىڭ استاناسى!
*** *** *** ***
كيەلى مەنىڭ ەلوردام،
ارۋداي سۇلۋ تارانعان.
بەرەكە-بىرلىك، دوستىقتىڭ
تۇنىعىنان ءنار العان.
جايناي بەر، جاڭا استانام،
ەرتەگىدەي عاجاپ باس قالام.
ىنتىماقتىڭ تەربەپ بەسىگىن،
تاۋەلسىز ەل كوشىن باستاعان.
ساۋلەڭدى شاش ەلىڭە،
نۇرىڭدى توك جەرىڭە.
كيەلى مەنىڭ ەلوردام،
ب ا ق بولىپ قونعان تورىمە.
*** *** *** ***
استانا – ارمان قالا
سارىارقا توسىندە،
ءسان بەرىپ ەسىلگە.
جاس قالا – باس قالا،
استانا وسۋدە.
كۇن بولىپ قارايدى،
شۋاق بوپ تارايدى.
الەمگە نۇر شاشقان،
استانام ارايلى.
تۋعانداي قيالدان،
ۇيلەرى ءبىر ارمان.
اسپانداپ بارادى،
اياۋلى ۇلى وردام.
اق تاڭمەن تىنىستاپ،
مۇلگيدى كۇمىس ب ا ق.
تىنىشتىق تۇتقاسىن،
ەلباسىم تۇر ۇستاپ.
ءمارماردان قالانعان،
سان ساراي، سان ارمان.
جاۋھارداي جارقىراپ،
جاس قالا جاڭارعان.
ەلباسى تىلەگى،
ەلىمنىڭ جۇرەگى.
جاسانعان ەلوردا،
تۋعان جەر تىرەگى،
دالامنىڭ كەڭدىگى،
تاۋىمنىڭ ەرلىگى.
ەلوردام تۇر سەندە،
ەلباسىم ەرلىگى.
ەلوردام قۋاتتى،
شىرايلى، شۋاقتى.
شۇعىلا شاشا بەر،
التىن كۇن سياقتى.
استانا اق قالا،
اق ءمارمار پاك قالا.
شارىقتاپ، قارىشتاپ،
شالقي بەر، شاتتانا.
*** *** *** ***
اسىل دالام
بارىنەن دە ار قۇندى،
ءور بيىككە كوتەرە بەر حالقىڭدى:
سەن بولماساڭ كىم تانيدى زاتىمدى،
ەلدىگىمدى، اتاعىم مەن داڭقىمدى.
اتىرام دەپ بەيبىت سەنىڭ تاڭىڭدى،
اتا-بابام قانعا قانشا شومىلدى.
زيالىلار، ءمارت ۇلدارىن سەن ءۇشىن،
قۇربان قىلدى جاستىق جىلىن جالىندى.
ءدال وسىلاي تاۋىسقاندا تاعاتتى،
توسىندە بۇل تاۋەلسىزدىك تاڭى اتتى.
الەم جۇرتى مويىندادى ءوزىڭدى،
مويىندادى ەل ەكەن دەپ قازاقتى.
قۇس قاناتى، تۇلپار بەلى تالعاندا،
قولىڭ جەتتى سان عاسىرعى ارمانعا.
ەندى، مىنە، ادىمىمەن الىپتىڭ،
كەلەسىڭ سەن ورلەپ بۇگىن زاڭعارعا.
جاينا، جاسان، قۇلپىرا بەر، دالام-اۋ،
سونى كورىپ، تاڭ-تاماشا قالام-اۋ!
مۇمكىن ەمەس سوندىقتان دا ءوزىڭدى
ازيانىڭ بارىسىنا بالاماۋ!
كەتكەن ەسەڭ تۇگەندەلىپ باسقاعا:
اقمولاعا سالدىڭ جاڭا استانا،
ساۋلەتى مەن سالتاناتىن بۇگىندە
ۇلگى قىلىپ جاتقا جانە دوسقا دا.
قالاي سودان ورتايادى كوڭىلىڭ،
ءان مەن كۇيمەن ورنەكتەلسە ءوڭىرىڭ.
بارشا ۇلتتىڭ، بار حالقىڭنىڭ دوستىعى –
بىرلىگىڭدى ساقتاپ تۇرعان ءتاڭىرىڭ!
سونداعى پەيىلىڭە قايرانمىن،
شىن دوسىسىڭ جاز قۇشاعىن جايعاننىڭ.
كوك بايراعى – كوكشىل ءمولدىر اسپانىڭ،
كەڭدىگىڭ مەن ەلدىگىڭنەن اينالدىم!
دالام مەنىڭ!
كەشە بودان ەل ەدىڭ،
ازاتتىقتىڭ جايدىڭ ەندى جەلەگىن.
بار الەمنىڭ تىنىشتىعىن كوكسەگەن،
مەن ءوزىڭنىڭ ەرتەڭىڭە سەنەمىن!
*** *** *** ***
الاتاۋ اق وتكەلىم،
ماحابباتىم كوكتەمىم،
قوس قىرانىڭ تۇراعى
ارمانىنا جەتكەنىڭ.
قاناتتارى تالماسىن،
داۋلەت بولىپ اينالسىن.
جۇمىرتقاسىن ب ا ق قۇسىم،
بايتەرەككە بايلاسىن.
شاحامان، اقسۋ-ايۋلى،
قاراعاندى، قايىڭدى،
اتاجۇرتىم – تۇركىستان،
ءپىر تۇت، ياسساۋيىڭدى.
قىزىل وردا، اق وردا،
وزگە ەلدە جوق وردا،
كوككە بويىن تىرەگەن،
كوڭىل كۇيى توق وردا.
الماتى – بال- انارىم،
اقجايىعىم، ارالىم،
قاراتاۋ، حان ءتاڭىرى،
استانا – اق جانارىم.
ەل نامىسى – نۇر اعا،
جەر ىرىسى – قىر دالا.
سۋ شىنىسى-زەر مۇناي،
تاۋ تىنىسى گۇل-لالا.
سارىارقا، كەڭ دالا،
سەنسىز جەتىم مەن بالا،
سامۇرىقتاي كيەلى،
سەن – بايتەرەك، سەن – انا!
*** *** *** ***
جەر ەمەس شىعار اياعىن ادام باسپاعان
دەۋشى ەدىم قايتەم، مەنسىز دە جازار باسقا ادام
اتتانار كەزدە الماتى جاققا سەن بۇگىن،
جانىما تولى جىر ارتىپ بەردىڭ استانام.
بولار ما ارتىق ارنالسا ساعان ءار كۇي، ءان
ۇرپاققا ۇلگى جان ۇيام، مەنىڭ ءسان ۇيام.
ىعىمەن ەمەس تىگىمەن ورلەر عاسىرعا،
ارناسى سىرلى، ارىنى جىرلى داريام.
بەزبەندەپ باعىپ باتىس پەن شىڭىس شاماسىن،
تەرىسكەي تۇستان تەپسىنگە، جەلدەن پاناسىڭ.
ەلىمنىڭ مىسىر شاھارى قىپ قاققان قازىعىن
قازاقتىڭ ۇلىن دەمەيمىن قالاي دارا - شىڭ.
دانەكەر قىلسا التى الەم قۇرلىق اراسىن،
دەمەيمىن قالاي قازاقتىڭ ۇلىن دانا-شىن!
وزگەگە سەنى ونەگە ەتپەي قايتەيىن،
ءومىر مەن ولەڭ وزىڭنەن تاپسا جاراسىم!
كيەلى جول عوي جۇماققا بارار جىراقتىق،
سوندا دا ساعان باسىلار ەمەس ءبىر اپتىق.
ەل كەزىپ ءسىرا، ەسى بار پەندە نەسى بار –
ەرلەرى جەرىن جاتسا ەگەر مۇنداي جۇماق قىپ.
ەرلەرى جەرىن جۇماق قىپ جاتسا جىر تۇنعان،
مىڭ قوسشى جانعا قاشاندا قاجەت ءبىر سۇلتان.
دالامدا شاڭىراق كوتەرسە ءالى مىڭ قالا،
استانام، سەنىڭ بيىكتەي تۇسەر نۇر-تۇلعاڭ.
نەگە دە كەرەك كۇڭكىل ءسوز، سىلتاۋ، نەلەر سىن،
قامقورىڭ اللا، قاناتىڭنان حالقىڭ دەمەسىن،
ءالى سەن تالاي ەسىلدەي ەركە كۇي شەرتىپ
سىن تۋسا سىرتتان، ابىلايداي ايبات شەگەسىڭ.
جانارعا تۇنىپ، جينالىپ بۇكىل نۇر بىتكەن،
دانالىق پەنەن دارالىقتى مۇنداي كىم كۇتكەن.
وزەگىمدى جارىپ، ونەرىم سويلەپ بەرگەندە،
ساۋلەتىڭ مەنەن كەلبەتىڭە دە ءتىل بىتكەن.
تەكتىگە ءتان قىپ تاقىلەتى مەن ءتارىزىن،
جازامىن ساعان جارقىن ءبىر ءساتتىڭ ءار ءىزىن.
بەت الىپ كۇنگە بوي تۇزەي بەرشى گۇل-قالام،
اق بۇلتتاردان سيپاپ ءمارمار سىندى قاۋىزىن.
*** *** *** ***
مىڭجىلدىقتار قالاسى
جەل ويناعان توسىندە سارىارقاداي جەرى بار،
وتاۋ تىككەن مەكەنى قازاعىنداي ەلى بار.
اقسەلەۋى تەربەلگەن، جۋسان ءيسى اڭقىعان،
اينالايىن الىسقا كەتكەن داراپ داڭقىنان.
قايران مەنىڭ سار دالام زوبالاڭدى كوپ كورگەن،
اشارشىلىق، سوعىستى...ءالجير-دى دە وتكەرگەن.
حان كەنە دە كەشەگى جاۋىن جۇرگەن قول قانداپ،
اياعىنان كەلتىردى بەكىنىسىن تالقانداپ.
سول بەكىنىس ورنىندا بەلگىسىندەي جاستىقتىڭ،
جاڭا قالا سالىندى استاناسى استىقتىڭ.
اركىم مۇنان ارقالاپ قاجەتتىسىن وزىنە،
تۋعان جەردىڭ ىرىسىن المادى دا سەزىنە.
باتپاعىنا بىتىسىپ جۇرگەن جۇرتتى سور باسىپ،
قۇتقارعانداي بولدى عوي ەركىن ەلدىڭ ورداسى.
وتتان ىستىق وتاننىڭ سوققان لەپتى جۇرەگى،
كۇن ديدارلى استانا قازاعىمنىڭ تىرەگى.
جىلدان جىلعا ايقارا اشا تۇسكەن قۇشاعىن،
تاۋەلسىز ەل ماقتانى جاڭارۋدىڭ نىشانى.
يدەيالار توعىسقان شابىتتاردىڭ قاينارى،
بار الەمگە پاش ەتكەن اجارلانىپ ايدارىن.
كوش تۇزەگەن ورداما ارتىپ كەلەد جان باسى،
عيماراتتار ەرەكشە وزىندىك بار تاڭباسى.
ءار بەرەتىن كوركىنە ساۋلەتىندە تالعام بار،
ىزدەنىستەر جان-جاقتى بولاشاقپەن جالعانار.
تامساندىرار تاتۋلىق دوستىق جالعاپ كوپىرىن،
ءبىر شاڭىراق استىندا بارشا ۇلتتىڭ وكىلى.
ارۋىما ءارقاشان جىر ارناۋعا ءسوز دايىن،
ەلورداسى ونسىز دا تالايلارعا كوزايىم.
بايتەرەكتەي تومەندى ۇشار كوكتەن كورەيىن،
تاۋەلسىزدىك تۇعىرى ۇستەم بولعاي مەرەيىڭ.
ەركىن جەلى دالانىڭ سوعار كەيدە جەلكەلەپ،
اسىقپايتىن ەسىلدىڭ سۋى تولقىپ ەركەلەر.
وسكەلەڭ ەل ۇرپاعى كورگەن ەمەس تارتىنىپ،
ەڭبەگىمەن ەسەيگەن ۇعىپ ءومىر پارقىن نىق.
استانامەن ماقتانار ءاربىر قازاق بالاسى،
عاجايىپ ءىر كورىكتى مىڭجىلدىقتار قالاسى.
You Might Also Like
-
سان جىلداردىڭ ءجۇزى بولسا دا بىر-بىرىڭىزگە دەگەن قۇرمەت ورتايماسىن. سىيلاستىقتارىڭىزدىڭ سىرى كەتپەسىن. ءارقاشان قۇدالىق جولدارىڭىزبەن سىي-قۇرمەتكە بولەنىپ جۇرە بەرىڭىزدەر.
-
تاماشا مەرەكە – استانا كۇنىمەن شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتايمىز. ءبىز نۇر-سۇلتاننىڭ قالىپتاسۋىنىڭ كۋاگەرلەرى جانە وسى اۋقىمدى زور جوبانى جۇزەگە اسىرۋ مۇمكىندىگىن كوزبەن كورۋ باقىتىنا يە بولىپ كەلەمىز...
