سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 6 كۇن بۇرىن)
ايتايىن دەگەنىم...

كۇرشىم اۋدانى جۇرتشىلىعى ءۇشىن بۇگىندە ۇلكەن مەرەكەگە  اينالعان  ايتۋلى شارا –ومىردەن ەرتە وزعان دارىندى سازگەر جەرلەسىمىز ورالحان كوشەروۆتىڭ تۆورچەستۆوسىنا ارنالعان، ەكى جىلدا ءبىر ءوتىپ كەلە جاتقان «ورالحان كوكتەمى» اتتى ءان كونكۋرسى. باستابىندا اۋداندىق دەڭگەيدە وتكەنىمەن، كەلە-كەلە ۇيىمداستىرۋشىلار  مەن مەسەناتتاردىڭ ۇلكەن ەڭبەكتەرىنىڭ ارقاسىندا  الدىمەن وبلىستىق، سوڭىنان رەسپۋبليكالىق ماسشتابتاعى ءان بايقاۋلارىنىڭ بىرىنە اينالا باستاعان «ورالحان كوكتەمىنە» بيىل «فەستيۆال» مارتەبەسى بەرىلىپ، ءوز ەلىمىزدىڭ انشىلەرىنەن باسقا، جۇڭگو، رەسەي، موڭعوليا ۇمىتكەرلەرى قىزىعۋشىلىق تانىتىپ وتىرعان سىڭايلى.ارتىنا ەلۋ شاقتى ءان قالدىرعان، بەرگەنىنەن بەرەرى كوپ شاعىندا  باقيلىق بولعان ورالحان مارقۇمنىڭ  ءان-عۇمىرى وسىلاي جالعاسىپ كەلە جاتقانى-ونىڭ تىڭدارماندارى ءۇشىن كوڭىلگە مەدەۋ،قۋانىش اكەلسە، ەكىنشى جاعىنان تالاي ءانشىنىڭ باعىن اشقان ءدۇبىرلى دودابولعانى كۇرشىمدىكتەردىڭ كوڭىلىندە ورىندى ماقتانىش تۋعىزادى.ءبىزدىڭ كوپ رەتتە وسىنداي يگىلىكتى ءىس قالاي دۇنيەگە كەلدى، ونىڭ باستاۋىنا ىقپال ەتكەن كىم، ونى كىمدەر جۇزەگە اسىردى دەگەن سۇراقتارعا ەنجار قارايتىنىمىز بار. ال، شىندىعىندا، كەشەگى شارۋا-بۇگىنگى تاريح. سوناندا، ەرەن ەڭبەكتەرىمەن ەل ەسىندە قالاتىن ءبىرتۋار ازاماتتار جايلى كەيىنگى بۋىنعا جەتكىزىپ وتىرۋ-ۇرپاقتار ساباقتاستىعىنىڭ ءبىر پاراسى بولار. وسى ماقساتتا «ورالحان كوكتەمىنە» قاتىستى ءوزىم كۋا بولعان ءبىر ءجايتتى اڭگىمەلەپ بەرۋدى ءجون كوردىم.

2003 جىلى ءساۋىر ايىنىڭ باسىندا مەنى سول كەزدەگى اۋدان اكىمى ق.تولەۋبەكوۆ قابىلداۋىنا شاقىرتىپتى. ول كەزدە كۇرشىم وندىرىستىك-جول بولىمشەسىن باسقارىپ جۇرگەنمىن.كوكتەمگى سۋ تاسقىنى ءقاۋپى كۇشەيىپ تۇرعان مەزگىل، جولداردىڭ جايى دا قاي كەزدەگىدەي، ءماز ەمەس.ارينە، باسشى شاقىرتۋىنا قۋانا قويماعانىم راس-تى. كۇتكەنىمدەي، قونىسباي قويشىباي ۇلى اڭگىمەنى جۇمىستان باستاپ،مەنى ءبىراز تىعىرىققا تىرەپ تەرلەتىپ العان سوڭ:

-ماقالاڭىزدى وقىدىم، ماعان ۇنادى،وتە قاجەتتى ماسەلەنى ۋاقىتىندا كوتەرگەنسىز.مەنى بۇرىننان  وسى سۇراق مازالاپ جۇرگەن-دى، ەندى ءبىر شەشىمگە  كەلگەندەيمىن.-دەدى.

مەن، شىنى كەرەك،ابدىراپ قالدىم. اۋداندىق گازەتپەن تىعىز بايلانىستا ەكەنىم راس، جازعاندارىمنىڭ رەداكسيادا جاتقاندارى دا بارشىلىق،ونىڭ قايسىسى قاجەتتى بولعانىن قايدان بىلەيىن؟.. اكىم بەتىمە باجايلاپ قاراپ، مەنىڭ ەشتەڭە ۇقپاعانىمدى بايقادى-اۋ دەيمىن، ءسوزىن ءارى جالعادى:

-مەن اباي اۋدانىندا اكىم بوپ تۇرعانىمدا، مارقۇم جانىبەك كارمەنوۆتى ەستە قالدىرۋ ماقساتىندا، «جانىبەكتىڭ كوكتەمى..، جازى..، كۇزى..،قىسى...»-دەپ جىلدىڭ ءتورت كەزەڭىندە جاكەڭ ورىنداعان ارقا اندەرىنىڭ بايقاۋىن وتكىزىپ تۇردىم. جۇرتشىلىقتىڭ دا،انشىلەردىڭ دە ىنتاسى كەرەمەت بولدى، وكىنىشكە وراي، مەنەن كەيىن بۇل ءۇردىس جالعاسىن ءتاپپادى-بىراز ۋاقىت ستولعا تەسىلىپ وتىردى دا كەنەت ورنىنان اتىپ تۇردى-مەن ورالحانعا دا سونداي بايقاۋ جاسايمىن. ءالى شەشكەم  جوق قالاي اتالاتىنىن، ءبىراق، كورىڭىز دە تۇرىڭىز، وسى جوبا جۇزەگە اسادى. ال، سىزگە مەنىڭ ويىمدى ءدوپ باسقان ماقالاڭىز ءۇشىن كوپ راحمەت!-جىلدام باسىپ كەپ ماعان قولىن بەردى...

     مەن كابينەتتەن شىققان سوڭ بارىپ، وتكەن جىلدىڭ اياعىنا تامان ءوزىمنىڭ ورالحان كوشەروۆ تۋرالى ماقالا جازعانىمدى، ونىڭ الدەبىر سەبەپتەرمەن جارتى جىلداي ۋاقىت جاريالانباعانىن، ال، قونىسباي قويشىباي ۇلىنىڭ جاڭاعى ايتىپ وتىرعانى، ءوزىم ءالى كورمەگەن سول ماقالا ەكەنىن ۇققانداي بولدىم. شىنىندا، ونى جازۋعا سەبەپ بولعانى-سول كەزدە  وشان جارىقتىقتىڭ اتى ۇمىتىلا باستاعان سىڭايلى ەدى، بىرەر رەت ونى ەسكە الۋ كەشتەرى وتكىزىلگەنىمەن، ودان ارىگەتەرەڭدەي قويماعان  شاق بولاتىن. مەن ءوز ورەمدە وقۋشىلار مەن كوركەمونەرپازداردىڭاۋداندىق بايقاۋلارىندا و. كوشەروۆتىڭ اندەرى ايتىلسا، مەكتەپتەردە ونىڭ تۆورچەستۆوسىنا ارنالعان فاكۋلتاتيۆتەر وتكىزىلسە..، ت.س.س. ۇساق ۇسىنىستار ايتقانمىن-دى. جانە مەنىڭ ويىم-مەنىڭ جازعانىمدى كەيبىر وقىرماندار قولداپ ءوز ۇسىنىستارىن جاريالاسا، ءسويتىپ كوپشىلىك اراسىندا رەزونانس تۋسا، ول جوعارعى بيلىككە جەتسە، سودان الدەبىر شارالار جۇزەگە اسسا دەگەن شامادا ەدى...  ال، ماقالاعا ەلدىڭ الدىمەن اۋدان اكىمى ءۇن قاتادى، ول مىنانداي ۇلكەن شارانى جوبالايدى دەگەن وي مەندە بولعان ەمەس. شىنىن ايتقاندا، ونشا سەنىڭكىرەمەگەنىم دە راس.

   ...كەيىننەن بىلسەم، بۇل ماقالانى «راۋاننىڭ» جاۋاپتى حاتشىسى كادىربەك ايدارحان ۇلى  ورالحاننىڭ تۋعان كۇنىنە ورايلاپ وتكەن جىلدان بيىلعى ءساۋىر ايىنا دەيىن ۇستاپ كەلگەن ەكەن. ال، گازەتتى ءبىرىنشى بولىپ قونىسباي قويشىباي ۇلى وقيدى ەكەن.مەنى قايران قالدىرعانى-بۇل ادامنىڭ وتە شاپشاڭ شەشىم قابىلدايتىندىعى بولدى. ونى ايتىپ وتىرعانىم-بۇل اڭگىمە تاڭەرتەڭگىلىك جۇمىس باستالعاننان كەيىن بولعان-دى. سول كۇنى تۇستەن كەيىنگى اكىمدىكتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا الداعى مامىردىڭ ورتاسىندا «ورالحان كوكتەمى» اتتى ءان بايقاۋى وتەتىنى، سوعان ءار اۋىلدىق وكرۋگتەن ەكى انشىدەن سازگەردىڭ اندەرىن دايىنداۋىن باقىلاۋعا الۋ تاپسىرىلدى...

      بۇرىنعىدان جەتكەن «جۇيرىكتە دە جۇيرىك بار-قازاناتى ءبىر باسقا، جىگىتتە دە جىگىت بار-ازاماتى ءبىر باسقا»-اتتى اتالى ءسوز كەزىندەماقانشى،اباي، كۇرشىم اۋداندارىنىڭ اكىمى، وبلىستىق جەر قاتىناستارى باسقارماسى مەن اۋىلشارۋاشىلىق باسقارماسىنىڭ باسشىسىبولعان قونىسباي قويشىباي ۇلى تولەۋبەكوۆ سىندى،  بىرەگەي جاندارعا ارنالعان سياقتى.ونىڭ تەك قانا جانىبەك كارمەنوۆ، ورالحان كوشەروۆ سياقتى تالانتتاردىڭ رۋحىن حالىق كوڭىلىندە جاڭعىرتىپ، ولاردىڭ  ايشىقتى ونەرىن عۇمىرلى ەتكەن وسى ەڭبەگىنىڭ ءوزى عانا قاي ماقتاۋعا لايىق-اۋ...

 

                                                                                                                      قۇماربەك  قالييەۆ

                                              


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما