InfoHub Logo

ادام ءوز ويلارى مەن ارەكەتتەرىندە وڭ وزگەرىستەردى قالىپتاستىرۋدى، جەكە جانە كاسىبي تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن وزگەرىستەردى باقىلاۋدى ۇيرەنە الادى. ءبىر نارسەنى دۇرىس ىستەۋ ءۇشىن وسى ماقساتتارعا قول جەتكىزۋدىڭ تاسىلدەرى مەن قۇرالدارىن دۇرىس تاڭداۋ قاجەت. ادامنىڭ ءوزىن-وزى جاقسارتۋىنا تەك ءوزى عانا كومەكتەسە الادى.

ءوزىن-وزى جەتىلدىرۋ كەلەسى قادامداردى قامتيدى:

1. ءوزىنىڭ كۇشتى جانە ءالسىز جاقتارىن ءبىلۋ.

2. ءوزىڭىزدىڭ ءدال قازىرگى بولمىسىڭىزدى قابىلداۋ.

3. ءوز ويىڭىز بەن مىنەز-قۇلقىڭىزدىڭ وزىڭىزگە جانە باسقالارعا قالاي اسەر ەتەتىنىن ءتۇسىنۋ.

4. ءوزىڭىزدى جەتىلدىرۋ جانە مىنەز-قۇلقىڭىزدى وزگەرتۋ ءۇشىن ارەكەتتەر جوسپارىن جاساۋعا بەل بۋۋ.

الدىمەن، ءوزىن-وزى جەتىلدىرۋگە قاجەتتى كۇش-جىگەردى قايدا باعىتتاۋ كەرەكتىگىن انىقتاۋ كەرەك.
نە ويلايتىنىڭىز بەن قالاي ارەكەت ەتەتىنىڭىز ءوزارا بايلانىستى بولۋعا ءتيىس.
ويلارىڭىز ءسىزدىڭ قانداي ادام ەكەنىڭىزدى سيپاتتاپ، ءوز ءومىرىڭىزدى قالىپتاستىرادى. ال ءوز مىنەز-قۇلقىڭىزدى تۇسىنبەس بۇرىن، ونى تۋدىراتىن سەزىمدەر مەن ويلاردى زەرتتەۋ كەرەك.

ءوزىن-وزى جەتىلدىرۋدىڭ كوپتەگەن ادىستەرى پسيحولوگيادان تۋىندايدى. سوندىقتان، ءوزىن-وزى جەتىلدىرۋ ءۇشىن پسيحولوگيانى ءتۇسىنۋدىڭ ءمانى بار. شىندىعىندا، ءوزىن-وزى جەتىلدىرۋدى ۇيرەتەتىن كوپتەگەن تالىمگەرلەردىڭ پسيحولوگيادان قانداي دا ءبىر حابارى بار جانە ولاردىڭ ىقپالىمەن ادامدار ءوز ومىرىندەگى وڭ وزگەرىستەردى كورە الادى.

ءوزىن-وزى جەتىلدىرۋدىڭ كەلەسى ادىستەرىن ادامداردىڭ ءومىرىن جاقسارتۋ ءۇشىن تەراپيەۆتەر، كەڭەسشىلەر، ءوزىن-وزى جەتىلدىرۋ تالىمگەرلەرى قولدانىپ كەلگەن.

1. كوگنيتيۆتى. بۇل ءادىس ادامنىڭ ءوزى ايتىپ تۇرعان نارسەسىن قايتادان وي ەلەگىنەن وتكىزۋدى ۇيرەنۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. وسى ءادىستى قولدانىپ، ادام اينالاسىنداعى دۇنيە جايلى تۇسىنىگىن وزگەرتىپ، سول ارقىلى ءوزى پايدالانباي كەلگەن كوپتەگەن مۇمكىندىكتەرگە يە بولادى.

2. قورعانىس مەحانيزمى. بۇل ءادىس ءار ادامدا بار. بۇل مەحانيزم – ءبىزدىڭ ومىرىمىزدە بولاتىن بارلىق كۇيزەلىستەر مەن قىسىمدارمەن كۇرەسۋ ءادىسىمىز. ول ءبىزدىڭ ساتسىزدىكتەردەن ۇدايى ارىلىپ وتىرۋىمىزعا كومەكتەسەدى. الايدا، بۇل مەحانيزم دۇرىس پايدالانىلماسا، ادامعا كوپتەگەن قيىندىقتار تۋدىرۋى مۇمكىن، سەبەبى ول، ءتۇپتىڭ تۇبىندە، شىندىقتى بۇرمالاپ كورسەتەدى. سوندىقتان، ادامنىڭ ءتۇرلى قورعانىس مەحانيزمدەرىن قالاي قولدانۋ كەرەكتىگىن بىلگەندىكتەن، ول ونى ءوز مۇددەسى ءۇشىن پايدالانۋى مۇمكىن.

3. تاڭدامالى قابىلداۋ. ول سانانىڭ قورشاعان ورتادان تەك ادامعا پايدالى تۇرتكىلەردى عانا قابىلداۋىنا كەپىلدىك بەرەدى. ادامنىڭ قورشاعان ورتاسى ءتۇرلى تۇرتكىلەرگە تولى جانە بۇل ادامدى ماقساتقا جەتۋ جولىنان وڭاي تايدىرۋى مۇمكىن. دەمەك، تاڭدامالى قابىلداۋ ادامعا ءوز ماقساتتارىنا جەتۋگە كومەكتەسەتىن تۇرتكىلەرگە عانا كوڭىل اۋدارىپ، دەن قويۋدى ۇيرەتەدى.

4. وزىندىك تيىمدىلىك تەورياسى. بۇل تەوريانى البەرت باندۋرا (كانادالىق پسيحولوگ) شىعارعان. وسى تەورياعا سايكەس، ادامدا وزىندىك تيىمدىلىكتىڭ جوعارى دەڭگەيى بولسا، ونىڭ قابىلەتتەرى مەن تالانتتارى قانداي بولعانىنا قاراماستان، ناقتى ءبىر ماقساتتا تابىسقا جەتۋگە الدەقايدا جوعارى مۇمكىندىگى بار. جوعارى تيىمدىلىككە قول جەتكىزۋ ءۇشىن ادام وزىنە سەنۋگە، سونداي-اق ءوزىن جوعارى باعالاۋعا ءتيىس.

5. ءوزىن-وزى سىناۋ — بۇل ادامداردىڭ ءوزىن-وزى جەتىلدىرۋ ءۇشىن قولدانۋعا ءتيىس پسيحولوگيانىڭ تاعى ءبىر قۇرالى. ءالسىز جانە كۇشتى جاقتارىنا قاتىستى وزىنە ادال بولا وتىرىپ، ادام قالاعانىنا قول جەتكىزۋ ءۇشىن تەك كۇشتى جاقتارىنا عانا نازار اۋدارۋى كەرەك. ەگەر ادام ءوزىنىڭ ءالسىز جاقتارىنا عانا كوڭىل اۋداراتىن بولسا، بۇل ومىرلىك ماقساتتارعا جەتۋ جولىندا كەدەرگىلەر تۋدىرادى. ادام السىزدىكتەرىن ازايتۋدىڭ جولدارىن ىزدەپ، سونىمەن بىرگە، كۇشتى جاقتارىنىڭ ابدەن جەتىلۋىن قامتاماسىز ەتۋى كەرەك.

ءوزىن-وزى جەتىلدىرۋگە دەگەن ۇمتىلىس جەكە جانە كاسىبي ومىردە زور قۋانىشقا جەتۋگە، قىزمەتتە ورلەۋگە قاجەتتى مۇمكىندىكتەردى ارتتىرۋعا، وتباسىمەن، دوستارمەن جانە ارىپتەستەرمەن قارىم-قاتىناستى جاقسارتۋعا، جۇمىس ونىمدىلىگىن ارتتىرىپ، ەڭبەك ءونىمىنىڭ ساپاسىن جاقسارتۋعا، كۇيزەلىستەن تۋىندايتىن سىرقاتتاردى مەيلىنشە ازايتۋعا، ءوزىن-وزى جاقسىراق باعالاۋعا جانە باسقا دا كوپتەگەن نارسەلەرگە سەبەپ بولۋى مۇمكىن.

---