ءازىربايدىڭ ەكى سيىرى
تاڭ قىلاڭ بەرە باعىپ جۇرگەن بار سيىرىن جيناپ كەلگەن ءازىرباي كوشەتىن بولعاندىقتان با، الدە سار-سايعاق تارتقان جايلاۋدىڭ كوڭىلى قالعاندىقتان با، ايتەۋىر ويى ءبىر نارسەدەن ءدۇدامالدانىپ، قۋىس كەۋدەگە ءبىر كۇدىك ۇيالاپ الدى. بۇل كەزدە وقىرا جوق، شىبىن-شىركەي ازايعان تاۋ جايلاۋىنىڭ تاڭەرتەڭگى سالقىنى سيىر ەكەش سيىردى دا ماناۋراتىپ تاستاعان. كۇن ىستىقتا قۇيرىعىمەن ساپالاقتاپ، تىنىش تاپپايتىن تانا-تورپاق، ءۇش-تورت بۇزاۋلاپ دەنەسى اۋىرلاعان، مۇيىزىنە جەتى-سەگىز ساقينا سالعان ساقا سيىرلار يىرگەن جەردە تىپىر ەتپەي قاتىپ قالعان. ءتىپتى قاراپ تۇرعان اشا ءمۇيىز سيىرلاردى تۇرتكىلەپ تىنىشتىق بەرمەيتىن، پالەكەتتى باستايتىن قارا تانا دا ءبىر ورنىندا كول ورتاسىنا جالعىز بىتكەن جارتاستاي قاڭقايىپ قاتىپ قالىپتى.
تۇرىسىن قاراشى، تۇرىسىن. «سىپىر كەلگىر»، «قاراسان كەلگىر»، «توپالاڭ تيگىر» دەپ وقىرا كەلگەندە قۇيرىعىن شانشىپ الىپ، كەزى الارىپ، تىراعايلاپ، ساي-سايدا ورلەپ تۇرا قاشقاندا، وسى ءازىربايدىڭ ءوزى تالاي قارعاعان قارا
تانا. ەندى قارا جىبەكتەي «قارا تانا ەمەس، قارا پالە دەپ تالاي سۇدىگەي ءسوز ايتقان ەدىڭ، ەندى قاراشى، ساپ-سالاۋاتتى سيىر بولعان جوقپىن با» دەگەندەي ءبىر ورنىنان تاپجىلمايدى. ءبىراق... ءبىراق"وسى كوڭىلى قۇرعىر ناعىپ دۇنعان بولىپ تۇر؟ نەگە مۇنى دالەلدىك باسا بەرەدى؟ مۇمكىن تاۋداعى ويقيعان-شويقيعان قارا تاستاردىڭ تۇبىندە بىرەر سيىرى قالىپ قويىپ، جۇرەك سورلى سونى سەزىپ تۇر ما ەكەن.
— قوي،— دەدى ءازىرباي،— كۇدىگىمدى كۇشەيتپەي، ودان دا جوق بولسا، ىزدەۋىمە دە جاقسى، سيىرىمدى ساناپ تۇگەندەپ الايىن. باسقا جۇرتقا بارعاندا قايتا ىزدەپ اۋرە بولارمىن.
— تۇرسىن، تۇرسىن!— دەدى ءازىرباي جاپپا ىشىندەگى ايەلىنە ايقايلاپ.— اناۋ سيىرلاردى بەرى قايتارىسىپ جىبەرشى. توپالاڭ كەلگىرلەر قايتا ورە باستاعانىن قاراشى! باعانادان بەرى تىپ-تىنىش ەدى. مەنىڭ ساناماق بولعانىمدى ءبىلىپ قويعانداي. وي اكەڭنىڭ... انا قارا پالەنى قايىر بەرمەن!
ءازىرباي دەمنىڭ اراسىندا ىركىتتەي ءىرىپ، ءبىر-اق ساتتە كادىمگى بوقتامپاز، بەياۋىز سيىرشى قالپىنا تۇسە كەتتى. سيىرشى بايعۇس جىبەكتەي بولىپ جۇرەيىن دەپ ويلامايدى دەيسىڭ بە، بولا ما وعان مىنا ەڭكەي سيىر دەگەن ساسىق نەمەلەر، ساندارى ساپ-سارى الا، ساتال-ساتال بولىپ الىپ، جەردەن وتتى ءبىر ۇزبەي ماڭىرەپ-ماڭىرەپ ءجۇرىپ كەتەتىنىن قايتەرسىڭ. قازاق بايقۇس بىلمەي ايتتى دەيسىڭ بە؟ «جىلقى باقتىم،— جىلماڭ قاقتىم، تۇيە باقتىم،— تۇيمە تاقتىم، قوي باقتىم — قوڭىراۋ تاقتىم، ەشكى باقتىم،— ەڭىرەپ باقتىم، سيىر باقتىم،— سيداڭ قاقتىم» دەپ. و، سيىر بولعانىڭدى...
ناق وسى جەردە ءازىرباي سيىردىڭ جەتى اتا، جەتى پۇستىسى — زەڭگى بابادان باستاپ تۇك قالدىرماي قايتا سىباپ ءوتتى.
— تالايدى سيداڭ قاقتىرعان پالەلەردى قايىر بەرى، تۇرسىن!
تۇرسىن قايتا ورىستەي باستاعان سيىردىڭ الدىنا شىقپاق بولىپ، ۋىقتان عانا تىككەن جاپپاشاقتىڭ ەسىگى كوزىندە جاتقان كوپ كەك شىبىقتىڭ ءبىرىن الا ۇمتىلدى. ونىڭ كەلە جاتقانىن كورىپ، شەتتەپ بارا جاتقان قىزىل سيىر كەزى الارا ءارى قاراي جوڭكي جونەلدى. ءازىرباي ايەلىنە بوي بەرمەي بارا جاتقان قىزىل سيىرعا قوسا تۇك جازىعى جوق تۇرسىندى بەياۋىزدىلىقپەن قوسا باستىرمالاتىپ جىبەرىپ، قورا شەتىندە قاڭتارۋلى تۇرعان كوكشولاق اتقا قاراي ءجۇردى. قىسقا، سارى ساقالى اشۋدان بۋلىققاندىقتان تۇشتاڭ-تۇشتاڭ ەتىپ كەتتى. ال تۇرسىن بولسا، قىزىل سيىر قايتارۋ بەرمەگەن سوڭ، بەرى قايتتى. مەنى سىپىرتىپ ءازىرباي بوقتادى-اۋ دەگەن ويى تۇرماق تانازارىنا دا كىرگەن جوق، ءازىرباي الدەبىرەۋدى تىلدەپ، بۇل سونىڭ كۋاسى عانا بولعانداي. ءازىربايدىڭ اۋزىنان شىققان بەياۋىز ءسوز «اينالايىننان» ايىرماسى جوق سياقتى. ول بايپاڭ باسىپ كەلىپ جاپپانىڭ ۇستىندەگى ۇزىگىن سىپىرىپ ءوز شارۋاسىمەن اينالىسا بەردى.
ساقالى تۇشتاڭداپ جانىنا جۇگىرە باسىپ بارعان ءازىربايدى كوكشولاق كۇندەگى ادەتىمەن ەرنىن قىمقىرىپ، قۇلاعىن جىمىرىپ قارسى الدى. بۇل دا كادىمگى سيىر باعۋعا ءمىنىپ ەرقاشتى بولعان كوپ اتتىڭ مىنەزى. ات مەنى تىستەيدى-اۋ، الدە تەبەدى-اۋ، ماعان ايبات كورسەتىپ تۇر-اۋ دەگەن ءازىربايدىڭ ويىنا كەلگەن جوق. سىرى وزىنە ءمالىم كوكيۋ لاقتىڭ ۇزەڭگىسىنە سول اياعى تيىسىمەن ۇستىنە دىك ەتە ءتۇستى. ءبىراق بۇل تەز ءمىنىپ، اسىعىس جۇمىسى بار-اۋ دەگەن كوكشولاق جوق، شابىنا ءبۇزاۋتىس، سەگىز ورمە قامشى تيگەنشە، تەبىنگەنگە قاراماي تۇرىپ الدى. تەبىنىپ، بىر-ەكى يتەڭ-يتەڭ ەتىپ، بولماي بارا جاتقان سوڭ، بوربايلاپ قامشىمەن وسىپ-وسىپ جىبەرگەندە، كوكشولاق ارتقى ەكى اياعىن كوتەرىپ شوقاڭ ەتتى. قۇيرىعىن سيپاقتاتىپ، شىجبىڭ قاقتى دا، ەرىنە جەلىپ كەتتى. كوكشولاقتىڭ ات ەكەنىن انىق سەزىنەتىن قىزىل سيىر تۇرسىندى مەنسىنبەگەندەي بۇرا تارتقان جوق، قايتا بۇرىلىپ ەڭكىلدەپ تابىنعا تىعىلدى.
— جان كەرەك ەكەن، ساسىق، اكەڭنىڭ...— دەپ ءازىرباي قولىنداعى سىرىقپەن قىزىل سيىردى بىرەر رەت جونداتىپ ءوتتى. قايقاڭ-قايقاڭ ەتكەن شاڭعالاق ءمۇيىزدى قىزىل كوپ سيىردىڭ اراسىنا كىرىپ، جوق بولدى.
ەندى ءازىرباي كوكشولاقپەن سيىردى جولعا بەيىمدەپ شۇباتتى دا، ساناۋعا كىرىستى.
— ءبىر، ەكى، ءۇش... توقسان توعىز، ءجۇز. ءبىر، ەكى، ءۇش... ءجۇز توقسان ەكى. ءا، اكەڭ... تۇگەل ەكەن!
ول ات ۇستىندە تۇرىپ ايعاي سالدى.
— تۇرسىن، سيىر تۇگەل. ارت جۇگىندى!
جايلاۋعا جەڭىلدەپ جاپپامەن عانا شىققان تۇرسىن نەگىزگى جۇكتى شومداپ، قومداپ قويعان ءبىر تۇيەگە ارتىپ بولىپ، ەندى ەكى قىزىل وگىزدى ۇستاپ اكەلىپ، ۇستىنە ىڭىرشاق سالدى. ەكى قىزىل وگىزگە ۇيدەگى سۋ تاسيتىن تەمىر ىدىستار، ءۇيدىڭ سىنبايتىن مۇلكى — جاپپاعا جاباتىن ەكى ۇزىك، تەكەمەت، توسەنىش دەگەندەر ارتىلدى. ەكى وگىزدىڭ دە باس ءجىبى جوق باسى بوس. بۇل ولار كوپ سيىرمەن بىرگە ەركىنشە ايدالادى دەگەن ءسوز. بالالار اۋىلعا كەتكەلى قاشان! وقۋ جاقىنداعاندا-اق جىبەرىلگەن. تۇرسىن ەكەۋى قالعالى بەرى ءازىربايدىڭ اۋزى تىم بەيپىلدەۋ بولىپ كەتتى، ءبىراق ونى تۇرسىن سەزبەيتىندەي.
— قاپ، اكەڭ... بالالاردىڭ بىرەۋىن سيىر ايداسۋعا الىپ قالماعان ەكەنمىن،— دەپ ءوز بالالارىن دا تاعى ءبىر سىپىرتىپ الدى. ايتەۋىر تۇياعى قيمىلداسا، اۋزىنان شىعارى اكەنىڭ اۋىزى.
جۇك ارتىلىپ بولعان سوڭ، قۇلىندى كوك بيەگە مىنگەن تۇرسىن مۇرىندىقتاعان تۇيەنىڭ باس ءجىبىن الىپ تارتىپ كەتتى.
تاۋ باۋىرلاعان شۇبىرىندى جول ىزبىندەرىنە ەڭ الدىمەن تۇيە جەتەكتەگەن تۇرسىن تۇسكەن سوڭ-اق، كادىمگى بىرەۋ ۇيرەتىپ قويعانداي جۇك ارتقان ەكى قىزىل ەگىز تۇيە ارتىنان شۇباپ ماڭا بەردى. جان-جاعىن قايىرمالاپ، تۇرعان كوپ سيىردى ءازىرباي كوشتىڭ ارتىنان سالدى. انشەيىندە ءبىرىن-بىرى سۇزگىلەپ تىنىش تاپپايتىن سيىرلار جايىلا ءتۇسىپ، ايانداي باستى. ءبىراق ءازىربايدىڭ جۇرەگى قۇرعىرى ورنىندا تۇرماي-اق قويدى. بىرەسە لۇپىلدەپ، بىرەسە بۇلقىنىپ تىنشىمادى. ءبىر پالە بولماسا جارار ەدى دەپ ويلادى ول.
ناق وسى ءبىر ساتتە وڭ جاق شەتتە كەتىپ بارا جاتقان ءبۇيىرلى تارعىل سيىر جەردى بىر-ەكى يىسكەپ الدى دا، وكىرىپ-وكىرىپ جىبەرىپ ەدى، بار سيىر وكىرىپ-باقىرىپ دۇنيەنى كۇڭىرەنتىپ تارعىل سيىرعا قاراي جوڭكىدى. تانا-تورپاق، بۇزاۋ-باسپاعىنا دەيىن قالماي تارعىل سيىر كىسكەگەن جەردى ولار دا بىر-ەكى يىسكەپ، جەردى تارپىپ، مۇيىزدەپ وكىرە بەردى. ءجۇز توقسان سىزار وكىرگەندە، الاتاۋ كۇڭىرەنگەندەي بولدى. سيىرلار ايداۋعا بوي بەرمەي، ءبىر جاعىن قايىرسا، ەكىنشى جاعى تاعى جاڭاعى جەرگە جۇگىرىپ، جوڭكىلىپ ءجۇر. كوكشولاعىمەن شوقاڭداتقان ءازىرباي قۇناجىن-قۋساعىنىڭ ءارقايسىسىن ءبىر قۋىپ ابدەن شارشاپ قاجىدى. سونان سوڭ بارىپ ەسىنە ءتۇسىرىپ، الدەكىمدى تاعى سىبادى. «وگىز ولگەن جەرىنە» دەگەندى بىلمەي مە ەكەن، ولگەن باسپاقتىڭ قان-جىنىن كەمىپ تاستاۋ كەرەك ەكەنىن قالاي ۇمىتقان وڭباعان ورتاقباي»،— دەپ بىرەۋدىڭ ءىشىن ابدەن كەپتىردى. اقىرى، ولگەندە ارەڭ سيىردى قۋىپ الگى جەردەن بىلاي تامان شىعارىپ ەدى، سيىرى تاعى ازايىپ قالعانداي كورىندى. باسپاق ولگەن جەردەن تاي شاپتىرىم جەرگە ايداپ شىققان سوڭ، سيىردىڭ الدىن قايىرىپ، ءازىرباي قايتا سانادى.
— ءبىر، ەكى، ءۇش. ءجۇز. ءبىر، ەكى، ءۇش، سەكسەن توعىز، توقسان. ءجۇز توقسان!— ەكى سيىر جوق بولىپ شىقتى.— ءجۇز توقسان ەكى بولۋى كەرەك ەدى. ەكەۋى قايدا كەتتى؟ وي، اكە-باباڭنىڭ... سيىر بولعان! ءتىپتى جاڭا ەسكى جۇرتتان كوشكەندە عانا ءبارى تۇگەل ەدى عوي. وي، توپالاڭ تيگەن... جاڭا وكىرىپ جۇرگەندە بىر-ەكەۋى قايتا قاشىپ كەتكەن عوي، توپالاڭنىڭ.
ءازىرباي، سىرتقى بەشپەنتىن شەشىپ، ارتىنا بوكتەرىپ قويدى دا، تۇيە جەتەكتەپ بارا جاتقان تۇرسىندى ايعاي سالىپ توقتاتتى:
— توقتا، ويباي، توقتا! ەكى سيىر جوق! قايتا سانايمىن.
ءازىرباي شوقشا ساقالى تۇشتاڭداپ، قولىنداعى سيىر ايدايتىن سىرىعىمەن ءاربىر سيىردى، قۇناجىندى، قۋساقتى، بۇقانى، تانانى، تورپاقتى، باسپاقتى باسقا ۇرىپ تۇرىپ سانادى.
—...ءجۇز ...توقسان. ءجۇز توقسان! جەر جۇتتى ما، ەي، جەر جۇتقىرلاردى؟ توپالاڭ كەلىپ، تىپ-تيپىل بولعارلاردى!
— قايت كەيىن!— دەدى تۇرسىنعا زەكىپ. ءازىربايدىڭ شىنىمەن ايتقانىن ءبىلىپ، ايەلى ات باسىن كەيىن بۇردى. جەتەكتەگى سارى اتان بىق-بىق ەتىپ، زورعا بۇرىلدى. باقىرىپ ول دا پالە سالدى. دالاعا ەندى بەتتەگەندە، تاۋعا قايتا بۇرعانىن جاقتىرماعانداي. دالانىڭ توپىراعىن، اۋىزدى تولتىرا قارپي اسايتىن اششى تۇيەتىكەنىن، الابوتاسىن اڭساعانداي. مىنە، ەسكى جۇرتقا قايتا كەلدى.
— شوگەر تۇيەنى، ءتۇسىر جۇكتى!..
تۇيە شوگەرىلىپ، ەكى ەگىزدەگى جۇك ءتۇسىرىلىپ، ول ەكەۋى تابىنعا قايتا قوسىلدى، ەكى ەگىز اشتان ءولىپ بارا جاتقانداي جەرگە قايتا جابىستى. جايىلىپ بارا جاتقان سيىردى كوكشولاقپەن قايىرىپ، قايتا سانادى. «الگى كوك بۇقا بار ما؟ بار. كوك بۇقا بولعان سوڭ ءبارى بولۋى كەرەك قوي».
— ءبىر، ەكى، ءۇش... توقسان توعىز، ءجۇز. ءبىر، ەكى، ءۇش... توقسان، توقسان ءبىر، توقسان ەكى! يا، تۇگەل سياقتى. الاقاي، تۇرسىن، جۇگىڭدى ارت. تۇگەل! وي، اكەڭنىڭ...
ءازىرباي كوڭىلدەنىپ، اۋزى ۇيرەنگەن «ادەمى» سەزدەردى ءبىر — سىپىرا جەرگە اپارىپ تاستاپ، سيىردى قايتا سانادى.
—...ءجۇز. توقسان. توقسان ءبىر، توقسان ەكى! تۇپ-تۇگەل!
ەندى ەكى قىزىل وگىزدى اكەلىپ جۇكتى ءوزى ارتتى. تۇپ-تۋرا العاشقى كورىنىسپەن باقتاشى كوشى ىلگەرى تارتتى.
باعانا باسپاق ولگەن جەردەن ەتە بەرىپ ءازىرباي كوكشولاقتىڭ تىزگىنىن تارتا قالدى.
— تۇرا تۇر، تۇرسىن! سيىردى تاعى ءبىر ساناپ الالىق. وي، سىپىر كولگىر، بىلاي!
ءازىرباي الدىنداعى سيىردى تاعى ساناپ كەتتى.. ەندى ءوزىنىڭ ساناعانىنا ءوزى سەنبەدى. تاعى دا... قايتا سانادى.
— ءجۇز. سەكسەن توعىز، توقسان. ەكەۋىن جەر جۇتتى ما، ەي؟ ءقازىر عانا تۇگەل ەدى عوي.— قايتا-قايتا سانادى. سيىر ءجۇز توقساننان بىرەۋى دە ارتپاي قويدى. بىرنەشە قايتالاپ سانادى. سيفر ءمىز باقپادى. ءجۇز توقسان!
ءازىرباي كوشتى ەسكى جۇرتقا اكەلىپ، تۇيەدەگى، ەگىزدەگى جۇكتى ءوزى ءتۇسىردى. ەندى بۇگىن كوشپەۋگە بەكىندى. ەرتەڭ سەيسەنبى كۇنى كوشكەن دەگەن نە سۇمدىق دەپ ويلادى ول. ەرتەڭ كوشەتىن كۇن ەمەس. دۇيسەنبى كۇنى-اق كەشىپ ەدىم عوي، قالاي بولدى، بۇل؟! نە دە بولسا دەپ، ول قۇلىندى كەك بيەنى، كوكشولاقتى ەر-توقىمدارىن الىپ، تۇساپ جىبەردى دە، سيىردى جاياۋ جۇگىرىپ ءجۇرىپ قايتا ساناۋعا كوشتى.
— ءبىر... ءجۇز توقسان ەكى! ياپىر-اي! تۇپ-تۇگەل!— تاعى دا ءبىر قايتالادى. تاعى تۇگەل. تاعى دا سيىرلاردىڭ اكەسىن، تۇقىمىن تۇپ-تۇياعىن سىپىرا كەلىستىرىپ سىبادى.
— سايتان جاسىرىپ تۇرعان بولدى ما جاڭا! كىم بىلەدى، دۇنيەنىڭ شىندىعىنا كىم جەتىپتى. سول سايتانى قۇرعىر بار بولسا، بار شىعار. ايتپەسە نەگە بۇيتە بەرەدى؟!
ەرتەڭىنە ءازىرباي كۇن سەيسەنبى بولعاندىقتان كوشكىسى كەلمەدى. وعان ەندى تۇرسىن بولمادى. بالالارىن ساعىندى. جۇك ارتىلماي تۇرىپ، سيىر ساناۋ باستالدى. ءدىن امان. تانا-تورپاعىنا دەيىن. تۇستەپ-تۇگەندەپ كورىپ ەدى، ءبارى دە بار سياقتى. ءجۇز توقسان ەكى!
— ال كەتتىك،— دەدى ءازىرباي زورعا كونىپ. جۇك ارتىلىپ بولعان سوڭ، ءازىرباي تاعى ءبىر ەسەپ جۇرگىزگىسى كەلىپ تۇردى دا، تاعى كەم بولىپ قالا ما دەپ قورىقتى. ويتكەنى بۇگىن كۇن سەيسەنبى ەدى. ءبىراق دۇيسەنبىدەن قاي ءبىر بارقادار شەگىپ، جاقسىلىق كورىپ ەدى.
كەش كەشەگى قالىپپەن تارتتى. ناق كەشەگى كەش قايتقان جەرگە بارعاندا ءازىربايدىڭ جۇرەگى تۋلاپ، سيىردى ساناعىسى كەلدى. تۇرا قالىپ، ءيىرىپ جىبەرىپ سانادى. مىنە، پالە كەرەك بولسا! تاعى ەكى سيىر كەم. تاعى سانادى، وزىنە ءوزى سەنبەدى. ءجۇز توقسان.
كەش وشارىلىپ قالدى. سيىردى دا، كوكشولاقتى دا، تۇرسىندى دا جەتى پۇستىدان الدەنەشە جىبەرىپ الدى. تۇرسىن:
— جۇرە بەرەيىك!— دەپ ەدى.
— كولحوز مالىنا جانىڭ اشىمايدى،— دەپ اكەسىنىڭ ۇيىنە عانا اپارىپ تاستاعان جوق، ودان باسقانىڭ ءبارىن قالدىرماي ايتىپ شىقتى. نە ىستەۋ كەرەك؟ ءازىرباي شارشاپ، دال بولىپ، اتىنان ءتۇستى دە، دال بولىپ جۇرەسىنەن وتىرىپ، ءبىر ءسات جەر شۇقىپ قالدى. كوك بيەنىڭ ۇستىندە تۇرسىن وتىر. ول بۇگىن كۇن سەيسەنبى تۇگىل قان جاۋسا دا كوشپەي قويمايتىن.
ياپىر-اي، بۇل نە سۇمدىق! جولعا شىقسا ەكى سيىر جوق. ەسكى جۇرتقا قايتا بارسا مال تۇگەل. نە عالامات؟!
تومەننەن ەكى اتتى كورىندى. فەرما مەڭگەرۋشىسى ايتباي ەكەن.
— كەشە كەلمەگەن سوڭ نە بولىپ قالدى دەپ شىعىپ ەدىم،— دەدى ول اماندىقتان سوڭ.
— نە بولىپ قالدى؟!— دەدى كەكەپ ءازىرباي، اراسىنا بەياۋىز سوزدەردى قات-قاباتىمەن ارالاستىرا.— نە بولىپ قالمادى؟ ەكى سيىر جوق! سەيسەنبى كۇنى...
— ەكى سيىر؟— ايتباي سۇرلانىپ كەتتى.— تاۋدا مال ازايعان سوڭ' يت-قۇس ءسىزدىڭ مالدى اڭدىماي، نە ىستەۋشى ەدى. تۇنەۋگى كۇننەن بەرى دالاعا كوش دەپ قۇدايدىڭ زارىن قىلدىم. سوندا دا سانايىقشى!
ايتباي ساناقشى جىگىت ەدى. مىڭ قويدى ايداعاندا سول قولىنىڭ ساۋساقتارىن بۇگىپ، قامشى ۇستاعان وڭ قولىمەن سەگىزدەن-وننان ءبىر-اق جىبەرىپ، ءبىر سىلتەپ قالاتىن دا، ءبىر قويعا قاتەلەسپەيتىن. قوي ساناۋعا دا ماشىقتانۋ كەرەك. سانادى. راس-اق ءجۇز توقسان. ايتباي سيفردى جاتقا ايتا باستادى.
— بۇزاۋ ون توعىز. تانا ءجۇز. بۇقا — ەكەۋ، سيىر الپىس توعىز. وگىز...
ناق وسى ءبىر ساتتە ءازىربايدىڭ جان داۋسى شىقتى. ايعاي سالىپ:
— وگىز ەكەۋ، وي اكەڭنىڭ...— دەپ ىشەك-سىلەسى قاتا كۇلىپ كەككە قۇلاي كەتتى.
ءالى دە ۇزاق سىپىرتىپ جاتتى...
1981
You Might Also Like
-
حالقىمىزدىڭ بالا تاربيەسىندەگى تاجىريبەسى ۇشان-تەڭىز. سولاي بولعانىمەن دە، وزگەگە ەلىكتەۋىمىزدى قويا الماي كەلەمىز. اسىرەسە، بۇل ادەت قازاق قوعامىندا سوڭعى جىلدارى تىم بەلەڭ الىپ كەتت...
-
وكىل تاماقتى ۇزاق وتىرىپ، اسىقپاي-ساسپاي ءىشتى. مۇنى كورگەن تاقاڭ ءبىر جاعىنان ريزا بولىپ تا وتىر ەدى. ويتكەنى كوبىنە وبلىستان، اۋداننان كەلگەن وكىلدەر وت الا كەلگەن، «ەرتەڭگى اس قوي» دەپ...
