بالاباقشا – بارلىق ءتاربيە مەن ءبىلىمنىڭ ەڭ العاشقى باسپالداعى
باتىس قازاقستان وبلىسى
تەرەكتى اۋدانى
گوسپلەمستانسيا جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ جانىنان اشىلعان «بالبوبەك» شاعىن ورتالىعى ۋميرزاكوۆا اسەم ەسەنجولوۆنا
قازىرگى تاڭدا ۇزدىكسىز ءبىلىم بەرۋ ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى ءوسىپ كەلە جاتقان جاس ۇرپاقتىڭ ءبىلىمىنىڭ تەرەڭدىگىمەن ولشەنەدى. ءبىلىمدى، جان-جاقتى قابىلەتتى ۇرپاق – ۇلتىمىزدىڭ باعا جەتپەس قازىناسى.
قوعامىمىزدا بولىپ جاتقان الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق وزگەرىستەر مەن ەلىمىزدىڭ ءبىلىم بەرۋ سالاسىنىڭ الەمدىك ءبىلىم كەڭىستىگىنە ءوتۋى ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا، سونىڭ ىشىندە مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەلەۋ مەن وقىتۋعا ۋاقىت تالابىنا ساي وزگەرىستەردى ەنگىزۋدى تالاپ ەتىپ وتىر.
ءبىلىم بەرۋ بالاباقشا تابالدىرىعىنان باستالادى دەسەك ەشقاشان قاتەلەسپەيمىز. بارلىق ءبىلىمءنىڭ باستاۋى – بالاباقشادا. مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەلەردە تاربيە مەن ءبىلىم سالاسىندا زاماناۋي پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالار قانشالىقتى ماڭىزدى بولسا، مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالالاردى وقىتۋ مەن تاربيەلەۋدە دە پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالار ۇعىمى كەڭىنەن قولدانىلاتىن ۇعىمنىڭ بىرىنە اينالدى. ەندەشە مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ سالاسىنىڭ باستى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى – وسكەلەڭ ۇرپاقتى وقىتۋ مەن تاربيە بەرۋ ۇردىسىنە زاماناۋي ءادىستەرىن ەنگىزۋ. ارينە بۇل ءۇشىن مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىندە بالالاردىڭ جەكە باسىنىڭ قالىپتاسۋى مەن دامۋىنا پەداگوگتاردىڭ زاماناۋي يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالاردى قولدانا ءبىلۋ ساۋاتتىلىعىنا دا بايلانىستى.
تاربيە مەن ءبىلىم – ەگىز. مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالالاردى دامىتۋ ماسەلەسى مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ اجىراماس بولىگى بولىپ وتىر. ەگەمەن ەلىمىزدىڭ تالابىنا ساي مەكتەپكە دەيىنگى تاربيە مەن ءبىلىم بەرۋ، قازىرگى زامانعا ساي ءبىلىمدى دە تاربيەلى ۇرپاق تاربيەلەۋ – ءبىلىمدى، جان-جاقتى تاربيەشىلەردىڭ ەنشىسىندە. زامان وزگەرگەن سايىن ادىس-تاسىلدەر كوبەيىپ، جاڭارىپ، تولىعىپ جاتىر. بالالاردىڭ ءتىلىن دامىتۋدى، قىزىقتى ۇيرەتۋ ءۇشىن جاڭا ادىستەر مەن تەحنولوگيالاردى ءوز تاجىريبەمىزدە قولدانۋعا ىزدەنەمىز. جاڭا تەحنولوگيانى، ادىس-تاسىلدەردى ءتيىمدى قولدانۋ ۇزدىكسىز تاربيە بەرۋ مەن ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرادى.
جاڭا زامان بالاسى – ەرتەڭگى ەلىمىزدىڭ بولاشاعى. جاڭا زامان بالاسىن قالىپتاستىرىپ، دامىتۋ ءۇشىن تۇلعانىڭ ىشكى دۇنيەسى مەن ونىڭ قىر-سىرىن انىقتاپ، مۇمكىنشىلىكتەرى مەن قابىلەتىنىڭ دامۋىنا جاعداي جاساۋ قاجەت. ءبىزدىڭ بالاب ا قشامىزدا بالالارعا ءۇزدىكسىز ءبىلىم بەرۋدە بارلىق جاعداي قاراستىرىلعان. بالاباقشادا بالالاردىڭ جەكە باسىنىڭ قالىپتاسۋى مەن دامۋىنا پەداگوگتاردىڭ پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالاردى قولدانا ءبىلۋ ساۋاتتىلىعى وتە جوعارى. وسى ۋاقىتقا دەيىن ءتاربيەشى رەتىندە بالالارعا ۇزدىكءسىز تاربيە مەن ءبىلىم بەرۋدە جاڭارتىلعان پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالاردى كەڭىنەن قولدانۋعا تىرىسامىن. سەبەبى قازىرگى زامان بالالارىنىڭ بەرىلگەن اقپاراتتى تەز قابىلداۋىنان، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرى جوعارى دامىعاندىعىن بايقاۋعا بولادى.
مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمە بالالارىنا ۇزدىكسىز ءتاربيە مەن ءبىلىم بەرۋ كەلەشەك ۇرپاقتىڭ ەركىن دامۋىنا، جان-جاقتى ءبىلىم الۋىنا، بەلسەندى، شىعارماشىل بولۋىنا تىكەلەي اسەر ەتەتىن بالاباقشا مەن تاربيەشىلەرى. وسىعان وراي مەكتەپكە دەءيىنگى مەكەمەلەردىڭ ءتاءجىريبەسىنە وقىتۋ مەن ءتاربيەلەۋدىڭ ءارتۇرلى تەحنولوگيالارى ەنگىزىلۋدە. ءماسەلەن، ىنتىماقتاستىق پەداگوگيكاسى، ءبىلىم بەرۋدى ىزگىلەندىرۋ، ويىن ارقىلى وقىتۋ، تۇسىندىرە باسقارىپ وزا وقىتۋ، وزدىگىنەن وقىتۋ، سىن تۇرعىسىنان ويلاۋدى دامىتۋ، وقىتۋدىڭ كومپيۋتەرلىك تەحنولوگياسى، پسيحولوگيالىق، پەداگوگيكالىق ادىستەمەلىك ءبىلىمدى، پەداگوگيكالىق شەبەرلىكتى، بالالاردىڭ ءجان-دۇنيەسىنە تەرەڭ ءۇڭىلىپ ونى ۇعىنا ءبىلۋدى تالاپ ەتەدى.
قازىرگى تاڭدا مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىندە تاربيەشىلەرءدىڭ ۇستانىمى اۋىسقان: ول بالالارعا باسشى ەمەس، ءبىلىم بەرۋ قىزمەتىنىڭ تەڭ قاتىسۋشىسى. مۇنداي وقىتۋ بالانىڭ ينتەللەكتۋالدى قابىلەتتىلىگىن ايتارلىقتاي شامادا انىقتايدى، بالالارعا مىنەزىن قالىپتاستىرۋعا، بايلانىس ءتىلدى، لوگيكالىق ويلاۋدى، ءدۇنيەتانىمدى دامىتۋعا، سىني ويلاۋدى قالىپتاستىرۋعا جانە جەكە ءمۇمكىندىكتەردى بەرەتىن دامىتۋشى ورتا قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەءدى.
مەكتەپكە دەيىنگى شاق ادام ومىرىندەگى ەڭ ماڭىزدى كەزەڭ بولىپ كەلەدى. ءويتكەنى وسى كەزدە بالانىڭ بويىنداعى تابيعي بار دارىندىلىق جان-جاقتى دامي باستايدى. سوندىقتان وسى شاقتا بالالارمەن اناعۇرلىم جان-جاقتى دامىتۋشىلىق ارەكەتتەر جۇيەلى جۇرگىزىلسە، جۇمىس سونشالىقتى ناتيجەلى بولادى. تاربيەلى، ءبىلىمدى ۇرپاق بالاباقشادان مەكتەپكە دايىن شاكىرت بولىپ شىعادى.
بالاباقشا – بارلىق ءتاربيە مەن ءبىلىمنىڭ ەڭ العاشقى باسپالداعى ىسپەتتەس. مۇنداعى تاربيە مەن ءبىلىم بالالاردىڭ تابيعي مىنەزىن، قاءبىلەتىن ەرتە جاستان دامىتادى. بالا – بولاشاعىمىز، بالا – قۋانىشىمىز. ەندەشە مەكتەپكە دەيىنگى ۇزدىكسىز تاربيەمەن، بىلىممەن قامتۋ ءوزىمنىڭ باستى ماقساتتارىمنىڭ ءبىرى ەكەنىن قۋانا ايتا الامىن.
You Might Also Like
-
ق ر ءپىب مو «قارلىعاش» ب/ب تاربيەشىسى: ۋميشيەۆا قارلىعاش سايتمۋراتوۆنا
-
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى (قازۇۋ) – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى جوعارعى وقۋ ورنى. 1934 جىلى س.م.كيروۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەت بولىپ العاش اشىلدى.
