InfoHub Logo

ابىلاي حان زامانىندا شانىشقىلى بەردىقوجا باتىردى جەرگە تالاسىپ، كەكتەسىپ ءجۇرىپ، رۋى ازدىعىنان وشتەسكەن دۇشپان، وسىپ-ونگەن رۋ تۋعانى كوپتىگىنەن ۇستاپ الىپ ولتىرەيىن دەپ جاتقان ەكەن:

— تۋىسقانى از ەردىڭ ەرلىگى زايا.
تىلەۋقورى جوق ەردىڭ ەڭبەگى زايا.
ەكىدەن كىشى بالام،
ەر جەتكەن سوڭ، بالەم،
قاراتال، قوياندىعا قوسىڭدى تايا! —

دەگەن ەكەن. سول ايتقانى ايتقانداي بولىپ، ەكىدەن كىشى، ءۇشىنشى بالاسى ەر جەتىپ، ات ارقاسىنا مىنگەن سوڭ، اكەسىن ولتىرگەن ەكى اعايىندى نەمە ەكەن، سول ەكەۋىنىڭ ءبىرىن قاراتال قوياندىدا ءولتىرىپ، ءبىرى قاشىپ: «بۇل ارقادا بولسام، مەنى ءتىرى قويماس» — دەپ، بۇحار كەتكەن ەكەن. سونى قويماي قۋىپ بارىپ، سول بۇحاردا جۇرگەن جەرىندە ءولتىرىپتى. بەردىقوجانى جوقتاعان جوقتاۋىندا ايتىلعان ەكەن:

— مىنگەنى بەردىەكەمنىڭ قارا الاياق،
جاۋ، شىركىن، كەسكىلەپتى-اۋ اياماي-اق.

بەردىقوجا باتىر بالالارىن سىناعاندا، بىلايشا سىنايدى ەكەن. ۇيەلمەلى-سۇيەلمەلى ءۇش بالاسى بولىپتى، بىر-بىرىمەن تەتەلەس تۋعان.
ءبىر پىشاقتى سابىن جەرگە تىرەپ، ۇشىن جوعارى قاراتىپ، بالالارىنا:

— انا جاقتان دومالاپ كەلىپ، مىنا پىشاقتىڭ ۇستىنەن وتىڭدەرشى، — دەيدى ەكەن.

ۇلكەن ەكى بالاسى دومالاپ كەلۋىن كەلىپ، ءدال پىشاققا جاقىن كەلگەندە، تايقىپ-جالتارىپ اۋنايدى ەكەن. ەكىدەن سوڭعىسى پىشاقپەن جۇمىسى جوق، جالتارماي-بۇلتارماي اۋنايدى ەكەن. پىشاقتى ءوزى جالتارتادى ەكەن.

ءوزىن جاۋ ولتىرەرىن بىلگەن سوڭ، جولداسىنا ايتقان ەكەن:

— جاۋ جەرىندە قالدىم عوي، مەنىڭ سۇيەگىمدى الىپ كەتە الماسسىڭدار، ءبىر بارماعىمدى كەسىپ الىپ، ماڭايلاس جەرلەرىڭە كوم دە، سوعان تام سالىپ، «بەردىقوجا تامى» اتاندىرىندار. مەنى ەسىنە العاندار دۇعا قىلىپ وتەر، — دەپ.

داعاندەلى وزەنىنىڭ جاعاسىنا تام سالىپتى، شوشاق  مولا بۇل كۇنگىشە قۇلاماي تۇر دەسەدى. داعاندەلى وزەنى قارقارالىعا قاراعان ەلدىڭ شەتىندە، كوكشەتاۋ، دۋانا تاۋلارىنان كورىنىپ تۇرادى. جۇرگىنشىنىڭ قارا جولىنىڭ ۇستىندە، جەتىسۋ بارعاندار: «قوزى كورپەش — بايان تامىن كوردىك، شانىشقىلى بەردىقوجا تامىن كوردىك»، — دەسەدى.

تاۋىڭنىڭ ارقار دەگەن اتى — قۇلجا،
جىگىتتەر، اتقا تۇيە تەگىن ولجا.
حان ابىلاي اتتانادى دەگەندى ەستىپ،
كەلىپتى شانىشقىلىدان بەردىقوجا! —

دەگەن باتىر — وسى.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

ءجالاڭتوس باتىر

ەلشىبەك باتىر تۋرالى

بەردىقوجا (ءى نۇسقا)

---