بەسىك جىرى
نارتاي بۇگىن ۇيدەن جالعىز شىقتى. بەتالىسى كورشىلەرى ەرلان اعالارىنىڭ ءۇيى. ارا جاقىن، ءازىر-اق جەتىپ بارادى.
نەگىزى نارتاي الگىندە اجەسىن دە ەرتىپ الماق بولعان.
— اجە،— دەدى ول تاڭەرتەڭنەن بەرى سىرماق سىرىپ وتىرعان اجەسىنە قاراپ. كيىز ويۋلاردىڭ جيەگىنەن تەبەنىن كوستەڭدەتكەن اجەسىنىڭ ويماقتى قولىنا قاراپ وتىرىپ ابدەن زەرىككەن ەدى.
— اۋ،— دەدى اجەسى نازارىن الدىنداعى جۇمىستان الماعان كۇيى.
— ەرلان اعالاردىڭ ۇيىنە بارايىقشى!
— نەگە… جاي ما؟
— بارعىم كەلىپ تۇر. كىشكەنتاي ەرجاندى كورگىم كەلەدى…
— ا… وندا ءوزىڭ بارىپ كەل… مەنىڭ قولىم بوس ەمەس. مىنا شارۋانى تەزدەتىپ ءبىتىرۋىم كەرەك.
— ۇيالام.
— ۇيالعانى نەسى… كۇندە بارىپ جۇرگەن ءۇيىڭ عوي…
ۇندەمەي قالعان نارتاي ويلانىپ ءبىراز وتىردى. ازدان سوڭ ورنىنان تۇرعان. كىشكەنتاي ەرجاندى كورگىسى كەلەدى. وتكەندە اجەسى قولىنا الىپ، بەسىككە سالعاندا، ونىڭ كىپ-كىشكەنتاي قولىن، تىرباڭداعان بولپاق اياعىن كورگەن. سول كوز الدىندا قالىپ قويىپتى. سودان بەرى تاعى ءبىر كورگىسى كەلىپ جۇرگەن.
نارتاي كەلىپ، تابالدىرىقتان اتتاعاندا كىشكەنتاي ەرجاننىڭ اپاسى ونى جاڭا بولەپ بولىپ، ەمىزىپ وتىر ەكەن. نارتايدى كورىپ:
— كەلە عوي، وتىر، — دەدى جىميىپ.
ەرجاننىڭ اناسى بەسىككە اسىلىپ وتىرىپ، ىڭىلداپ ءان ايتا باستادى:
— ءالدي-الدي، اق بوپەم،
اق بەسىككە جات، بوپەم!
بالاپانداي مۇزبالاق،
قاناتىڭدى قاق، بوپەم!
***
ءالدي-الدي، ءالدي-اي،
اسپانداعى جۇلدىزىم،
سۋدا جۇزگەن قۇندىزىم،
ىزگى ىسىڭە ەل سۇيىنەر،
قاس قىرانداي شۇيىلەر،
ازامات بول، ءالدي-اي!
تىڭداپ وتىرىپ نارتايدىڭ ۇيقىسى كەلگەندەي بولدى. كەلىنشەكتىڭ مايدا ءۇنى قۇلاعىنا مايداي جاقتى. بويى ماۋجىراپ، تىڭداي بەرگىسى كەلدى.
— بالعىن قولىڭ ءىس الىپ،
بالدىر موينىڭ كۇش الىپ،
ءبىزدى باعار ما ەكەنسىڭ؟!
***
ءدۇيىم ەلدى باستايتىن،
قيىن جەردە ساسپايتىن،
باق-داۋلەتكە باستايتىن،
كوسەم بولار ما ەكەنسىڭ؟!
بويىن الىپ بارا جاتقان سيقىرلى اۋەندى تاعى دا تىڭداي تۇسكىسى كەلدى. ادەمى اۋەن بارىپ-بارىپ اقىرىن اياقتالدى.
ەرجان ۇيىقتاپ قالىپتى. بەسىكتى جايلاپ جاپقان اپاسى كەرى شەگىندى.
— نارتاي، جايشا كەلدىڭ بە؟— دەدى سوندا بارىپ سىبىر ەتىپ.
نارتاي ۇندەگەن جوق. «ءالديدى كورگەلى كەلدىم» دەگىسى كەلدى، ءبىراق ايتا المادى.
— وندا ءجۇر، شاي ىشەيىك،— دەدى كەلىنشەك. — ءبىرازدان سوڭ ەرجان ويانادى. سونان سوڭ كوتەرەسىڭ.
ەكەۋى شاي ءىشتى. ازدان كەيىن ەرجان قىڭقىلداپ ويانعانىن ءبىلدىردى. بەسىككە بارىپ، كورپەنى اشقان اپاسى ونى بىردەن شەشىپ العان جوق. تىزەرلەپ وتىرىپ تاعى دا ىڭىلداپ انگە باستى.
— بوپەمدى شەشىپ الايىن،
نۇر جۇزىنە قارايىن.
ەمىن-ەركىن كەرىلىپ،
قۋاندىرسىن ماڭايىن.
اتاسىن ىزدەپ بارسا ەكەن،
بارىپ اسىر سالسا ەكەن،
قايتا كەلىپ جاتقانشا،
بەسىكتە ۇيقى قالسا ەكەن! — دەدى.
بەسىككە جاقىنداعان نارتاي قول-اياعىن تىرباڭداتىپ جاتقان ەرجاندى كوردى. كەرەمەت جاقسى كورىپ كەتتى. ءسۇيىپ العىسى كەلدى. سول ويىن سەزگەندەي اناسى تىنىمسىز تىربىڭداعان ەرجاندى نارتايدىڭ الدىنا سالىپ بەردى.
نارتاي ونى قۇشاعىنا قىستى. بوپەنى ۇستاۋ قيىن ەكەن. جىبىر-جىبىر ەتەدى. ءبىراق سونداي جاعىمدى. نارتاي ريزا بولىپ كۇلە بەردى.
You Might Also Like
-
بۇگىن نارتايلاردىڭ ۇيىندە كىشىگىرىم مەرەكە. سوڭعى كەزدەرى «سوعىم» دەگەن ءسوز كوپ ەستىلىپ ەدى، ەندى سونى كوزبەن كورەتىن ۋاقىت جەتىپتى. قالاي ەكەنىن ءوزى دە بىلمەيدى، بۇرىنعى سويعان سوعىمدا...
-
قىرسىق قىلعاندا، سول كۇنى ساباق بولدى. مۇنى بىلگەن نارتاي قاتتى قامىقتى. ەندى-شى! بۇگىن ۇلمان اجەي اۋىلدا ءبىرىنشى بولىپ ناۋرىز كوجە بەرگەلى جاتىر. ءبىر جىل بويى كۇتكەن كوجەدەن قۇر قالاتىن بولدى عوي!...
