InfoHub Logo

بۇلانجىگىت باسىندا كۇيشى ەمەس ەكەن. ول تالاپتى، باتىر بولامىن، ەلدى جاۋدان قورعايمىن دەگەن ويى بار جىگەرلى جاس جىگىت ەكەن.

ءبىر كەزدە ابىلاي حان قالماقتان بارىمتا الدىرۋعا باتىرلاردى جيناپ، ەكى جۇزدەي كىسىنى ىرىكتەپ، اۋىلدىڭ سىرتىنداعى دوڭدە كەڭەس قۇرىپ وتىرادى. سول كەزدە، جيىرما جاس شاماسىندا بۇلانجىگىت ابىلايعا كەلىپ، وسى جورىققا بارۋىنا رۇقسات سۇرايدى. ابىلاي رۇقسات ەتەدى.

ازدان سوڭ، اۋىلدان جەلەك بۇركەنگەن ءبىر جاس كەلىنشەك شىعىپ، وتىرعان توپتىڭ شەتىنە تاياپ كەلەدى. ونى كورگەن ابىلاي كەلىنشەكتىڭ ايتاتىن ارىزى بار شىعار دەپ بىرەۋدى جىبەرەدى. كەلىنشەك جىبەرگەن كىسىسى ارقىلى ابىلايعا ارىزىن ايتادى:

— حانعا ايتىڭىز: وسى جولعا بۇلانجىگىتتى جىبەرمەسىن، ەگەر جىبەرسە، ول امان قايتپايدى، مەرت بولادى. مەن ول تۋرالى جامان ءتۇس كوردىم، مەنىڭ ءتىلىمدى الماي كەتتى، — دەپ كەلىنشەك قايتىپ كەتەدى.

ول بۇلانجىگىتتىڭ سول جىلى تۇسكەن كەلىنشەگى ەكەن. حابارشى كەلىنشەكتىڭ ارىزىن ايتىپ كەلگەن سوڭ، ابىلاي بۇلانجىگىتكە:

— وسى جولعا سەن بارماي-اق قوي، كەيىنگى جورىقتا بارارسىڭ،— دەيدى.

بۇلانجىگىت ايەلدىڭ ءتىلىن الىپ، «جەلكىلدەگەن تۋدان، جەر قايىسقان قولدان، كەزەنگەن جولدان» قالعانىمنان ولگەنىم ارتىق دەپ، كونبەي، سول قولمەن بىرگە اتتانىپ كەتەدى.

باتىرلار الاتاۋدىڭ اسىپ، قولماقتىڭ جىلقىسىنا قاس قارايا ءتيىپ، ايداپ شىعادى. الدارىنا سالىپ العان جىلقىنى ايداۋشىلارعا قۋدىرىپ جىبەرىپ، ىرىكتەلىپ بىرنەشە باتىرلار ارتتارىنان كەلە جاتقان قۋعىنشىلاردى بوگەۋگە قالادى. سول توسقاۋىلشىلاردىڭ ىشىندە بۇلانجىگىت تە بولادى. بۇلار قۋعىن شىلاردىڭ بەتتەرىن باسقا جاققا بۇرماق بولىپ، بىتىراي ءار جاققا بەت الىپ، قاشا سوعىسىپ جۇرگەندە، اسۋ اۋزىنداعى قازىلعان ورعا كەز كەلىپ، بۇلانجىگىت ورعا ءتۇسىپ قالادى. باسقالارى جىلقىنى الىپ، قۇتىلىپ كەتەدى.

بۇلانجىگىتتى قالماقتار بايلاپ الىپ، حانعا اكەپ تاپسىرادى. بۇلانجىگىتتى اياعىنا كىسەن سالىپ، تۇندە كەرەگەگە كەرىپ بايلاپ، كۇندىز كىسەنىمەن بيە ساۋعىزدىرىپ، قۇدىق ارشىتتىرىپ، سۋ تاسىتتىرىپ قويادى. ابىلاي ارتىنان ىزدەتپەي، بۇلانجىگىت ءبىر جىل قالماق قولىندا ازاپتا بولادى.

قالماقتىڭ حانىنىڭ قاراكوزايىم دەگەن ءبىر سۇلۋ، ەستى قىزى بار ەكەن. ءبىر كۇنى قاراكوزايىم قولعا تۇسكەن قازاقتىڭ باتىرىن كورەيىن دەپ كەلسە، ىستىقتا بۇلانجىگىت كىسەنىمەن ءجۇرىپ، بيە ساۋعىزىپ، اساۋ قۇلىندارمەن الىسىپ ءجۇر ەكەن. ءبىر جىل بەينەت كورگەنىنە قاجىپ، جاسىماي جۇرگەنىنە تاڭىرقاپ، ءارى جاستىعا جانى اشىپ، ءارى ءسۇيىپ ايايدى.

ءتۇن بولعاندا كەرەگەگە تاڭۋلى تۇرعان بۇلانجىگىتكە قىز كەلىپ: «سەنى بوساتسام قايتەر ەدىڭ؟» — دەيدى. بۇلانجىگىت: «بوس كەتپەي، ەلىڭنەن جىلقى الىپ كەتەر ەدىم»، — دەيدى. قىز: «جىلقى الساڭ جانە قولعا تۇسەسىڭ، ويتكەنى ەكى ەل ءالى بارىمتا قايتارىسقان جوق. سوندىقتان ەل اراسىندا قاراۋىل بار. مەن سەنى بوساتايىن، استىڭا ات بەرەيىن، جىلقى الماي، جامبىزبالاپ ەلىڭە قايت. جىگىت بولساڭ، ءبىر ىزدەپ تابارسىڭ»، — دەيدى.

ءسويتىپ، قىز بۇلانجىگىتتى بوساتىپ، بەلدەۋدەگى سۋىتىپ قويعان ءبىر بايگە اتتى اكەپ بەرىپ، امانداسىپ قالا بەرەدى. سودان بۇلانجىگىت قىزدىڭ ايتقانىن ىستەپ، كوزگە تۇسپەي، شەكارادان وتەدى. بۇل ەل جايلاۋدان جاڭا قايتقان كەز بولادى. بۇلانجىگىت ەسسىز جايلاۋداعى اتا-بابالارىنىڭ مولالارىنا كەلىپ دۇعا ەتىپ وتىرعاندا، ءبىر جاس قابىرعا، ول قابىردىڭ باسىنا شانشىلعان قارقاراعا كوزى تۇسەدى. ول ءوزىنىڭ كەلىنشەگىنىڭ قارقاراسى ەكەنىن تانيدى. سول جەردە ونىڭ كوڭلى بوسايدى. كەلىنشەگىنىڭ جورىققا بارما دەگەنى، كەلىنشەگىن جاقسى كورەتىنى، قولعا ءتۇسىپ ازاپ شەككەنى، ارتىنان ابىلايدىڭ ىزدەتپەۋى ۇلاسىپ كەلىپ، ودان ءبىر زار شىعارادى. مولانىڭ باسىندا زارلاي وتىرادى. سول زارىن مۇڭلى ۇنمەن سارىن ەتىپ شىعارادى. ءسويتىپ، بۇلانجىگىت باتىرلىقتى تاستاپ، سىبىزعىشى-كۇيشى بولعان ەكەن. «بۇلانجىگىت كۇيى» دەگەن سونداعى ايەلى قويىلعان قابىردىڭ باسىندا ايتقان زارى ەكەن دەپ، دومبىراشىلار تارتاتىن ەدى.

---