سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 9 ساعات بۇرىن)
ەلباسى – ەل تىرەگى
سىنىبى: 5
تاقىرىبى: ەلباسى – ەل تىرەگى
ماقساتى: وقۋشىلارعا ق. ر. پرەزيدەنتى ن. ءا. نازاربايەۆ ءومىرى مەن شىعارماشىلىققا تولى اتقارىلعان ىستەرى تۋرالى مالىمەتتەر بەرۋ. وقۋشىلارعا پرەزيدەنتتىڭ ەل ءۇشىن جاساعان ىستەرىن ۇلگى – ونەگە ەتۋ. وقۋشىلاردى ءوز وتانىن، حالقىن سۇيەتىن ازامات بولىپ وسۋگە، ەلجاندىلىققا، پاتريوتتىق سەزىمگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: كىتاپتار، سلايدتار كورسەتۋ، ءۇنتاسپا، ءبىزدىڭ ەلباسىمىز - ن. ءا. نازاربايەۆ

بارىسى.
كىرىسپە.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ گيمنى ورىندالادى.
ءمۇعالىم: وقۋشىلار ەلباسى ەڭبەكتەرىنىڭ قانداي تاقىرىپتارىن وقىساڭدار دا، ەل ەكونوميكاسىن، ەل تاريحىن، ۇلت رۋحىن، حالىقتىڭ سالت – ساناسىن ءدۇر سىلكىندىرىپ وياتقان ويلار، مول ومىرلىك تاجىريبە، عيبراتتى تاعىلىم جاتقانىن كورە الامىز. سوندىقتان دا ەلىمىزدىڭ بولاشاققا ءۇمىت كۇتەتىن ۇرپاعى سەندەر، ەلباسىنىڭ «... ساداعاڭ كەتەيىن، اينالايىن حالقىم! سەنىڭ جولىڭدا بويدا قۋات، ويدا ءنار – ءبارىن ايانباي سارپ ەتۋگە پەيىلمىن» نەمەسە «مەندە قازاقتىڭ ەلدىگىن، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىگىن نىعايتۋدان باسقا ماقسات تا، ارمان دا جوق»، - دەگەن سياقتى سەرتپەن تەڭ تەگەۋرىندى ويلارىن، ەلىم دەپ ەڭىرەگەن ەرىنىڭ جاسامپازدىققا تولى جان سىرىن، قاناتتى قاعيدالارىن جانە ءومىر جولدارىن ءبىلىپ جۇرۋلەرىڭ قاجەت دەپ ويلايمىن.
«ميعا شابۋىل» وقۋشىلارعا سۇراقتار قويىلادى.
- ءبىزدىڭ پرەزيدەنتىمىز كىم؟
- ن. ءا. نازاربايەۆ
- قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا پرەزيدەنت سايلاۋى قاي جىلدان باستالدى؟
- 1991 جىلى 1 جەلتوقساندا وتكەن ەڭ العاشقى بۇكىلحالىقتىق سايلاۋدا 98، 7% داۋىسپەن ن. ءا. نازاربايەۆ سايلاندى.
- سوڭعى سايلاۋ قاي جىلى ءوتتى؟
2011 جىلدىڭ 3 ساۋىرىندە سايلاۋشىلاردىڭ 95، 5 پروسەنت داۋىسىن الىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى بولىپ قايتا سايلاندى.
- ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ ءومىر جولدارى تۋرالى نە بىلەمىز؟ (ويىمىزدى ورتاعا سالىپ كورەلىك)

1 - وقۋشى: 1995 جىلدىڭ 29 ساۋىرىندە جالپىحالىقتىق رەفەرەندۋم ناتيجەسىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ وكىلەتتىگى 2000 جىلعا دەيىن ۇزارتىلدى.
1999 جىلدىڭ 10 قاڭتارىندا وتكەن بالامالى سايلاۋدىڭ ناتيجەسiندە ن. نازاربايەۆ 79، 78 پروسەنت داۋىس الىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتi بولىپ قايتا سايلاندى.
2005 جىلدىڭ 4 جەلتوقسانىندا سايلاۋشىلاردىڭ 91، 5 پروسەنت داۋىسىن الىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى بولىپ قايتا سايلاندى.

2010 جىلدىڭ 14 ماۋسىمىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر كونستيتۋسيالىق زاڭدارىنا قازاقستان رەسپۋبليكاسى تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ – ەلباسىنىڭ قىزمەتىن قامتاماسىز ەتۋ سالاسىندا زاڭنامانى جەتىلدىرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» № 298 - ءىV قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋسيالىق زاڭى كۇشىنە ەندى.

2 - وقۋشى:
نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ 6 - شىلدە 1940 جىلى الماتى وبلىسى قاسكەلەڭ اۋدانىنداعى شامالعان اۋىلىندا تۋعان. بالالىق شاعى كەيدە ايتا بەرەتىنىمىزدەي تارشىلىق جاعدايدا ءوتتى. ۇلكەندەردىڭ مال باعۋىنا، باۋ - باقشا وسىرۋىنە كومەك كورسەتۋ كەرەك بولدى، شوپشەك تەرىپ، وتىن جاردى. ءوزى ەسكە العانداي، وسىرگەن از - ماز ونىمدەرىن ساتىپ، ءۇي - ىشىنە قاجەتتى زاتتار الۋ ءۇشىن ەسەك جەككەن اربامەن جاقىن ماڭداعى تەمىرجول ستانساسىنا بارۋ دەگەنىڭ كەرەمەت مەرەكە سانالعان. مەكتەپتى جاقسى وقىپ، جاقسى ءبىلىم الدى. اتا - اناسىن قاتتى قۇرمەت تۇتتى.

3 - وقۋشى:
نۇرسۇلتان بار دەپ نۇرىڭا سەنىڭ شومىلعانداي بوپ جۇرەم مەن،
بەينەڭدى كورسەم بەيمەزگىل كەزدە قاباعىمدى اشام تۇنەرگەن.
سۇيەمىز سەنى، سانامىز، ءسونىپ قالماي تۇرعاندا سۇيەمىز،
اللانىڭ بىزگە ءبىر ءوزى سەنىپ وكىلىسىڭ سەن جىبەرگەن.

4 - وقۋشى:
جەسىرگە پانا، قاشاندا قامقور بوپ ءجۇرسىڭ جەتىمگە،
انانىڭ ءتىلى، بالانىڭ ءتىلى سويلەي بىلەسىڭ نە تىلدە.
قالام تەربەسەك جۇرەك بەردى ەسەپ باسىنان وتكەن جىلدارعا،

5 - وقۋشى: «ەلباسىنا»
اۋىر كۇندى ارتىمىزعا تاستاۋى –
قيىن ساتتە قيىندىقتان قاشپاۋى.
ءتىلىم، ءدىنىم، ۇلتىم قايتا كوگەرگەن،
ەلباسىمىز نۇراعاڭنىڭ باستاۋى
تۋدى ۇستاپ تۋرا جولعا ءتۇسىرىپ،
جاس وتاننىڭ ءومىرىن دە ءتۇسىنىپ،
«ەلىم، جەرىم» دەپ ۇرانداپ تايسالماي،
ءبىر كەرەمەت جاسادى - اۋ كىسىلىك!

6 - وقۋشى:
ەلباسىمىز ساعان ماڭگى رازىمىز،
ۇلكەن - كىشى، اعايىندار – ءبارىمىز.
«ۇلتىم، ەلىم» دەپ قايعىرعان ۇلى جان،
ءسىز بىزدەردىڭ ءپىرىمىز دە، ءانىمىز.

7 - وقۋشى: ول ەرتە ەسەيدى، ورتا مەكتەپتى بىتىرە سالىسىمەن كەڭەس وداعىنداعى اسا ءىرى قاراعاندى مەتاللۋرگيا كومبيناتىنىڭ كولەمدى قۇرىلىسىنا اتتاندى. قۇرىلىستا ءبىراز ەڭبەك ەتكەننەن كەيىن ءبىر توپ قازاقستاندىقتارمەن ۋكراينانىڭ دنەپرودزەرجينسك قالاسىنا بارىپ مەتاللۋرگ – جۇمىسشى ماماندىعىن مەڭگەردى. بۇل شويىن قۇيۋشى، دومنا پەشىنىڭ كومەكشىسى جۇمىستارىن اتقاردى، ال كەيىنىرەك ينجەنەر دارەجەسىنە كوتەرىلدى.

8 - وقۋشى: سول جىلدارى ونىڭ باسشىلىق قاسيەتتەرى جارقىراپ كورىندى. قالالىق، وبلىستىق جانە رەسپۋبليكالىق كولەمدە باسشى ورگانداردا جاۋاپتى قىزمەتتەر اتقاردى. مەتاللۋرگيالىق كومبيناتىندا پارتكوم حاتشىسى، تەمىرتاۋ قالالىق، قاراعاندى وبلىستىق جانە رەسپۋبليكالىق پارتيا ۇيىمدارىندا ەكونوميكالىق سالاعا جاۋاپ بەرەتىن حاتشى بولدى.

9 - وقۋشى: ول قازاقستان ۇكىمەتىن باسقارعاندا 44 جاستا بولدى. وسىلايشا ونىڭ ساياسي ءومىربايانى باستالادى.
10 - وقۋشى: 1991 جىلى 1 - جەلتوقساندا رەسپۋبليكا جۇرتشىلىعى تۇڭعىش رەت نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتى رەسپۋبليكامىزدىڭ پرەزيدەنتى ەتىپ سايلاندى.

11 - وقۋشى: ەلباسى ۇلكەن ساياساتكەر بولۋىمەن قاتار جان - جاقتى دامىعان تۇلعا، بارلىق قازاق ازاماتتارى سياقتى جىلقىنى جاقسى كورەدى. سونداي - اق ونەرگە دە كوپ كوڭىل بولەتىن ادام. ول كىسىنىڭ «ەلىم مەنىڭ» جانە «ءۇشقوڭىر» اندەرى بار. بۇل اندەردىڭ ءسوزى ن. ابىشۇلىنىكى ەكەنىن ءبىز ماقتانىشپەن ايتامىز.
«ءۇشقوڭىر» ءانىن تىڭداۋ.

12 - وقۋشى: ن. نازاربايەۆ - بارىنەن بۇرىن ءوز مىندەتىن، ءوز تاعايىندالۋىن تەرەڭ سەزىنەتىن، ۇلەسىنە تيگەن مىندەتتى جاۋاپتى ءارى قاجىرلىقپەن اتقاراتىن ادام. ول ءار قادامىن شىن مانىسىندە وتە مۇقيات ەسەپتەيدى: ول ءۇشىن ساياساتشى بولۋ - بويعا بىتكەن دارىنمەن قاتار كۇن سايىنعى اسا اۋىر جۇمىس جانە ءومىر داعدىسى.

13 - وقۋشى: استانا - ق ر - نىڭ ساياسي، اكىمشىلىك جانە مادەني ورتالىعى. ەلباسى - ن. نازاربايەۆتىڭ جارلىعىنا سايكەس 1997 جىلى مۇندا بۇرىنعى استانامىز الماتىدان رەسپۋبليكانىڭ باسشى ورىندارى پرەزيدەنت كەڭەسى، ق ر - نىڭ ۇكىمەتى جانە پارلامەنت كوشىپ كەلدى. ەلىمىزدىڭ باسقارۋ جۇمىستارى وسى جەردەن جۇزەگە اسىرىلادى.

14 - وقۋشى: كەزىندە ن. ءا. نازاربايەۆ: «ەگەر كەلەشەكتە قولىمنان ءىس كەلەتىن ازامات بولا قالسام، قازاق دەگەن حالىقتى دۇنيەجۇزىنە تانىتىپ، تەرەزەسىن تەڭ ەتەر ەدىم»،- دەپ ارمانداعان بولاتىن.
جاسىراتىنى جوق، بۇگىندە اسقاق ارمانىن ورىندالدى. قازاقتى دۇنيە ءجۇزى تانىدى. ونىڭ كەڭ بايتاق دالاسىن، قازىناسى مول جەرىن، دارحان جاتقان بەيبىت ەلىن دۇنيەنىڭ ءتورت بۇرىشى بىلەدى.
كەزىندە نازاردان تىس جاتقان، ماتەريكتىڭ ورتاسىنداعى ورتالىق ازياداعى قازاق ەلى دە سىرتقى ساياساتتا ءوز ورنىن ايقىنداپ، تورتكۇل دۇنيەمەن اينالاسى از عانا ۋاقىت ىشىندە بايلانىس ورناتتى. ال ەل ومىرىندەگى وسىنداي ماڭىزدى تاريحي كەزەڭدەردە مەملەكەت باسشىسى ن. نازاربايەۆتىڭ قوسقان ۇلەسىنىڭ وراسان زور.

15 - وقۋشى: 1998 جىلى 10 - ماۋسىمدا جاڭا استانانىڭ رەسمي تۇساۋ كەسەرى بولدى. قالا ەسىل وزەنىنىڭ وڭ جاعالاۋىندا سارىارقانىڭ سولتۇستىك بولىگىندە ورنالاسقان.
كوتەرەدى شاڭىراق استانام اسقاق،
جاڭارىپ قالام، جاسارىپ دالام!
باسىڭنان سەرپى بوداندىق جۇگىن،
كەتپەيدى ويدان وتاندىق ۇعىم.
ارىستان جۇرەك، ايبىندى ەلىم،
تانيدى سەنى بار الەم بۇگىن.

16 - وقۋشى: 2006 جىلى 7 - قاڭتاردا ءانۇران قابىلداندى.
ەگەمەن ەلىم ءانۇرانى جاناردى،
“مەنىڭ قازاقستانىم” جەر جۇزىنە تارالدى.

17 - وقۋشى: حالقىم ايتقان جەر كوتەرەر ەل داڭقىن،
ەلىم ايتقان ەل كوتەرەر جەر داڭقىن.
پرەزيدەنتىم، ەلباسى، امان بولعاي،
ماڭگى جاسا، جاس قازاعىم، ءور حالقىم!

18 – وقۋشى ۋا، حالقىم، ءسوز ءقادىرىن بىلەسىڭ.
جاڭبىر جاۋماسا، جەر جەتىم،
باسشىسى بولماسا، ەل جەتىم.
كوسىلە شابار جەرىم بار،
تاۋ كوتەرگەن ەلىم بار.
قول باستايتىن ەرىم بار،
اتادان قالعان سارا جولىم بار.

قورىتىندى.
ءبىزدىڭ پرەزيدەنتىمىز – نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ مەملەكەت باسقارۋ ءىسى – ماشاقاتتى دا، مارتەبەلى مىندەت. باسشى باسقارعان ەل – ەڭ باي مەملەكەت، حالقى ەڭ باقىتتى حالىق. تاۋەلسىزدىگىمىزدى العاننان سوڭ حالىقتىڭ باسىن بىرىكتىرىپ ن. ءا. نازاربايەۆ تۇڭعىش ەلباسى بولدى. ەلباسىنىڭ باستاۋىمەن وتانىمىزدى الەمگە تانىلدى. ەلىم ەلدىگىن كورسەتتى، ەرلىگىن تانىتتى. قازاق حالقى ەگەمەندىگىن الىپ، تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزگەندە ءوز الدىمىزعا ەل بولا الاتىنىمىزعا كۇماندانعان جاندار بولعان ەكەن. ءبىراق ار - نامىستى تۋ ەتكەن اعالارىمىزدىڭ ايانباي ەڭبەك ەتۋى وسى نۇرلى كۇندەرگە جەتكىزدى.
ءان: «جاسا قازاقستان».

قىزىلوردا وبلىسى، شيەلى اۋدانى،
№244 ىبراي جاقايەۆ اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ
ينفورماتيكا ءپانى ءمۇعالىمى
سۇگىربايەۆا اقمارال ەسەي قىزى

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما