ەرتە تەمىر داۋىرىندەگى شىعىس قازاقستان
اتىراۋ وبلىسى، جىلىوي اۋدانى،
№3 جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ
تاريح ءپانى ءمۇعالىمى
مۋحامبەدياروۆا التىنگۇل جولىمبەت قىزى
ەجەلگى قازاقستان تاريحى 6 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەرتە تەمىر داۋىرىندەگى شىعىس قازاقستان
ساباقتىڭ ماقساتى: شىلىكتى دالاسىنان تابىلعان پاتشا قورعاندارى، بەرەل قورىمى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ
ءادىس - تاسىلدەر: اكت - نى پايدالانۋ، ستو، ديالوگ، وقۋ ءۇشىن باعالاۋ، جيىنتىق باعالاۋ، توپتىق جۇمىس
كۇتىلەتىن ناتيجەسى: «قازىمىر وقۋشى» وقىتىپ ۇيرەتۋ ويىنى ارقىلى شىعىس قازاقستاننىڭ تابيعات ەرەكشەلىكتەرىمەن حالقىنىڭ ەتنوستىق قۇرامى تۋرالى ءبىراز مالىمەت الادى.
توپ ءماتىندى تالداۋ بارىسىندا تاقىرىپتى مەڭگەرەدى.
باسقا توپقا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ ارقىلى تاريحي بىلىمدەرىن جەتىلدىرەدى.
تاقىرىپتى مەڭگەرۋ دەڭگەيىن تەكسەرەدى.
بىلىمدەرى قورىتىندىلانادى.
ءتوپقابولۋ. اريماسپى - شىعىس
ارگيپەيلەر - سولتۇستىك
يسسەدوندار – ورتالىق
ماسساگەتتەر - وڭتۇستىك
ءۇيتاپسىرماسىن سۇراۋ:
1 - توپ. ماسساگەتەر
«تاريح شاشۋى»
كير ------------------------------------- قازاقستاننىڭ ورتالىق بولىگىن الىپ جاتقان ايماق
توميريس ------------------------------ ەجەلگى گرەك تاريحشىسى
سولتۇستىك قازاقستان --------------«تاريحتىڭ اتاسى»
سارىارقا ----------------------------- ساق تايپالارىنىڭ پاتشايىمى
داريي --------------------------------- ريم تاريحشىسى
الەكساندر ماكەدونسكيي ------- اقمولا، قوستاناي
پومپەي تروگ ---------------
گەرودوت ----------------------------- پارسى پاتشاسى
سپيتامەن -------------------------- ماكەدونيا پاتشاسى
ارريان ------------------------------ گرەك - ماكەدون باسقىنشىلارىنا قارسى كۇرەس جۇرگىزگەن.
2 - توپ. ارگيپپەيلەر ءسوزجۇمباق (ەكپىندى)
1. تاسمولا مادەنيەتى ەسكەرتكىشتەرىندە قانداي وبالار كەزدەسەدى؟
2. قابىرگە نەمەن بىرگە مۇلىكتەر جەرلەنگەن؟
3. التاي مەن ەرتىس جاعالاۋىن مەكەندەگەن تايپالار؟
4. مالدى قىستا جايۋعا بايلانىستى قالىپتاسقان جايىلىم.
5. ەرتەدەگى گرەك گەوگرافى كىم؟
6. اتتارىن ساۋىتپەن قورعاعان كىمدەر؟
7. ۇلى جىبەك جولى ارقىلى وتكەن نەگىزگى تاۋار؟
8. ات ابزەلدەرى قانداي بەينەمەن اشەكەيلەندى؟
3 - توپ. اريماسپى (- وزاتتار) ءسوزجۇمباق.
كراسسۆوردتى دۇرىس شەشسەڭ، تىگىنەن بەرىلگەن توركوزدەردەن (شىعىس) قازاقستاندا ءومىر سۇرگەن تايپانىڭ اتىن وقيسىز.
1. ءۇشىنشى التىن ادامدى اشقان بەلگىلى ارحەولوگ (ابدەش تولەۋبايەۆ)
2. كەكىلىنەن قۇيرىعىنا دەيىن بۇكىل ابزەلدەردى التىنمەن اپتالىپ كۇمىسپەن كۇپتەلگەن سايگۇلىكتەر تابىلعان قورىم (بەرەل)
3. زەرگەرلىك ونەردەگى ءستيلدىڭ ءبىرى (پوليحرومدى)
4. بەرەل قورىمدارىن زەرتتەۋ جۇمىسىنا باسشىلىق ەتكەن بەلگىلى ارحەولوگ - عالىم (ز. ساماشيەۆ)
5. شىلىكتى قورىمىنان تابىلعان بەسجۇلدىز بەزەندىرىلگەن كوك ءتۇستى اسىل تاس. (لازۋريت)
6. ساق ءداۋىرىنىڭ 200 - دەن اسا وبالارى ورنالاسقان شىعىس قازاقستانداعى اۋدان (زايسان)
7. شىلىكتى قورىمىنداعى «التىن قورعانعا» جەرلەنگەن ادام
8. بەرەل قورىمىنداعى جىلقىنىڭ بەت پەردەسىندە بەينەلەنگەن بارىس تەكتەس مۇسىنشە.
جانا ساباقتىڭ تاقىرىبىن فيلمنەن ءۇزىندى كورسەتۋ ارقىلى انىقتايدى.
جاڭا تاقىرىپ بويىنشا ەلەكتروندى وقۋلىقتان مالىمەت بەرۋ.
«قازىمىر وقۋشى» وقىتىپ ۇيرەتۋ ويىنى
تاقىرىپ بويىنشا تاپسىرمالار
1، 2 – توپ وقۋلىق بويىنشا سۇراقتار قۇراستىرۋ
3، 4 – توپ تاقىرىپ بويىنشا حرونولوگيالىق كەستە قۇراستىرۋ
«كارتامەن جۇمىس» وقىتا ۇيرەتۋ ويىنى
1. تاپسىرما. ماسساگەتتەر، يسسەدوندار كارتادان قازاقستان ايماقتارىن انىقتاۋ (وڭتۇستىك، سولتۇستىك، باتىس، شىعىس، ورتالىق) مەكەندەگەن تايپالارىن جازادى
2 - تاپسىرما. ارگيپپەيلەر، اريماسپىلار
. قورىمداردى بەلگىلەيدى.
1 - توپ. (يسسەدوندار، سارماتتار)
1 - تاپسىرما.
شىعىس قازاقستاننىڭ تابيعات جاعدايىن سيپاتتاڭدار. شىعىس قازاقستاننىڭ تابيعات جاعدايىن سولتۇستىك قازاقستاننىڭ تابيعاتى، اۋا رايىمەن سالىستىرىڭدار.
2 - توپ (اريماسپى ) 2 - تاپسىرما ۆەنن دياگرامماسى (تاقتاعا ورىنداۋ )
شىلىكتى وباسى مەن بەسشاتىر وباسىنىڭ قۇرىلىسىن سالىستىرىڭدار.
- توپ (ارگيپپەيلەر) 3 - تاپسىرما.
عالىمدار 1998 جىلى ب. ز. ب. 5 - 4 عاسىرلارعا جاتاتىن بەرەل قورعانىن قازۋدى باستادى. بەرەل قورعانىنا قانشا جىل ەكەنىن ەسەپتەڭدەر.
ءبىزدىڭ زامانىمىزدان بۇرىن
ءبىزدىڭ زامان
تۇستەر بويىنشا ءبىرىن - ءبىرى باعالايدى.
ساباقتى وقۋشىلار قالاي تۇسىنگەنىڭ، كوڭىل - كۇيلەرىن اعاشقا تىلەك جازۋ ارقىلى باعالايدى.
وقۋشىلاردى باعالاۋ
ۇيگە تاپسىرماسى: ەرتە تەمىر داۋىرىندەگى شىعىس قازاقستان، جۇمىس داپتەرى1، 2، 3، 4 تاپسىرما.
«جاس زەرتتەۋشىنىڭ كۇندەلىگى». ارحەولوگيالىق ەسكەرتكىشتەردىڭ سالىستىرمالى كەستەسىن تولتىرادى.
«ءبىلىم بيرجاسى»
وقىتا ۇيرەتۋ ويىنى
سارى:
1. شىعىس قازاقستانداعى كۇرەتامىر سۋ جۇيەسى؟
2. شىعىس قازاقستان اۋماعىندا ورنالاسقان تاۋلار مەن جوتالاردى انىقتا؟
3. شىعىس قازاقستاننىڭ ورتالىق تۇسىن انىقتاڭدار؟
4. پاتشا قورعاندارى شوعىرلانعان اۋدان؟
5. پاتشا قورعاندارى كوپ شوعىرلانعان جەرى؟
6. 51 وبا قاي قورىمدا شوعىرلانعان انىقتا؟
7. الىپ قورعانداردىڭ كولەمىن انىقتا
قىزىل:
1. التىن قورعان وباسى قاي جىلى زەرتتەلگەن؟
2. التىن قورعان وباسىنىڭ قۇرلىسىن تولىق سيپاتتاپ بەر؟
3. التىن قورعان وباسىنا كىمدەر جەرلەنگەن؟
4. التىن قورعان وباسىنان قانداي تاريحي جادىگەرلەر تابىلعان؟
5. التىن قورعان وباسىنىڭ سالىنعان ۋاقىتى؟
6. زايسان اۋدانىندا ساق زامانىنان قالعان وبالار سانى؟
7.№1 وبانى اشقان زەرتتەۋشى كىم؟
8.№1 وبا قاي عاسىرعا جاتادى؟
جاسىل:
1.№1 وبانى سيپاتتاپ بەر؟
2. ساق زامانىندا بيلىكتىڭ بەلگىسى بولىپ سانالعان زات؟
3. قازاقستان جەرىندەگى ساقتاردىڭ پاتشالارى، باتىرلارى، اتاقتا اقسۇيەكتەرى جەرلەنگەن قورىمداردى اتاپ ءوت؟
4. 500 استام التىن قاپتىرما – تۇيمەشىكتەر تابىلعان قورىم؟
5. بەرەل كەزەنى قاي عاسىرلارعا جاتادى؟
6. بەرەل قورىمىن تولىق سيپاتتاپ بەر.
7. بەرەل قورىمدارىنداعى №11 وبانى تولىق سيپاتتاپ بەر؟
1، 2 – توپ وقۋلىق بويىنشا سۇراقتار قۇراستىرۋ
3، 4 – توپ تاقىرىپ بويىنشا حرونولوگيالىق كەستە قۇراستىرۋ.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
№3 جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ
تاريح ءپانى ءمۇعالىمى
مۋحامبەدياروۆا التىنگۇل جولىمبەت قىزى
ەجەلگى قازاقستان تاريحى 6 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەرتە تەمىر داۋىرىندەگى شىعىس قازاقستان
ساباقتىڭ ماقساتى: شىلىكتى دالاسىنان تابىلعان پاتشا قورعاندارى، بەرەل قورىمى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ
ءادىس - تاسىلدەر: اكت - نى پايدالانۋ، ستو، ديالوگ، وقۋ ءۇشىن باعالاۋ، جيىنتىق باعالاۋ، توپتىق جۇمىس
كۇتىلەتىن ناتيجەسى: «قازىمىر وقۋشى» وقىتىپ ۇيرەتۋ ويىنى ارقىلى شىعىس قازاقستاننىڭ تابيعات ەرەكشەلىكتەرىمەن حالقىنىڭ ەتنوستىق قۇرامى تۋرالى ءبىراز مالىمەت الادى.
توپ ءماتىندى تالداۋ بارىسىندا تاقىرىپتى مەڭگەرەدى.
باسقا توپقا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ ارقىلى تاريحي بىلىمدەرىن جەتىلدىرەدى.
تاقىرىپتى مەڭگەرۋ دەڭگەيىن تەكسەرەدى.
بىلىمدەرى قورىتىندىلانادى.
ءتوپقابولۋ. اريماسپى - شىعىس
ارگيپەيلەر - سولتۇستىك
يسسەدوندار – ورتالىق
ماسساگەتتەر - وڭتۇستىك
ءۇيتاپسىرماسىن سۇراۋ:
1 - توپ. ماسساگەتەر
«تاريح شاشۋى»
كير ------------------------------------- قازاقستاننىڭ ورتالىق بولىگىن الىپ جاتقان ايماق
توميريس ------------------------------ ەجەلگى گرەك تاريحشىسى
سولتۇستىك قازاقستان --------------«تاريحتىڭ اتاسى»
سارىارقا ----------------------------- ساق تايپالارىنىڭ پاتشايىمى
داريي --------------------------------- ريم تاريحشىسى
الەكساندر ماكەدونسكيي ------- اقمولا، قوستاناي
پومپەي تروگ ---------------
گەرودوت ----------------------------- پارسى پاتشاسى
سپيتامەن -------------------------- ماكەدونيا پاتشاسى
ارريان ------------------------------ گرەك - ماكەدون باسقىنشىلارىنا قارسى كۇرەس جۇرگىزگەن.
2 - توپ. ارگيپپەيلەر ءسوزجۇمباق (ەكپىندى)
1. تاسمولا مادەنيەتى ەسكەرتكىشتەرىندە قانداي وبالار كەزدەسەدى؟
2. قابىرگە نەمەن بىرگە مۇلىكتەر جەرلەنگەن؟
3. التاي مەن ەرتىس جاعالاۋىن مەكەندەگەن تايپالار؟
4. مالدى قىستا جايۋعا بايلانىستى قالىپتاسقان جايىلىم.
5. ەرتەدەگى گرەك گەوگرافى كىم؟
6. اتتارىن ساۋىتپەن قورعاعان كىمدەر؟
7. ۇلى جىبەك جولى ارقىلى وتكەن نەگىزگى تاۋار؟
8. ات ابزەلدەرى قانداي بەينەمەن اشەكەيلەندى؟
3 - توپ. اريماسپى (- وزاتتار) ءسوزجۇمباق.
كراسسۆوردتى دۇرىس شەشسەڭ، تىگىنەن بەرىلگەن توركوزدەردەن (شىعىس) قازاقستاندا ءومىر سۇرگەن تايپانىڭ اتىن وقيسىز.
1. ءۇشىنشى التىن ادامدى اشقان بەلگىلى ارحەولوگ (ابدەش تولەۋبايەۆ)
2. كەكىلىنەن قۇيرىعىنا دەيىن بۇكىل ابزەلدەردى التىنمەن اپتالىپ كۇمىسپەن كۇپتەلگەن سايگۇلىكتەر تابىلعان قورىم (بەرەل)
3. زەرگەرلىك ونەردەگى ءستيلدىڭ ءبىرى (پوليحرومدى)
4. بەرەل قورىمدارىن زەرتتەۋ جۇمىسىنا باسشىلىق ەتكەن بەلگىلى ارحەولوگ - عالىم (ز. ساماشيەۆ)
5. شىلىكتى قورىمىنان تابىلعان بەسجۇلدىز بەزەندىرىلگەن كوك ءتۇستى اسىل تاس. (لازۋريت)
6. ساق ءداۋىرىنىڭ 200 - دەن اسا وبالارى ورنالاسقان شىعىس قازاقستانداعى اۋدان (زايسان)
7. شىلىكتى قورىمىنداعى «التىن قورعانعا» جەرلەنگەن ادام
8. بەرەل قورىمىنداعى جىلقىنىڭ بەت پەردەسىندە بەينەلەنگەن بارىس تەكتەس مۇسىنشە.
جانا ساباقتىڭ تاقىرىبىن فيلمنەن ءۇزىندى كورسەتۋ ارقىلى انىقتايدى.
جاڭا تاقىرىپ بويىنشا ەلەكتروندى وقۋلىقتان مالىمەت بەرۋ.
«قازىمىر وقۋشى» وقىتىپ ۇيرەتۋ ويىنى
تاقىرىپ بويىنشا تاپسىرمالار
1، 2 – توپ وقۋلىق بويىنشا سۇراقتار قۇراستىرۋ
3، 4 – توپ تاقىرىپ بويىنشا حرونولوگيالىق كەستە قۇراستىرۋ
«كارتامەن جۇمىس» وقىتا ۇيرەتۋ ويىنى
1. تاپسىرما. ماسساگەتتەر، يسسەدوندار كارتادان قازاقستان ايماقتارىن انىقتاۋ (وڭتۇستىك، سولتۇستىك، باتىس، شىعىس، ورتالىق) مەكەندەگەن تايپالارىن جازادى
2 - تاپسىرما. ارگيپپەيلەر، اريماسپىلار
. قورىمداردى بەلگىلەيدى.
1 - توپ. (يسسەدوندار، سارماتتار)
1 - تاپسىرما.
شىعىس قازاقستاننىڭ تابيعات جاعدايىن سيپاتتاڭدار. شىعىس قازاقستاننىڭ تابيعات جاعدايىن سولتۇستىك قازاقستاننىڭ تابيعاتى، اۋا رايىمەن سالىستىرىڭدار.
2 - توپ (اريماسپى ) 2 - تاپسىرما ۆەنن دياگرامماسى (تاقتاعا ورىنداۋ )
شىلىكتى وباسى مەن بەسشاتىر وباسىنىڭ قۇرىلىسىن سالىستىرىڭدار.
- توپ (ارگيپپەيلەر) 3 - تاپسىرما.
عالىمدار 1998 جىلى ب. ز. ب. 5 - 4 عاسىرلارعا جاتاتىن بەرەل قورعانىن قازۋدى باستادى. بەرەل قورعانىنا قانشا جىل ەكەنىن ەسەپتەڭدەر.
ءبىزدىڭ زامانىمىزدان بۇرىن
ءبىزدىڭ زامان
تۇستەر بويىنشا ءبىرىن - ءبىرى باعالايدى.
ساباقتى وقۋشىلار قالاي تۇسىنگەنىڭ، كوڭىل - كۇيلەرىن اعاشقا تىلەك جازۋ ارقىلى باعالايدى.
وقۋشىلاردى باعالاۋ
ۇيگە تاپسىرماسى: ەرتە تەمىر داۋىرىندەگى شىعىس قازاقستان، جۇمىس داپتەرى1، 2، 3، 4 تاپسىرما.
«جاس زەرتتەۋشىنىڭ كۇندەلىگى». ارحەولوگيالىق ەسكەرتكىشتەردىڭ سالىستىرمالى كەستەسىن تولتىرادى.
«ءبىلىم بيرجاسى»
وقىتا ۇيرەتۋ ويىنى
سارى:
1. شىعىس قازاقستانداعى كۇرەتامىر سۋ جۇيەسى؟
2. شىعىس قازاقستان اۋماعىندا ورنالاسقان تاۋلار مەن جوتالاردى انىقتا؟
3. شىعىس قازاقستاننىڭ ورتالىق تۇسىن انىقتاڭدار؟
4. پاتشا قورعاندارى شوعىرلانعان اۋدان؟
5. پاتشا قورعاندارى كوپ شوعىرلانعان جەرى؟
6. 51 وبا قاي قورىمدا شوعىرلانعان انىقتا؟
7. الىپ قورعانداردىڭ كولەمىن انىقتا
قىزىل:
1. التىن قورعان وباسى قاي جىلى زەرتتەلگەن؟
2. التىن قورعان وباسىنىڭ قۇرلىسىن تولىق سيپاتتاپ بەر؟
3. التىن قورعان وباسىنا كىمدەر جەرلەنگەن؟
4. التىن قورعان وباسىنان قانداي تاريحي جادىگەرلەر تابىلعان؟
5. التىن قورعان وباسىنىڭ سالىنعان ۋاقىتى؟
6. زايسان اۋدانىندا ساق زامانىنان قالعان وبالار سانى؟
7.№1 وبانى اشقان زەرتتەۋشى كىم؟
8.№1 وبا قاي عاسىرعا جاتادى؟
جاسىل:
1.№1 وبانى سيپاتتاپ بەر؟
2. ساق زامانىندا بيلىكتىڭ بەلگىسى بولىپ سانالعان زات؟
3. قازاقستان جەرىندەگى ساقتاردىڭ پاتشالارى، باتىرلارى، اتاقتا اقسۇيەكتەرى جەرلەنگەن قورىمداردى اتاپ ءوت؟
4. 500 استام التىن قاپتىرما – تۇيمەشىكتەر تابىلعان قورىم؟
5. بەرەل كەزەنى قاي عاسىرلارعا جاتادى؟
6. بەرەل قورىمىن تولىق سيپاتتاپ بەر.
7. بەرەل قورىمدارىنداعى №11 وبانى تولىق سيپاتتاپ بەر؟
1، 2 – توپ وقۋلىق بويىنشا سۇراقتار قۇراستىرۋ
3، 4 – توپ تاقىرىپ بويىنشا حرونولوگيالىق كەستە قۇراستىرۋ.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
پاۆلودار وبلىسى، ەستىس اۋدانى، گولۋبوۆكا اۋىلى
