قازاقستاننىڭ رەسەي قۇرامىنا كىرۋى
ءپان ءمۇعالىمى: سمايلوۆا ر.
قازاقستان تاريحى 10 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاقستاننىڭ رەسەي قۇرامىنا كىرۋى
ساباقتىڭ ماقساتى: قازاقستاننىڭ رەسەيگە قوسىلۋىنىڭ العىشارتتارى مەن سەبەپتەرىن، سالدارىن ايقىنداي ءبىلۋ.
ساباقتىڭ مىندەتتەرى:
▪ رەسەيگە قوسىلۋداعى باستى سەبەپتەردى تالقىلاپ سارالاي الادى
▪ ساۋاتتى تالداۋعا ۇيرەنەدى
▪ ءبىر - ءبىرىنىڭ پىكىرىن، ويىن تىڭداۋ ارقىلى سويلەۋگە داعدىلانادى
ساباقتىڭ ءتيپى: قورىتىندى ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى: قايتالاۋ ساباعى
ساباقتىڭ ءادىسى: وي قوزعاۋ، سۇراق - جاۋاپ، ەكى جاقتى كۇندەلىك، رافت
ساباققا قاجەتتى قۇرالدار مەن كورنەكىلىكتەر: ينتەراكتيۆتى تاقتا، كەسپە قاعازدار، سلايد، بەينە سۇراقتار
ساباقتىڭ جوسپارى:
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
- وقۋشىلارمەن امانداسىپ، نازارلارىن ساباققا اۋدارۋ.
- وقۋشىلارمەن بىرىگە وتىرىپ ساباقتىڭ ماقساتىن ايقىنداپ الامىن.
1. وي قوزعاۋ
/ شارتى: سوزدەردىڭ ماعىناسىن اشۋ/ وقۋشىلار جۇپپەن، توپپەن وتىرىپ جۇمىس جاسايدى
1) حالىق
2) بودان
3) كوتەرىلىس
2. سەن بىلەسىڭ بە؟ وقۋشىلار جەكە وتىرىپ ورىندايدى، جاۋاپتارىنىڭ دۇرىستىعىن دالەل كەلتىرە وتىرىپ جەكىزەدى.
تاپسىرمالار
«قازاق دالاسىنىڭ ليكۋرگى» اتانعان، «قوي ۇستىندە بوزتورعاي جۇمىرتقالاعان زاماندى» نەگىزدەگەن بيلەۋشى تاۋكە حان بولدى.
1635، 1643، 1652 جج. قازاقتارعا قارسى جورىقتى باسقارعان جوڭعار قوڭتايشىسى سەبان - رابدان ەدى.
جوڭعارلار قازاق جەرىنە 7 باعىتتا 700 مىڭ اسكەرىمەن كىرگەن
1819جىلى سۇيىك سۇلتان باستاعان رۋلار رەسەيگە قوسىلۋعا نيەت بىلدىرەدى.
1860 جىلى ۆەرنىي بەكىنىسى بوي كوتەردى.
1859 جىلى قاستەك بەكىنىسى وسى ولكەدەگى ستراتەگيالىق ماڭىزدى كۇشتى پۋنكتكە اينالدى.
1715 جىلى قاراقۇمدا قۇرىلتاي جيىنى ءوتتى
ۆەرنىي بەكىنىسىنە ەڭ العاش 1000 ورىس سولداتىن ورنالاستىردى.
سىرىم دات ۇلى رەسەيلىكتەرمەن كەلىسىمگە كەلۋگە تىرىستى
بەينە تاسپا سۇراقتارى
«ءبىز.... ماعان قاراستى ورتا ءجۇز بەن كىشى ءجۇزدىڭ كوپتەگەن.... حالقىمەن ءسىزدىڭ الدىڭىزدا كۇللىمىز باس يەمىز.... ءسىزدىڭ قامقورلىعىڭىزدا بولساق دەيمىز».
سۇراق: بۇل قاي حاننىڭ حاتىنان الىنعان
دۇرىس جاۋابى: ءابىلحايىردىڭ اننا يونوۆاعا جازعان حاتى
«سىرىم باستاعان قارۋلى توپتار توسىننان شابۋىل جاسايدى، تەز ارادا جوق بولادى. ونىڭ ارتىنان قۋعانمەن ەشكىم جەتە المايدى»
سۇراق: سىرىمعا بۇنداي انىقتامانى كىم بەرۋى مۇمكىن
دۇرىس جاۋابى: سۋۆوروۆ
1825 - 1840 جىلدارى ارالىعىندا ولار ءبىزدىڭ اۋىلدارىمىزدى 15 رەت توناۋعا، تالاۋعا سالدى. مۇنداي وزبىرلىقپەن توناۋعا، تالاۋعا، كىسىلەرىمىزدى شىداي الماعان ءبىز، بەتىمىز اۋعان جاققا كوشۋگە ءماجبۇر بولدىق. ءبىراق مۇندا دا ولار تىنىشتىق بەرمەدى. سوندىقتان مەن قولىما قارۋ الىپ، حالقىمنىڭ ۇلى كۇرەسىن باسقارۋعا شىقتىم.
سۇراق: اڭگىمە كىم تۋرالى بولىپ وتىر
دۇرىس جاۋابى: كەنەسارى قاسىم ۇلى
جەر جاعدايىن ۇقىپتاپ پايدالانىپ، ەسكى جاركەنت قالاسىن كۇنشىلىك جەردەگى قوسقولاڭ تاۋىنىڭ اراسىندا بەرىك بەكىگەن بۇل حاننىڭ 500 ساربازى جوڭعاردىڭ 50 مىڭ اسكەرىنە قاسقايىپ قارسى تۇرادى. از قولدى تاپتاپ وتپەك بولىپ، قيىن قياعا ۇمتىلعان دۇشپان اسكەرى 10 مىڭ ادامنان ايىرىلادى.
وسى كەزدە بۇل حانعا كومەك 20 مىڭ اسكەرىمەن الشىن ءجالاڭتوس باتىر جوڭعار جاۋىنگەرلەرىنىڭ تۋ سىرتىنان شابۋىلعا شىعادى.
سۇراق: بۇل ەرلىك قاي جىلى، قازاقتىڭ قاي حانى كورسەتكەن ەدى؟
جاۋابى: 1643 ج سالقام جاڭگىر
ەكى جاقتى كۇندەلىك / شارتى: قازاق جەرىنىڭ رەسەيگە قوسىلۋىنىڭ ءتيىمدى، ءتيىمسىز جاقتارىن اجىراتۋ/
ءتيىمدى
1. قازاق ەلى جوڭعار تەپكىسىنەن قۇتىلدى.
2. ورتا ازيا حاندىقتارىنىڭ وزبىرلىعىنان قۇتىلدى.
3. باتىس مادەنيەتى مەن عىلىمىن يگەردى
ءتيىمسىز
1. قازاق حالقى ۇلان - بايتاق جەرىنەن ايىرىلدى
2. ورىستاندىرۋ ساياساتىنان زارداپ شەكتى.
3. ۇلتتىق تۇتاستىعىن جوعالتتى
4. تابيعي بايلىعىن سارپ ەتتى.
5. ءداستۇرلى شارۋاشىلىعى كۇيرەدى.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
قازاقستان تاريحى 10 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاقستاننىڭ رەسەي قۇرامىنا كىرۋى
ساباقتىڭ ماقساتى: قازاقستاننىڭ رەسەيگە قوسىلۋىنىڭ العىشارتتارى مەن سەبەپتەرىن، سالدارىن ايقىنداي ءبىلۋ.
ساباقتىڭ مىندەتتەرى:
▪ رەسەيگە قوسىلۋداعى باستى سەبەپتەردى تالقىلاپ سارالاي الادى
▪ ساۋاتتى تالداۋعا ۇيرەنەدى
▪ ءبىر - ءبىرىنىڭ پىكىرىن، ويىن تىڭداۋ ارقىلى سويلەۋگە داعدىلانادى
ساباقتىڭ ءتيپى: قورىتىندى ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى: قايتالاۋ ساباعى
ساباقتىڭ ءادىسى: وي قوزعاۋ، سۇراق - جاۋاپ، ەكى جاقتى كۇندەلىك، رافت
ساباققا قاجەتتى قۇرالدار مەن كورنەكىلىكتەر: ينتەراكتيۆتى تاقتا، كەسپە قاعازدار، سلايد، بەينە سۇراقتار
ساباقتىڭ جوسپارى:
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
- وقۋشىلارمەن امانداسىپ، نازارلارىن ساباققا اۋدارۋ.
- وقۋشىلارمەن بىرىگە وتىرىپ ساباقتىڭ ماقساتىن ايقىنداپ الامىن.
1. وي قوزعاۋ
/ شارتى: سوزدەردىڭ ماعىناسىن اشۋ/ وقۋشىلار جۇپپەن، توپپەن وتىرىپ جۇمىس جاسايدى
1) حالىق
2) بودان
3) كوتەرىلىس
2. سەن بىلەسىڭ بە؟ وقۋشىلار جەكە وتىرىپ ورىندايدى، جاۋاپتارىنىڭ دۇرىستىعىن دالەل كەلتىرە وتىرىپ جەكىزەدى.
تاپسىرمالار
«قازاق دالاسىنىڭ ليكۋرگى» اتانعان، «قوي ۇستىندە بوزتورعاي جۇمىرتقالاعان زاماندى» نەگىزدەگەن بيلەۋشى تاۋكە حان بولدى.
1635، 1643، 1652 جج. قازاقتارعا قارسى جورىقتى باسقارعان جوڭعار قوڭتايشىسى سەبان - رابدان ەدى.
جوڭعارلار قازاق جەرىنە 7 باعىتتا 700 مىڭ اسكەرىمەن كىرگەن
1819جىلى سۇيىك سۇلتان باستاعان رۋلار رەسەيگە قوسىلۋعا نيەت بىلدىرەدى.
1860 جىلى ۆەرنىي بەكىنىسى بوي كوتەردى.
1859 جىلى قاستەك بەكىنىسى وسى ولكەدەگى ستراتەگيالىق ماڭىزدى كۇشتى پۋنكتكە اينالدى.
1715 جىلى قاراقۇمدا قۇرىلتاي جيىنى ءوتتى
ۆەرنىي بەكىنىسىنە ەڭ العاش 1000 ورىس سولداتىن ورنالاستىردى.
سىرىم دات ۇلى رەسەيلىكتەرمەن كەلىسىمگە كەلۋگە تىرىستى
بەينە تاسپا سۇراقتارى
«ءبىز.... ماعان قاراستى ورتا ءجۇز بەن كىشى ءجۇزدىڭ كوپتەگەن.... حالقىمەن ءسىزدىڭ الدىڭىزدا كۇللىمىز باس يەمىز.... ءسىزدىڭ قامقورلىعىڭىزدا بولساق دەيمىز».
سۇراق: بۇل قاي حاننىڭ حاتىنان الىنعان
دۇرىس جاۋابى: ءابىلحايىردىڭ اننا يونوۆاعا جازعان حاتى
«سىرىم باستاعان قارۋلى توپتار توسىننان شابۋىل جاسايدى، تەز ارادا جوق بولادى. ونىڭ ارتىنان قۋعانمەن ەشكىم جەتە المايدى»
سۇراق: سىرىمعا بۇنداي انىقتامانى كىم بەرۋى مۇمكىن
دۇرىس جاۋابى: سۋۆوروۆ
1825 - 1840 جىلدارى ارالىعىندا ولار ءبىزدىڭ اۋىلدارىمىزدى 15 رەت توناۋعا، تالاۋعا سالدى. مۇنداي وزبىرلىقپەن توناۋعا، تالاۋعا، كىسىلەرىمىزدى شىداي الماعان ءبىز، بەتىمىز اۋعان جاققا كوشۋگە ءماجبۇر بولدىق. ءبىراق مۇندا دا ولار تىنىشتىق بەرمەدى. سوندىقتان مەن قولىما قارۋ الىپ، حالقىمنىڭ ۇلى كۇرەسىن باسقارۋعا شىقتىم.
سۇراق: اڭگىمە كىم تۋرالى بولىپ وتىر
دۇرىس جاۋابى: كەنەسارى قاسىم ۇلى
جەر جاعدايىن ۇقىپتاپ پايدالانىپ، ەسكى جاركەنت قالاسىن كۇنشىلىك جەردەگى قوسقولاڭ تاۋىنىڭ اراسىندا بەرىك بەكىگەن بۇل حاننىڭ 500 ساربازى جوڭعاردىڭ 50 مىڭ اسكەرىنە قاسقايىپ قارسى تۇرادى. از قولدى تاپتاپ وتپەك بولىپ، قيىن قياعا ۇمتىلعان دۇشپان اسكەرى 10 مىڭ ادامنان ايىرىلادى.
وسى كەزدە بۇل حانعا كومەك 20 مىڭ اسكەرىمەن الشىن ءجالاڭتوس باتىر جوڭعار جاۋىنگەرلەرىنىڭ تۋ سىرتىنان شابۋىلعا شىعادى.
سۇراق: بۇل ەرلىك قاي جىلى، قازاقتىڭ قاي حانى كورسەتكەن ەدى؟
جاۋابى: 1643 ج سالقام جاڭگىر
ەكى جاقتى كۇندەلىك / شارتى: قازاق جەرىنىڭ رەسەيگە قوسىلۋىنىڭ ءتيىمدى، ءتيىمسىز جاقتارىن اجىراتۋ/
ءتيىمدى
1. قازاق ەلى جوڭعار تەپكىسىنەن قۇتىلدى.
2. ورتا ازيا حاندىقتارىنىڭ وزبىرلىعىنان قۇتىلدى.
3. باتىس مادەنيەتى مەن عىلىمىن يگەردى
ءتيىمسىز
1. قازاق حالقى ۇلان - بايتاق جەرىنەن ايىرىلدى
2. ورىستاندىرۋ ساياساتىنان زارداپ شەكتى.
3. ۇلتتىق تۇتاستىعىن جوعالتتى
4. تابيعي بايلىعىن سارپ ەتتى.
5. ءداستۇرلى شارۋاشىلىعى كۇيرەدى.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
