ەسىرتكىسىز ءومىر عاجايىپ
قىزىلوردا وپد ەققىقب تاراپىنان جاريالانعان بايقاۋعا
ادامعا بەرىلگەن قۇندىلىق – ءومىر بولسا، بايلىق-دەنساۋلىق. ءومىر جان بىتكەنگە ءبىر-اق رەت بەرىلەتىنى حاق. ءبىراق ، قوعامدا وسى از عانا ءومىرىن ءولىم ەتىپ، دەنساۋلىعىن قور ەتىپ جۇرگەن قانشاما ادام بار؟! ولاردىڭ ءبىرىزدى، جارتىسى- ەسىرتكىگە تاۋەلدى، ناشاقور ادامدار. ەسىرتكى – ادامدى جادىنان، ەسىنەن ايىراتىن زات. باعزى زاماننان بەرگى قازىرگى زاماننىڭ ىندەتىنە اينالعان بۇل زات كوكنار وسىمدىگىنەن جاسالادى. كوكنار - قازىردە ءتۇرلى دارى-دارمەك جاسايتىن زات بولعانىمەن، زامان قاسىرەتىن تۋدىرۋشى. قوعامدا ەسىرتكى قولداناتىن ادامداردىڭ دەنى كوبى- ورتا بۋىن وكىلدەرى، جاسوسپىرىمدەر. جاسوسپىرىمدەردىڭ ەسىرتكىگە تاۋەلدىلىگى بىلمەستىكتەن باستالادى.مەديسينا سالاسىندا كوبىنە كوكناردى قولدانعاندىقتان، ءجاسوسپىرىمنىڭ قۇرامىندا ەسىرتكى بار دارى-دارمەكتى قولدانۋى ناشاقورلىق بەلگىسىنە اينالادى. ال ورتا بۋىن وكىلدەرى جانە جاسوسپىرىمدەر جامان ورتاعا ءتۇسىپ نەمەسە پسيحولوگيالىق جاعدايىنىڭ ناتيجەسىندە ەسىرتكى قابىلداۋىنا ءماجبۇر بولادى دەپ ويلايمىن.
جاقسى، ءماندى ءومىرىڭدى قور قىلىپ نە كەرەك؟ ەسىرتكىنى ءبىر ساتتىك قىزىق ءۇشىن پايدالانىپ، كەيىننەن وعان اۋەس بولۋ ءومىرىڭدى قىزىقتى قىلمايدى، كەرىسىنشە، ءومىرىڭ قور بولادى. ەسىرتكى قولدانعاندا ءبىرىنشى، دەنساۋلىعىڭ ناشارلايدى، ەكىنشى، ءومىرىڭ قىسقارادى. ەسىرتكى تۇتىنۋدىڭ العاشقى بەلگىلەرى بايقالعانىمەن، بىردەن، مەديسينا جانە پوليسەي وكىلدەرىمەن كەڭەسۋگە كەڭەس بەرەمىن. بىلۋىمشە، ەسىرتكىنى تۇتىنعاننان كەيىن، ۋاقىت وتە كەلە ادام ول ەسىرتكىنىڭ تاعى ارتىق مولشەرىن ىزدەي باستايدى. ال ول مولشەردى تابا الماسا، ادام وتە قاتتى اۋىر ازاپ شەگەدى ەكەن. بۇل رەتتە، ونىڭ ەسىرتكىنىڭ ارتىق مولشەرىن ىزدەۋدەگى بارعان امالدارىمەن ،ونىڭ باسقا ادامدارعا زيانىن ايتساق، زاردابى كوپ ماسەلە. سونىمەن قاتار، ءوز ەلىمىزدە ەسىرتكى قولدانۋ مەن ەسىرتكى ساۋداسىنا قاتاڭ تىيىم سالىنعان. قولدانعان جاعدايدا جانە ەسىرتكى ساۋداسىن جۇرگىزگەن جاعدايدا ق ر قىلمىستىق ىس-جۇرگىزۋ كودەكسىنە وراي، اسا ءىرى ەسىرتكى كونترابانداسى ءۇشىن – 15 جىلدان 20 جىلعا دەيىن نەمەسە ءومىر بويى باس بوستاندىعىنان ايىرۋ، ت.ب. وسىنداي جاعدايلاردا ارنايى شارالار قولدانىلادى ەكەن. مىنە، ەسىرتكى تۇتىنۋدىڭ وزىڭە دە، ومىرىڭە دە وسىنداي زاردابى بار.
جاھاندىق كەڭىستىكتە ، قوعام جادىندا ازۋلى اجداھاداي بەلەڭ الىپ تۇرعان، ۇرپاق الدىنداعى ماڭىزدى ماسەلە- ناشاقورلىق، ەسىرتكىلىك. وسى ماسەلەدە قازىرگى قوعام جاعدايىنا قاراساق، حح عاسىردان بەرى ازيا دالاسىندا ەسىرتكى تۇتىنۋشى، تاسىمالداۋشى ادامداردىڭ سانى ارتقان. ياعني، بۇل -دۇنيەجۇزىلىك كەڭىستىگىمىزدە قاسىرەتىمىز ارتۋ ۇستىندە دەگەن ءسوز . بۇل ورايدا ، «ەسىرتكىگە جول جوق!» دەپ ۇرانداتقانداي، ەسىرتكىگە قارسى كۇرەسۋگە شاقىرامىن! امەريكالىق جازۋشى دجەك لوندون «ءومىر ءبىر-اق رەت بەرىلەدى. سوندىقتان نەگە ونى پايدالى قىلىپ وتكىزبەسكە؟» دەپ ايتقانداي، ەسىرتكىمەن ءومىرىڭدى قورلاعانشا، ەسىرتكىسىز ءومىرىڭدى پايدالى ىسكە جۇمسا!
ەسىرتكى-ىندەت، قوعام ماسەلەسىن
ۇمىتپا، ول-قاسىرەت ەكەندىگىن.
بولسىن - دەنىڭ ساۋ، كۇنىڭ ءماندى
عاجايىپ ەسىرتكىسىز ءومىرىڭ.
امانگەلدييەۆا اياجان
قىزىلوردا وبلىسى،شيەلى اۋدانى
№45 «اق وردا» مەكتەپ-گيمنازياسى
You Might Also Like
-
تاۋەلسىزدىك! وسىناۋ ۇلى ءسوزدى ەستىگەندە جانىمىز جادىراپ سالا بەرەدى. ونىسى دۇرىس، ويتكەنى، وسى تاۋەلسىزدىك اتا-بابامىز عاسىرلار بويى اڭساعان مۇراتى. تاۋەلسىزدىككە جەتۋ جولىندا قازاقستان اتتى بايتاق...
-
قوعام ۇزدىكسىز دامۋ ۇستىندە، كۇنبە-كۇن ءتۇرلى وزگەرىس، ءتۇرلى جاڭالىق، اقپاراتتىق تەحنولوگيا دامۋىندا قارقىندىلىق، ادام سەنگىسىز تاڭعاجايىپ عىلىمي وزگەرىستەر بولۋدا. جاھاندانۋدىڭ جاڭا بەلەسىنە كوتەرى...
