عالىمدار مەكتەپ باعدارلاماسىنان «قازاقستان گەوگرافياسى» ءپانىن تاپپاي قالدى
بۇگىن پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ جالپى وتىرىسىندا دەپۋتات باقىتگۇل حامەنوۆا قازاقستان گەوگرافياسىنا قاتىستى ماسەلە كوتەرىپ، ق ر پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى ەربولات دوسايەۆقا دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى.
«بيىلعى جىلدىڭ باسىندا ءماجىلىس دەپۋتاتتارى وڭىرلەرگە ساپار بارىسىندا ەل تاريحىندا ءىزى قالعان عالىمدار مەن بەلگىلى ۇستازداردىڭ، ۇلت جاناشىرلارىنىڭ ءۇنى مەن نازىن ەستىپ قايتتى. ناقتىراق ايتساق - جالپىعا ءبىلىم بەرۋ ستاندارتىنان كەيىن وقۋ باعدارلاماسىن ازىرلەگەن جاۋاپتى ماماندار باستى ءجايتتى ەسكەرمەي قالعان. كەزەڭ-كەزەڭمەن ەنگىزىلگەن وزگەرىستەر قاتارىنان ەلىمىزدىڭ ەگەمەندىگىن تانىتاتىن ءپان - «قازاقستان گەوگرافياسىن» جەكە ءپان رەتىندە تاپپادىق. دۇنيەجۇزىندەگى بارلىق ەل وزدەرىنىڭ تاۋەلسىزدىگىن تانىتۋ ءۇشىن گەوگرافياسىن جەكە ءپان رەتىندە وقىتاتىندىعى انىق. جەر كولەمى بويىنشا ەڭ كىشكەنتاي مەملەكەتتەردىڭ ءوزى بۇل ءتىزىمنىڭ الدىندا. ال قازاقستان رەسپۋبليكاسى 193 مەملەكەتتىڭ ىشىندە 9-ورىندى يەلەنگەن»، - دەپ توقتالدى دەپۋتات.
وسى ورايدا ول رەسەي، قىرعىزستان، وزبەكستان ەلدەرى ءتول گەوگرافياسىن مەڭگەرۋدى ءۇش جىلعا جۋىق ۋاقىتتى قامتىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى.
«بىزدە قازاقستان گەوگرافياسى 1993 جىلدان باستاپ مەكتەپ قابىرعاسىندا وقىتىلىپ كەلەدى. اپتاسىنا اۋپىرىمدەپ وقىتاتىن ەكى ساعاتتىڭ ءوزى بۇگىندە كوزدەن بۇلبۇل ۇشقالى تۇر. ەلباسى ن.ءا. نازاربايەۆتىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» ماقالاسىندا: «تۋعان جەردىڭ ءاربىر سايى مەن قىرقاسى، تاۋى مەن وزەنى تاريحتان سىر شەرتەدى. ءاربىر جەر اتاۋىنىڭ توركىنى تۋرالى تالاي-تالاي اڭىزدار مەن اڭگىمەلەر بار. ول ءۇشىن «قازاقستاننىڭ قاسيەتتى، رۋحاني قۇندىلىقتارى» نەمەسە «قازاقستاننىڭ كيەلى جەرلەرىنىڭ گەوگرافياسى» جوباسى كەرەك دەدى. ەلىمىز بەن جەرىمىزدىڭ تاريحى مەن گەوگرافياسىن تەرەڭ تانىتۋ ەلباسىنىڭ الدىمىزعا قويىپ وتىرعان ناقتى باعىتى. بىزدە ستاندارت پەن باعدارلامانى اتتاپ ءوتىپ، وقۋلىق شىعارۋ سانگە اينالعان با؟ سوزىمىزگە دالەل، بيىلعى وقۋ جىلىنان باستاپ «گەوگرافيا» دەگەن اتاۋمەن جاڭا وقۋلىق ەنگىزىلگەن. ال «قازاقستان گەوگرافياسى» جوق. بۇل وقۋلىقتىڭ دا ەلىمىزدىڭ ءتول گەوگرافياسىن ناسيحاتتاۋعا قانشالىقتى قىزمەت ەتەتىنى كۇمان تۋدىرادى. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى بەتتەرىنە بەرگەن مالىمدەمەسىندە مينيستر ەرلان ساعادييەۆ مىرزا اتالمىش ماسەلەدەن بەيحابارلىعىن تانىتسا، مينيسترلىكتەن الىنعان رەسمي جاۋاپتا «بۇگىنگى كۇنگە دەيىن «قازاقستان گەوگرافياسى» ءپان رەتىندە ەمەس، وقۋ باعدارلاماسى» ەسەبىندە عانا قارالعان دەگەن جاۋاپ الدىق. جاۋاپتى باسشىلىقتىڭ جاۋابى وسىنداي تۇسىنىكسىز بولسا، جاڭا وقۋ باعدارلاماسى مەن جاڭا وقۋلىقتىڭ شيكىلىگى دە ايقىن با دەرسىڭ»، - دەدى ب. حامەنوۆا.
ونىڭ پايىمىنشا، باستى ماقسات - بولاشاق ۇرپاققا اتىراۋ مەن التايدىڭ اراسىن جالعاپ جاتقان كەڭ بايتاق اتىراپتىڭ قاسيەتىن ۇلتتىق مۇراتتا ءتۇسىندىرۋ. ەلباسىنىڭ ەرەن ەڭبەگى وزگەلەرمەن استاسقان قازاق ەلىنىڭ اۋماعى مەن شەكاراسىن «قازاقستان گەوگرافياسىندا» وقىتۋ ماڭىزدى.
«جوعارىدا ايتىلعان جايلاردىڭ نەگىزىندە ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترىنىڭ شىعارعان وقۋ باعدارلامالارىن قايتا قاراۋدى ۇسىنامىز. ساعاتى بولعانىمەن، ەشقانداي بۇيىرىقسىز اۋىستىرا سالىنعان «قازاقستان گەوگرافياسى» ءپانىنىڭ اتاۋى وقۋ باعدارلاماسىندا ساقتالۋى ءتيىس. بۇگىنگە دەيىن وسى سالادا ىزدەنىپ، ايتارلىقتاي زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزگەن، قاجەتتى وقۋلىقتار شىعارعان عالىمداردىڭ جۇمىسى دا ەسكەرىلۋ قاجەت. جاڭا وقۋ باعدارلاماسى بويىنشا جاڭا وقۋلىقتار شىعارۋدى جەلەۋ ەتىپ، بيۋدجەت قاراجاتىن تالاسقا تۇسىرمەي، بار ادەبيەتتەردى پايدالانۋىمىز كەرەك. ءوز تاريحى مەن ءوز جەرىنىڭ قاسيەتىن ۇرپاققا ۇعىندىرۋ - ءبىزدىڭ پارىزىمىز. جاڭاشىلدىق پەنەن اقپاراتتىق كەڭىستىككە بەت بۇرا وتىرىپ، تاۋەلسىز قازاق ەلىنىڭ ءوز مۇراتى، تاريحى، پاندەرى بولۋى شارت»، - دەپ تۇيىندەدى ءسوزىن دەپۋتات.
قازاقپارات
You Might Also Like
-
يتاليالىق سۋپەركار وندىرۋشىلەرى جاڭا ونىمدەرىن ۇسىندى. ولاردىڭ بۇل ۇسىنىستارى ءبىرقاتار ينجەنەرلىك شەشىمدەرمەن بۇگىنگى بارلىق اۆتوونەركاسىپتى مىڭجىلدىققا وزىپ تۇر. كومپانيا كەم دەگەندە، ءوز ونىمدەرىن...
-
«ۇلتتىق رۋحتىڭ نەگىزى-ۇلتتىق ءتىل»،-دەپ مۇستافا شوقاي ايتقانداي رۋحاني مۇرا ىسپەتتەس التىن ءتىلىمىزدى قۇرمەتتەۋ بىزدەردىڭ باستى مىندەتىمىز.ويتكەنى،حالىق اۋزىنداعى ءتىل وشسە-حالىق تا ...
