گەوگرافيا پانىندە اقپاراتتىق تەحنولوگيانى قولدانۋ
گەوگرافيا پانىندە اقپاراتتىق تەحنولوگيانى قولدانۋ
قاي ەلدە بولماسىن، بالاعا ءبىلىم بەرۋ ءىسى ەلەۋلى ورىن الىپ، ونىمەن ارنايى شۇعىلداناتىن مامانداردى ىزدەنىسكە يتەرمەلەپ وتىرعان. ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىك الىپ ۇلتتىق دامۋ جولىنا ءتۇسۋى ءبىلىم بەرۋ ءىسىن جولعا قويۋدى تالاپ ەتىپ الەۋمەتتىك ماڭىزدى ىستەردى جولعا قويۋدى تالاپ ەتتى وسى ماڭىزدى تالاپتاردىڭ ءبىرى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن اقپاراتتاندىرۋ.
بۇگىنگى تاڭدا وقۋ ءۇردىسىن ساپالى، ءارى ءتيىمدى وتكىزۋدىڭ باستى العىشارتتارىنىڭ ءبىرى ءارتۇرلى يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالاردى ۇتىمدى پايدالانىپ ساباق بەرۋ بولىپ تابىلادى. سولاردىڭ ءبىرى – اقپاراتتىق تەحنولوگيا. اقپاراتتىق تەحنولوگيانى وقۋ ۇردىسىندە پايدالانۋدىڭ نەگىزگى كوزى ساباق بارىسىندا كومپيۋتەردى پايدالانۋ، ينتەراكتيۆتى تاقتالاردى قولدانۋ بولىپ تابىلماق.
گەوگرافيا عىلىمى وتە قىزىقتى دا كۇردەلى. وسى پانگە قىزىقتىرۋ ارقىلى، وقۋشىعا گەوگرافيانىڭ كۇردەلى قۇبىلىستارى مەن زاڭدىلىقتار مەن زاڭدىلىقتارىن ۇعىندىرىپ ساپالى ءبىلىم بەرۋ مۇعالىمنەن ۇلكەن شەبەرلىكتى وعان قوسا عىلىم مەن تەحنيكا جاڭالىقتارىن، ياعني جاڭا پەدوگوگيكالىق تەحنولوگيالاردى ءار ساباعىندا ءتيىمدى قولدانۋدى تالاپ ەتەدى.
جاڭا ءححى عاسىر عىلىم مەن تەحنيكانىڭ قارىشتاپ دامۋ جولىنا جول اشىلىپ، ادامزات قوعامىن اقپارات تاسقىنى داۋىرىنە باستاپ اكەلگەنى شىندىق.
ەلەكتروندىق وقۋلىقتار عىلىمي نەگىزدە دايىندالعان پەداگوگيكالىق اقپاراتتىق ءونىم. ەلەكتروندىق وقۋلىقتارمەن جۇمىس ىستەۋ ءاربىر وقۋشىنىڭ ءوز مۇمكىندىگىن ەسەپكە الا وتىرىپ، وقىپ ۇيرەنۋ ءىسىن جەكە دارا جۇرگىزۋگە جول اشادى. ەلەكتروندىق وقۋلىق وقۋ ءپانىنىڭ نەگىزگى عىلىمي مازمۇنىن قامتيتىن كومپيۋتەرلىك تەحنولوگياعا نەگىزدەلگەن وقىتۋ، باقىلاۋ، مودەلدەۋ، تەستىلەۋ، ت. ب. باعدارلامالاردىڭ جيىنتىعى. ەلەكتروندىق وقۋلىق جاي وقۋلىقتارعا ەتە ءتيىمدى قوسىمشا مۇمكىندىكتەر بەرەدى. اتاپ ايتقاندا:
— كەرى بايلانىستى ءىس جۇزىندە تەز ارادا قامتاماسىز ەتەدى؛
— جاي وقۋلىقتاعى اقپاراتتى ىزدەۋ مۇمكىندىكتەرى ءبىراز ۋاقىت الاتىن
بولسا، ەلەكتروندىق وقۋلىق قاجەتتى وقۋلىقتى تابۋعا تەز مۇمكىندىك بەرەدى؛
— گيپەرماتىندى تۇسىندىرۋلەرگە ءوتۋ بارىسىندا ۋاقىتتى ۇنەمدەۋگە
كومەكتەسەدى.
ەڭ باستىسى، ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردى دايىنداۋدىڭ ءبىر جۇيەگە كەلتىرىلگەن زاڭدىلىعى بولۋى كەرەك. گەوگرافيا پانىنە قاتىستى ۇردىستەردى انيماسيالاپ كورسەتۋ، ءتىپتى كينو فيلم دەر مەن ديافيلمدەر ۇزىندىلەرىن مرەG، اVءى ءتيپتى فايلدار رەتىندە ساقتاپ، ولاردى گيپەر ءماتىندى فورمات ارقىلى ەلەكتروندىق وقۋلىققا كىرىستىرۋ وقۋلىقتىڭ كوركەمدىك ادىستەمەلىك دەڭگەيىن ارتتىرادى.
گەوگرافيا ساباعىن قىزىقتى وتكىزۋدىڭ نەگىزگى تالاپتارىنىڭ ءبىرى ءمۇعالىمنىڭ ۇنەمى ىزدەنۋ، ۇتىمدى ءادىس - تاسىلدەردى قولدانۋ، وقىتۋ ادىستەمەسىن جاڭارتىپ وقىتۋىنا بايلانىستى.
قازىرگى تاڭدا گەوگرافيا ءپانىنىڭ مۇعالىمدەرى يننوۆاسيالىق جانە ينتەراكتيۆتىك تەحنولوگيالاردى ساباق بارىسىندا پايدالانا وتىرىپ، ساباقتىڭ ساپالى، ءارى قىزىقتى وتۋىنە ىقپالىن تيگىزۋدە.
سونىڭ ىشىندە اقپاراتتىق تەحنولوگيانى قولدانۋ تۇلعانىڭ جان - جاقتا اشىلۋىنا جاعداي جاسايدى، شىعارماشىلىق الەۋەتىن ارتتىرىپ، جوعارى ينتەللەكتۋالدى جاستار تاربيەلەۋگە ۇلەس قوسادى.
ينتەرنەتتى قولدانۋ جونىندە تومەندەگىدەي تۇجىرىمدار جاساۋعا
بولادى:
- ينتەرنەت ستۋدەنتكە ماتەريالدى اسىقپاي مۇقيات وقۋعا
جاعداي جاسايدى؛
- ينتەرنەت الىنعان اقپاراتقا تالداۋ جاساۋعا مۇمكىندىك بەرەدى؛
- ينتەرنەت وقۋشىنىڭ ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەۋدى ادەتكە اينالدىرۋ
قابىلەتىن وياتادى، وزىندىك پىكىرىن قالىپتاستىرادى.
رەسەي عالىمدارى و. ي. اگاپوۆا، و. ا. كريۆوشەيەۆ، ا. س. ۋشانوۆتار كومپيۋتەرلىك وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ءۇش دەڭگەيىن ءبولىپ كورسەتتى. ولاردىڭ ايتۋى بويىنشا، «كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيا – بۇل ادىستەر جيىنتىعى، ادامنىڭ دامۋ ۇردىسىندەگى ءىس - ارەكەتتىڭ فورماسى مەن قارۋى. وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ نەگىزى ءبىلىم بەرۋ اقپاراتىنىڭ مازمۇنىنا لايىقتى قۇرىلۋ قاجەت»
1. كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيانىڭ العاشقى دەڭگەيى ءوز نەگىزىندە وقىتۋدىڭ قالىپتاسقان ءتۇرى مەن ادىستەرىن ساقتايدى. ول كلاسسيكالىق وقۋلىقتار مەن وقىتۋ كىتاپشالارىنا نەگىزدەلەدى، ءبىراق ءبىلىم بەرۋدە ساپانى ارتتىرۋ مەن ۇعىمدارىن قاداعالاۋدى كۇشەيتۋدە كومپيۋتەر قولدانىلادى.
2. كومپيۋتەرلىك وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ەكىنشى دەڭگەيى ءداستۇرلى مازمۇنعا نەگىزدەلىپ قۇرىلادى. بۇل ورايدا ول ينتەراكتيۆتى تاقتانى كومپيۋتەرلىك پروگراممالار ارقىلى پايدالانا وتىرىپ، ءبىلىم بەرۋ جۇيەلەرى نەگىزىن جان - جاقتى زەرتتەلگەن، شىنايى ءومىر قۇبىلىستارىمەن بايلانىستىرا قولدانادى.
3. كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيانىڭ ءۇشىنشى دەڭگەيى بىرىككەن ءبىلىم ءۇردىسى بولىپ، ءداستۇرلى ەمسە مازمۇنعا، تۇرگە ادىسكە جانە وقۋ جۇيەسىنە نەگىزدەلەدى. ءۇشىنشى دەڭگەيدە كومپيۋتەرلىك وقىتۋ تەحنولوگياسى كومەكشى وقىتۋ تەحنولوگياسى رەتىندە ەمەس، نەگىزگى قاجەتتىلىكتەردىڭ بىرىنە اينالادى.
ادامزات وركەنيەتىنىڭ بۇكىل دامۋىن عىلىمي تەحنولوگيالىق پروگرەسسپەن تىعىز بايلانىستى قازىرگى قوعام ءومىرىن اقپاراتتىق قۇرال دارىنسىز، تۇرمىستىق تەحنيكاسىز ەلەستەتۋ مۇمكىن ەمەس. ولاي بولسا، ءححى عاسىر اقپاراتتىق تەحنولوگيا عاسىرى دەسەك بۇل گەوگرافيا عىلىمىنا دا قاتىستى.
قاي ەلدە بولماسىن، بالاعا ءبىلىم بەرۋ ءىسى ەلەۋلى ورىن الىپ، ونىمەن ارنايى شۇعىلداناتىن مامانداردى ىزدەنىسكە يتەرمەلەپ وتىرعان. ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىك الىپ ۇلتتىق دامۋ جولىنا ءتۇسۋى ءبىلىم بەرۋ ءىسىن جولعا قويۋدى تالاپ ەتىپ الەۋمەتتىك ماڭىزدى ىستەردى جولعا قويۋدى تالاپ ەتتى وسى ماڭىزدى تالاپتاردىڭ ءبىرى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن اقپاراتتاندىرۋ.
بۇگىنگى تاڭدا وقۋ ءۇردىسىن ساپالى، ءارى ءتيىمدى وتكىزۋدىڭ باستى العىشارتتارىنىڭ ءبىرى ءارتۇرلى يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالاردى ۇتىمدى پايدالانىپ ساباق بەرۋ بولىپ تابىلادى. سولاردىڭ ءبىرى – اقپاراتتىق تەحنولوگيا. اقپاراتتىق تەحنولوگيانى وقۋ ۇردىسىندە پايدالانۋدىڭ نەگىزگى كوزى ساباق بارىسىندا كومپيۋتەردى پايدالانۋ، ينتەراكتيۆتى تاقتالاردى قولدانۋ بولىپ تابىلماق.
گەوگرافيا عىلىمى وتە قىزىقتى دا كۇردەلى. وسى پانگە قىزىقتىرۋ ارقىلى، وقۋشىعا گەوگرافيانىڭ كۇردەلى قۇبىلىستارى مەن زاڭدىلىقتار مەن زاڭدىلىقتارىن ۇعىندىرىپ ساپالى ءبىلىم بەرۋ مۇعالىمنەن ۇلكەن شەبەرلىكتى وعان قوسا عىلىم مەن تەحنيكا جاڭالىقتارىن، ياعني جاڭا پەدوگوگيكالىق تەحنولوگيالاردى ءار ساباعىندا ءتيىمدى قولدانۋدى تالاپ ەتەدى.
جاڭا ءححى عاسىر عىلىم مەن تەحنيكانىڭ قارىشتاپ دامۋ جولىنا جول اشىلىپ، ادامزات قوعامىن اقپارات تاسقىنى داۋىرىنە باستاپ اكەلگەنى شىندىق.
ەلەكتروندىق وقۋلىقتار عىلىمي نەگىزدە دايىندالعان پەداگوگيكالىق اقپاراتتىق ءونىم. ەلەكتروندىق وقۋلىقتارمەن جۇمىس ىستەۋ ءاربىر وقۋشىنىڭ ءوز مۇمكىندىگىن ەسەپكە الا وتىرىپ، وقىپ ۇيرەنۋ ءىسىن جەكە دارا جۇرگىزۋگە جول اشادى. ەلەكتروندىق وقۋلىق وقۋ ءپانىنىڭ نەگىزگى عىلىمي مازمۇنىن قامتيتىن كومپيۋتەرلىك تەحنولوگياعا نەگىزدەلگەن وقىتۋ، باقىلاۋ، مودەلدەۋ، تەستىلەۋ، ت. ب. باعدارلامالاردىڭ جيىنتىعى. ەلەكتروندىق وقۋلىق جاي وقۋلىقتارعا ەتە ءتيىمدى قوسىمشا مۇمكىندىكتەر بەرەدى. اتاپ ايتقاندا:
— كەرى بايلانىستى ءىس جۇزىندە تەز ارادا قامتاماسىز ەتەدى؛
— جاي وقۋلىقتاعى اقپاراتتى ىزدەۋ مۇمكىندىكتەرى ءبىراز ۋاقىت الاتىن
بولسا، ەلەكتروندىق وقۋلىق قاجەتتى وقۋلىقتى تابۋعا تەز مۇمكىندىك بەرەدى؛
— گيپەرماتىندى تۇسىندىرۋلەرگە ءوتۋ بارىسىندا ۋاقىتتى ۇنەمدەۋگە
كومەكتەسەدى.
ەڭ باستىسى، ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردى دايىنداۋدىڭ ءبىر جۇيەگە كەلتىرىلگەن زاڭدىلىعى بولۋى كەرەك. گەوگرافيا پانىنە قاتىستى ۇردىستەردى انيماسيالاپ كورسەتۋ، ءتىپتى كينو فيلم دەر مەن ديافيلمدەر ۇزىندىلەرىن مرەG، اVءى ءتيپتى فايلدار رەتىندە ساقتاپ، ولاردى گيپەر ءماتىندى فورمات ارقىلى ەلەكتروندىق وقۋلىققا كىرىستىرۋ وقۋلىقتىڭ كوركەمدىك ادىستەمەلىك دەڭگەيىن ارتتىرادى.
گەوگرافيا ساباعىن قىزىقتى وتكىزۋدىڭ نەگىزگى تالاپتارىنىڭ ءبىرى ءمۇعالىمنىڭ ۇنەمى ىزدەنۋ، ۇتىمدى ءادىس - تاسىلدەردى قولدانۋ، وقىتۋ ادىستەمەسىن جاڭارتىپ وقىتۋىنا بايلانىستى.
قازىرگى تاڭدا گەوگرافيا ءپانىنىڭ مۇعالىمدەرى يننوۆاسيالىق جانە ينتەراكتيۆتىك تەحنولوگيالاردى ساباق بارىسىندا پايدالانا وتىرىپ، ساباقتىڭ ساپالى، ءارى قىزىقتى وتۋىنە ىقپالىن تيگىزۋدە.
سونىڭ ىشىندە اقپاراتتىق تەحنولوگيانى قولدانۋ تۇلعانىڭ جان - جاقتا اشىلۋىنا جاعداي جاسايدى، شىعارماشىلىق الەۋەتىن ارتتىرىپ، جوعارى ينتەللەكتۋالدى جاستار تاربيەلەۋگە ۇلەس قوسادى.
ينتەرنەتتى قولدانۋ جونىندە تومەندەگىدەي تۇجىرىمدار جاساۋعا
بولادى:
- ينتەرنەت ستۋدەنتكە ماتەريالدى اسىقپاي مۇقيات وقۋعا
جاعداي جاسايدى؛
- ينتەرنەت الىنعان اقپاراتقا تالداۋ جاساۋعا مۇمكىندىك بەرەدى؛
- ينتەرنەت وقۋشىنىڭ ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەۋدى ادەتكە اينالدىرۋ
قابىلەتىن وياتادى، وزىندىك پىكىرىن قالىپتاستىرادى.
رەسەي عالىمدارى و. ي. اگاپوۆا، و. ا. كريۆوشەيەۆ، ا. س. ۋشانوۆتار كومپيۋتەرلىك وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ءۇش دەڭگەيىن ءبولىپ كورسەتتى. ولاردىڭ ايتۋى بويىنشا، «كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيا – بۇل ادىستەر جيىنتىعى، ادامنىڭ دامۋ ۇردىسىندەگى ءىس - ارەكەتتىڭ فورماسى مەن قارۋى. وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ نەگىزى ءبىلىم بەرۋ اقپاراتىنىڭ مازمۇنىنا لايىقتى قۇرىلۋ قاجەت»
1. كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيانىڭ العاشقى دەڭگەيى ءوز نەگىزىندە وقىتۋدىڭ قالىپتاسقان ءتۇرى مەن ادىستەرىن ساقتايدى. ول كلاسسيكالىق وقۋلىقتار مەن وقىتۋ كىتاپشالارىنا نەگىزدەلەدى، ءبىراق ءبىلىم بەرۋدە ساپانى ارتتىرۋ مەن ۇعىمدارىن قاداعالاۋدى كۇشەيتۋدە كومپيۋتەر قولدانىلادى.
2. كومپيۋتەرلىك وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ەكىنشى دەڭگەيى ءداستۇرلى مازمۇنعا نەگىزدەلىپ قۇرىلادى. بۇل ورايدا ول ينتەراكتيۆتى تاقتانى كومپيۋتەرلىك پروگراممالار ارقىلى پايدالانا وتىرىپ، ءبىلىم بەرۋ جۇيەلەرى نەگىزىن جان - جاقتى زەرتتەلگەن، شىنايى ءومىر قۇبىلىستارىمەن بايلانىستىرا قولدانادى.
3. كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيانىڭ ءۇشىنشى دەڭگەيى بىرىككەن ءبىلىم ءۇردىسى بولىپ، ءداستۇرلى ەمسە مازمۇنعا، تۇرگە ادىسكە جانە وقۋ جۇيەسىنە نەگىزدەلەدى. ءۇشىنشى دەڭگەيدە كومپيۋتەرلىك وقىتۋ تەحنولوگياسى كومەكشى وقىتۋ تەحنولوگياسى رەتىندە ەمەس، نەگىزگى قاجەتتىلىكتەردىڭ بىرىنە اينالادى.
ادامزات وركەنيەتىنىڭ بۇكىل دامۋىن عىلىمي تەحنولوگيالىق پروگرەسسپەن تىعىز بايلانىستى قازىرگى قوعام ءومىرىن اقپاراتتىق قۇرال دارىنسىز، تۇرمىستىق تەحنيكاسىز ەلەستەتۋ مۇمكىن ەمەس. ولاي بولسا، ءححى عاسىر اقپاراتتىق تەحنولوگيا عاسىرى دەسەك بۇل گەوگرافيا عىلىمىنا دا قاتىستى.
You Might Also Like
