ىنتىماق ءتۇبى- بەرەكە
تاربيە ساعاتىنىڭ تاقىرىبى: «ىنتىماق تۇبى-بەرەكە»
تاربيە ساعاتىنىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ۇيىمشىلدىق، بەرەكە-بىرلىك، تاتۋلىق تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ.
تاربيە ساعاتىنىڭ مىندەتتەرى: وقۋشىلارعا ىنتىماق ۇعىمى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
وقۋشىلاردىڭ جاعىمدى قارىم-قاتىناستارىن، سۇيىسپەنشىلىكتەرىن دامىتۋعا ىقپال ەتۋ؛
وقۋشىلاردى تاتۋلىققا، اۋىزبىرلىككە، دوستىققا تاربيەلەۋ.
اڭگىمەلەسۋ:
«ويلانايىق، پىكىرلەسەيىك» ايدارىندا تومەندەگى سۇراقتارعا جاۋاپ الىنادى.
1. ىنتىماقتى دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
2. ىنتىماق تۇبى-بەرەكە دەپ ايتۋدا قانداي ءمان بار؟
وقۋشىلاردىڭ شەشەندەر ايتقان ىنتىماق تۋرالى سوزدەرىنە كەزەك بەرۋ.
التاۋ الا بولسا، اۋىزداعى كەتەدى.
تورتەۋ تۇگەل بولسا، توبەدەگى كەلەدى.
ىنتىماق تۇبى-يگىلىك.
تىرلىك، تىرلىك تۇبى-بىرلىك.
ىنتىماق ءىستى بىتىرەر.
اقىلداسساڭ شەشەرسىڭ،
اقىلداسپاساڭ، كەم كەسەرسىڭ.
ءمۇعالىم: ادامدار اراسىنداعى بەرەكە-بىرلىك ىنتىماق تۋعىزادى. ىنتىماق بار جەردە ادامدار ءوزارا بىرلىككە كەلىپ، بىرلەسىپ ارەكەت ەتەدى، تاتۋلىق ورنايدى.
ماتىنمەن جۇمىس. انەت بابا ايتىپتى.
انەت بابا اڭگىمەسى
الدىنا سالەم بەرە جانە ەلدى ىنتىماقتاستىرۋ جونىندە كەلگەن تولە بيگە انەت بابا ساداقتىڭ التى وعىن بىرتىندەپ سىندىرىپ، ەكى بۇكتەپ ون ەكى شىبىق ەتىپ، ورتاسىنان بۋىپ:
- مىنە، ەندى سىندىرىپ كورشى،- دەيدى.
تولە بىردەن ءبىر بۋما شىبىقتى قايدان سىندىرسىن. شىبىقتاردى انەت باباعا قايتارىپ:
- ايىپ ەتپەڭىز، بۇل جۇمباعىڭىزدى تۇسىنبەدىم، انەت بابا،- دەپتى. سوندا انەت بابا بىلاي دەپ وسيەت ايتىپتى.
- تولەجان، ەشقاشان دا ءوزىمشىل بولما، كوپتىڭ ايتقانىن تىڭدا. كوپتىڭ ايتقانىن تىڭداساڭ، كوپ تە سەنىڭ ايتقانىڭدى ورىندايدى. كوپ بولساڭدار، ءوزارا ىنتىماقتا بولساڭدار، سەندەردىڭ بەلدەرىڭدى دە ەشكىم سىندىرا المايدى. ال ءارقايسىڭ جەكە-دارا بولىپ، ىنتىماقتارىڭ جاراسپايتىن بولسا، مىنا جەكە شىبىقتاردى سىندىرعان سەكىلدى اركىم بىرلىكتەرىڭدى بۇزىپ، بەرەكەلەرىڭدى كەتىرەدى – دەدى انەت بابا.
سۇراق-جاۋاپ: بابا وسيەتىنەن نە ۇقتىڭدار؟
بابا وسيەتىنەن قانداي قورىتىندى شىعارۋعا بولادى؟
دايەكسوز: يگىلىك باسى-ىنتىماق، ىنتىماقتى ەلدە كۇنشۋاق.
حالىق ماقالى
كوزقاراس: ىنتىماقتى ەلدە بەرەكە، بىرلىك، مولشىلىق بولادى.
سەبەبى ىنتىماق بار جەردە ادامدار اراسىندا اۋىزبىرلىك، تاتۋلىق بولىپ يگىلىككە جەتەدى.
تاپسىرما: 1. تاتۋلىق، دوستىق، بىرلىك، ىنتىماقتاستىق
ءمۇعالىم: جەر بەتىندە جانعا جايلى ءبىر ەل بار دەسەدى. ول ەلدىڭ ادامدارى شات-شادىمان، ءبىر-بىرىن رەنجىتپەي ايالاپ، مەيىرىممەن قارايدى ەكەن. ادامدار مۇڭ مەن جاۋلاسۋ دەگەندى بىلمەيدى، بىر-بىرىنە باۋىرمال بولىپ ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. سوندىقتان دا سول ەلدە ءبارى باقىتتى، ءبارى تاتۋ، دوس. بۇل ەل قاي ەل دەپ ويلايسىڭدار؟
بۇل-قازاق ەلى.
وتانىمىز ءقازاقستان-ار ادامنىڭ قۇت مەكەنى.
قۇت مەكەن
م. ماقاتايەۆ
اق جارقىن قاۋىم
ءبىرىنىڭ قامىن ءبىرى ويلاپ.
جاراندار،
نەتكەن ىنتىماقتى ەدى بۇل ايماق!
تاماشا اۋىل،
تاپ-تازا كوڭىل، تازا اسپان
تۇرسا ەكەن ءوستىپ،
كەتپەسە ەكەن لايلاپ.
قۇتتى مەكەنگە قاناتىن كوكتەن جايعان كۇن،
وسىناۋ جەرگە كىندىگىممەنەن بايلاندىم.
بايىرعى قازاق باستارىڭا كەپ ب ا ق قونعان،
مەرەكەلەرىڭنەن، بەرەكەلەرىڭنەن اينالدىم.
قارتتارىن سىيلاپ، جاستارىن باۋلىپ تۇلەتكەن،
قالاسىن سۇيگەن، دالاسىن سۇيگەن جۇرەكپەن.
اينالدىم سەنەن، اياۋلى مەكەن، دارقان ەل!
تۋعان ەلىنىڭ تاسىنا-داعى گۇل ەككەن.
وقۋشىلاردىڭ ءوز ەلى، قۇت مەكەنى – قازاقستان تۋرالى ويلارىن تىڭداۋ.
تۇيىندەمە: بىرلىگى بەرىك، ىنتىماقتىعى جاراسقان ەلدىڭ بولاشاعى باياندى.
قورىتىندى: بەرەكەلى ەل بولۋ ءۇشىن ىنتىماق، بىرلىك قاجەت. انەت بابا ايتقانداي ىنتىماقتا بولساڭدار ەش جاۋ الا المايدى. ەرتەدە باقتان بىرەۋ:
ب ا ق، قايدا بارىپ قوناسىڭ؟- دەپ سۇراپتى. سوندا ب ا ق:
«ىنتىماعى مەن بىرلىگى جاراسقان ەلگە بارىپ قونامىن»- دەپ جاۋاپ بەرىپتى.
«ىنتىماقتان بيىك، ىنتىماقتان كۇشتى ەشتەڭە جوق»
ەل ۇرانى ماڭگى انىق،
ءار جۇرەكتە جاتتالادى.
قولعا السا بارلىق حالىق،
ءبارى: ىنتىماق، بىرلىك ساقتالادى.
حور: كۇن ديدارلى قازاقستان.
تاربيە ساعاتىنىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ۇيىمشىلدىق، بەرەكە-بىرلىك، تاتۋلىق تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ.
تاربيە ساعاتىنىڭ مىندەتتەرى: وقۋشىلارعا ىنتىماق ۇعىمى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
وقۋشىلاردىڭ جاعىمدى قارىم-قاتىناستارىن، سۇيىسپەنشىلىكتەرىن دامىتۋعا ىقپال ەتۋ؛
وقۋشىلاردى تاتۋلىققا، اۋىزبىرلىككە، دوستىققا تاربيەلەۋ.
اڭگىمەلەسۋ:
«ويلانايىق، پىكىرلەسەيىك» ايدارىندا تومەندەگى سۇراقتارعا جاۋاپ الىنادى.
1. ىنتىماقتى دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
2. ىنتىماق تۇبى-بەرەكە دەپ ايتۋدا قانداي ءمان بار؟
وقۋشىلاردىڭ شەشەندەر ايتقان ىنتىماق تۋرالى سوزدەرىنە كەزەك بەرۋ.
التاۋ الا بولسا، اۋىزداعى كەتەدى.
تورتەۋ تۇگەل بولسا، توبەدەگى كەلەدى.
ىنتىماق تۇبى-يگىلىك.
تىرلىك، تىرلىك تۇبى-بىرلىك.
ىنتىماق ءىستى بىتىرەر.
اقىلداسساڭ شەشەرسىڭ،
اقىلداسپاساڭ، كەم كەسەرسىڭ.
ءمۇعالىم: ادامدار اراسىنداعى بەرەكە-بىرلىك ىنتىماق تۋعىزادى. ىنتىماق بار جەردە ادامدار ءوزارا بىرلىككە كەلىپ، بىرلەسىپ ارەكەت ەتەدى، تاتۋلىق ورنايدى.
ماتىنمەن جۇمىس. انەت بابا ايتىپتى.
انەت بابا اڭگىمەسى
الدىنا سالەم بەرە جانە ەلدى ىنتىماقتاستىرۋ جونىندە كەلگەن تولە بيگە انەت بابا ساداقتىڭ التى وعىن بىرتىندەپ سىندىرىپ، ەكى بۇكتەپ ون ەكى شىبىق ەتىپ، ورتاسىنان بۋىپ:
- مىنە، ەندى سىندىرىپ كورشى،- دەيدى.
تولە بىردەن ءبىر بۋما شىبىقتى قايدان سىندىرسىن. شىبىقتاردى انەت باباعا قايتارىپ:
- ايىپ ەتپەڭىز، بۇل جۇمباعىڭىزدى تۇسىنبەدىم، انەت بابا،- دەپتى. سوندا انەت بابا بىلاي دەپ وسيەت ايتىپتى.
- تولەجان، ەشقاشان دا ءوزىمشىل بولما، كوپتىڭ ايتقانىن تىڭدا. كوپتىڭ ايتقانىن تىڭداساڭ، كوپ تە سەنىڭ ايتقانىڭدى ورىندايدى. كوپ بولساڭدار، ءوزارا ىنتىماقتا بولساڭدار، سەندەردىڭ بەلدەرىڭدى دە ەشكىم سىندىرا المايدى. ال ءارقايسىڭ جەكە-دارا بولىپ، ىنتىماقتارىڭ جاراسپايتىن بولسا، مىنا جەكە شىبىقتاردى سىندىرعان سەكىلدى اركىم بىرلىكتەرىڭدى بۇزىپ، بەرەكەلەرىڭدى كەتىرەدى – دەدى انەت بابا.
سۇراق-جاۋاپ: بابا وسيەتىنەن نە ۇقتىڭدار؟
بابا وسيەتىنەن قانداي قورىتىندى شىعارۋعا بولادى؟
دايەكسوز: يگىلىك باسى-ىنتىماق، ىنتىماقتى ەلدە كۇنشۋاق.
حالىق ماقالى
كوزقاراس: ىنتىماقتى ەلدە بەرەكە، بىرلىك، مولشىلىق بولادى.
سەبەبى ىنتىماق بار جەردە ادامدار اراسىندا اۋىزبىرلىك، تاتۋلىق بولىپ يگىلىككە جەتەدى.
تاپسىرما: 1. تاتۋلىق، دوستىق، بىرلىك، ىنتىماقتاستىق
ءمۇعالىم: جەر بەتىندە جانعا جايلى ءبىر ەل بار دەسەدى. ول ەلدىڭ ادامدارى شات-شادىمان، ءبىر-بىرىن رەنجىتپەي ايالاپ، مەيىرىممەن قارايدى ەكەن. ادامدار مۇڭ مەن جاۋلاسۋ دەگەندى بىلمەيدى، بىر-بىرىنە باۋىرمال بولىپ ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. سوندىقتان دا سول ەلدە ءبارى باقىتتى، ءبارى تاتۋ، دوس. بۇل ەل قاي ەل دەپ ويلايسىڭدار؟
بۇل-قازاق ەلى.
وتانىمىز ءقازاقستان-ار ادامنىڭ قۇت مەكەنى.
قۇت مەكەن
م. ماقاتايەۆ
اق جارقىن قاۋىم
ءبىرىنىڭ قامىن ءبىرى ويلاپ.
جاراندار،
نەتكەن ىنتىماقتى ەدى بۇل ايماق!
تاماشا اۋىل،
تاپ-تازا كوڭىل، تازا اسپان
تۇرسا ەكەن ءوستىپ،
كەتپەسە ەكەن لايلاپ.
قۇتتى مەكەنگە قاناتىن كوكتەن جايعان كۇن،
وسىناۋ جەرگە كىندىگىممەنەن بايلاندىم.
بايىرعى قازاق باستارىڭا كەپ ب ا ق قونعان،
مەرەكەلەرىڭنەن، بەرەكەلەرىڭنەن اينالدىم.
قارتتارىن سىيلاپ، جاستارىن باۋلىپ تۇلەتكەن،
قالاسىن سۇيگەن، دالاسىن سۇيگەن جۇرەكپەن.
اينالدىم سەنەن، اياۋلى مەكەن، دارقان ەل!
تۋعان ەلىنىڭ تاسىنا-داعى گۇل ەككەن.
وقۋشىلاردىڭ ءوز ەلى، قۇت مەكەنى – قازاقستان تۋرالى ويلارىن تىڭداۋ.
تۇيىندەمە: بىرلىگى بەرىك، ىنتىماقتىعى جاراسقان ەلدىڭ بولاشاعى باياندى.
قورىتىندى: بەرەكەلى ەل بولۋ ءۇشىن ىنتىماق، بىرلىك قاجەت. انەت بابا ايتقانداي ىنتىماقتا بولساڭدار ەش جاۋ الا المايدى. ەرتەدە باقتان بىرەۋ:
ب ا ق، قايدا بارىپ قوناسىڭ؟- دەپ سۇراپتى. سوندا ب ا ق:
«ىنتىماعى مەن بىرلىگى جاراسقان ەلگە بارىپ قونامىن»- دەپ جاۋاپ بەرىپتى.
«ىنتىماقتان بيىك، ىنتىماقتان كۇشتى ەشتەڭە جوق»
ەل ۇرانى ماڭگى انىق،
ءار جۇرەكتە جاتتالادى.
قولعا السا بارلىق حالىق،
ءبارى: ىنتىماق، بىرلىك ساقتالادى.
حور: كۇن ديدارلى قازاقستان.
You Might Also Like
