جاسا، جاينا، قازاقستان!
تاربيە ساعاتىنىڭ تاقىرىبى: جاسا، جاينا، قازاقستان!
تاربيە ساعاتىنىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 21 جىل ىشىندەگى جەتكەن جەتىستىكتەرىمەن، مەملەكەتتىك رامىزدەرىمەن، اۆتورلارىمەن، ەلىمىزدىڭ استاناسى - استانا قالاسىمەن
تانىستىرۋ، وتانسۇيگىشتىككە، ەلىنىڭ تاريحىن بىلۋگە تاربيەلەۋ.
تاربيە ساعاتىنىڭ كورنەكىلىكتەرى: سۋرەتتەر، ناقىل سوزدەر، مۋلتيمەديا.
تاربيە ساعاتىنىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردى تىنىشتالدىرىپ، نازارلارىن تاربيە ساعاتىنا اۋدارامىن.
كىرىسپە ءسوز: بالالار، بۇگىنگى تاربيە ساعاتىمىز ءوزىمىز ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان تۋعان ەلىمىز – قازاقستان رەسپۋبليكامىز تۋرالى بولماق.
« ءبىزدىڭ ءبىر عانا وتانىمىز بار. ول – تاۋەلسىز قازاقستان»- دەپ ن. ءا. نازاربايەۆ ايتقانداي
«جاسا، جاينا، قازاقستان» اتتى تاربيە ساعاتىن باستايمىز.
حور: كۇن ديدارلى قازاقستان
ءمۇعالىم: ( كارتامەن جۇمىس) قازاقستاننىڭ جەرى ۇلان بايتاق، كەڭ. دۇنيە جۇزىندە جەر كولەمى جونىنەن 9 – ورىندا. ال تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعى (ت م د) ەلدەرى ىشىندە جەر كولەمى جونىنەن رەسەيدەن كەيىنگى 2 - ورىندا. قازاقستان رەسەيمەن، تۇرىكمەنستان، وزبەكستان، قىرعىزستان، شىعىسىندا قىتايمەن شەكتەسەدى. رەسپۋبليكادا 10 000 – نان اسا وزەن، كول بار. ەڭ ءىرى وزەندەر: ەرتىس، جايىق، ىلە، سىرداريا، ەڭ ءىرى كولدەر بالقاش، الاكول، زايسان. قازاقستاندا جۇزدەن اسا ۇلت وكىلدەرى بار، ولار ءبىر - بىرىمەن تاتۋ.
قازاقستان حالقى باسىنان كوپ قيىندىقتى وتكىزدى. ەلىمىز اشتىقتى، قۋعىن - سۇرگىندى، سوعىستى كوردى. مىنە، وسىنداي قيىندىقتاردى جەڭىپ، ەلىمىز تاۋەلسىز ەل اتاندى. تاۋەلسىزدىك، ەركىندىك - ەجەلدەن ەل تىلەگى. وسى تىلەك 1991 ج 16 - جەلتوقساندا قابىل بولدى. وسى كۇنى ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىن جاريالاعان زاڭ قابىلداندى. باقىتتى ءومىردىڭ ەسىگىن اشتىق. قازاق ەلىنىڭ ءوز جالاۋى جەلبىرەدى، ەلدىگىمىزدى تانىتار ەلتاڭبامىز قابىلداندى.
ەلتانۋ بەلگىلەرىنە نە جاتادى؟ ( تۋ، ەلتاڭبا، ءانۇران)
ولار تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
مەملەكەتتىك تۋ – كوك ءتۇستى، تىكبۇرىش ماتا. ەنى ۇزىندىعىنىڭ جارتىسىنا تەڭ. ورتاسىندا نۇرىن شاشقان كۇن بەينەسى مەن قىران بۇركىت.
ال تۋدىڭ سابىن بويلاي تىگىنەن التىن زەرلى ۇلتتىق ورنەك تارتىلعان.
كوك ءتۇس - ادالدىق، تازالىق دەگەندى بىلدىرەدى.
كۇن بەينەسى - بايلىق پەن بەرەكە بەلگىسى.
قىران بۇركىت - بيلىكتىڭ، كورەگەندىك پەن دارحاندىقتىڭ نىشانى. ول قۇس - باقىت شىراعىن ارقالاپ تۇرعانداي.
ويۋ - ورنەك – قازاق حالقىنىڭ وزىنە ءتان تانۋ ءتاسىلىنىڭ ءبىرى. اسەم ورنەك قازاق حالقىنىڭ عاسىرلار بويعى اسىل ارمانى، ۇلتتىق ۇلى مۇراتى.
ءمۇعالىم: مەملەكەتتىك تۋدىڭ اۆتورى: شاكەن وڭداسىن ۇلى نيازبەكوۆ، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ يەگەرى.
ەلتاڭبا تۋرالى نە بىلەمىز؟
كوگىلدىر ءتۇس اياسىندا شاڭىراق بەينەلەنگەن، ونىڭ اينالاسىن كۇن ساۋلەسىنەن تاراپ ۋىقتار ورنالاسقان، ونى پىراقتار قاناتى كومكەرىپ تۇر.
جوعارعى جاعىندا بەس بۇرىشتى جۇلدىز، تومەنگى جاعىندا «قازاقستان» دەگەن جازۋ بار. ەلتاڭبانىڭ رەڭدىك بەلگىسى ەكى ءتۇستى: التىن جانە كوگىلدىر ءتۇستى.
ءمۇعالىم: ەلتاڭبانى جاساۋعا 245 جۇمىس، 67 حات ۇسىنىلعان. سونىڭ ىشىندە بۇگىنگى ەلتاڭبامىزعا ەلباسىنىڭ نازارى اۋدى. سونىمەن ەلتاڭبا اۆتورلارى، ساۋلەتشىلەر: جانداربەك مالىبەك ۇلى، شوت - امان ءۋاليحان.
ءانۇران تۋرالى نە بىلەمىز؟
ءار ەلدىڭ وزىنە ءتان ۇلتتىق ءانۇرانى بار. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءانۇرانى دا ادامعا زور رۋحاني اسەر ەتەتىن كۇش. ويتكەنى ءانۇراندا حالىقتىڭ، ەلدىڭ بىرلىگىنىڭ نىشانى بار. مەملەكەتتىك ءانۇران – ەلدىڭ ادەبي - سازدى ءتولقۇجاتى. ءانۇران اۆتورلارى: ش. قالداياقوۆ، ن. نازاربايەۆ، ج. ناجىمەدەنوۆ.
«رامىزدەرىم، سەن نەتكەن ماڭىزدى ەدىڭ» (تاقپاقتار)
ءمۇعالىم: ءبىزدىڭ ەلىمىز تاۋەلسىزدىك العالى بەرى كوپتەگەن جەتىستىكتەرگە جەتتى.
1992 جىلدان بەرى بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنا مۇشە بولدىق. قابىلداعان اتا زاڭىمىز بار. تۇڭعىش قازاق ت. اۋباكىروۆ عارىشقا ۇشتى.
1997 جىلى 20 قىركۇيەكتە دۇنيە ءجۇزى قازاقتارىنىڭ ءبىرىنشى قۇرىلتايى اشىلدى.
1998 جىلى 6 مامىردا پرەزيدەنت جارلىعىمەن اقمولا قالاسى استانا دەپ اتالدى. استانا - قازاقستاننىڭ باس قالاسى.
ءمۇعالىم: 20 جىلدىڭ ىشىندەگى ەڭ ۇزدىك جەتىستىگىمىز ەل استاناسىن، قازاق ەلىن الەمگە تانىتقانىمىز.
ارقانىڭ قاق تورىنەن،
قونىس تەپكەن قۇت مەكەن
جاس قالام، اسەم، باس قالام
ەلوردام مەنىڭ – استانام.
ءان: ەل جۇرەگى - استانا.
قالادا از ۋاقىت ىشىندە پرەزيدەنت سارايى، ۇكىمەتپەن پارلامەنت ۇيلەرى بوي كوتەردى. قازاقتىڭ ءۇش داناسى تولە بي، قازبەك بي، ايتەكە بيلەردىڭ ەسكەرتكىشتەرى بار. ەسىل وزەنىنىڭ سول جاق جاعالاۋىنان بوي كوتەرگەن اسەم عيمارات «استانا – بايتەرەك» دەپ اتالادى. بيىكتىگى 97م. بۇل عيمارات - باس قالانىڭ ءرامىزى. بايتەرەك اعاشى – باقىت پەن قۇتتىڭ بەلگىسى.
بالالار، ءبىزدىڭ تۋىپ وسكەن جەرىمىز قازاقستان. ول كونە زامانداردان باستالاتىن تاريحى بار، اسا باي ەل. قازاق حالقى ەر جۇرەك، دوستىققا ادال، باۋىرمال، قوناقجاي حالىق.. ءبىزدىڭ ەلىمىزدى الەم تانيدى. قازاقستاندا ءومىر ءسۇرۋشى ءار ادام ءوز وتانىن سۇيەدى، ونىڭ كوك بايراعىن كوككە كوتەرۋدى ماقتانىش تۇتادى. وتان دەگەنىمىز، ادامنىڭ تۋىپ وسكەن جەرى، تۋعان – تۋىسقان، جاقىندارىمەن بىرگە تۇراتىن اتامەكەن.
ءان: جاسا قازاقستان!
قازاقستان بولاشاعى بار ەل. ال بولاشاق مىنا سەندەردىڭ قولدارىڭدا. ءيا، وسىناۋ كەڭ بايتاق ەلىمىزدىڭ اسقار تاۋلارى، شالقار كولدەرى مەن وزەندەرى، التىن ءداندى دالاسى، اق كۇمىستەي قالاسى ءبارى بولاشاق ۇرپاق، كەلەشەك ازاماتتارى سەندەرگە وسيەت بولىپ قالادى. ال سول بولاشاق ەگەلەرى سەندەر قانداي بولۋ كەرەك؟
بولاشاق ەگەلەرى - ءبىلىمدى بىلىكتى ۇلتجاندى ۇرپاق مامان ازامات!
تاربيە ساعاتىنىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 21 جىل ىشىندەگى جەتكەن جەتىستىكتەرىمەن، مەملەكەتتىك رامىزدەرىمەن، اۆتورلارىمەن، ەلىمىزدىڭ استاناسى - استانا قالاسىمەن
تانىستىرۋ، وتانسۇيگىشتىككە، ەلىنىڭ تاريحىن بىلۋگە تاربيەلەۋ.
تاربيە ساعاتىنىڭ كورنەكىلىكتەرى: سۋرەتتەر، ناقىل سوزدەر، مۋلتيمەديا.
تاربيە ساعاتىنىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردى تىنىشتالدىرىپ، نازارلارىن تاربيە ساعاتىنا اۋدارامىن.
كىرىسپە ءسوز: بالالار، بۇگىنگى تاربيە ساعاتىمىز ءوزىمىز ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان تۋعان ەلىمىز – قازاقستان رەسپۋبليكامىز تۋرالى بولماق.
« ءبىزدىڭ ءبىر عانا وتانىمىز بار. ول – تاۋەلسىز قازاقستان»- دەپ ن. ءا. نازاربايەۆ ايتقانداي
«جاسا، جاينا، قازاقستان» اتتى تاربيە ساعاتىن باستايمىز.
حور: كۇن ديدارلى قازاقستان
ءمۇعالىم: ( كارتامەن جۇمىس) قازاقستاننىڭ جەرى ۇلان بايتاق، كەڭ. دۇنيە جۇزىندە جەر كولەمى جونىنەن 9 – ورىندا. ال تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعى (ت م د) ەلدەرى ىشىندە جەر كولەمى جونىنەن رەسەيدەن كەيىنگى 2 - ورىندا. قازاقستان رەسەيمەن، تۇرىكمەنستان، وزبەكستان، قىرعىزستان، شىعىسىندا قىتايمەن شەكتەسەدى. رەسپۋبليكادا 10 000 – نان اسا وزەن، كول بار. ەڭ ءىرى وزەندەر: ەرتىس، جايىق، ىلە، سىرداريا، ەڭ ءىرى كولدەر بالقاش، الاكول، زايسان. قازاقستاندا جۇزدەن اسا ۇلت وكىلدەرى بار، ولار ءبىر - بىرىمەن تاتۋ.
قازاقستان حالقى باسىنان كوپ قيىندىقتى وتكىزدى. ەلىمىز اشتىقتى، قۋعىن - سۇرگىندى، سوعىستى كوردى. مىنە، وسىنداي قيىندىقتاردى جەڭىپ، ەلىمىز تاۋەلسىز ەل اتاندى. تاۋەلسىزدىك، ەركىندىك - ەجەلدەن ەل تىلەگى. وسى تىلەك 1991 ج 16 - جەلتوقساندا قابىل بولدى. وسى كۇنى ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىن جاريالاعان زاڭ قابىلداندى. باقىتتى ءومىردىڭ ەسىگىن اشتىق. قازاق ەلىنىڭ ءوز جالاۋى جەلبىرەدى، ەلدىگىمىزدى تانىتار ەلتاڭبامىز قابىلداندى.
ەلتانۋ بەلگىلەرىنە نە جاتادى؟ ( تۋ، ەلتاڭبا، ءانۇران)
ولار تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
مەملەكەتتىك تۋ – كوك ءتۇستى، تىكبۇرىش ماتا. ەنى ۇزىندىعىنىڭ جارتىسىنا تەڭ. ورتاسىندا نۇرىن شاشقان كۇن بەينەسى مەن قىران بۇركىت.
ال تۋدىڭ سابىن بويلاي تىگىنەن التىن زەرلى ۇلتتىق ورنەك تارتىلعان.
كوك ءتۇس - ادالدىق، تازالىق دەگەندى بىلدىرەدى.
كۇن بەينەسى - بايلىق پەن بەرەكە بەلگىسى.
قىران بۇركىت - بيلىكتىڭ، كورەگەندىك پەن دارحاندىقتىڭ نىشانى. ول قۇس - باقىت شىراعىن ارقالاپ تۇرعانداي.
ويۋ - ورنەك – قازاق حالقىنىڭ وزىنە ءتان تانۋ ءتاسىلىنىڭ ءبىرى. اسەم ورنەك قازاق حالقىنىڭ عاسىرلار بويعى اسىل ارمانى، ۇلتتىق ۇلى مۇراتى.
ءمۇعالىم: مەملەكەتتىك تۋدىڭ اۆتورى: شاكەن وڭداسىن ۇلى نيازبەكوۆ، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ يەگەرى.
ەلتاڭبا تۋرالى نە بىلەمىز؟
كوگىلدىر ءتۇس اياسىندا شاڭىراق بەينەلەنگەن، ونىڭ اينالاسىن كۇن ساۋلەسىنەن تاراپ ۋىقتار ورنالاسقان، ونى پىراقتار قاناتى كومكەرىپ تۇر.
جوعارعى جاعىندا بەس بۇرىشتى جۇلدىز، تومەنگى جاعىندا «قازاقستان» دەگەن جازۋ بار. ەلتاڭبانىڭ رەڭدىك بەلگىسى ەكى ءتۇستى: التىن جانە كوگىلدىر ءتۇستى.
ءمۇعالىم: ەلتاڭبانى جاساۋعا 245 جۇمىس، 67 حات ۇسىنىلعان. سونىڭ ىشىندە بۇگىنگى ەلتاڭبامىزعا ەلباسىنىڭ نازارى اۋدى. سونىمەن ەلتاڭبا اۆتورلارى، ساۋلەتشىلەر: جانداربەك مالىبەك ۇلى، شوت - امان ءۋاليحان.
ءانۇران تۋرالى نە بىلەمىز؟
ءار ەلدىڭ وزىنە ءتان ۇلتتىق ءانۇرانى بار. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءانۇرانى دا ادامعا زور رۋحاني اسەر ەتەتىن كۇش. ويتكەنى ءانۇراندا حالىقتىڭ، ەلدىڭ بىرلىگىنىڭ نىشانى بار. مەملەكەتتىك ءانۇران – ەلدىڭ ادەبي - سازدى ءتولقۇجاتى. ءانۇران اۆتورلارى: ش. قالداياقوۆ، ن. نازاربايەۆ، ج. ناجىمەدەنوۆ.
«رامىزدەرىم، سەن نەتكەن ماڭىزدى ەدىڭ» (تاقپاقتار)
ءمۇعالىم: ءبىزدىڭ ەلىمىز تاۋەلسىزدىك العالى بەرى كوپتەگەن جەتىستىكتەرگە جەتتى.
1992 جىلدان بەرى بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنا مۇشە بولدىق. قابىلداعان اتا زاڭىمىز بار. تۇڭعىش قازاق ت. اۋباكىروۆ عارىشقا ۇشتى.
1997 جىلى 20 قىركۇيەكتە دۇنيە ءجۇزى قازاقتارىنىڭ ءبىرىنشى قۇرىلتايى اشىلدى.
1998 جىلى 6 مامىردا پرەزيدەنت جارلىعىمەن اقمولا قالاسى استانا دەپ اتالدى. استانا - قازاقستاننىڭ باس قالاسى.
ءمۇعالىم: 20 جىلدىڭ ىشىندەگى ەڭ ۇزدىك جەتىستىگىمىز ەل استاناسىن، قازاق ەلىن الەمگە تانىتقانىمىز.
ارقانىڭ قاق تورىنەن،
قونىس تەپكەن قۇت مەكەن
جاس قالام، اسەم، باس قالام
ەلوردام مەنىڭ – استانام.
ءان: ەل جۇرەگى - استانا.
قالادا از ۋاقىت ىشىندە پرەزيدەنت سارايى، ۇكىمەتپەن پارلامەنت ۇيلەرى بوي كوتەردى. قازاقتىڭ ءۇش داناسى تولە بي، قازبەك بي، ايتەكە بيلەردىڭ ەسكەرتكىشتەرى بار. ەسىل وزەنىنىڭ سول جاق جاعالاۋىنان بوي كوتەرگەن اسەم عيمارات «استانا – بايتەرەك» دەپ اتالادى. بيىكتىگى 97م. بۇل عيمارات - باس قالانىڭ ءرامىزى. بايتەرەك اعاشى – باقىت پەن قۇتتىڭ بەلگىسى.
بالالار، ءبىزدىڭ تۋىپ وسكەن جەرىمىز قازاقستان. ول كونە زامانداردان باستالاتىن تاريحى بار، اسا باي ەل. قازاق حالقى ەر جۇرەك، دوستىققا ادال، باۋىرمال، قوناقجاي حالىق.. ءبىزدىڭ ەلىمىزدى الەم تانيدى. قازاقستاندا ءومىر ءسۇرۋشى ءار ادام ءوز وتانىن سۇيەدى، ونىڭ كوك بايراعىن كوككە كوتەرۋدى ماقتانىش تۇتادى. وتان دەگەنىمىز، ادامنىڭ تۋىپ وسكەن جەرى، تۋعان – تۋىسقان، جاقىندارىمەن بىرگە تۇراتىن اتامەكەن.
ءان: جاسا قازاقستان!
قازاقستان بولاشاعى بار ەل. ال بولاشاق مىنا سەندەردىڭ قولدارىڭدا. ءيا، وسىناۋ كەڭ بايتاق ەلىمىزدىڭ اسقار تاۋلارى، شالقار كولدەرى مەن وزەندەرى، التىن ءداندى دالاسى، اق كۇمىستەي قالاسى ءبارى بولاشاق ۇرپاق، كەلەشەك ازاماتتارى سەندەرگە وسيەت بولىپ قالادى. ال سول بولاشاق ەگەلەرى سەندەر قانداي بولۋ كەرەك؟
بولاشاق ەگەلەرى - ءبىلىمدى بىلىكتى ۇلتجاندى ۇرپاق مامان ازامات!
You Might Also Like
-
ءۇشتۇعىرلى ءتىل: باسەكەگە قابىلەتتى ۇلت بولۋدىڭ ءبىرىنشى ساتىسى
