جاقسى ءسوز جانعا قۋات بەرەدى
سىنىبى: 4 ءپانى: ءوزىن - ءوزى تانۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جاقسى ءسوز جانعا قۋات بەرەدى
ماقساتى: وقۋشىلار «جاقسى ءسوزدىڭ» قۇندىلىعى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ
مىندەتتەرى:
- جاقسى ءسوزدىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ؛
- جاقسى سوزدەردى قولدانا ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرى دامىتۋ؛
- ىزگىلىككە، ىزەتتىلىككە، جاقسى ءسوز ارقىلى جاقسى مىنەز - قۇلىققا تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ۇعىمدى قالىپتاستىرۋ.
ساباقت ىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: وي قوزعاۋ، ۆەنن دياگرامماسى، توپتاستىرۋ؛
كورنەكى قۇرالدار: ينتەراكتيۆتتى تاقتا، تاقىرىپقا بايلانىستى سلايد؛
ساباق بارىسى: ءى ۇيىمداستىرۋ.
ءى قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
شاتتىق شەڭبەرى
- سالەمەتسىڭدەر مە بالالار! بۇگىن مەن سەندەردى ءوزىن - ءوزى تانۋ ءپانى ارقىلى كورگەنىمە قۋانىشتىمىن. سەندەر قانداي كوڭىل - كۇيدەسىڭدەر؟
ءبىر - ءبىرىمىزدىڭ قولىمىزدان ۇستاعان كەزدە نەنى سەزىنىپ تۇرمىز؟ جاقسى كوڭىل - كۇيدى سەزىنىپ تۇرمىز با؟
وقۋشىلاردىڭ جاۋاپتارى.
ەندەشە ءبارىمىز بىرگە مىنا ولەڭ شۋماقتارىن ايتىپ شىعايىق:
وي - جۇيرىك، ءتىل - شەبەر،
تانىتسا شىندىقتى.
ءماندى ويدى تىلمەن بەر،
ءسوزدى تاۋىپ ۇقىپتى.
«ءسىز»، «ءبىز»دەگەن جىلى ءسوز،
جاقسىلىقتىڭ مەيىرى.
ءبىر - بىرىنە بولىپ كوز،
كەڭ بولسىن ادام پەيىلى.
ءان: «بالا تىلەگى» ءسوزى: س. مولداسان ۇلى
ءانى: ف. جولداسوۆا
بۇگىنگى ساباقتىڭ تاقىرىبى: «جاقسى ءسوز - جانعا قۋات»دەپ اتالادى. بۇگىن ءبىز وسى تاقىرىپتا اڭگىمەلەسەتىن بولامىز.
وي قوزعاۋ.
اڭگىمەلەسۋ.
- قانداي كەزدە جاقسى سوزدەردى قولداناسىڭدار؟
- جاقسى ءسوز ەستىگەندە قانداي سەزىمدە بولاسىڭدار؟
- جامان، دورەكى ءسوز ەستىگەندە قانداي سەزىمدە بولاسىڭدار؟
- جاقىن ادامدارىڭا قانداي جاقسى سوزدەر ايتقىلارىڭ كەلەدى؟
-«جاقسى ءسوز - جارىم ىرىس» دەيدى حالقىمىز. جاقسى ءسوز ەستىسەڭ، جانىڭ جادىرايدى. جاقسى ءسوز اشۋ شاقىرمايدى، جۇرەگىڭدى جىلىتادى. تەك قانا جاقسىلىققا جەتكىزەدى، باقىتقا كەنەلتەدى، قۋانىشقا بولەيدى.
ءىى ماعىنانى تانۋ.
ماتىنمەن جۇمىس. ءماتىن ابزاسقا ءبولىنىپ وقىتىلادى.
«سىپايى قويان» مەكسيكا ەرتەگىسى
- قوياننىڭ جىلى سوزدەرىنىڭ وزىنە قانداي كومەگى بولدى؟
- جىلى سوزدەر ارقىلى قانداي جاعدايدا كومەكتەسۋگە بولادى؟
دايەكسوز.
«جۇرەكتەن شىققان ءسوز جۇرەككە جول تابادى» ءا. ناۋاي
- جىلى ءسوز ادامداردى دوستاستىرادى، سابىرلى بولۋعا، دەنساۋلىعىن ساقتاۋعا، كوڭىلىن كوتەرۋگە، اشۋىن قايتارۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. ءار ايتىلعان ءسوزدى ادام جۇرەگىمەن قابىلدايدى. سوندىقتان، قولدان كەلگەنشە ءبىر - بىرىڭە جىلى، جاقسى سوزدەر ايتقان دۇرىس.
سەرگىتۋ ءساتى
اقشا بۇلتتار اسپاندا، (قولدارىن جايقالتادى)
جەرىمدى جايناپ قۇلپىرتسىن.(جەردى كورسەتەدى)
نۇرىن سىيلاپ بىزدەرگە، (كۇندى كورسەتەدى)
كوكتە ماڭگى كۇن تۇرسىن. (كۇندى كورسەتەدى)
جاڭا اقپارات. تىزبەكتەپ وقىتۋ
«جاقسى ءسوز ادامداردى قۋانىشقا بولەيدى. ولاردىڭ قارىم - قاتىناسىن جاقسارتۋعا ىقپال ەتەدى. ادامدار ءبىر - بىرىمەن جاقسى سويلەسۋ ارقىلى سىيلاستىققا، دوستىققا قول جەتكىزەدى»
سۋرەتپەن جۇمىس.
1. قۇرمەتتى ۇستازدار!
سىزدەردى ءتول مەرەكەلەرىڭىزبەن قۇتتىقتايمىز. سىزدەرگە شىعارماشىلىق تابىس، ەڭبەكتەرىڭىزگە جەمىس، وتباسىلارىڭىزعا باقىت تىلەيمىز.
كۇتىلەتىن جاۋاپتار: جاقسى تىلەك، قۇتتىقتاۋ ءسوز؛
2.- اپا، امان – ەسەنسىز بە؟ قال - جاعدايىڭىز قالاي؟ اۋىرىپ قالدى دەپ ەدى ايىعىپ كەتتىڭىز بە؟
كۇتىلەتىن جاۋاپتار: اماندىق، جاعداي سۇراۋ؛
3.- اللو! سالەمەتسىڭ بە، ايجان! سەنىڭ ماعان 8 - ناۋرىزعا جىبەرگەن اشىق حاتىڭدى الدىم. ساعان كوپ - كوپ راحمەت ايتىپ، العىسىمدى بىلدىرگىم كەلەدى.
كۇتىلەتىن جاۋاپتار: العىس ايتۋ، ريزاشىلىق ءبىلدىرۋ؛
4.- جارايسىڭ، قۇلىنىم! مەنىڭ كىشكەنتايىم اتا - اناسىنا قولعانات، ۇلكەن جىگىت بولىپ قالىپتى عوي. ءالى - اق ەلىن قورعايتىن ازامات بولادى.
كۇتىلەتىن جاۋاپ: ماقتاۋ.
5 - سىمبات، سەن قانداي ادەمى بولىپ قۇلپىرىپ كەتكەنسىڭ! جاۋاپ: ماداقتاۋ
ويىن - جاتتىعۋ
توپقا بولىنگەن وقۋشىلارعا ءتۇرلى تاپسىرمالار بەرىلەدى: بەرىلگەن تاپسىرمالار بويىنشا جاقسى سوزدەردى قاتىستىرا وتىرىپ، كورىنىس كورسەتۋى ءتيىس.
1 - توپ. ساباققا كەشىگىپ كەلگەن وقۋشى مەن ءمۇعالىم اراسىنداعى اڭگىمەدەن ءۇزىندى.
2 - توپ. تۇتىنۋشى مەن ساتۋشىنىڭ اراسىنداعى سىپايى قارىم - قاتىناستان ءۇزىندى.
3 - توپ. ەمحاناعا كەلگەن ناۋقاس پەن دارىگەر اراسىنداعى ديالوگتان ءۇزىندى.
ءىىى وي تولعانىس
داپتەرمەن جۇمىس.
1 - ۆەنن دياگرامماسى
2 - تاپسىرما. توپتاستىرۋ.
جاقسى سوزدەردى توپتاستىرۋ.
قورىتىندىلاۋ
- جاقسى ءسوز، جىلى تىلەك ءار ادامنىڭ كوڭىلىن كوتەرىپ، ولاردىڭ جۇرەگىنە جىلۋ بەرەدى، كوڭىلىنە قۋانىش سىيلايدى. جىلى ءسوز ادامداردى تاتۋلاستىرادى، دوستاستىرادى. جاقسى سوزدەردى ءبىر - بىرىنە ءجيى ايتۋ ناتيجەسىندە ءوزارا سىيلاستىق ارتادى.
جۇرەكتەن - جۇرەككە. (وقۋشىلار شەڭبەرگە تۇرادى،
قولدارىنا شارلار، جالاۋلار بەرىلەدى)
كۇلىمدە، كۇن، كۇلىمدە،
جەر جاسارسىن كوگەرسىن!
كەشەگىدەي بۇگىندە،
قانات قاقسىن كوگەرشىن
كۇلىمدە كۇن كۇلىمدە
بۇلدىرشىندەر قۋانسىن.
قىردىڭ كوكشىل تۇگىندەي،
قولدارىنا تۋ السىن.
كۇلىمدە كۇن كۇلىمدە،
كۇلسىن بارلىق بالا شات،
بەرەكەلى بۇگىندەي،
بەيبىت بولسىن بولاشاق!
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جاقسى ءسوز جانعا قۋات بەرەدى
ماقساتى: وقۋشىلار «جاقسى ءسوزدىڭ» قۇندىلىعى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ
مىندەتتەرى:
- جاقسى ءسوزدىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ؛
- جاقسى سوزدەردى قولدانا ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرى دامىتۋ؛
- ىزگىلىككە، ىزەتتىلىككە، جاقسى ءسوز ارقىلى جاقسى مىنەز - قۇلىققا تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ۇعىمدى قالىپتاستىرۋ.
ساباقت ىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: وي قوزعاۋ، ۆەنن دياگرامماسى، توپتاستىرۋ؛
كورنەكى قۇرالدار: ينتەراكتيۆتتى تاقتا، تاقىرىپقا بايلانىستى سلايد؛
ساباق بارىسى: ءى ۇيىمداستىرۋ.
ءى قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
شاتتىق شەڭبەرى
- سالەمەتسىڭدەر مە بالالار! بۇگىن مەن سەندەردى ءوزىن - ءوزى تانۋ ءپانى ارقىلى كورگەنىمە قۋانىشتىمىن. سەندەر قانداي كوڭىل - كۇيدەسىڭدەر؟
ءبىر - ءبىرىمىزدىڭ قولىمىزدان ۇستاعان كەزدە نەنى سەزىنىپ تۇرمىز؟ جاقسى كوڭىل - كۇيدى سەزىنىپ تۇرمىز با؟
وقۋشىلاردىڭ جاۋاپتارى.
ەندەشە ءبارىمىز بىرگە مىنا ولەڭ شۋماقتارىن ايتىپ شىعايىق:
وي - جۇيرىك، ءتىل - شەبەر،
تانىتسا شىندىقتى.
ءماندى ويدى تىلمەن بەر،
ءسوزدى تاۋىپ ۇقىپتى.
«ءسىز»، «ءبىز»دەگەن جىلى ءسوز،
جاقسىلىقتىڭ مەيىرى.
ءبىر - بىرىنە بولىپ كوز،
كەڭ بولسىن ادام پەيىلى.
ءان: «بالا تىلەگى» ءسوزى: س. مولداسان ۇلى
ءانى: ف. جولداسوۆا
بۇگىنگى ساباقتىڭ تاقىرىبى: «جاقسى ءسوز - جانعا قۋات»دەپ اتالادى. بۇگىن ءبىز وسى تاقىرىپتا اڭگىمەلەسەتىن بولامىز.
وي قوزعاۋ.
اڭگىمەلەسۋ.
- قانداي كەزدە جاقسى سوزدەردى قولداناسىڭدار؟
- جاقسى ءسوز ەستىگەندە قانداي سەزىمدە بولاسىڭدار؟
- جامان، دورەكى ءسوز ەستىگەندە قانداي سەزىمدە بولاسىڭدار؟
- جاقىن ادامدارىڭا قانداي جاقسى سوزدەر ايتقىلارىڭ كەلەدى؟
-«جاقسى ءسوز - جارىم ىرىس» دەيدى حالقىمىز. جاقسى ءسوز ەستىسەڭ، جانىڭ جادىرايدى. جاقسى ءسوز اشۋ شاقىرمايدى، جۇرەگىڭدى جىلىتادى. تەك قانا جاقسىلىققا جەتكىزەدى، باقىتقا كەنەلتەدى، قۋانىشقا بولەيدى.
ءىى ماعىنانى تانۋ.
ماتىنمەن جۇمىس. ءماتىن ابزاسقا ءبولىنىپ وقىتىلادى.
«سىپايى قويان» مەكسيكا ەرتەگىسى
- قوياننىڭ جىلى سوزدەرىنىڭ وزىنە قانداي كومەگى بولدى؟
- جىلى سوزدەر ارقىلى قانداي جاعدايدا كومەكتەسۋگە بولادى؟
دايەكسوز.
«جۇرەكتەن شىققان ءسوز جۇرەككە جول تابادى» ءا. ناۋاي
- جىلى ءسوز ادامداردى دوستاستىرادى، سابىرلى بولۋعا، دەنساۋلىعىن ساقتاۋعا، كوڭىلىن كوتەرۋگە، اشۋىن قايتارۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. ءار ايتىلعان ءسوزدى ادام جۇرەگىمەن قابىلدايدى. سوندىقتان، قولدان كەلگەنشە ءبىر - بىرىڭە جىلى، جاقسى سوزدەر ايتقان دۇرىس.
سەرگىتۋ ءساتى
اقشا بۇلتتار اسپاندا، (قولدارىن جايقالتادى)
جەرىمدى جايناپ قۇلپىرتسىن.(جەردى كورسەتەدى)
نۇرىن سىيلاپ بىزدەرگە، (كۇندى كورسەتەدى)
كوكتە ماڭگى كۇن تۇرسىن. (كۇندى كورسەتەدى)
جاڭا اقپارات. تىزبەكتەپ وقىتۋ
«جاقسى ءسوز ادامداردى قۋانىشقا بولەيدى. ولاردىڭ قارىم - قاتىناسىن جاقسارتۋعا ىقپال ەتەدى. ادامدار ءبىر - بىرىمەن جاقسى سويلەسۋ ارقىلى سىيلاستىققا، دوستىققا قول جەتكىزەدى»
سۋرەتپەن جۇمىس.
1. قۇرمەتتى ۇستازدار!
سىزدەردى ءتول مەرەكەلەرىڭىزبەن قۇتتىقتايمىز. سىزدەرگە شىعارماشىلىق تابىس، ەڭبەكتەرىڭىزگە جەمىس، وتباسىلارىڭىزعا باقىت تىلەيمىز.
كۇتىلەتىن جاۋاپتار: جاقسى تىلەك، قۇتتىقتاۋ ءسوز؛
2.- اپا، امان – ەسەنسىز بە؟ قال - جاعدايىڭىز قالاي؟ اۋىرىپ قالدى دەپ ەدى ايىعىپ كەتتىڭىز بە؟
كۇتىلەتىن جاۋاپتار: اماندىق، جاعداي سۇراۋ؛
3.- اللو! سالەمەتسىڭ بە، ايجان! سەنىڭ ماعان 8 - ناۋرىزعا جىبەرگەن اشىق حاتىڭدى الدىم. ساعان كوپ - كوپ راحمەت ايتىپ، العىسىمدى بىلدىرگىم كەلەدى.
كۇتىلەتىن جاۋاپتار: العىس ايتۋ، ريزاشىلىق ءبىلدىرۋ؛
4.- جارايسىڭ، قۇلىنىم! مەنىڭ كىشكەنتايىم اتا - اناسىنا قولعانات، ۇلكەن جىگىت بولىپ قالىپتى عوي. ءالى - اق ەلىن قورعايتىن ازامات بولادى.
كۇتىلەتىن جاۋاپ: ماقتاۋ.
5 - سىمبات، سەن قانداي ادەمى بولىپ قۇلپىرىپ كەتكەنسىڭ! جاۋاپ: ماداقتاۋ
ويىن - جاتتىعۋ
توپقا بولىنگەن وقۋشىلارعا ءتۇرلى تاپسىرمالار بەرىلەدى: بەرىلگەن تاپسىرمالار بويىنشا جاقسى سوزدەردى قاتىستىرا وتىرىپ، كورىنىس كورسەتۋى ءتيىس.
1 - توپ. ساباققا كەشىگىپ كەلگەن وقۋشى مەن ءمۇعالىم اراسىنداعى اڭگىمەدەن ءۇزىندى.
2 - توپ. تۇتىنۋشى مەن ساتۋشىنىڭ اراسىنداعى سىپايى قارىم - قاتىناستان ءۇزىندى.
3 - توپ. ەمحاناعا كەلگەن ناۋقاس پەن دارىگەر اراسىنداعى ديالوگتان ءۇزىندى.
ءىىى وي تولعانىس
داپتەرمەن جۇمىس.
1 - ۆەنن دياگرامماسى
2 - تاپسىرما. توپتاستىرۋ.
جاقسى سوزدەردى توپتاستىرۋ.
قورىتىندىلاۋ
- جاقسى ءسوز، جىلى تىلەك ءار ادامنىڭ كوڭىلىن كوتەرىپ، ولاردىڭ جۇرەگىنە جىلۋ بەرەدى، كوڭىلىنە قۋانىش سىيلايدى. جىلى ءسوز ادامداردى تاتۋلاستىرادى، دوستاستىرادى. جاقسى سوزدەردى ءبىر - بىرىنە ءجيى ايتۋ ناتيجەسىندە ءوزارا سىيلاستىق ارتادى.
جۇرەكتەن - جۇرەككە. (وقۋشىلار شەڭبەرگە تۇرادى،
قولدارىنا شارلار، جالاۋلار بەرىلەدى)
كۇلىمدە، كۇن، كۇلىمدە،
جەر جاسارسىن كوگەرسىن!
كەشەگىدەي بۇگىندە،
قانات قاقسىن كوگەرشىن
كۇلىمدە كۇن كۇلىمدە
بۇلدىرشىندەر قۋانسىن.
قىردىڭ كوكشىل تۇگىندەي،
قولدارىنا تۋ السىن.
كۇلىمدە كۇن كۇلىمدە،
كۇلسىن بارلىق بالا شات،
بەرەكەلى بۇگىندەي،
بەيبىت بولسىن بولاشاق!
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
-
ماقساتى: ءوزىن-وزى تانىستىرا ءبىلۋ، ماقال-ماتەلدەردى، ولەڭدەردى مانەرلەپ وقۋ. ادەپتىلىككە، سىپايىلىققا، كىشىپەيىلدىلىككە، ونەرگە ۇمتىلعان قىز بالالاردى تاربيەلەۋ. ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن، قيا...
