جىل ءباسى-از ناۋرىز!
تاقىرىبى: «جىل باسى – ناۋرىز»
ماقساتى: ناۋرىز مەيرامى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ ارقىلى قازاق حالقىنىڭ سالت – ءداستۇرىن كورسەتۋ جانە ونى قۇرمەتتەي بىلۋگە تاربيەلەۋ. بالالاردى ەلىن ، وتانىن سۇيۋگە، ۇلتتىق سالت - ءداستۇرىن دارىپتەۋگە تاربيەلەۋ. يماندىلىق، يناباتتىلىق، ىزەتتىلىك قاسيەتتەرىن قالىپتاستىرۋ.
مازمۇنى: بۇكىل تىرشىلىك اتالۋىنىڭ تۇرلەنىپ، جاڭارۋى پاش ەتىلەدى. مەيرامنىڭ ەڭ ءقادىرلى دامدەرى مەن قاسيەتتى سوزدەرى كەڭىنەن ناسيحاتتالادى.
كورنەكىلىگى: قازاقتىڭ كيىز ءۇيىنىڭ جابدىقتارى، ۇلتتىق تاعامدار، التىباقان، بەسىك، ساندىق تولى قۇراق كورپە ت. ب.
مەيرام وتەتىن زال سالت –داستۇرگە بايلانىستى جابدىقتالادى. بالالار ۇلتتىق كيىمدەرىمەن كەلەدى. كيىز ءۇي كەرەگەسىنەن ساحنا جاسالىنادى.
زالدا اسەم اۋەن ويناپ تۇرادى.
ءجۇرۋ بارىسى:
جۇرگىزۋشى: ەرىتىپ قارىن دالانىڭ،
جيناتىپ گۇلىن سالانىڭ.
جەتەلەپ جۇمساق سامالىن،
كەلدى ناۋرىز – جىل باسى.
كۇلىمدەپ قاراپ كۇمىس كۇن،
اسپانىڭ بۇركىپ ءپۇلىش ءتۇن.
ۇلى كۇنى ۇلىستىڭ،
كەلدى ناۋرىز – جىل باسى.
جۇرگىزۋشى: ارمىسىزدار قۇرمەتتى قوناقتار.
ۇلىس كۇندەرىڭىز قۇتتى بولسىن!
كەلە جاتىر جىلىمىز،
مەيرامدايمىز مۇنى ءبىز.
حالقى سۇيگەن مەيرامدى
قارسى الايىق ناۋرىزدى!
(اتا - اجەسى مەن ناۋرىز قىز ورتاعا كەلەدى).
اتا: وۋ، حالايىق، قالايىق،
اسەم انگە سالايىق.
ناۋرىز تويىن كوڭىلدى،
بىرگە قارسى الايىق.
اجە: اشىلدى دا كەبەجە،
ءدام ازىرلەۋ باستالدى.
اجەم ناۋرىز كوجەگە،
جەتى ءتۇرلى اس سالدى.
بيداي، كۇرىش، تارى بار،
بار ءسۇر ەت پەن شۇجىعى
اششى قۇرتى تاعى بار،
كوجە ەلدىڭ ىرزىعى.
اجە (امينا) ناۋرىز كوجەنى ساپىرىپ تۇرىپ تاقپاعىن ايتىپ بەرەدى.
ناۋرىز قىز: ناۋرىز تويى-بەرەكە،
ناۋرىز تويى-جىر اڭىز.
قىزىپ دۋلى مەرەكە
قىزىق دۋمان قۇرامىز.
جۇرگىزۋشى: قوش كەلىپسىڭ ناۋرىز!
ارمان تويى حالىقتىڭ.
قۋانىشى حالىقتىڭ،
قۇتتى بولسىن قادامىڭ!
تاقپاقتار:
ق.جانسايا ناۋرىز كەلدى الاقاي،
كەل، بيلەيىك بالاقاي.
بىزدە قاراپ تۇرمايىق،
تويعا شاشۋ شاشايىق.
مادينا ناۋرىز تويى – ەلدىڭ تويى،
كوكتەم تويى – ءتولدىڭ تويى.
ءان ايتاتىن كۇنى بويى،
جاقسى كورەم ناۋرىز تويىن.
بەكارىس ناۋرىز تويى ادەمى،
اجەم ەسكە ءتۇسىردى.
بىزدەرگە ارناپ ادەيى،
ناۋرىز كوجە ءپىسىردى.
ت.ءمولدىر ناۋرىز كەلدى، نۇر كەلدى،
تۇگەل ايماق گۇلدەندى.
باقشاداعى اپايلار،
تويعا ازىرلەنىپ ۇلگەردى.
ءان: «اجەمە» ءانى.
مۋزىكا وينالىپ، زالعا قوناققا اجە نەمەرەسى مەن كەلىنىن ەرتىپ كەلەدى.
اجە شاشۋ شاشادى.
اجە: ال، قۇرمەتتى قوناقتار، ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى قۇتتى بولسىن! اق مول بولسىن! وسى ناۋرىز تويىن تويلاماق بوپ، نەمەرەم مەن كەلىنىمدى ەرتىپ كەلدىم. بۇگىن ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىندە نەمەرەم جاسقا تولىپ تۇساۋىن كەسەمىن. مەنىڭ نەمەرەمنىڭ تۇساۋ كەسەر راسىمىنە قاتىسىڭىزدار.
You Might Also Like
-
قازىرگى زامان تالاپتارىنا سايكەس قازىرگى مەكتەپ «ءبىلىمدى تۇلعا ياعني ءبىلىم – بىلىكپەن داعدىلارى قالىپتاسقان جەكە تۇلعانى دايىنداۋمەن شەكتەلە قويماي، ءومىردىڭ وزگەرىستەرىنە داي...
-
حح-عاسىردا پوەزيا ونەرىنە ۇلكەن سەرپىلىس بەرگەن تۇلعالاردىڭ ءبىرى، اقيىق اقىن - مۇقاعالي ماقاتايەۆ. قازاق پوەزياسىنىڭ ءحانتاڭىرى ءوزىنىڭ بارلىق عۇمىرىن پوەزيا دەيتىن قۇدىرەتتى جولعا ارنادى. ونىڭ پوەزيا...
