InfoHub Logo

قارتايعان كەزىندە جاستىق شاعىنداعى جولداسى قارامەندە ەسىنە ءتۇسىپ، جاس كەزىندەگى ساتتەرىن جانە قارتايىپ، قاجىعان شاقتاعى وزگەرىستەرىن ايتىپ، پىكىر الىسپاقشى بولادى. ول كەزدە ەل اراسىنداعى قاتىناس تەك اتپەن عانا بولعاندىقتان ءوزى بارا المايدى دا، ەل تانىپ، ءسوز ءمانىسىن بىلەتىن ءبىر جاس جىگىتتى شاقىرىپ:

— شىراعىم، توبىقتىدا قارامەندە دەگەن دوسىم بار ەدى. كورمەگەلى كوپ جىلدار بولدى، ساعىندىم. ءوزىم ىزدەپ بارۋعا شامام جوق، ول دا قارتايدى، مەنى ىزدەپ كەلە المايدى. ونىڭ ايتقان ءسوزىن جىگىت جاتتاپ الادى. سونداعى جيدەبايدىڭ بەس اۋىز ءبىر ءسوزى: «ءتورت نارسەدە ءۇمىت بار، ءبىر نارسەدە ءۇمىت جوق»، — وسىنى ايتاسىڭ. التى اۋىز ءبىر ءسوزى: «مۇسىلمان جاۋدىڭ قولىندا قالدىم، بەس اتانىڭ مالىن ىزدەپ اۋرە بودىم. الپىس ات ءۇيىر بەرمەيدى، جەتپىس تورعاي شىرىلدايدى، سەكسەن بالاپان ۇيا باسىپ جاتىر، توقسان جۇمىرتقا قاشان جارىلارى بەلگىسىز».

جازدىگۇنى جايلاۋعا قونعان قالىڭ ەلدى ارالاپ، بىرنەشە كۇن جول ءجۇرىپ، ماناعى جىگىت توبىقتىعى جەتىپ، قارامەندەگە كەلەدى. ءبىراز كۇن جاتىپ تىنىعىپ، ەل جايى مەن اماندىعىنا ابدەن كوزى جەتكەننەن سوڭ، جىگىت قايتپاق بولادى. سوندا قارامەندە:

— جيدەكەڭ ءتىرى بولسا، ماعان باسقا سالەم ايتپادى ما؟ — دەپ سۇراپتى. سوندا جىگىت باتىردىڭ سالەمىن ايتىپتى. قارامەندە كوپ تولعانىپ، ويلانىپ ءبىرازدان كەيىن:

— «ءتورت نارسەدە ءۇمىت بار» دەگەنى — ادام بالاسى ءتورت ۇمىتپەن ءجۇرىپ وتەدى ەكەن-اۋ، ياعني، «جاس وسەمىن دەپ ءۇمىتتى، جالعىز كوبەيەمىن دەپ ءۇمىتتى، جارلى باييمىن دەپ ءۇمىتتى، اۋرۋ جازىلامىن دەپ ءۇمىتتى».

«ءبىر نارسەدەن ءۇمىت جوق» دەگەنى — شىركىن، كوكتەمى مەن جازى ءوتىپ، جاپىراعى قۋراعان اعاشتاي ءتاتتى ءومىر سۇرگەن، بىر-بىرىنە يىستەرى سىڭگەن جاستىق شاقتاعى جۇبايى قايتىپ، كەلىن بالاسىنىڭ قولىندا قالعان ەكەن عوي. ەكى ەلى اۋزىنا ءتورت ەلى قاقپاق قويسا، بالاعا سوندا عانا سىيىمدى بولادى، — دەگەن ەكەن.

«بەس اتانىڭ مالىن ىزدەپ اۋرە بولدىم» دەگەنى — قايران باتىر قارتايىپ، كوزى سوقىر بولعان كەزى ەكەن، جاستان سەرىك بولعان بەس جولداسى ءمۇسۋاق، ءتاشپىق، ورامال، باكى، قامشى بولار. وسىلاردىڭ باسىن قوسىپ جيناۋ ءۇشىن جان-جاعىن سيپالاپ، ىزدەپ تاپقانشا، تۇسكە دەيىنگى ۋاقىت وتەدى ەكەن. جانىنا جانقالتا، توسىنە ءتوس قالتا سالسىن، — دەپتى. ال «الپىس ات ءۇيىر بەرمەيدى» دەگەنى — الپىس جاس اعايىندى جاۋعا بەرمەيتىن قايرات-كۇشتىڭ قايتپايتىن كەزى عوي، «جەتپىس تورعاي شىرىلدايدى» دەگەنى — «جەتپىستە تورعايداي عانا قۋاتىڭ قالادى» دەگەنى. «سەكسەن بالاپان ۇيا باسىپ جاتىر» دەگەنى — «سەكسەندە ۇيادا جاتقان بالاپانداي توسەك تارتىپ جاتتىم» دەگەنى. «توقسان جۇمىرتقا قاشان جارىلاتىنىن بىلمەيمىن» دەگەنى — «توقساننان اسقان جاسىم بار، ءبىر اياعىممەن قابىردەمىن، اق ءولىم قاشان جەتەدى دەپ كۇتۋدەمىن» دەگەنى ەكەن عوي، — دەيدى.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

ابىلاي حاننىڭ جانىبەكتى سىناۋى

جانىبەكتىڭ قارتايعان كەزىندە كەشىرمەلەرىن ەسكە الۋى

جانىبەك باتىردىڭ ابىلايدىڭ وڭ تىزەسىنەن ورىن الۋى

---