InfoHub Logo

ءجيى جانە ۇزاك اۋىراتىن بالالار – پەدياتريا سالاسىنىڭ ماڭىزدى مەديسينالىق-الەۋمەتتىك ماسەلەلەرىنىڭ ءبىرى.

ءجيى ءارى ۇزاق اۋىراتىن بالالار توبىنا ءومىرىنىڭ العاشقى جىلىندا 4 جانە ودان دا كوپ، 2 جانە 3 جاسىندا – 6 رەت جانە ودان دا كوپ، 4 جاسىندا – 5 رەت جانە ودان دا كوپ، 5 جانە 6 جاسىندا – 4 رەت جانە ودان كوپ، 7 جاسىندا 3 رەت جانە ودان كوپ رەت ءجىتى اۋرۋلارمەن اۋىرعان جانە سوزىلمالى سىرقاتتارى اسقىنعان سابيلەر جاتادى.

بالا اۋرۋلارىنىڭ قۇرىلىمىندا تىنىس الۋ اعزالارىنىڭ سىرقاتتارى باسىم. جانە ءجيى ءارى ۇزاق اۋىراتىن بالالار اراسىندا بۇلار 80-85%. سوندىقتان اتالعان توپتاعى بالالاردى ساۋىقتىرۋ كەزىندە مۇرىن-جۇتكىنشاقتاعى جۇقپا وشاقتارىن تازالاۋعا، رەسپيراتورلىك جۇقپالاردىڭ الدىن الۋعا كوپ كوڭىل بولىنەدى. ءبىز ءجيى جانە ۇزاق اۋىراتىن بالالاردى قالپىنا كەلتىرۋگە ارنالعان 3 كەزەڭنەن تۇراتىن تومەندەگىدەي شارالاردى ۇسىنامىز:

ءبىرىنشى كەزەڭ – سىرقاتتىڭ ءجىتى كورىنىستەرى جويىلعانعا دەيىن ۋچاسكەلىك دارىگەردىڭ 3-5 كۇن ىشىندە ەم جۇرگىزۋى؛
ەكىنشى كەزەڭ – قالپىنا كەلتىرۋ بولىمىندە 14-21 كۇن بويى ەمدەۋ؛
ءۇشىنشى كەزەڭ – 1،5-3 اي بويى ەمدەۋ.

ەڭ ءتيىمدى ەم مەكتەپكە دەيىنگى بالالار مەكەمەسىندە جەكە ساۋىقتىرۋ جانە جۇيەلى تۇردە وتباسىندا ساۋىقتىرۋدى ۇيلەستىرۋ بولىپ تابىلادى.

ساۋىقتىرۋ جولدارى:

ەڭ الدىمەن بالانىڭ كۇن ءتارتىبىن جانە تاماقتانۋ ءمازىرىن رەتتەۋ كەرەك. قالپىنا كەلتىرۋ توبىنداعى سابيلەردىڭ كۇندىزگى ۇيقى ۋاقىتى ۇزارتىلىپ، بالاباقشادا بولۋ ۋاقىتى قىسقارتىلادى. تاعامعا قوسىمشا شىرىندار مەن ءسۇت ونىمدەرى (ايران، كىلەگەي، سۇزبە) ەنگىزىلەدى. سونداي-اق تاعام س دارۋمەنىمەن بايىتىلادى. بالالار بولمەسىنىڭ تەمپەراتۋراسى 18°س-دەن اسپاۋى ءتيىس.

سىلاپ-سيپاۋ جانە ەمدىك جاتتىعۋلارمەن بىرگە شىنىقتىرۋعا كوپ كوڭىل بولىنەدى. شىنىقتىرۋ كەزىندە كونتراستىلى اياق بۇلاۋلارى، قۇرعاق جانە ىلعال ورامالمەن ىسۋ، سۋ قۇيىنۋ، تاماقتى سۋىق سۋمەن شايۋ ءجيى قولدانىلادى. شىنىقتىرۋ شارالارىنىڭ نەگىزگى ءپرينسيپى – ونى بالانىڭ ساۋ كەزىندە باستاۋ، شىنىقتىرۋ اسەرىن بىرتىندەپ ۇلعايتۋ، ولاردى جۇيەلى تۇردە جانە بىرىنەن كەيىن ءبىرىن جاساۋ. ارينە، بالانىڭ جاسى، جەكە ەرەكشەلىكتەرى، ونىڭ اسەرى دە ەسكەرىلەدى.

قاراپايىم جانە ءتيىمدى شىنىقتىرۋ شاراسى -  تەمپەراتۋرا ءتارتىبىن وزگەرتىپ وتىرۋ. ياعني بالا ۇيىقتاعان كەزدە تەرەزەنى اشىپ، ونىڭ بولمەسىندەگى تەمپەراتۋرانى 15-16 گرادۋسقا تومەندەتەدى. ال ويىن بولمەسىندەگى تەمپەراتۋرانى جىلىتقىشتىڭ كومەگىمەن 23-24 گرادۋسقا دەيىن جىلىتادى. وسىدان سوڭ ەكى بولمەدە كەزەك-كەزەك جاتتىعۋ جاساتقىزادى. ەمشارانىڭ ۇزاكتىعى – 10-12 مينۋت.

ساۋىقتىرۋدىڭ فيزيوتەراپيالىق ادىستەرى: جالپى ۋلتراكۇلگىن ساۋلەلەندىرۋ، تاماقتىڭ تۋبۋس-كۆارسى، بادامشا بەزگە ۋدز. كوپتەگەن اۆتورلار قالپىنا كەلتىرۋ كۋرسىنا تاماقتى دارىلىك وسىمدىك تۇنبالارىمەن شايۋ، وتتەگى ءشوپ كوكتەيلدەرىن قوسادى. بۇل شارالار كەشەندى دارىلىك ەممەن تولىقتىرىلسا، تيىمدىلىگى ارتا تۇسەدى.

گ.ك.يزگۋتتينوۆا،
پەدياتريا جانە بالا حيرۋرگياسى

---