سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
كانادالىق تەحنولوگيا بويىنشا سالىناتىن ۇيلەردىڭ قۇرىلىسى

№16 كوللەدج مكقك
ساپا مەنەدجمەنتى جۇيەسى
ورىنداعان: ق-55 توپ ستۋدەنتى تازابەك اسىلبەك

“كانادالىق تەحنولوگيا” قۇرىلىس قاڭقالى-قالقاندى ۇيلەر – بۇل زاماناۋي نۇسقاسى بۇرىننان بەلگىلى جانە كەڭىنەن پايدالانىلاتىن كاركاستى قۇرىلىس تەحنولوگياسى اعاش ءۇي.

بۇل تەحنولوگيا ونەركاسىپتىك دايىنداۋ قاڭقالى ۇيلەردىڭ سەندۆيچ-پانەلدەر. بارلىق بولشەكتەر قاڭقالى ءۇي دايىندالادى زاۋىت جاعدايىندا جوعارى دالدىكپەن تۇسەدى قۇرىلىس الاڭىنا تولىعىمەن دايىن مونتاجداۋ ءۇشىن. بۇل مۇمكىندىك بەرەدى قامتاماسىز ەتۋ سۆەرحبىسترىي مونتاجداۋ كونسترۋكسيالار قاڭقالى ءۇي كىرىسۋ ارلەۋ جۇمىستارى 3-4 كۇن باستالعاننان كەيىن مونتاجداۋ!


 
بۇل پانەل بار ترەحسلوينۋيۋ كونسترۋكسياسىنا جانە بار بىرەگەي مەحانيكالىق تەپلوسبەرەگايۋششيمي سيپاتتامالارى. سىرتقى قاباتتار پانەلدەر دايىندالادى OSB (باعدارلانعان جوڭقالى پليتالار)، ىشكى قاباتى – پسب-س (ساموزاتۋحايۋششيي كونسترۋكسيوننىي پوليستيرول). ەلەمەنتتەرىن قوسۋ تاقتاسىندا بىر-بىرىمەن جۇرگىزىلەدى جەلىمدەۋ ادىسىمەن قولدانا وتىرىپ، پوليۋرەتانوۆوگو جەلىم. تۇرعىسىنان مەحانيكا سەندۆيچ پانەل (سەندۆيچ پانەل) بولىپ تابىلادى كەڭىستىكتىك كوتەرگىش ۆەرموي مۇمكىندىك بەرەدى، الىپ تاستاۋ، كونسترۋكسيانىڭ بارلىق دەرلىك ۇيلەر قاڭقا ەلەمەنتتەرى.

پايدالانۋ رەتىندە ىشكى قاباتىنىڭ پسب-س تابىلاتىن تاماشا جىلۋ وقشاۋلاعىش ماتەريالمەن قامتاماسىز ەتەدى، بىرەگەي تەپلوسبەرەگايۋششيە قاسيەتتەرى سەندۆيچ-پانەلدەر. قولدانۋعا دايىنداۋ كەزىندە سەندۆيچ-پانەلدەر تەك ەكولوگيالىق تازا باستاپقى ماتەريالدار مەن تەحنولوگيالىق پروسەستەردى الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى قازىرگى زامانعى ەكولوگيالىق تازا قۇرىلىس ماتەريالى.
كونسترۋكسيالىق تەپلويزولياسيوننايا پانەل تۇرادى ەكى باعىتتالعان جاڭقا پليتالارىن قجج (OSB – Oriented Strand Board) ارالارىندا قىسىممەن پريكلەيۆاەتسيا قاباتى قاتتى قابىلەتتى بولادى جىلىتقىش رەتىندە. قالىڭدىعى پانەلدەر دايىن كۇيىندە قۇرايدى 120 مم-دەن 224 مم. ستاندارتتى مولشەرى پانەلدەر 1،22 م 2،44 م، ۇزىندىعى – 7 مەتر. مۇنداي جولاعى بار ايرىقشا ەنەرگوسبەرەگايۋششيمي قاسيەتتەرى بار جانە جوعارى بار بەرىكتىگى.

SIP-پانەل تەحنولوگياسى


تەحنولوگياسى از قاباتتى قۇرىلىس SiPs قولدانىلادى ۋكرايناداعى سالىستىرمالى تۇردە جاقىندا عانا، الەمدەگى وسىنداي قۇرىلىسى تانىمال. بۇل بىرەگەي تەپلويزولياسيوننىمي جانە ىلعالعا ءتوزىمدى قاسيەتتەرگە يە ماتەريالدار: مۇنداي ۇيدە ەڭ كۇشتى اياز جىلۋدى، ال جازعى ىستىقتا سالقىن. قاڭقالى-ششيتوۆوي ءۇي بويىنشا ورىندالعان تەحنولوگيالار SiPs، بارلىق زاماناۋي تالاپتارىنا جاۋاپ بەرەدى – ەكولوگيالىق، ءتوزىمدى، سەنىمدى جانە قول جەتىمدى باعاسى بويىنشا.

ارتىقشىلىقتار SIP پانەلدەر: ۇزاق مەرزىمدىلىك

بۇگىن ايتۋعا بولادى پەنوپوليستيرولۋ ءتان ۇزاق مەرزىمدىلىك 40 جىلدان استام، جانە ءتىپتى، مۇمكىن، بىرنەشە ەسە كوپ. ويتكەنى، پوليستيرول – ماتەريال سالىستىرمالى تۇردە جاس.

العاش رەت بۇل ۆسپەنەننىي پوليمەر الىندى، 1952 ج. فيرماسى “BASF”. تۋرالى ونىڭ ۇزاق ايتادى ناتيجەلەرى ەكسپەريمەنت جۇرگىزىلگەن جانە وسى فيرما… پوليستيرول، ۋلوجەننىي استىندا رۋلوننۋيۋ شاتىر جىلىتقىش رەتىندە عيماراتتىڭ شاتىرىن 1955 ج.، قولونەر 1986 ج. زەرتتەپ يزۆلەچەننىي ۇلگىسى، ارنايى بىلىكتى كوميسسيا انىقتادى، كەيىن 31 جىل بولعان جوق قانداي دا ءبىر فۋنكسيونالدىق وزگەرىستەر قابىلەتتى بولادى، ول بۇرىنعىداي تالاپتارىنا جاۋاپ نەمىس ستاندارتتار.

پودتۆەرجەننىي پايدالانۋ مەرزىمى قاڭقالى ءۇيدىڭ SIP پانەلدەر، 40 جىلدان استام قىزمەت ەتۋ ەسەپتىك مەرزىمى قاڭقالى-قالقاندى ۇيلەر كەم دەگەندە 80 جىل.

بەرىكتىگى

عيمارات تۇرعىزىلعان تەحنولوگياسى بويىنشا SiPs، سىندارلى تۇرىنە جاتادى بەسكاركاسنىم (كوتەرگىش قابىرعالار)، ت. ە. كوپتەگەن قۇرىلىمدىق ەلەمەنتتەرىن قوسا اتقارادى كوتەرمە جانە قورشاۋ فۋنكسيالاردى.

كونسترۋكسياسى قابىرعالار دايىندالعان تەحنولوگيا بويىنشا SiPs يە جوعارى بەرىكتىگى تۇرعىزۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن عيماراتتار دا سەيسميكالىق ءقاۋىپتى جانە تورنادووپاسنىح اۋداندارىندا. بۇل جوعارى جەستكوستيۋ كونسترۋكسيالارى ۇشتاستىرا وتىرىپ، شاعىن سالماعى. سەندۆيچ-پانەل ەسەبىنەن ءمونوليتتى جەلىمدەۋ شىدايدى تىك جۇكتەمەنى 14 توننا 1 پانەل ەنى 1،25 م جانە كولدەنەڭ جۇكتەمەنى 4،5 توننا 1 ش. م. (كوتتەدجدەر سالۋ ءۇشىن جەتكىلىكتى 350كگ 1 ش. م.).

امەريكا مەن كانادادا ۇقساس كونسترۋكسيالاردىڭ الدىن ءۇي 5 قابات. قۇرىلىس تالاپتارى ۋكرايناداعى شەكتەيتىن قاباتى تۇرعىزىلاتىن عيماراتتاردىڭ اعاش كونسترۋكسيالارىن ەكى قابات (بەرىكتىك قورى كوپ جەتكىلىكتى).


 
ەكولوگيالىق ءۇيى
نەگىزىندە كاركاستى تەحنولوگيالار SiPs جاتىر پايدالانۋعا ەكى نەگىزگى ماتەريالدار: كوبىكتەنگەن قابىلەتتى بولادى جانە پلوسكو-پرەستەلگەن پليتالاردى باعدارلانعان اعاش ششەپوي (OSB).

ۆسپەنەننىي پوليستيرول بار ياچەيستۋيۋ قۇرىلىمىن تۇراتىن 98 % اۋا جانە 2% – پوليستيرولدان. بۇل ماتەريال گيپوالەرگەنەن جانە مۇلدەم بەزۆرەدەن ادام ءۇشىن. ەداۋىر كولەمى الەمدىك ءوندىرۋ كولەمى ارتپاق ءجۇرىپ، دايىنداۋ ازىق-تۇلىك وراۋ جانە ىدىس-اياق.

OSB (Oriented Strand Board) بولىپ تابىلادى وريەنتيروۆاننو جوڭقا پليتاسى، وندا تىك بۇرىشتى جازىق ششەپا قالىڭدىعى 0،6 مم جانە ۇزىندىعى 180 مم دەيىنگى ۋكلادىۆاەتسيا ءۇش باعىتتاعى قاباتىنىڭ قاپشىققا قۇيىپ جانە نىعىزدايدى جاعدايىندا جوعارى قىسىمدى جانە تەمپەراتۋرانى پايدالانا وتىرىپ، اعاش شايىرى جانە قازىرگى زامانعى پولييزوسياناتنوگو جەلىم (MDI) بار فەنولوفورمالدەگيدا. MDI – جاۋاپ س گيدروگەنامي ۇستالاتىن اعاش قۇرا وتىرىپ، پوليۋرەتان، بۇل بەرەدى پليتادا قوسىمشا سەنىمدىلىگى مەن قاتتىلىعى. ماڭىزدى دالەل تاڭداۋ كەزىندە پليتى OSB سانىنىڭ ازدىعى بولىپ تابىلادى جەلىم پليتادا (3% – دان كەم) تۇپكىلىكتى پوليمەريزۋيۋششەگوسيا ءبىر ايدان كەيىن پرەستەۋ. سوندىقتان، پليتا بويىنشا جىكتەلەدى گيگيەنالىق سىنىبى ە1.
وسى ماتەريالدار بولىپ تابىلادى قورەكتىك ورتاسى زەڭ ساڭىراۋقۇلاقتار مەن باكتەريالاردىڭ ۇشىرامايدى گنيەنيۋ جانە زاقىمدانۋىنا جاندىكتەر، قۇرامىندا ۇشپا ەلەمەنتتەرى. قاڭقالى-قالقاندى ۇيلەر ءبىزدىڭ كومپانيانىڭ ءوندىرىسىنىڭ مۇلدەم ءقاۋىپسىز بولىپ تابىلادى ادام مەن قورشاعان ورتا ءۇشىن، ايىرماشىلىعى ماتەريالدار نەگىزىندە تاس، قوج (مينەرالدى ماقتا)، سەمەنت (پەنوبەتون، گازوبەتون) شيكىزات.
جىلى، ەنەرگوەكونومنىي ءۇيى
 
ارتىنان، ەۋروپا ەلدەرى، ۋكراينا قاتىستى جاڭا نورمالار تەپلوسوپروتيۆلەنيا قورشاۋ جانە كوتەرگىش قۇرىلىمداردى ازايتۋعا باعىتتالعان ەكسپلۋاتاسيالىق شىعىندار جانە ەنەرگيا ۇنەمدەۋ. ناق سوندىقتان دا بۇگىندە قارقىندى دامىپ كەلەدى تەحنولوگيا كوپ قاباتتى كونسترۋكسيالاردى، وندا ءبىر بولىگىن ورىندايدى، كوتەرگىش فۋنكسياسىن، ەكىنشى – جىلۋ قورعاۋ عيماراتتار.

كانادالىق قۇرىلىس تەحنولوگياسى قاڭقالى ءۇي از قاباتتى قۇرىلىس بويىنشا ءوزىنىڭ جىلۋتەحنيكالىق جانە باعا كورسەتكىشتەرى بولىپ تابىلادى وڭتايلى ۇسىنىس بارلىق نارىعىندا ۇسىنىلعان.

جوعارى جىلۋتەحنيكالىق قاسيەتتەرى SIP-پانەلدەر قامتاماسىز ەتەدى قولدانۋ، تيىمدىلىگى جوعارى – جىلىتقىش قابىلەتتى بولادى. پەنوپوليستيرول دولگوۆەچەن بەرمەيدى سىزاتتاردىڭ بولماۋى، بولىپ تابىلادى قورەكتىك ورتاسى ميكروورگانيزمدەر، كەمىرگىشتەر جانە باسقا جيۆنوستي، زاگنيۆاەت، پلەسنيەۆەەت جانە رازلاگاەتسيا.

اۋا وتكىزگىشتىگى انىقتالمايدى مۇمكىندىك بەرەدى عيماراتىنا دەم. پوليستيرول تۇراقتى اسەرىنە حيميالىق جانە بيولوگيالىق ورتالار. پەنوپوليستيرول، ءوزىنىڭ جىلۋ وقشاۋلاعىش قاسيەتتەرى بويىنشا اسىپ تۇسەدى كوپتەگەن ءداستۇرلى ماتەريالداردى قوسا العاندا، مينەرالدى ماقتا. ول عانا جول بەرىپ وتىر پەنوپوليۋرەتانۋ، ءبىراق ايتارلىقتاي ارزان. قولدانىستاعى نورمالارعا سايكەس شەكتى دەڭگەيى جىلۋ شىعىندارىن ۇيگە ارنالعان اۋدانى 100 م2 – 10 كۆت/ساع.
 
ماڭىزدى ىقپال ەتەتىن فاكتور جىلۋيزولياسيالىق ماتەريالداردىڭ قاسيەتتەرى بولىپ تابىلادى ءسىڭىرۋى. ىلعالدىلىعى ارتتىرۋعا، جىلۋ وتكىزگىشتىك: شيكى ماتەريال بار ۇلكەن جىلۋ وتكىزگىشتىك كوەففيسيەنتى يە حۋدشيمي جىلۋدان قورعايتىن سيپاتتامالارىمەن سالىستىرعاندا قۇرعاق. بۇل شارا كەزىندە ىلعالدانعان ماتەريالدىڭ، ونىڭ تەرى تەسىگىن سۋمەن تولتىرىلادى، بار جوعارى جىلۋ وتكىزگىشتىك كوەففيسيەنتى (شامامەن 20 ەسە ۇلكەن قاراعاندا، اۋا).

سوندىقتان قاڭقالى ۇيلەر سالىنىپ، SIP تەحنولوگياسى پايدالانا وتىرىپ، پەنوپوليستيرولنوگو جىلىتقىش بولىپ تابىلادى ەڭ جىلى جانە ەڭ از تالاپ ەتەدى پايدالانۋ شىعىندارى. كەزەڭىندە تۇراقتى باعانىڭ وسۋىنە جىلىتۋ، مۇنداي عيمارات تولىعىمەن وزىنە وكۋپاەت 10 جىل ىشىندە عانا قاراجاتتى ۇنەمدەۋ قىزدىرۋ. بۇل رەتتە يەسىنە قاڭقالى ءۇيدىڭ قاجەتى جوق، ساتىپ قۋاتتى جانە، تيىسىنشە، قىمبات جىلىتۋ ورناتۋ. سوندىقتان، ارقاسىندا قاسيەتتەرى بويىنشا ماتەريالداردى ولاردان جاسالعان SIP-پانەل، ول يە، بىرەگەي بەرىكتىگى جانە ايرىقشا ەنەرگوسبەرەگايۋششيمي قاسيەتتەرى بار. قاڭقالى ءۇي، دايىندالعان وسى تەحنولوگيا بويىنشا مۇمكىن پايدالانىلۋى تەمپەراتۋرالىق دياپازوندا وت – 50°مەن دو + 50°س قامتاماسىز ەتەدى جايلى تۇرۋ ءتىپتى ەڭ قاتال كليماتتىق جاعدايلاردا.

ورتكە ءقاۋىپسىز ءۇيى

سيپاتتامالارى قابىلەتتى بولادى:

•    جانۋ توبى گ1 گوست 30402-96 (سلابوگوريۋچيە).
•    تۇتانعىشتىق توبى ۆ2 گوست 30402-96 (ۋمەرەننوۆوسپلومەنياەمىە).
•    توبى ءتۇتىن ءتۇزۋ قابىلەتى د3 گوست 21.1.044-89 (جوعارى ءتۇتىن ءتۇزۋ قابىلەتى).
•    ۋاقىت وزدىگىنەن جانۋ 0 سەك (شىعارعان كەزدە وت جالىنى سونەدى).
 جانۋ كەزىندە جانە كادەگە جاراتۋ ەمەس بولەدى ادام دەنساۋلىعىنا زياندى ۋلى گازدار. ايىرماشىلىعى مينەرالدى ماقتادان، ونىڭ قۇرامىنا فەنول، ۋرەتان، فورمالدەگيد، شىنى، تاس، شلاك قوسىندىلارى، ونىمدەر كوندەنساسياسى شايىرلار – زەرتتەۋ ناتيجەلەرى بويىنشا گەرمان فەدەرالدىق قىزمەتى ەكولوگيالىق ماسەلەلەر بويىنشا اتالعان زاتتار جاتادى ءقاۋىپتى.
ارلەۋ كەزىندە قابىرعالار گيپسوكارتونوم كونسترۋكسيالاردىڭ وتقا توزىمدىلىك شەگى 1 ساعاتتى قۇرايدى. وسىلايشا، قاڭقالى ءۇي بولسا دا، جوق بولىپ تابىلادى جانبايتىن، دەگەنمەن، بارلىق اعاش ءۇي، ءبىراق ونىمدىرەك بويىنشا ءورت قاۋىپسىزدىگى ءۇيدىڭ وسىنداي ءداستۇرلى ماتەريالداردى، اعاش (جانعىشتىق توبى اعاشى – گ3).

جىلدام مونتاجداۋ

ارقاسىندا پايدالانۋ سەندۆيچ-پانەلدەر زاۋىتتا قول جەتكىزىلگەن جوعارى جىلدامدىعى مونتاجداۋ ۇيلەر كاركاستى تەحنولوگيالار. جينالعان وتىرىپ، جوعارى دالدىكپەن زاۋىتتىق جاعدايدا ءۇي ورناتىلدى ورنىندا جوق يسپوزوۆانيا اۋىر تەحنيكا، ونىڭ ۇستىنە جىلدىڭ كەز كەلگەن ۋاقىتىندا. پانەلدىك مودۋلدەر وڭاي كوشىرىلەدى بەلگىلەنەدى جانە ەكى-ۇش ادام (سالماعى 1 م2-پانەلدەر، قالىڭدىعى 164-224 مم قۇرايدى 18-20 كگ).

كاركاسنىي دوم جۇمىستارىن بريگاداسى 5-6 ادام 3-4 اپتا، جالپى قۇرىلىس مەرزىمى 5-6 ايدى قۇرايدى. قاڭقالى-ششيتوۆوي ءۇي بەرمەيدى، شوگۋىنىڭ، سوندىقتان كىرىسۋگە سىرتقى جانە ىشكى ارلەۋ بولادى تىكەلەي مونتاجداۋدان كەيىن نەگىزگى كونسترۋكسيالارى. بۇل ەرەكشەلەندىرەدى بۇل تەحنولوگيانى قۇرىلىس-دان ارقالىقتار، پەنوبەتون جانە كىرپىش، وندا ۋاقىت بەرۋگە شوگۋىنە 6 ايدان 10 ايعا دەيىن. كەزدە دايىن ىرگەتاس، مونتاجداۋ قاڭقالى ءۇي ىشىنەن سەندۆيچ-پانەلدەر قاراماستان جۇرگىزىلەدى.
پايدالانىپ تەحنولوگياسىنا از قاباتتى قۇرىلىس SiPs، ءسىز كىرۋگە جاڭا جابدىقتالعان كاركاسنىي دوم 4-5 اي.
 
تومەن قۇنى قۇرىلىس – ءۇي، باعاسى، ءاۆتوموبيلدىڭ!!!
ۇيلەر قۇرىلىسىنىڭ قۇنى بويىنشا SIP-تەحنولوگيا ايتارلىقتاي تومەن بارلىق نەگىزگى قۇرىلىس تەحنولوگيالارى. ءسىز اقشاڭىزدى ۇنەمدەيسىز جىلىتۋ قاڭقالى-قالقاندى ۇيلەر قىستا جانە اۋانى باپتاۋ جازدا. قاڭقالى-قالقان سالىنعان ءۇي SIP-پانەلدەردەن، 8 ەسە پرەزيدەنتىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى كىرپىش! پايدالانۋعا ارنالعان شىعىندار قاڭقالى ءۇي (جىلىتۋ جانە جەلدەتۋ) 5 ەسە از قالىپتى!
ءسىز اقشاڭىزدى ۇنەمدەيسىز، قۇرىلىستاعى:
1.    كاركاسنىي دوم SIP-پانەلدەردەن وڭاي تاس ارقاسىندا قاجەتتىلىك بولماسا دا قىمبات ىرگەتاسىنا – ءسىزدىڭ ىرگەتاسى 4 ەسە ارزان قاراعاندا قاراپايىم!
2.    سىزگە كەرەك ەمەس كوتەرگىش تەحنيكا – بارلىق پانەلدەر وڭاي كوتەرىلەدى جانە بەلگىلەيدى جانە ەكى جۇمىس!
3.    ۋاقىت پەن اقشانى ۇنەمدەيسىز قۇراستىرۋ ءۇيىنىڭ ەسەبىنەن جوعارى جىلدامدىقپەن مونتاجداۋ بريگاداسى ءتورت جۇمىس سالۋدا، ءۇي دايىن ىرگەتاسقا بارلىعى ءۇش اپتا!
4.    ۋاقىت پەن اقشانى ۇنەمدەيسىز، ىشكى جانە سىرتقى ارلەۋ. قابىرعالارى، بۇرىشتارى، ەدەندەرى جانە توبەلەرى، سالىنعان SIP-پانەلدەردەن، ءمىنسىز تەگىس! ناتيجەسىندە قاجەت الدەقايدا از ماتەريال بەتتەرىن ارلەۋگە (سىلاق، جانە ت. ب.) جانە اقشا ەڭبەك اقىسىن تولەۋگە جۇمىس!
5.    قۇرىلىمى قابىرعالار مەن قاسيەتتەرى OSB-ليت مۇمكىندىك بەرەدى، ىسكە اسىرۋ كەز-كەلگەن ءداستۇرلى جانە زاماناۋي تەحنولوگيالارى، ارلەۋ!
6.    مونتاجداۋ قاڭقالى ءۇي كەز كەلگەن ۋاقىتتا جۇرگىزىلەدى.
ارتىقشىلىقتارى ۇيلەر سالىنعان SIP-تەحنولوگيا:
•    4 ەسە بەرىك اعاش-قاڭقا؛2 ەسە پرەزيدەنتىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى ءۇيدىڭ اعاشتان؛
•    5 ەسە جىلدام قۇرىلىسىنا قاراعاندا، ۇيلەر كىرپىشتەن جانە گازوپەنوبەتونا؛
•    بار ۇلكەيتىپ 12% – عا پايدالى الاڭى بىردەي پياتنە سالۋ؛
•    قاراعاندا، كاركاستى ۇيلەر جوق، <سۋىق كوپىرلەرىن>؛
•    ايىرماشىلىعى گازوپەنوبەتوننىح، اعاش جانە كىرپىش ۇيلەر بەرمەيدى شوگۋىنىڭ؛
•    ايىرماشىلىعى قاڭقالى جانە گازوپەنوبەتوننىح ۇيلەردىڭ قۇرامىندا ۇشپا ەلەمەنتتەرىن؛
•    ۇشىرامايدى گنيەنيۋ، زاقىمدانۋىنا جاندىكتەرمەن جانە ايتارلىقتاي از قاڭقالى ءۇي زاقىمدانۋىنا كەمىرگىشتەرمەن؛
•    مۇلدەم ءقاۋىپسىز بولىپ تابىلادى ادام مەن قورشاعان ورتا ءۇشىن؛
•    جەڭىل ارلەۋ، ت. ب. بار ءمىنسىز تەگىس بەتىنىڭ قابىرعالارى مەن بۇرىشتارى؛
•    تالاپ ەتەدى جەڭىلدەتىلگەن ىرگەتاسى.


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما