كەرەمەت جەتىلىك
قىزىلوردا وبلىسى، قازالى اۋدانى،
ايتەكە بي كەنتى№266 مەكتەپ - ليسەيدىڭ
تەحنولوگيا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى:
ەرجانوۆا اراي امانبايەۆنا
"كەرەمەت جەتىلىك"
ماقساتى: تەحنولوگيا ساباعىندا ۇيرەنگەن العان بىلىمدەرىن كوپشىلىككە كورسەتۋ جانە قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق ونەرىن دارىپتەپ كەلەشەك ۇرپاققا ۇيرەتۋ ماقال - ماتەل ايتىپ جۇمباقتار شەشكىزۋ. تارتىپتىلىككە، ۇيىمشىلدىققا تاربيەلەۋ.
سايىستىڭ ءوتۋ شارتىن ءتۇسىندىرۋ. ورتاعا جەتى وقۋشى شىعادى. ءار كەزەڭ سايىن از ۇپاي جيناعان ءبىر وقۋشى قاتاردان شىعادى.
1 - كەزەڭ 7 وقۋشى جۇمباق شەشەدى.
2 - كەزەڭ 6 وقۋشى ماقال - ماتەل جالعاسىن تابۋ.
3 - كەزەڭ 5 وقۋشى سۇراققا جاۋاپ بەرۋ
4 - كەزەڭ 4 وقۋشى ءسوزجۇمباق شەشۋ.
5 - كەزەڭ جاڭىلتپاش ايتۋ.
6 - كەزەڭ 2 وقۋشى كيىم مودەلىن سىزۋ
7 - كەزەڭ 1 وقۋشى سۇراققا جاۋاپ بەرۋ.
قۇرمەتتى ويىنعا قاتىسۋشىلار، سىزدەرگە ساتتىلىك تىلەيمىز.
1 - كەزەڭ - جۇمباقتار شەشۋ.
1. تاۋ - تاۋ اق قار ەرىمەيدى ىستىقتا (ماقتا)
2. تۇتقاسىز تابا جاي، ۇناتادى كوپ اپاي (ويماق)
3. ءىندى كوپ - اق قازادى، ءوزى جىپتەن قاشادى. (ءبىز).
4. ءىشى ماقتا، تىسى ماقتا، اراسى ماقتا ءتورتبۇرىش سىرتى قابىلعان سىرتى قابىلعان، جاتۋعا تابىلعان. بۇل نە؟ (كورپە)
5. قۇرىپ قويىپ ورمەگىن ۇرشىقتارىن ويناتىپ. ءساندى ماتا ورنەگىن. جاسايتىن كىم جايناتىپ؟ (توقىماشى)
6. قوس تاياق باستارى دوڭگەلەك، تۇتاستى جاسايدى بولەك - بولەك.(قايشى)
7. جيھاندا 1 قۇس كوردىم جالعىز اياق. اۋزىنا تىستەگەنى تەمىر تاياق ءبىر ۇرساق شاپالاقپەن سەمىرەدى. بەلبەۋى بار بەلىندە تولىپ جاتقان (ۇرشىق).
8. بار ەكەن دۇنيەدە جالعىز كوزدى. سول كوزبەن دۇنيەنىڭ ءبارىن كەزدى.
9. الەمدە 18 مىڭ كيىندىرىپ، دۇنيەدەن جاپ - جالاڭاش ءوزى بەزدى. (ينە)
10. قولىمدا ءبىر قۇسىم بار ەكى باستى، اياعىن باسقان كەزدە نارسە قاشتى، اۋزىن اجداھاداي اشقان كەزدە بولەكتەپ اتىپ تاستار ىشكەن استى. (قايشى)
11. ادامعا سونشا پايدالى باسىندا سونشا كوزى بار (ويماق)
12. كىرۋگە ادام باتپايدى. امان - ەسەن ساقتايدى. (ساندىق)
ال ەندى ءادىلقازىلار القاسى ويىنشىلاردىڭ ۇپاي سانىن ەسەپتەپ، ەڭ از ۇپاي جيناعان ويىنشىنى قوشەمەتتەپ شىعارىپ سالايىق.
ءىى كەزەڭ ماقال - ماتەلدەردىڭ ۇيقاسىن تابۋ.
1. ەڭبەك ونىڭ ىشىندە ونەرلى (ەڭبەك) باقىت
2. ونەرلىنىڭ ون ساۋساعى (تەڭ)
ونەرسىزدىڭ ون ساۋساعى (كەم)
3. التىن (بالتانىڭ) سابى دا اعاش.
4. كورنەكتى ءىسىڭ (ۇلگى) بولادى،
كورنەكسىز ءىسىڭ (كۇلكى) بولادى.
5. التىن بالتا (قول) ءسانى،
اشەكەي كەستە (تون) ءسانى
6. ونەرلىنىڭ(قولى) التىن،
ولەڭشىنىڭ ءسوزى التىن.
7. قىزدىڭ شەبەر بولارىن (بارماعىنان) بىلەرسىڭ.
8. ونەر تامعان ون ساۋساق تاۋسىلمايتىن (ىرىسىڭ)،
ونەرى جوق ون ساۋساق بار بولماي - اق (قۇرىسىن)
9. قول ونەرى (كىلەمدە)،
ءسوز ونەرى (ولەڭدە).
10. كيىم پىشسەڭ كەڭ ءپىش (تارىلتۋىڭ وڭاي)،
تەمىر كەسسەڭ قىسقا كەس (ۇزارتۋىن) وڭاي.
11. ادام كوركى (شۇبەرەك)، اعاش كوركى (جاپىراق)
12. ءىستى ينە تىكپەيدى يكەمدى (قول) تىگەدى.
ەندى وسى ەكىنشى كەزەڭ بويىنشا ەڭ از ۇپاي سانى بار ويىنشىنى قوشەمەتتەپ شىعارىپ سالايىق.
ءىىى كەزەڭ بويىنشا سۇراققا جاۋاپ الۋ كەرەك.
1. اۋرۋعا ەم ساۋعا قۋات بەرەتىن قانداي سۋسىن؟ (قىمىز).
2. قانداي قالانىڭ اتاۋىن بىلەسىڭدەر باسى سان، ورتاسى ادام مۇشەسى اياعى استىڭ ءدامىن كەلتىرەتىن تاعامنىڭ ءبىر ءتۇرى. (ەكىباستۇز)
3. بۇل كوكونىستەن بارلىق اۋرۋ قاشادى ونىڭ ەمدىك قاسيەتى ەرتەدەن بەلگىلى، جەسەڭ ءدارى - دارۋمەن.(پياز)
4. وڭىنان دا سولىنان دا وقىساڭ وزگەرىسى جوق ۇتتىڭ اتاۋى. (قازاق)
5. جەسەڭ جەمىس بولادى، قىزداردىڭ اتاۋى.(الما)
6. جەتى قازىنانى اتا؟ (ەر جىگىت، سۇلۋ ايەل، ءىلىم - ءبىلىم، جۇيرىك ات، ۇشقىر تازى، بەرەن مىلتىق)
7. جەتى جوق تۋرالى نە بىلەمىز؟ (جەردە ولشەۋىش، اسپاندا تىرەۋىش، تاسباقادا تالاق، اللادا باۋىر، تاستا تامىر، جىلقىدا ءوت، قۇستا ءسۇت جوق).
8. جەتى اتانى اتا. (بالا، اكە، اتا، ارعى تات، بابا، تۋا اتا، تەك اتا).
9. بارقىت تەكتەس ماتانىڭ اتاۋىن اتا، بۇل اتاۋ قىز بالاعا ەسىم رەتىندە قويىلادى جانە ادامنىڭ شاشىنا بايلانىستى ادەمى تەڭەۋى بار اتاۋ(ماقپال - شاش).
10."ءولدى دەۋگە بولا ما ايتىڭدارشى
ولمەيتۇعىن ارتىندا ءىز قالدىرعان دەگەن ءسوزدىڭ اۆتورى كىم؟ (ا. قۇنانبايەۆ).
ال ەندى ءادىل - قازىلار القاسى ويىنشىلارىمىزدىڭ ۇپاي سانىن ەسەپتەپ ەڭ از ۇپاي جيناعان ويىنشىمىزدى قوشەمەتپەن شىعارىپ سالايىق.
ءىۇ كەزەڭ. ءسوزجۇمباق شەشۋ.
1. ءۇي توسەنىش جانە كيىم - كەشەك توقۋعا قولداناتىن تابيعي ماتا.(ءجۇن)
2. زەرگەرلەردىڭ بۇيىمدى اسەمدەي ءادىسى.(بەدەرلەۋ)
3. 2 ءتۇستى جۇننەن جاسالعان توسەنىش. (تەكەمەت)
4. باعالى اڭ تەرىسىنەن تىگىلەتىن سىرت كيىم (ىشىك)
5. ۇلتتىق باس كيىم. (بورىك)
6. قولمەن تىگىلەتىن تىگىس ءتۇرى. (جورمەۋ)
7. ماتا اتاۋىن اتا (قىرمىزى)
8. ءىس تىگەتىن قۇرال. (ينە)
9. ءسوزدىڭ كوركى نە؟ (ماقال)
10. وسىمدىك تەكتەس ويۋ ءتۇرى (يرەك)
11. دالادا وسەتىن اق ۇلپا زات. (ماقتا)
ءادىلقازى القاسى ۇپاي سانىن ەسەپتەپ شىعارعان كورسەتكىش بويىنشا 4 كەزەڭدى قورىتىندىلاي كەلىپ، ەڭ از ۇپاي جيناعان سايىسكەرىمىزدى قوشەمەتپەن ويىننان شىعارىپ سالايىق.
ءۇ كەزەڭ. جاڭىلتپاش
مايعا نان بۇلعار، جاي بۇلعاعانشا قول بۇلعار.
2. ەسەت ەت اساتار، ەت اساتسا - بەس اساتار.
3. كەنەدەن كەنەپ شىعار، كەنەپتەن ەلەك شىعار.
ەلەكتەن كەبەك شىعار، كەبەكتەن كەرەك شىعار.
4. كوپ گۇلدەر ءتۇپسىز بە، ءتۇپتى مە،
كوپ كىلەمدەر تۇكسىز بە تۇكتى مە؟
6. بۇراندانى بۇراندالاي المادى، بۇراندالاۋعا بۇلار قاراي المادى.
7. ۇلى تاۋلار - ۇلارى كوپ،
ۇلارالى تۇرارى كوپ.
ءۇ كەزەڭ بويىنشا قازىلار القاسى ويىنشىلارىمىزدىڭ ۇپاي سانىن ەسەپتەپ، ەڭ از ۇپاي جيناعان ويىنشىمىزدى ويىننان قوشەمەتپەن شىعارىپ سالايىق.
ءۇى كەزەڭ ۇلتتىق كيىم ۇلگىسىنەن سۋرەت سالۋ.(كيىم ۇلگىسىنىڭ اتاۋىن تولىق سيپاتتاپ ءتۇسىندىرۋ)
ەندى وسى ءۇى بويىنشا وتكىزىلگەن سايىسىمىزدى قورىتىندىلاي كەلىپ، ەڭ از ۇپاي جيناعان ويىنشىمىزدى قوشەمەتپەن شىعارىپ سالامىز.
كەلەسى ويىنىمىزعا قاتىسا بەرۋگە ساتتىلىك تىلەيمىز.
ءۇىى كەزەڭ. سۇراققا جاۋاپ الۋ.
1. داستارحانعا اكەلەتىن ەڭ ءقادىرلى اس. (نان)
2. ءبىر قارىن مايدى نە شىرىتەدى؟(قۇمالاق)
3. ادامعا ەسىم رەتىندە قويىلاتىن ماتالاردىڭ اتاۋىن اتا؟(ماقپال، جىبەك، قىرمىزى)
4. ءۇي جيھازدارىن جاساۋدا ءجيى قولداناتىن ويۋ - ورنەكتى اتا؟(ءقوشقارمۇيىز)
ءۇىى كەزەڭ بويىنشا ەڭ وزىق ويلى ويىنشىمىزدىڭ جيناعان ۇپاي سانىن ەسەپتەپ بۇگىنگى سايىسىمىزدىڭ اتىنا زاتى ساي جەڭىمپازىمىزعا "كەرەمەت"دەگەن اتاققا لايىق دەپ قۇرمەتپەن ماراپاتتايىق.
قورىتىندى ءسوز
قازىلار القاسىنىڭ جانە ۇستازداردىڭ پىكىرى.
ايتەكە بي كەنتى№266 مەكتەپ - ليسەيدىڭ
تەحنولوگيا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى:
ەرجانوۆا اراي امانبايەۆنا
"كەرەمەت جەتىلىك"
ماقساتى: تەحنولوگيا ساباعىندا ۇيرەنگەن العان بىلىمدەرىن كوپشىلىككە كورسەتۋ جانە قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق ونەرىن دارىپتەپ كەلەشەك ۇرپاققا ۇيرەتۋ ماقال - ماتەل ايتىپ جۇمباقتار شەشكىزۋ. تارتىپتىلىككە، ۇيىمشىلدىققا تاربيەلەۋ.
سايىستىڭ ءوتۋ شارتىن ءتۇسىندىرۋ. ورتاعا جەتى وقۋشى شىعادى. ءار كەزەڭ سايىن از ۇپاي جيناعان ءبىر وقۋشى قاتاردان شىعادى.
1 - كەزەڭ 7 وقۋشى جۇمباق شەشەدى.
2 - كەزەڭ 6 وقۋشى ماقال - ماتەل جالعاسىن تابۋ.
3 - كەزەڭ 5 وقۋشى سۇراققا جاۋاپ بەرۋ
4 - كەزەڭ 4 وقۋشى ءسوزجۇمباق شەشۋ.
5 - كەزەڭ جاڭىلتپاش ايتۋ.
6 - كەزەڭ 2 وقۋشى كيىم مودەلىن سىزۋ
7 - كەزەڭ 1 وقۋشى سۇراققا جاۋاپ بەرۋ.
قۇرمەتتى ويىنعا قاتىسۋشىلار، سىزدەرگە ساتتىلىك تىلەيمىز.
1 - كەزەڭ - جۇمباقتار شەشۋ.
1. تاۋ - تاۋ اق قار ەرىمەيدى ىستىقتا (ماقتا)
2. تۇتقاسىز تابا جاي، ۇناتادى كوپ اپاي (ويماق)
3. ءىندى كوپ - اق قازادى، ءوزى جىپتەن قاشادى. (ءبىز).
4. ءىشى ماقتا، تىسى ماقتا، اراسى ماقتا ءتورتبۇرىش سىرتى قابىلعان سىرتى قابىلعان، جاتۋعا تابىلعان. بۇل نە؟ (كورپە)
5. قۇرىپ قويىپ ورمەگىن ۇرشىقتارىن ويناتىپ. ءساندى ماتا ورنەگىن. جاسايتىن كىم جايناتىپ؟ (توقىماشى)
6. قوس تاياق باستارى دوڭگەلەك، تۇتاستى جاسايدى بولەك - بولەك.(قايشى)
7. جيھاندا 1 قۇس كوردىم جالعىز اياق. اۋزىنا تىستەگەنى تەمىر تاياق ءبىر ۇرساق شاپالاقپەن سەمىرەدى. بەلبەۋى بار بەلىندە تولىپ جاتقان (ۇرشىق).
8. بار ەكەن دۇنيەدە جالعىز كوزدى. سول كوزبەن دۇنيەنىڭ ءبارىن كەزدى.
9. الەمدە 18 مىڭ كيىندىرىپ، دۇنيەدەن جاپ - جالاڭاش ءوزى بەزدى. (ينە)
10. قولىمدا ءبىر قۇسىم بار ەكى باستى، اياعىن باسقان كەزدە نارسە قاشتى، اۋزىن اجداھاداي اشقان كەزدە بولەكتەپ اتىپ تاستار ىشكەن استى. (قايشى)
11. ادامعا سونشا پايدالى باسىندا سونشا كوزى بار (ويماق)
12. كىرۋگە ادام باتپايدى. امان - ەسەن ساقتايدى. (ساندىق)
ال ەندى ءادىلقازىلار القاسى ويىنشىلاردىڭ ۇپاي سانىن ەسەپتەپ، ەڭ از ۇپاي جيناعان ويىنشىنى قوشەمەتتەپ شىعارىپ سالايىق.
ءىى كەزەڭ ماقال - ماتەلدەردىڭ ۇيقاسىن تابۋ.
1. ەڭبەك ونىڭ ىشىندە ونەرلى (ەڭبەك) باقىت
2. ونەرلىنىڭ ون ساۋساعى (تەڭ)
ونەرسىزدىڭ ون ساۋساعى (كەم)
3. التىن (بالتانىڭ) سابى دا اعاش.
4. كورنەكتى ءىسىڭ (ۇلگى) بولادى،
كورنەكسىز ءىسىڭ (كۇلكى) بولادى.
5. التىن بالتا (قول) ءسانى،
اشەكەي كەستە (تون) ءسانى
6. ونەرلىنىڭ(قولى) التىن،
ولەڭشىنىڭ ءسوزى التىن.
7. قىزدىڭ شەبەر بولارىن (بارماعىنان) بىلەرسىڭ.
8. ونەر تامعان ون ساۋساق تاۋسىلمايتىن (ىرىسىڭ)،
ونەرى جوق ون ساۋساق بار بولماي - اق (قۇرىسىن)
9. قول ونەرى (كىلەمدە)،
ءسوز ونەرى (ولەڭدە).
10. كيىم پىشسەڭ كەڭ ءپىش (تارىلتۋىڭ وڭاي)،
تەمىر كەسسەڭ قىسقا كەس (ۇزارتۋىن) وڭاي.
11. ادام كوركى (شۇبەرەك)، اعاش كوركى (جاپىراق)
12. ءىستى ينە تىكپەيدى يكەمدى (قول) تىگەدى.
ەندى وسى ەكىنشى كەزەڭ بويىنشا ەڭ از ۇپاي سانى بار ويىنشىنى قوشەمەتتەپ شىعارىپ سالايىق.
ءىىى كەزەڭ بويىنشا سۇراققا جاۋاپ الۋ كەرەك.
1. اۋرۋعا ەم ساۋعا قۋات بەرەتىن قانداي سۋسىن؟ (قىمىز).
2. قانداي قالانىڭ اتاۋىن بىلەسىڭدەر باسى سان، ورتاسى ادام مۇشەسى اياعى استىڭ ءدامىن كەلتىرەتىن تاعامنىڭ ءبىر ءتۇرى. (ەكىباستۇز)
3. بۇل كوكونىستەن بارلىق اۋرۋ قاشادى ونىڭ ەمدىك قاسيەتى ەرتەدەن بەلگىلى، جەسەڭ ءدارى - دارۋمەن.(پياز)
4. وڭىنان دا سولىنان دا وقىساڭ وزگەرىسى جوق ۇتتىڭ اتاۋى. (قازاق)
5. جەسەڭ جەمىس بولادى، قىزداردىڭ اتاۋى.(الما)
6. جەتى قازىنانى اتا؟ (ەر جىگىت، سۇلۋ ايەل، ءىلىم - ءبىلىم، جۇيرىك ات، ۇشقىر تازى، بەرەن مىلتىق)
7. جەتى جوق تۋرالى نە بىلەمىز؟ (جەردە ولشەۋىش، اسپاندا تىرەۋىش، تاسباقادا تالاق، اللادا باۋىر، تاستا تامىر، جىلقىدا ءوت، قۇستا ءسۇت جوق).
8. جەتى اتانى اتا. (بالا، اكە، اتا، ارعى تات، بابا، تۋا اتا، تەك اتا).
9. بارقىت تەكتەس ماتانىڭ اتاۋىن اتا، بۇل اتاۋ قىز بالاعا ەسىم رەتىندە قويىلادى جانە ادامنىڭ شاشىنا بايلانىستى ادەمى تەڭەۋى بار اتاۋ(ماقپال - شاش).
10."ءولدى دەۋگە بولا ما ايتىڭدارشى
ولمەيتۇعىن ارتىندا ءىز قالدىرعان دەگەن ءسوزدىڭ اۆتورى كىم؟ (ا. قۇنانبايەۆ).
ال ەندى ءادىل - قازىلار القاسى ويىنشىلارىمىزدىڭ ۇپاي سانىن ەسەپتەپ ەڭ از ۇپاي جيناعان ويىنشىمىزدى قوشەمەتپەن شىعارىپ سالايىق.
ءىۇ كەزەڭ. ءسوزجۇمباق شەشۋ.
1. ءۇي توسەنىش جانە كيىم - كەشەك توقۋعا قولداناتىن تابيعي ماتا.(ءجۇن)
2. زەرگەرلەردىڭ بۇيىمدى اسەمدەي ءادىسى.(بەدەرلەۋ)
3. 2 ءتۇستى جۇننەن جاسالعان توسەنىش. (تەكەمەت)
4. باعالى اڭ تەرىسىنەن تىگىلەتىن سىرت كيىم (ىشىك)
5. ۇلتتىق باس كيىم. (بورىك)
6. قولمەن تىگىلەتىن تىگىس ءتۇرى. (جورمەۋ)
7. ماتا اتاۋىن اتا (قىرمىزى)
8. ءىس تىگەتىن قۇرال. (ينە)
9. ءسوزدىڭ كوركى نە؟ (ماقال)
10. وسىمدىك تەكتەس ويۋ ءتۇرى (يرەك)
11. دالادا وسەتىن اق ۇلپا زات. (ماقتا)
ءادىلقازى القاسى ۇپاي سانىن ەسەپتەپ شىعارعان كورسەتكىش بويىنشا 4 كەزەڭدى قورىتىندىلاي كەلىپ، ەڭ از ۇپاي جيناعان سايىسكەرىمىزدى قوشەمەتپەن ويىننان شىعارىپ سالايىق.
ءۇ كەزەڭ. جاڭىلتپاش
مايعا نان بۇلعار، جاي بۇلعاعانشا قول بۇلعار.
2. ەسەت ەت اساتار، ەت اساتسا - بەس اساتار.
3. كەنەدەن كەنەپ شىعار، كەنەپتەن ەلەك شىعار.
ەلەكتەن كەبەك شىعار، كەبەكتەن كەرەك شىعار.
4. كوپ گۇلدەر ءتۇپسىز بە، ءتۇپتى مە،
كوپ كىلەمدەر تۇكسىز بە تۇكتى مە؟
6. بۇراندانى بۇراندالاي المادى، بۇراندالاۋعا بۇلار قاراي المادى.
7. ۇلى تاۋلار - ۇلارى كوپ،
ۇلارالى تۇرارى كوپ.
ءۇ كەزەڭ بويىنشا قازىلار القاسى ويىنشىلارىمىزدىڭ ۇپاي سانىن ەسەپتەپ، ەڭ از ۇپاي جيناعان ويىنشىمىزدى ويىننان قوشەمەتپەن شىعارىپ سالايىق.
ءۇى كەزەڭ ۇلتتىق كيىم ۇلگىسىنەن سۋرەت سالۋ.(كيىم ۇلگىسىنىڭ اتاۋىن تولىق سيپاتتاپ ءتۇسىندىرۋ)
ەندى وسى ءۇى بويىنشا وتكىزىلگەن سايىسىمىزدى قورىتىندىلاي كەلىپ، ەڭ از ۇپاي جيناعان ويىنشىمىزدى قوشەمەتپەن شىعارىپ سالامىز.
كەلەسى ويىنىمىزعا قاتىسا بەرۋگە ساتتىلىك تىلەيمىز.
ءۇىى كەزەڭ. سۇراققا جاۋاپ الۋ.
1. داستارحانعا اكەلەتىن ەڭ ءقادىرلى اس. (نان)
2. ءبىر قارىن مايدى نە شىرىتەدى؟(قۇمالاق)
3. ادامعا ەسىم رەتىندە قويىلاتىن ماتالاردىڭ اتاۋىن اتا؟(ماقپال، جىبەك، قىرمىزى)
4. ءۇي جيھازدارىن جاساۋدا ءجيى قولداناتىن ويۋ - ورنەكتى اتا؟(ءقوشقارمۇيىز)
ءۇىى كەزەڭ بويىنشا ەڭ وزىق ويلى ويىنشىمىزدىڭ جيناعان ۇپاي سانىن ەسەپتەپ بۇگىنگى سايىسىمىزدىڭ اتىنا زاتى ساي جەڭىمپازىمىزعا "كەرەمەت"دەگەن اتاققا لايىق دەپ قۇرمەتپەن ماراپاتتايىق.
قورىتىندى ءسوز
قازىلار القاسىنىڭ جانە ۇستازداردىڭ پىكىرى.
You Might Also Like
