كۇرەس
نارتايدىڭ جايلاۋدا كورگەن قىزىقتىرى كوپ بولدى. سولاردىڭ ءبىرى — كۇرەس. بالۋان كۇرەس. اتاسى ەلگە قۇرمەتتى ادام عوي. ونىڭ جايلاۋدا جۇرگەنىن ەستىگەن جۇرت ءجيى تويعا شاقىرادى. بۇل جولى نارتاي اتاسى ەكەۋى سۇندەت تويعا باردى. ول سوندا كوردى كۇرەستى. توي يەلەرى باسقالار سياقتى كوكپار دا، بايگە دە بەرمەي، وسى كۇرەس ءتۇرىن ۇيىمداستىرىپتى.
ابىر-سابىر ابدەن قىزعان ءبىر ساتتە اۋىل شەتىنەن «بالۋان كۇرەس!»، «بالۋان كۇرەس!» دەگەن داۋىس شىقتى. ەل سولاي قاراي بەتتەدى. نارتاي دا دوستارىمەن وسى اراعا جەتتى.
كەلسە، قورالانعان توپ ىعى-جىعى ەكەن. ورتاداعى الاڭقايدى قورشاپ، شەڭبەر جاساپتى. الدىڭعى جاققا ساڭىلاۋ تاۋىپ، ارەڭ ءوتتى. سول ەكەن، الدىعا شىققان ۇلكەن كىسى ويىن ەرەجەسىن تانىستىرىپ، تىگىلگەن بايگەنى اتادى. جەڭىپ شىققان جىگىتكە — ارعىماق ات. پاھ!!!
ارتىنشا ساقاداي سايلانىپ تۇرعان اتان جىلىك جىگىتتەر كەزەك-كەزەگىمەن ب ا ق سىناسا باستادى.
العاشقىلاردىڭ ايقاسى، شارشى توپقا جاڭا تۇسكەندىكتەن بولار، اسا ۇزاققا سوزىلمادى. تەز جىعىپ، تەز تۇرىپ جاتتى. ەڭ تارتىستىسى، كەشە عانا تانىسقان بەكەن دەگەن بالانىڭ اعاسى مەن تاعى ءبىر كىسىنىڭ اراسىنداعى كۇرەس بولدى.
— اناۋ مەنىڭ اعام،— دەدى بەكەن ءبىر كەزدە يىعىنان ءتۇرتىپ. جۇزىنە قاراپ ەدى، ماقتانىشتان بال-بۇل جانىپ تۇر ەكەن. ساتتىلىك تىلەپ، قولىن الىپ قويدى.
بۇلار سوڭعى كەزەڭگە ىرىكتەلىپ شىققان كۇش يەلەرى بولاتىن. ءبىرىن ءبىرى الا المادى.
باعانادان كۇرەسكە كوزى ۇيرەنىپ قالعان نارتاي انىق بايقادى: ولار ءبىرىن-بىرى الا الماي جۇرگەن جوق… بىر-بىرىنە باتىرىپ قول سالا الماي ءجۇر. ەبىن تاۋىپ، جامباسقا الادى. ءبىراق ءمۇلت كەتىپ، بوساتىپ جىبەرەدى. بەرىسەيىن دەپ تۇرعان ەكەۋى جوق.
جاقتاس جىگىتى جەڭسە، ۇران سالىپ، ايقايلاپ قويا بەرەتىن جۇرت تا ءۇنسىز. ەكەۋىنىڭ قاعىس-شالىسىن قالت جىبەرمەي باعىپ، قادالا كوز سالادى. بەكەننىڭ اعاسى جاستاۋ، ال انا كىسى ەگدەلەۋ ەكەن. «گاپ وسىندا بولسا كەرەك» دەپ توپشىلادى نارتاي ىشىنەن.
كەنەت ءبىر كەزدە قازىلىق جاساپ جۇرگەن كىسى قول كوتەرىپ، ايقاستى توقتاتتى. ەكى بالۋاننىڭ بىلەگىنەن ۇستاپ، كوپشىلىككە قارادى.
— و، اعايىن! بۇل ەكى بالۋان دا ۇلكەن كۇش يلەرى. بىرەۋى اۋىلىمىزدىڭ كوپتەن بەرگى ماقتانىشى بولسا، ەكىنشىسى جاڭا كوزگە ءتۇسىپ كەلە جاتقان جاس قايرات. ۇلكەن جىعىلسا، سۇيەك جاسيدى، كىشى جىعىلسا، ساعى سىنادى. سوندىقتان دا، بۇگىن ەكەۋى دە جەڭىمپاز. مەنىڭ جاساعان قازىلىعىم وسى. كەلىسەسىزدەر مە؟ كۇرەس تە اتا-بابامىزدىڭ ءسالت-داستۇرىنىڭ ءبىرى عوي. ەندى سول ادەت-عۇرپىمىز بويىنشا ادەپتەن وزباي، ەكەۋىن تەڭ دەپ سانايىق، — دەدى قوس بالۋاننىڭ دا قولدارىن تىك كوتەرىپ.
— ءاي، بارەكەلدى! قازىلىق دەگەن وسى! — دەپ داۋىستادى ۇلكەندەر جاعى.
— ءادىل شەشىم! — دەپ قولدادى اقساقالدار.
نارتاي بەكەن دوسىن باس سالىپ قۇشاقتاپ، اعاسىنىڭ جەڭىسىمەن قۇتتىقتاپ جاتتى.
You Might Also Like
-
نارتايلار ەندى وڭعا قاراي بۇرىلدى. ول جاقتا دا ەل توپ-توپ بوپ جينالىپ الىپتى. بۇل جولى ۇستىنەن تۇسكەنى «ارقان تارتۋ» ەكەن.
